Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Harasimiuk

Protokolant: sekr. sąd. Przemysław Baranowski

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa B. D. (1) i A. D. (1)

przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

orzeka:

I.  pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z 18 lipca 2014 r. wystawionego przez (...) Bank S.A. z siedzibą w W. przeciwko B. D. (1) i A. D. (1), opatrzonego 13 sierpnia 2014 r. klauzulą wykonalności na podstawie postanowienia Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie z 01 sierpnia 2014 r. w sprawie o sygnaturze akt I Co 1294/14, nadaną na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

II.  zasądza od (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na rzecz B. D. (1) i A. D. (2) solidarnie kwotę 29.689 (dwadzieścia dziewięć tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie w tym kwotę 7200 (siedem tysięcy dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 810/15

UZASADNIENIE

B. D. (1) i A. D. (1) – reprezentowani przez pełnomocnika, będącego radcą prawnym (k.230, 231) – pozwem z 14 maja 2015 r. (k.42 – data stempla pocztowego), wnieśli o pozbawienie w całości wykonalności tytułu egzekucyjnego nr (...) z 18 lipca 2014 r. wystawionego przez (...) Bank spółkę akcyjną z siedzibą w W. przeciwko B. D. (1) i A. D. (1), opatrzonego klauzulą wykonalności z 13 sierpnia 2014 r. na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z 1 sierpnia 2014 r. w sprawie o sygn. akt I Co 1294/14. Nadto, strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.8-15).

W uzasadnieniu pozwu wskazali, iż na podstawie art. 840 § 1 k.c. są uprawnieni żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności przecząc zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności kwestionując istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu. Powodowie wskazali, iż kwestionowany bankowy tytuł egzekucyjny wystawiony został na podstawie ksiąg bankowych. Zdaniem powodów pozwany błędnie wyliczył wysokości kwot objętych bankowym tytułem egzekucyjnym. W konsekwencji kwota wykazana w tytule wykonawczym nie odzwierciedla według powodów wysokości rzeczywistych zobowiązań. Nadto, powodowie podnieśli zarzut nieważności postanowień umowy kredytu dotyczących zasad ustalania kursu indeksacji walutowej wobec dowolności ustalania kursu przez Bank w oparciu o Bankową Tabelę kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut oraz zarzut abuzywności zapisów umownych, w tym odwołujących się do ww. Bankowej Tabeli kursów walut. Co więcej, ich zdaniem kredyt indeksowany do waluty obcej nie jest kredytem, o którym mowa w art. 69 ust. 1 Prawa bankowe. Powodowie zakwestionowali również skuteczność wypowiedzenia umowy kredytu hipotecznego nr (...) z 1 marca 2007 r. Podnieśli także, że nie byli wzywani do zapłaty z tytułu zaległości w spłatach kolejnych rat kredytowych oraz nieskutecznie poinformowano ich o wystawieniu bankowego tytułu egzekucyjnego i opatrzeniu go sądową klauzulą wykonalności.

W odpowiedzi na pozew z 25 listopada 2015 r. (...) Bank S.A. w W. wniosła o odrzucenie pozwu, ewentualnie o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów procesu (k.87-91).

W uzasadnieniu pozwana zaprzeczyła, że B. D. (1) i A. D. (1) nie otrzymali wypowiedzenia umowy kredytu. Pozwana wskazała, iż A. D. (3) była nie tylko kredytobiorcą, ale i pełnomocnikiem swoich rodziców jako pozostałych kredytobiorców. Pozwana powołała się na trzeci od końca pkt 3 pełnomocnictwa, w którym według niej A. D. (3) umocowano do podejmowania wszelkich innych czynności niezbędnych w związku z realizacją umowy kredytu w takim zakresie, w jakim mocodawca mógłby je podjąć osobiście. Pozwana stwierdziła, że tym samym A. D. (3) stała się osobą właściwą przez cały okres kredytowania do realizacji wszelkich czynności związanych z kredytem i jego zabezpieczeniem, a tym samym osobą właściwą do kierowania na jej rzecz wszelkich oświadczeń woli i wiedzy, w tym także pisemnego wypowiedzenia umowy kredytu. W związku z powyższym adresowane do A. D. (3) wypowiedzenie umowy kredytu należy zdaniem pozwanej uznać za skuteczne, nie tylko wobec samej A. D. (3), ale także wobec pozostałych kredytobiorców. Pozwana zauważyła, iż w umowie jako miejsce zamieszkania powodów podano P., lecz jako adres do doręczeń na czas obowiązywania umowy W., przy ul. (...), tj. miejsce zamieszkania A. D. (3). Mając na uwadze powyższe, pozwana stwierdziła, iż wypowiedzenie zostało doręczone pełnomocnikowi powodów na adres do doręczeń wskazany w umowie.

W dalszej kolejności pozwana odniosła się do zarzutów powodów dotyczących prawidłowości wyliczenia wysokości kwot objętych bankowym tytułem egzekucyjnym. Pozwana zaprzeczyła również jakoby w umowie znajdowały się klauzule abuzywne. Podkreślono także, iż powodowie z jednej strony domagają się stwierdzenia nieważności części postanowień umowy, a z drugiej strony wskazują na ich abuzywność, co jest niekonsekwentne.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie postanowieniem z 11 maja 2016 r. oddalił wniosek o odrzucenie pozwu z uwagi na toczące się przed Sądem Okręgowym w Warszawie postępowanie w sprawie XXV 916/15 (k.233-234).

