Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VIII C 1222/16

*$%$ (...)*

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu VIII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Przytulska-Sikoń

Protokolant:Natalia Pietrzak

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2017 r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy

z powództwa Gminy W.

przeciwko W. W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego W. W. na rzecz strony powodowej Gminy W. kwotę 151,50 zł (sto pięćdziesiąt jeden zł pięćdziesiąt gr) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 6 marca 2015 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 30,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIIIC 1222/16

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 25 marca 2016r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym strona powodowa Gmina W. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego W. W. kwoty 151,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 06 marca 2015r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. Uzasadniając swoje żądanie wskazała, że w czasie kontroli dokumentów przewozu w dniu 19 lutego 2015 r. na linii 9 kontroler stwierdził, że pozwany nie posiadał ważnego biletu na przejazd. Zgodnie natomiast z treścią par. 8 ust. 2 załącznika do Uchwały nr XXI/682/08 Rady Miejskiej W. z dnia 15 maja 2008 r. w sprawie zmiany uchwały nr VIII/275/99 Rady Miejskiej W. w sprawie zasad odpłatności za usługi przewozowe świadczone środkami lokalnego transportu zbiorowego - zasady odpłatności za przejazdy środkami komunikacji zbiorowej organizowanej przez Gminę W. (Dz. Urz. Woj. (...) z 10.06.2008 r. Nr 158, póz. 1831), w razie stwierdzenia braku ważnego biletu na przejazd osoby lub przewóz bagażu pasażer jest zobowiązany do uiszczenia należności przewozowej oraz opłaty dodatkowej. Strona powodowa podała, że pozwany zobowiązany jest zatem do zapłaty łącznej kwoty 151,50 zł, tj. należności przewozowej w kwocie 1,50 zł oraz opłaty dodatkowej w kwocie 150,00 zł. Wezwanie pozwanego do dobrowolnego uiszczenia w/w kwoty pozostało bezskuteczne.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 07 kwietnia 2016r.(sygn. akt VI Nc-e 447401/16) Sąd Rejonowy Lublin Zachód w Lublinie uwzględnił powództwo w całości.

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany wniósł sprzeciw wnosząc o oddalenie powództwa w całości, ze względu na przedawnienie roszczenia strony powodowej oraz o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych. Jako podstawę podnoszonego zarzutu przedawnienia pozwany wskazał na treść art. 77 ustawy Prawo przewozowe, który stanowi o rocznym terminie przedawnienia roszczenia. Zdaniem pozwanego przedawnienie roszczenia nastąpiło z upływem roku od terminu od terminu zapłaty, tj. 5 marca 2016 r., tj. przed dniem wniesienia pozwu w niniejszej sprawie.

W piśmie procesowym z dnia 24 kwietnia 2017 r. strona powodowa podniosła, ze zgodnie z treścią art. 77 ust. 1 i 3 pkt. 4 ustawy Prawo przewozowe, roszczenia z tytułu zapłaty należności przewozowych przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym zapłata powinna była nastąpić. Zgodnie natomiast z art. 33a ust. 3 ustawy w razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu przewoźnik lub osoba przez niego upoważniona pobierają właściwą należność za przewóz i opłatę dodatkową albo wystawiają wezwanie do zapłaty. Na mocy art. 75 ustawy dochodzenie roszczeń w postępowaniu sądowym na podstawie ustawy poprzedzone jest koniecznością wyczerpania przez przewoźnika wstępnego wystąpienia z roszczeniem – wezwania zobowiązanego do zapłaty. Obowiązek wezwania do zapłaty odnosi się do roszczeń wynikających z ustawy lub przepisów wydanych na jej podstawie. Dotyczy to zarówno przewozu osób, jak i bagażu i przesyłek towarowych. W ocenie strony powodowej, dochodzenie roszczeń w postępowaniu sądowym jest dopuszczalne dopiero po bezskutecznym wezwaniu zobowiązanego do zapłaty, a zgodnie z art. 75 ust. 2 ustawy wezwanie uznaje się za bezskuteczne, jeżeli dłużnik nie zapłacił dochodzonych należności w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia wezwania do zapłaty. Konsekwencją wezwania do zapłaty jest uregulowane w art. 77 ust. 4 zawieszenie biegu terminu przedawnienia na czas udzielenia odpowiedzi na wezwanie do zapłaty, najwyżej jednak na okres przewidziany do załatwienia wezwania do zapłaty. Termin przewidziany do załatwienia wezwania do zapłaty wynosi 3 miesiące (art. 75 ust. 2 ustawy) W rozpoznawanej sprawie pozwany otrzymał wezwanie do zapłaty w dniu kontroli dokumentów tj. w dniu 19.02.2015 r., nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, a zatem bieg terminu przedawnienia uległ zawieszeniu na okres trzech miesięcy, tj. do dnia 19 maja 2015 r. Wobec powyższego bieg terminu przedawnienia rozpoczął się 20 maja 2015 r., a w konsekwencji złożenie pozwu w niniejszej sprawie przerwało jego bieg.