Pismem procesowym z 9 marca 2017 r. (k.433) pozwana uznała powództwo w części, to jest ponad kwotę 15.789,49 zł, którą wyegzekwowano w okresie od dnia wszczęcia postępowania egzekucyjnego do dnia 23 maja 2016 r., tj. dokonania wpisu nowego wierzyciela w księdze wieczystej nr (...) z uwagi na cesję wierzytelności na rzecz (...) Fundusz Inwestycyjny (...) z siedzibą w W. i wniosła o oddalenie powództwa w zakresie kwoty 15.789,49 zł. Pozwana wskazała, iż kwota ta wynika z karty rozliczeniowej prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie w sprawie o sygn. KM 1407/14 (k.406-409v).

Na terminie rozprawy 12 lipca 2017 r. powodowie podtrzymali dotychczasowe stanowisko w sprawie (k.507).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. D. (3), A. D. (1) i B. D. (1) zawarli 1 marca 2007 r. z (...) Bank S.A. w K. –(...) Oddziałem w Ł. (obecnie (...) Bank S.A. w W.) umowę kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do CHF. W umowie jako adres zamieszkania A. D. (3) podano ul. (...) w W., a A. D. (1) i B. D. (1) (...) w P.. Ul. (...) w W. wskazano także jako adres do korespondencji A. D. (1) i B. D. (1). Mieszkanie przy ul. (...) w W. stanowiło wówczas własność matki A. D. (3).

W § 1 ust. 1 umowy wskazano, iż udzielono kredytu w kwocie 286.157,46 zł indeksowanego kursem CHF. Dodano, iż przy założeniu, że uruchomiono całość kredytu w dacie sporządzenia umowy, równowartość kredytu wynosiłaby 123.770,53 CHF. Kredytobiorca oświadczył, że był świadomy ryzyka kursowego, związanego ze zmianą kursu waluty indeksacyjnej w stosunku do złotego. Spłata kredytu miała nastąpić w 360 miesięcznych równych ratach kapitałowo-odsetkowych (§ 1 ust. 2 umowy). Oprocentowanie kredytu było zmienne i na dzień sporządzenia umowy wynosiło 3,79% w skali roku. Składała się na nie suma obowiązującej stawki (...) i stała marża Banku, która wynosiła 1,65%. Kredytobiorca oświadczył, iż był świadomy ryzyka wynikającego ze zmiennego oprocentowania w całym okresie kredytowania.

Natomiast zgodnie z § 1 ust. 4 umowy rata kapitałowo-odsetkowa przy założeniu uruchomienia całości kredytu miała wynosić w dacie sporządzenia umowy równowartość 648,63 CHF. Rzeczywistą wysokość rat odsetkowych lub rat kapitałowo-odsetkowych miano określić w harmonogramie spłat. Z kolei w § 1 ust. 5 umowy postanowiono, że na dzień sporządzenia umowy odsetki karne wynosiły 7,58% i ulegały zmianie w przypadku zmiany indeksu (...) na zasadach określonych w § 13 umowy i nie były większe niż odsetki maksymalne. Po przewalutowaniu kredytu na PLN na podstawie § 14 ust. 3 odsetki karne na dzień sporządzenia umowy miały wynosić 16,22%, być nie większe niż odsetki maksymalne i ulec zmniejszeniu w przypadku zmiany indeksu (...). Całkowity koszt kredytu określono na kwotę 199.534,70 zł, przy czym ostateczna wysokość całkowitego kosztu kredytu była uzależniona od zmian poziomu oprocentowania kredytu w całym okresie kredytowania. Nadto, w § 1 ust. 8 umowy przyjęto, że rzeczywista roczna stopa oprocentowania, przy uwzględnieniu okresu 12 miesięcy podwyższonego oprocentowania na zasadach określonych w § 12 ust. 1, miała wynosić 3,95%. Ostateczna wysokość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania była uzależniona od zmian poziomu oprocentowania kredytu w całym okresie kredytowania.

W § 2 przyjęto, iż kredyt był przeznaczony na zakup przez A. D. (3) nieruchomości przy ul. (...) w W.. Z kolei § 3 umowy stanowił o zabezpieczeniach spłaty kredytu, § 5 o warunkach wypłaty kredytu, a § 9 i § 10 dotyczyły wypłaty kredytu i jego spłaty. W § 10 ust. 3 umowy przyjęto, że wysokość zobowiązania miała być ustalana jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w CHF, po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut określonego w „Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut obcych” do CHF obowiązującego w dniu spłaty.

W § 13 ust.1 umowy wskazano, iż oprocentowanie kredytu jest zmienne i ulega zmianie w pierwszym dniu najbliższego miesiąca następującego po ostatniej zmianie indeksu (...). Indeks (...) dla każdego miesiąca miano obliczać jako średnią arytmetyczną stawek (...), obowiązujących w dniach roboczych w okresie liczonym od 26 dnia miesiąca, poprzedzającego miesiąc ostatni do 25 dnia miesiąca poprzedzającego zmianę (§ 13 ust. 2). W § 13 ust. 7 umowy dodano, że zmiana oprocentowania powinna wiązać się z zawiadomieniem Kredytobiorcy, Poręczycieli i właścicieli nieruchomości o aktualnej wysokości stopy oprocentowania oraz dacie jej wprowadzenia.

Natomiast w § 14 ust. 1 umowy przyjęto, że w przypadku niespłacenia przez Kredytobiorcę w terminie całości lub części raty spłaty wynikającej z umowy kredytu, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym. Bank miał naliczać od wymagalnego kapitału odsetki karne w wysokości podwojonego oprocentowania umownego z zastrzeżeniem ust. 3. Jeżeli Kredytobiorca, mimo upływu okresu wypowiedzenia, nie uregulował należności, Bank w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia, miał dokonać przewalutowania całego wymagalnego zadłużenia na PLN, z zastosowaniem aktualnego kursu sprzedaży dewiz, określonego przez Bank w Tabeli Kursów. Poczynając od dnia przewalutowania Bank miał pobierać od wymagalnego kapitału karne odsetki w wysokości dwukrotności oprocentowania kredytów udzielanych w PLN (nie indeksowanych do waluty obcej) przy zastosowaniu aktualnego z dnia przewalutowania wskaźnika (...) oraz marży obowiązującej w dniu wypłaty kredytu lub jego pierwszej transzy (§ 14 ust. 3 umowy).

W § 18 ust. 1 umowy postanowiono, iż w przypadku zmiany wartości ustanowionych prawnie zabezpieczeń, zagrożeń terminowej spłaty kredytu i/lub pogorszenia się sytuacji finansowej Kredytobiorcy Bank mógł zażądać ustanowienia dodatkowego prawnego zabezpieczenia kredytu i zlecić zbadanie stanu prawnego i technicznego oraz określenia wartości rynkowej nieruchomości stanowiącej przedmiot zabezpieczenia. W § 21 ust. 1 umowy wśród obowiązków Kredytobiorcy wskazano informowanie Banku o decyzjach i faktach mających wpływ na sytuację ekonomiczno-finansową, o zmianie miejsca zamieszkania oraz adresu do korespondencji.

W § 22 ust. 1 umowy strony przyjęły zaś, iż w razie stwierdzenia przez Bank, że warunki kredytu nie zostały dotrzymane, lub w razie zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego Kredytobiorcy, a w szczególności w przypadku niespłacenia dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo-kapitałowych lub skierowania egzekucji do nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu, Bank mógł wypowiedzieć umowę kredytu w całości lub w części. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością Kredytobiorcy – 7 dni (§ 22 ust. 2 umowy). Z kolei w § 22 ust. 3 umowy przyjęto, że po upływie okresu wypowiedzenia umowy kredytu Kredytobiorca jest obowiązany do niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami należnymi Bankowi za okres korzystania z kredytu (dowód: k.20-30 umowa kredytu hipotecznego, k.110-126 tabela prowizji za czynności bankowe, k.170-173, k. 226 – 227v Regulamin kredytu hipotecznego, k.175-179 KRS odpis pełny, k.447-460 odpis aktualny, e-protokół z 19 października 2016 r. 00:04:30 – 00:32:30 zeznania świadek A. D. (3)).

A. D. (3) podpisała umowę w imieniu własnym oraz w imieniu A. D. (1) i B. D. (1). A. D. (1) udzielił jej bowiem pełnomocnictwa 7 lutego 2007 r., a B. D. (1) 21 lutego 2007 r. Na podstawie udzielonych pełnomocnictw A. D. (1) i B. D. (1) upoważnili A. D. (3) do: złożenia, wypełnienia i podania wszelkich niezbędnych informacji we wniosku kredytowym (...) Banku S.A. (...) Oddział w Ł., zawarcia oraz podpisania z (...) Bankiem S.A. (...) Oddział w Ł. Umowy Kredytu, zobowiązania się do ustanowienia hipoteki na nieruchomości, poddania mocodawcy egzekucji, zaciągania zobowiązań wekslowych, ustanowienia innych wymaganych zabezpieczeń, podejmowania wszystkich innych czynności niezbędnych w związku z realizacją Umowy Kredytu w takim zakresie, w jakim mocodawca mógłby je podjąć osobiście oraz złożenia wniosku o wypłatę kredytu (dowód:k.108-109 pełnomocnictwa dla A. D. (3), e-protokół z 19 października 2016 r. 00:04:30 – 00:32:30 zeznania świadek A. D. (3)).

A. D. (3) w swoim imieniu oraz w imieniu A. D. (1) i B. D. (1) podpisała także oświadczenie o poddaniu się egzekucji i deklarację do niezupełnego weksla własnego. Dodatkowo A. D. (3) podpisała oświadczenie o ustanowieniu hipoteki kaucyjnej na nieruchomości stanowiącej jej własność w postaci lokalu mieszkalnego nr (...) w W. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie prowadzi księgę wieczystą nr (...) do kwoty 486.467,68 zł na rzecz Banku tytułem zabezpieczenia spłaty udzielonego kredytu oraz umowę przelewu praw z polisy ubezpieczeniowej (dowód: k.31 oświadczenie o poddaniu się egzekucji, k.102 oświadczenie o ustanowieniu hipoteki, k.103-103v umowa przelewu praw z polisy ubezpieczeniowej, k.104-104v deklaracja do niezupełnego weksla własnego).

W związku z zaległościami powstałymi w spłacie kredytu A. D. (3) w swoim imieniu oraz w imieniu A. D. (1) i B. D. (1) podpisała aneks nr (...) do umowy kredytu hipotecznego nr (...) z 1 marca 2007 r. W aneksie wskazano, iż na dzień jego sporządzenia zaległości w spłacie zobowiązań wynikających z umowy kredytu wyniosły 6.650,01 zł. Kredytobiorca wyraził zgodę na przystąpienie do restrukturyzacji dotyczącej odroczenia spłaty części rat kredytu przez okres 60 miesięcy oraz wydłużenia okresu spłaty kredytu. Spłata kredytu miała nastąpić w 420 miesięcznych ratach, przy czym ostateczny termin spłaty Kredytu przypadał na 30 czerwca 2042 r. W § 5 aneksu wskazano warunki jego wejścia w życie, w tym podpisanie przez obie strony do 31 lipca 2011 r. Natomiast w § 6 postanowiono, że Bank mógł wypowiedzieć postanowienia Aneksu w przypadku braku spłaty co najmniej 2 rat oraz w przypadku zaistnienia przesłanek określonych w umowie kredytu, uprawniających do wypowiedzenia Kredytu. Zgodnie z § 8 ust. 1 aneksu miał on wejść w życie z dniem spełnienia warunków wymienionych w § 5. A. D. (3) podpisała też w imieniu własnym oraz B. i A. D. (1) datowane na 25 lipca 2011 r. oświadczenie o ustanowieniu hipoteki na rzecz Banku, oświadczenie o poddaniu się egzekucji oraz pokwitowała odebranie w dniu 25 lipca 2011 r. pouczenia o prawie odstąpienia do aneksu do umowy kredytu. A. D. (3) celem podpisania aneksu zaciągnęła pożyczkę w wysokości 7.000 zł, którą przeznaczyła na spłatę zaległych rat. Nie poinformowała A. D. (1) i B. D. (1) o wydłużeniu okresu kredytowania (dowód: k.127-128v aneks nr (...) do umowy kredytu hipotecznego, k.129 oświadczenie o ustanowieniu hipoteki, k.130 oświadczenie o poddaniu się egzekucji, k.132 oświadczenie, e-protokół z 19 października 2016 r. 00:04:30 – 00:32:30 zeznania świadek A. D. (3)).