W odpowiedzi na powyższe pozwany podniósł, że przepisem szczególnym, który „skraca” trzyletni termin przedawnienia przewidziany w art. 118 k.c. jest art. 778 k.c. Pozwany wskazywał, że skoro umowa przewozu zawarta została dnia 19.02.2015 r. to strona powodowa chcąc skutecznie dochodzić zapłaty opłaty dodatkowej za brak ważnego biletu winna przed 20.02.2016 r. wnieść powództwo. Strona powodowa nie uczyniła tego w terminie, a zatem roszczenie uległo przedawnieniu. Wskazał, że żaden przepis prawa nie nakładana na niego obowiązku udzielenia odpowiedzi na przedmiotowe wezwanie, tym bardziej, że nie miał intencji korzystania z instytucji odwoławczej, czy reklamacyjnej. Zdaniem pozwanego, zapis art. 75 ust. 2 ustawy nie ma w tym przypadku zastosowania, albowiem w ustawie jest on maksymalny w przypadku kiedy następuje kontensacja nałożonej kary. Po jego upływie daje to przewoźnikowi możliwość dochodzenia roszczeń jako bezskutecznych w postępowaniu sądowym. Pozwany podnosił, że gdyby ustawodawca chciał zawiesić termin przedawnienia na okres 3 miesięcy w każdym wypadku, niezależnie od czynności lub ich braku w tym okresie, to użyłby tego sformułowania wprost, a nie rozszerzał ten okres do maksymalnie 3 miesięcy i to warunkowo. Zdaniem pozwanego treść art. 77 ust. 4 ustawy zawiera koniunkcję, a więc aby było skuteczne, to oba warunki muszą zostać spełnione, tym bardziej, ze ustawodawcy chodzi o odpowiedź na wezwanie do zapłaty ze strony wierzyciela. W tym przypadku nie było oczekiwania na zwrot załączonych dokumentów, ponieważ nie było ani reklamacji, ani odwołania od wezwania. Pozwany wskazywał, że również 14-dniowy termin na uregulowanie należności, choć nie ma wpływu na termin przedawnienia, wskazuje wyraźnie, że nie zaistniały jakiekolwiek przyczyny obiektywne do stwierdzenia, że bieg przedawnienia został zawieszony. Termin 3 miesięcy ma za zadanie ograniczać i dyscyplinować okres mediacji, reklamacji czy innych czynności, które mogłyby przedłużać zapłatę roszczenia, a jednocześnie mają wpływ na zawieszenie okresu przedawnienia, natomiast dają po tym maksymalnym okresie prawo wierzycielowi na dochodzenie swoich roszczeń przed sądem. Dodatkowo pozwany podniósł, że roczny termin przedawnienia wskazuje także ustawa z dnia 15.11.1984 r. Prawo przewozowe. Pozwany wskazał, powołując się na treść art. 121 k.c., że strona powodowa nie wykazała, że z powodu jakieś siły wyższej nie mogła dochodzić roszczeń w okresie 12 miesięcy od dnia wystawienia opłaty, a zapisy ustaw nie mogą być za takie działanie uznawane.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 lutego 2015 r. pozwany W. W. podróżował linią nr 9 komunikacji miejskiej we W.. Podczas kontroli biletów ujawniono, iż pozwany podróżuje bez ważnego biletu, w związku z czym wystawiono pozwanemu wezwanie do zapłaty, które pozwany podpisał. Na wezwaniu wskazano, że opłata za podróż bez ważnego biletu wynosi 151,50 zł, w tym 1,50 zł tytułem należności przewozowej oraz 150,00 zł tytułem opłaty dodatkowej.