A. D. (1) przekazywał miesięcznie A. D. (3) 200 euro, czego zaprzestał w 2013 r. W związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu, (...) Bank S.A. w W. skierowała do A. D. (3) pismo datowane na 12 grudnia 2013 r., w którym wypowiedziała umowę kredytu hipotecznego nr (...) z 30-dniowym terminem wypowiedzenia. Wskazano, że w następnym dniu po upływie okresu wypowiedzenia całość środków kredytowych wraz z odsetkami i kosztami stanie się wymagalna i będzie podlegać zwrotowi na rachunek bankowy. Pismo to zostało wysłane na adres ul. (...) w W. 23 grudnia 2013 r. W tym czasie A. D. (3) mieszkała przy ul. (...) nr (...) w W., które kupiła ze środków pieniężnych uzyskanych w wyniku otrzymanego kredytu. Do jesieni 2011 r. w mieszkaniu przy ul. (...) w W. mieszkała matka A. D. (3), a następnie sprzedała je (dowód: k.133 wypowiedzenie umowy kredytu, k.134-135 potwierdzenie odbioru, e-protokół z 19 października 2016 r. 00:04:30 – 00:32:30 zeznania świadek A. D. (3)).

W wyciągu z ksiąg (...) Bank S.A. w W. nr (...) z 18 lipca 2014 r., wskazano, że wymagalne zadłużenie dłużników solidarnych A. D. (1) i B. D. (1) z tytułu zawartej umowy kredytu hipotecznego z 1 marca 2007 r. wraz z aneksem nr (...) z 25 lipca 2011 r. wyniosło 468.776,02 zł, tj. 449.766.84 zł – należność główna, 18.131,42 zł – odsetki za opóźnienie naliczane od kwoty niespłaconego kapitału, 877,76 zł – opłaty i inne prowizje. Na tej podstawie 18 lipca 2014 r. (...) Bank S.A. w W. wystawiła bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) przeciwko A. D. (1) i B. D. (1). (...) Bank S.A. w W. 27 czerwca 2014 r. wystawiła także bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) przeciwko A. D. (3) (dowód: k.92 wyciąg nr (...), k.12 akt o sygn. Km 1407/14 bankowy tytuł egzekucyjny, k. 140 – 167 rozliczeni umowy kredytu przed wypowiedzeniem, k. 168 – 169 naliczenie odsetek karnych, oraz zestawienie wpłat dokonanych po wypowiedzeniu umowy).

W związku z powyższym (...) Bank S.A. w W. wniosła do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnego nr (...) wystawionemu 18 lipca 2014 r. przeciwko dłużnikom solidarnym A. D. (1) i B. D. (1). Klauzulę nadano 13 sierpnia 2017 r. postanowieniem Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 1 sierpnia 2014 r. w sprawie o sygn. akt I Co 1294/14. (odpis orzeczenia w aktach Km 1407/14)

(...) Bank S.A. w W. wystąpiła również o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnego nr (...) wystawionemu 27 czerwca 2014 r. przeciwko A. D. (3). Klauzulę nadano 7 sierpnia 2013 r. postanowieniem Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 29 lipca 2014 r. w sprawie o sygn. akt I Co 1817/14 (dowód: k.12 akt o sygn. Km 1407/14 postanowienie z 1 sierpnia 2014 r. wraz z klauzulą i postanowienie z 29 lipca 2014 r. wraz z klauzulą).

1 września 2014 r. (...) Bank S.A. w W. wniosła do Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowych tytułów egzekucyjnych nr (...) z 27 czerwca 2014 r. i z 18 lipca 2014 r. opatrzonych klauzulą wykonalności odpowiednio z 7 sierpnia 2014 r. i 13 sierpnia 2014 r. (dowód: k.1-2 akt o sygn. Km 1407/14 wniosek o wszczęcie egzekucji).

Komornik sądowy pismem datowanym na 8 września 2014 r. zawiadomił A. D. (3) o wszczęciu egzekucji na podstawie tytułu egzekucyjnego (...) Bank S.A. w W. z 18 lipca 2014 r. o nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 13 sierpnia 2014 r. postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z 1 sierpnia 2014 r. Zawiadomiono również o wszczęciu na tej samej podstawie egzekucji z nieruchomości stanowiącej własność A. D. (3) w postaci lokalu mieszkalnego przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz wezwano do zapłaty należności. Korespondencję kierowano na ul. (...) w W. (dowód: k.18-18v akt o sygn. Km 1407/14 zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, k.19-23 KW (...), k.24 zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości, k.25 o sygn. akt o sygn. Km 1407/14 wezwanie do zapłaty).

Nadto, 8 września 2014 r. Komornik sądowy zajął na podstawie tytułu egzekucyjnego (...) Bank S.A. w W. z 18 lipca 2014 r. o nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 13 sierpnia 2014 r. postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z 1 sierpnia 2014 r. wynagrodzenie A. D. (3) otrzymywane z tytułu zatrudnienia w (...) sp. z o.o. w W. oraz wniósł o wpis wzmianki o toczącej się egzekucji z nieruchomości (dowód: k.16 akt o sygn. Km 1407/14, k.27 akt o sygn. Km 1407/14 wniosek o wpis).

(...) sp. z o.o. w W. pismem z 16 września 2014 r. skierowanym do Komornika Sądowego poinformowała o przyjęciu do realizacji zajęcia wynagrodzenia za pracę A. D. (3). Podano, iż zajęcie będzie potrącane z wynagrodzenia i przekazywane do 10 dnia każdego miesiąca (dowód: k.43 akt o sygn. Km 1407/14, k.27 akt o sygn. Km 1407/14 pismo z 16 września 2014 r., e-protokół z 19 października 2016 r. 00:04:30 – 00:32:30 zeznania świadek A. D. (3)).

Natomiast pismami datowanymi na 29 września 2014 r. Komornik sądowy zawiadomił B. D. (1) i A. D. (1) o wszczęciu egzekucji na podstawie tytułu egzekucyjnego (...) Bank S.A. w W. z 18 lipca 2014 r. o nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 13 sierpnia 2014 r. postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z 1 sierpnia 2014 r. oraz wezwał do zapłaty należności. Pisma zostały skierowane na podany w P. adres i zostały odebrane 4 października 2014 r. (dowód: k.49-54 akt o sygn. Km 1407/14 zawiadomienie o wszczęciu egzekucji).

Wniesiona przez B. i A. D. (1) skarga na czynności Komornika w sprawie Km 1407/14 została oddalona postanowieniem z 26 października 2015 r. (k. 196 odpis postanowienia w aktach egzekucyjnych)

W związku z egzekucją prowadzoną na podstawie tytułu egzekucyjnego (...) Bank S.A. w W. z 18 lipca 2014 r. o nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 13 sierpnia 2014 r. postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z 1 sierpnia 2014 r. od B. D. (1) i A. D. (1) nie została wyegzekwowana żadna kwota Natomiast z wynagrodzenia A. D. (3) wyegzekwowano kwotę 36.544,12 zł (dowód: akta o sygn. Km 1407/14 karta rozliczeniowa).

Wyrokiem z 30 listopada 2016 r., wydanym w sprawie XXV 916/15 Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo A. D. (3) m.in. o ustalenie, że umowa kredytowa łącząca strony jest nieważna z uwagi na brak interesu prawnego oraz braki legitymacji czynnej - wystąpił z pozwem jeden z trzech kredytobiorców (k. 391 – 395 kopia wyroku).

(...) Bank S.A. w W. 8 sierpnia 2017 r. wniosła do Komornika sądowego o umorzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. (...) Bank S.A. w W. 30 grudnia 2015 r. jako Zbywca podpisała bowiem z (...) Funduszem Inwestycyjnym (...) w W. jako Nabywcą umowę przelewu wierzytelności nr (...). Przedmiotem umowy było dokonanie w ramach procesu sekurytyzacji przeniesienia na rzecz Nabywcy Portfela Wierzytelności przysługującego Zbywcy z tytułu zawartych umów kredytu, które wymieniono w załączniku nr 1 do umowy. Wzmianki o nowym wierzycielu dokonano w KW nr (...) 23 maja 2016 r. (dowód: k.470 wyciąg z rejestru funduszy inwestycyjnych, k.472-477 odpis pełny KRS (...) S.A., k.478-502 umowa przelewu wierzytelności nr (...) z załącznikami, KW nr (...) k.410-432, k.271 akt o sygn. Km 1407/14 wniosek).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie ww. dokumentów urzędowych i prywatnych, którym Sąd dał wiarę w ramach zakreślonych dyspozycjami art. 244 i 245 k.p.c., nadto żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności ani prawdziwości, nie wzbudziły też one wątpliwości Sądu, co do czasu i miejsca ich powstania. Sąd stan faktyczny ustalił także na podstawie zeznań świadek A. D. (3) (e-protokół z 19 października 2016 r. 00:04:30 – 00:32:30), w części korespondującej z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Sąd nie oparł się na zeznaniach świadek A. D. (3) w części dotyczącej poinformowania strony pozwanej o zmianie adresu do korespondencji. Świadek oraz powodowie nie przedstawili bowiem jakichkolwiek dowodów na poparcie swoich twierdzeń a powodowie nie wykazali powyższej okoliczności innymi dowodami, mimo, iż to ich obciążał ciężar dowodu z tym, zakresie. Tym niemniej okoliczność ta nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia żądania powodów w niniejszej sprawie.

Postanowieniem z 19 października 2016 r. Sąd oddalił wnioski dowodowe zawarte w pkt 4, 5 i 6 pisma z 23 czerwca 2016 r. W ocenie Sądu wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków zawarty w pkt 4 rzeczonego pisma nie miał bezpośredniego związku z roszczeniem w niniejszej sprawie. Nadto, teza zawarta w przedmiotowym wniosku dowodowym nie zmierzała do poczynienie ustaleń faktycznych istotnych dla jej merytorycznego rozstrzygnięcia. Natomiast odnośnie wniosków dotyczących zobowiązania operatów pocztowych do ustalenia danych personalnych i adresowych listonosza, wskazać należy, iż dowód z dokumentu na okoliczność doręczenia powodom zawiadomienia o wszczęciu egzekucji na adres francuski znajduje się na k. 51v i 53v akt egzekucyjnych. Sąd pominął także - wobec cofnięcia wniosku - dowód z opinii biegłego ds. bankowości i finansów na okoliczności wskazane we wniosku zawartym w piśmie datowanym na 31 stycznia 2017 r. (k. 377a, k. 507) oraz zaniechał przeprowadzania dowodu z przesłuchania stron, uznając, iż fakty istotne dla merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie wykazane zostały innymi środkami dowodowymi (art. 299 k.p.c. a contrario).