Dowód: wezwanie do zapłaty nr (...) z 19.02.2015 r. – k.30

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa domagała się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 151,50 zł z tytułu opłaty za przejazd komunikacją miejską bez ważnego biletu. Od kwoty tej strona powodowa domagała się również odsetek ustawowych za opóźnienie w płatności.

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy ustalone zostały w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową, tj. w oparciu o wezwania do zapłaty z dnia 19.02.2015r. co do których nie zachodziły podstawy, aby odmówić im wiarygodności. Ponadto pozwany nie kwestionował faktu, iż brał on udział w kontroli biletów w dniu 19.02.2015r. podczas której stwierdzono u niego brak ważnego biletu, jak również wprost przyznał, że tego dnia podróżował bez biletu. Strona powodowa przedłożyła wezwanie do zapłaty nr (...) wystawione w czasie kontroli, które zawierało dane pozwanego zgodne z rzeczywistością tj. numer PESEL, imię ojca, adres, który był adresem zamieszkania pozwanego oraz które zostało podpisane nazwiskiem (...).

Zgodnie z art. 774 k.c. „przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy”. W myśl art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz.U. nr 50 poz. 601 z 2000 r.) „Umowę przewozu zawiera się przez nabycie biletu na przejazd przed rozpoczęciem podróży lub spełnienie innych określonych przez przewoźnika lub organizatora publicznego transportu zbiorowego warunków dostępu do środka transportowego, a w razie ich nieustalenia - przez samo zajęcie miejsca w środku transportowym.” Zgodnie zaś z ust. 2 cyt. przepisu „W bilecie na przejazd określa się wysokość należności za przejazd oraz dane potrzebne do ustalenia zakresu uprawnień podróżnego.” Z powyższego wynika zatem obowiązek pozwanego do uiszczenia opłaty za przewóz dokonany przez stronę powodową na trasie linii 9 w dniu 19.02.2015r. Jednocześnie art. 33 a ust. 3 prawa przewozowego stanowi, iż w razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu przewoźnik lub osoba przez niego upoważniona pobierają właściwą należność za przewóz i opłatę dodatkową albo wystawiają wezwanie do zapłaty, w wysokości określonej przez § 8 załącznika do Uchwały nr XXI/682/08 r. Rady Miejskiej W. z dnia 15 maja 2008r. w sprawie zasad odpłatności za usługi przewozowe świadczone środkami lokalnego transportu zbiorowego.

Okoliczność, iż w dniu 19.02.2015r. pozwany podróżując linią nr 9 komunikacji miejskiej we W. został zatrzymany na podróży bez ważnego biletu została przez stronę powodową wykazana przede wszystkim sporządzonym w tym dniu wezwaniem do zapłaty opatrzonym podpisem pozwanego, którego prawdziwości pozwany nie kwestionował. W niniejszej sprawie pozwany podniósł jedynie zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego niniejszym pozwem.

Zgodnie z art. 117 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba, że zrzeka się skorzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne. Terminy przedawnienia przewiduje art. 118 k.c. , zgodnie z którym jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Wskazane w art. 118 k.c. terminy mają charakter ogólny, co oznacza, że znajdują one zastosowanie tylko wtedy, jeśli przepis szczególny nie wprowadza innego terminu przedawnienia. Dla roszczeń związanych z prawem przewozowym został natomiast przewidziany odmienny termin przedawnienia w art. 77 ust. 1 prawa przewozowego , zgodnie z którym z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 78 roszczenia dochodzone na podstawie ustawy lub przepisów wydanych w jej wykonaniu przedawniają się z upływem roku.