W ustalonym stanie faktycznym i przy zaprezentowanej ocenie materiału dowodowego, Sąd zważył co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy był bezsporny w zakresie zawarcia przez powodów i A. D. (3) z poprzednikiem prawnym pozwanej umowy kredytu oraz naruszenia przez kredytobiorców warunków udzielonego kredytu polegającego na niedotrzymaniu terminów spłaty rat kapitałowo – odsetkowych, co skutkowało podjęciem przez Bank czynności związanych w wypowiedzeniem umowy kredytu kredytobiorcom. Sporna jest natomiast kwestia skuteczności wypowiedzenia umowy kredytowej, zakresu udzielonego przez powodów A. D. (3) pełnomocnictwa oraz istnienia podstaw do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko powodom: B. i A. D. (1). Spór pomiędzy stronami dotyczył też charakteru umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do CHF z 1 marca 2017 r., oraz ważności i skuteczności wobec kredytobiorców części postanowień umowy. Przy czym de facto, te ostatnie kwestie z przyczyn wskazanych poniżej miały w niniejszej sprawie marginalne znaczenie, bowiem istotą problemu było ustalenie, czy pozwana była uprawniona do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego objętego pozwem o treści jak z dnia 18 lipca 2017 r., który następnie stał się tytułem wykonawczym.

Roszczenie powodów znajduje swoje źródło w art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c., który stanowi, iż dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście.

Przed przejściem do oceny zasadności roszczenia powodów, należy wskazać, iż pozwana pismem procesowym z 9 marca 2017 r. uznała powództwo w części, to jest ponad kwotę 15.789,49 zł., gdyż 30 grudnia 2015 r. jako Zbywca podpisała z (...) Funduszem Inwestycyjnym (...) w W. jako Nabywcą umowę przelewu wierzytelności nr (...), której przedmiotem było dokonanie w ramach procesu sekurytyzacji przeniesienia na rzecz Nabywcy Portfela Wierzytelności przysługującego Zbywcy z tytułu zawartych umów kredytu, w tym wierzytelności wynikającej z umowy zawartej z powodami i A. D. (3).

Zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Z przepisu tego wynika więc, że skuteczność dokonanego uznania zależy od jego zgodności z prawem i zasadami współżycia społecznego oraz od celu uznania – jest ono bowiem bezskuteczne, jeżeli będzie zmierzać do obejścia praw (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 21 stycznia 1999 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 890/98, Lex nr 37299). Uznanie może dotyczyć całego powództwa, a może też być uznaniem częściowym. Uznanie może być też dokonane poza rozprawą w formie pisma procesowego. Przyjmuje się, iż w przypadku uznania powództwa Sąd nie podporządkowuje ustalonego stanu faktycznego pod określoną normę prawną.

W związku z powyższym nie było podstaw w niniejszej sprawie żeby Sąd w zakresie wykraczającym ponad kwotę 15.789,49 zł, badał czy powództwo podlegałoby uwzględnieniu na postawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. Tak jak wskazał Sąd Okręgowy w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 5 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt XXIV C 411/16 (Lex nr 2257254), art. 213 § 2 k.p.c. nie stanowi bowiem podstawy do badania i ustalania, czy będące przedmiotem uznania roszczenie rzeczywiście przysługuje stronie powodowej. Wyjaśnienie przyczyn skłaniających pozwanego do dokonania uznania z reguły pozwala na ocenę przesłanek skuteczności wyrażonego uznania, określonych w omawianym przepisie.

Analiza okoliczności faktycznych niniejszej sprawy nie dała także podstaw do oceny, na gruncie art. 213 § 2 k.p.c., aby uznanie powództwa w niniejszej sprawie było sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa. Pomiędzy stronami było bezsporne zbycie wierzytelności przysługującej pozwanej wobec powodów, którą objęto (...) nr (...) wystawionym 18 lipca 2014 r., w drodze umowy przelewu wierzytelności nr (...) z 30 grudnia 2015 r. na rzecz (...) Funduszu Inwestycyjnego (...) w W.. Na marginesie przypomnieć też należy, iż na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego opatrzonego klauzulą wykonalności może być prowadzona jedynie wierzytelności bankowej i tylko na rzecz banku (vide: wyrok SN z 21.09.2005 r. w sprawie V CK 152/05, także uchwała SN z 2.04.2004 r. w sprawie III CZP 9/04, OSNC 2005, nr 6, poz. 98). Reasumując, uznanie powództwa ponad kwotę 15.789,49 zł skutkowało wydaniem wyroku uwzględniającego w tym zakresie powództwo na podstawie art. 213 § 2 k.p.c.

Dokonując oceny powództwa do kwoty 15.789,49 zł, Sąd również uznał je za zasadne.

Podkreślić należy na wstępie, iż ustawa przewiduje dwa powództwa przeciwegzekucyjne – opozycyjne, które przysługuje dłużnikowi (art. 840 k.p.c.), oraz ekscydencyjne (interwencyjne), przysługujące osobie trzeciej (art. 841 k.p.c.). Pierwsze z nich może przybrać postać powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Istotą powództwa opozycyjnego z art. 840 k.p.c. jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego służy merytorycznej obronie dłużnika przed egzekucją prowadzoną zgodnie z przepisami postępowania egzekucyjnego jako konsekwencja zasady, że organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Wymaga zauważenia w tym miejscu, iż istotą powództwa opozycyjnego z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Podkreśla się, iż dłużnik może zaprzeczyć treści bankowego tytułu egzekucyjnego, który ze względu na odmienny od wyroków charakter, nie korzysta ani z prawomocności, ani z powagi rzeczy osądzonej (vide: wyrok SN z 15.20.2002 r. w sprawie II CKN 986/00)

Wymierzone przeciwko tytułowi powództwo opozycyjne z art. 840 k.p.c., oparte na podstawie określonej w § 1 pkt 1 tego przepisu, może obejmować bardzo liczne zarzuty. Innymi słowy, dłużnik banku uprawniony jest do podniesienia wszelkich zarzutów materialnoprawnych dotyczących wierzytelności banku objętej bankowym tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności. Mogą być to zarzuty powstałe przed wystawieniem bankowego tytułu egzekucyjnego, przed wydaniem klauzuli wykonalności i po jej wydaniu. Wymienia się wśród nich zarzuty nieistnienia roszczenia banku lub istnienia roszczenia w mniejszej wysokości niż to ujęte w tytule, nienastąpienia wymagalności roszczenia (mimo umieszczenia w bankowym tytule egzekucyjnym oświadczenia banku innej treści). Nie można również wykluczyć zarzutu naruszenia prawa w postaci art. 5 k.c. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 14 kwietnia 2015 r. w sprawie o sygn. akt V ACa 637/14, Lex nr 1679913, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 13 maja 2015 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1008/14, Lex 1785303).

W niniejszej sprawie powodowie zakwestionowali skuteczność wypowiedzenia umowy i już ten zarzut okazał się zasadny. Wskazać należy, iż umowa kredytu hipotecznego z 1 marca 2007 r. została zawarta pomiędzy stroną pozwaną a A. D. (3), A. D. (1) i B. D. (1). A. D. (3) zawarła umowę we własnym imieniu oraz w imieniu powodów. Poza zawarciem umowy kredytu powodowie upoważnili A. D. (3) jedynie do wykonywania w ich imieniu szeregu enumeratywnie wymienionych w pełnomocnictwach czynności. Zgodnie z treścią pełnomocnictw z 7 lutego 2007 r. i 21 lutego 2007 r. powodowie upoważnili A. D. (3) również do złożenia, wypełnienia i podania wszelkich niezbędnych informacji we wniosku kredytowym, zawarcia oraz podpisania umowy kredytu, zobowiązania się do ustanowienia hipoteki na nieruchomości, poddania mocodawcy egzekucji, zaciągania zobowiązań wekslowych, ustanowienia innych wymaganych zabezpieczeń, podejmowania wszystkich innych czynności niezbędnych w związku z realizacją umowy kredytu w takim zakresie, w jakim mocodawca mógłby je podjąć osobiście oraz złożenia wniosku o wypłatę kredytu.

Kwestie wypowiedzenia umowy nie leżały zatem w zakresie pełnomocnictw udzielonych przez powodów A. D. (3). Zdaniem Sądu pozwana błędnie powołuje się na punkt pełnomocnictwa, w którym A. D. (3) umocowano do podejmowania „wszystkich innych czynności niezbędnych w związku z realizacją umowy kredytu w takim zakresie w jakim mocodawca mógłby je podjąć osobiście”. Nie sposób przyjąć w ślad za pozwaną, iż dzięki temu A. D. (3) stała się osobą właściwą przez cały okres kredytowania do przyjmowania oświadczenia woli w postaci wypowiedzenia umowy kredytu. Pozwana po pierwsze nie wykazała, iż taka była wola mocodawców, po drugie założenie takowe stoi w sprzeczności z enumeratywnie wymienionymi elementami pełnomocnictwa, którego żadną miara nie można określić pełnomocnictwem ogólnym.

W konsekwencji pozwana wysyłając 23 grudnia 2013 r. wypowiedzenie umowy kredytu na adres przy ul. (...) w W. wyłącznie do A. D. (3), nie wypowiedziała skutecznie umowy powodom. Innymi słowy, nie można uznać, że pozwana, która dysponowała adresem zamieszkania powodów we Francji oraz ich adresem do korespondencji w postaci miejsca zamieszkania A. D. (3), doprowadziła do skutecznego rozwiązania stosunku obligacyjnego, łączącego ją z powodami.

Nadto, należy wskazać, iż nawet dojście do wniosku, że powodowie zaniechali poinformowania pozwanej o zmianie swojego miejsca zamieszkania, nie mogło wpłynąć dokonaną ocenę i treść rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Sąd zważył bowiem, iż do powodów na ul. (...) w W. nie została skierowana żadna korespondencja w przedmiocie wypowiedzenia umowy. Pierwsza doręczona im korespondencja dotyczyła dopiero egzekucji prowadzonej w zakresie należności kredytowych, a zatem już po nadaniu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu sądowej klauzuli wykonalności i wszczęciu postępowania egzekucyjnego przez komornika sądowego. Wypowiedzenie umowy skierowano zaś wyłącznie do A. D. (3). Z uwagi na zakres pełnomocnictw udzielonych A. D. (3) przez powodów, wypowiedzenie to nawet w przypadku doręczenia adresatowi, nie byłoby jednak skuteczne. W konsekwencji Sąd orzekający w niniejszej sprawie uznał, iż powodowie wykazali brak skutecznego wypowiedzenia umowy przez pozwaną. W świetle powyższego, za nieskuteczne należy uznać powołanie się przez pozwaną na dyspozycję art. 61 k.c., albowiem oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy kredytowej powodom nie zostało złożone w sposób umożliwiający im zapoznanie się z treścią tegoż oświadczenia.