Wyjątkiem od ogólnych terminów przedawnienia wskazanych przepisem art. 118 k.c. są zatem roszczenia wynikające z prawa przewozowego, które przedawniają się z upływem roku, o czym stanowi przywołany wyżej art. 77 ust. 1 w/w ustawy. Zgodnie z treścią art. 77 ust. 3 pkt 4 prawa przewozowego bieg terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę rozpoczyna się z dniem, w którym zapłata powinna była nastąpić. Wpływ na bieg terminu przedawnienia wynikającego z prawa przewozowego wywiera toczące się postępowanie reklamacyjne bądź windykacyjne, albowiem zgodnie z treścią art. 77 ust. 4 w/w ustawy bieg przedawnienia zawiesza się na okres od dnia wniesienia reklamacji lub wezwania do zapłaty do dnia udzielenia odpowiedzi na reklamację lub wezwania do zapłaty i zwrócenia załączonych dokumentów, najwyżej jednak na okres przewidziany do załatwienia reklamacji lub wezwania do zapłaty. Okres ten sprecyzowany został treścią art. 75 ust. 2 prawa przewozowego, zgodnie z którym reklamacje lub wezwanie do zapłaty uważa się za bezskuteczne, jeżeli dłużnik nie zapłacił dochodzonych należności w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia reklamacji lub wezwania do zapłaty. Ponadto art. 75 ust. 1 prawa przewozowego dopuszcza dochodzenie roszczeń wynikających z prawa przewozowego na drodze sądowej przewoźnikowi dopiero po bezskutecznym wezwaniu zobowiązanego do zapłaty.

Skoro zatem już w dniu zdarzenia tj. 19.02.2015 roku pozwanemu zostało doręczone wezwanie do zapłaty, uznać należało tym samym, iż bieg przedawnienia rozpoczął się i równocześnie uległ na podstawie art. 77 ust. 4 prawa przewozowego zawieszeniu. Wobec braku odpowiedzi pozwanego na wezwanie do zapłaty bieg terminu przedawnienia pozostawał w zawieszeniu aż do uznania bezskuteczności tego wezwania tj. przez okres 3 miesięcy. Wznowienie biegu terminu przedawnienia niniejszego roszczenia nastąpiło zatem dnia 19.05.2015 roku. Wbrew twierdzeniom pozwanego roszczenie ulegałoby przedawnieniu nie dnia 05.03.2016 roku, a w dniu 19.05.2016 roku. Zgodnie zaś z treścią art. 112 k.c. termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Skoro zatem strona powodowa wystąpiła z powództwem w niniejszej sprawie w dniu 25.03.2016 roku, zarzut przedawnienia roszczenia podnoszony przez pozwanego okazał się nieskuteczny i dlatego też nie zasługiwał na uwzględnienie.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż kontrola biletów, w trakcie której stwierdzono u pozwanego brak dokumentu przewozu miała miejsce dnia 19.02.2015 roku. W treści wezwania do zapłaty skierowanego do pozwanego wskazano, iż przejazd miał miejsce w pojeździe kursującym na linii nr 9 w dniu 19.02.2015 roku. W świetle nie kwestionowania treści skierowanego do pozwanego wezwania do zapłaty oraz przyznaniu faktu okazyjnego podróżowania bez uiszczenia opłaty za przejazd, a nadto wskazanych przez kontrolerów prawidłowych numerów legitymacji studenckiej pozwanego, Sąd uznał żądanie pozwu za zasadne.

O odsetkach od kwoty zasądzonej orzeczono zgodnie z żądaniem strony powodowej na podstawie art. 481 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Mając powyższe na uwadze orzeczono, jak w punkcie I sentencji wyroku.

Powództwo uwzględnione zostało w całości, zatem orzeczenie o kosztach oparto na treści art. 98 § 1 k.p.c., na mocy którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Strona powodowa w niniejszej sprawie poniosła koszty w postaci opłaty sądowej od pozwu w kwocie 30 zł.