Dlatego też należało przyjąć, iż w niniejszej sprawie nie zaistniały przesłanki do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego w takiej dacie w jakiej to uczyniono i na taką kwotę jaka objęta była tymże tytułem egzekucyjnym. W przypadku nieskutecznego wypowiedzenia umowy kredytowej strony są w dalszym ciągu związane jej postanowieniami. Przede wszystkim zaś nie zostały spełnione uzgodnione warunki do przewalutowania kredytu, które określono w § 14 ust. 3 umowy. W postanowieniu tym strony przyjęły bowiem, iż jeżeli Kredytobiorca, mimo upływu okresu wypowiedzenia, nie uregulował należności, Bank w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia, miał dokonać przewalutowania całego wymagalnego zadłużenia na PLN, z zastosowaniem aktualnego kursu sprzedaży dewiz, określonego przez Bank w Tabeli Kursów. Poczynając od dnia przewalutowania Bank miał pobierać od wymagalnego kapitału karne odsetki w wysokości dwukrotności oprocentowania kredytów udzielanych w PLN (nie indeksowanych do waluty obcej) przy zastosowaniu aktualnego z dnia przewalutowania wskaźnika (...) oraz marży obowiązującej w dniu wypłaty kredytu lub jego pierwszej transzy. Z uwagi na nieskuteczne wypowiedzenie umowy przez pozwaną, nie była ona zatem uprawniona do przewalutowania całego wymagalnego zadłużenia na PLN oraz do wystawienia (...) w oparciu o wyciągi i obrachunek uwzględniający przewalutowanie i kursy walut na datę przyjętą przez Bank jako data skutecznego wypowiedzenia umowy kredytowej. Z pewnością natomiast Bank dokonując przewalutowania nie odniósł się do zasad ogólnych, wynikających z dyspozycji art. 358 § 3 k.c.

W tym miejscu, co pozostaje bez znaczenie wobec powyższych ustaleń faktycznych i dokonanej oceny prawnej, wskazać należy, iż nie zasługuje na podzielenie argumentacja powodów, iż umowa łącząca strony nie stanowi umowy o której mowa w art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U.2015.128 j.t., dalej jako: „p.b.”) i art. 75 prawa bankowego. Otóż stosownie do treści art. 69 ust. 1 p.b. przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Natomiast art. 75 p.b. stanowi, iż w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu. Fakt, iż umowa ta zawiera „klauzulę indeksacyjną” nie dyskwalifikuje jej jako umowy kredytowej w rozumieniu prawa bankowego. Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie, określać w szczególności strony umowy, kwotę i walutę kredytu, cel na który kredyt jest udzielany, zasady i termin spłaty kredytu, wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, terminy i sposób pozostawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, wysokość prowizji, jeśli umowa ją przewiduje, warunki dokonania zmian i rozwiązania umowy (ust. 2). Ustawą z 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r., Nr 165, poz. 984) zmieniony został cytowany powyżej art. 69 pr. bankowego - dodano do niego pkt. 4a, zgodnie z którym w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, umowa kredytowa powinna określać szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz, i rat kapitałowo – odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Na marginesie jedynie wskazać należy, iż stosownie do art. 5 w/w ustawy z 29 lipca 2011 r. do umów zawartych na podstawie ustawy, o której mowa w art. 2, przed wejściem w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe, z zastrzeżeniem ust. 2., który stanowi, iż przepisy art. 7b ustawy, o której mowa w art. 2, mają zastosowanie do umów zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w przypadku których do dnia wejścia w życie ustawy nie nastąpiła spłata całkowitej spłaty kredytu, w odniesieniu do niespłaconej części. Umowa zawarta pomiędzy stronami nie jest też umową kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz. 1081 ze zm.) z uwagi na wartość zaciągniętego kredytu (art. 3 ust. 1 stanowił, iż ustawy nie stosuje się do umów o kredyt konsumencki o wysokości większej niż 80.000 zł. albo równowartości tej kwoty w walucie innej niż polska). Nie mają też do niej zastosowania przepisy ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim – stosownie do brzmienia art. 66 ust. 1 w/w aktu prawnego. Nie odbiera to jednak powodom przymiotu konsumenta w rozumieniu art. 22 ¹ k.c.

W świetle poczynionych w sprawie ustaleń, oraz ostatecznych stanowisk procesowych stron, bezprzedmiotowe są wnikliwe rozważania dotyczące ewentualnej nieważności postanowień umowy łączącej strony, bowiem powództwo zostało uwzględnione w całości z innych przyczyn. Nie można jednak prima facie – jak tego zdawali się oczekiwać powodowie uznać za nieważną klauzulę walutową, Bank nie zaniechał bowiem obowiązku informacyjnego, w umowie podano też możliwe do obiektywnej oceny i oszacowania wskaźniki ustalania kursu walut. Indeksacja z definicji swej jest systemem powiązania (w tym wypadku kwot procentowych) z określonym wskaźnikiem ekonomicznym i zmiana wartości tego wskaźnika powoduje proporcjonalną zmianę stopy procentowej. Indeksację można również opisać jako przeliczenie wartości określonego parametru w oparciu o wskaźnik pokazujący zmianę czynnika wpływającego na wartość tego parametru. Bez wątpienia klauzula zmiany oprocentowania kredytu w stosunkach z konsumentami, jeżeli ma być skuteczna, musi nie tylko być konkretna i przewidywalna, oraz podlegająca kontroli sądowej co do okoliczności uzasadniających zmianę oprocentowania, ale również opierać się wyłącznie na zmianach stóp rynkowych, nad którymi bank nie ma żadnej kontroli – ale w niniejszej sprawie również nie było potrzeby dokonania analizy postanowień umowy przez pryzmat w/w przesłanek, bowiem wystarczające było ustalenie, iż roszczenie objęte tytułem wykonawczym nie było wymagalne z takich kwotach i na takich podstawach materialnoprawnych jak to w kwestionowanym tytule wskazano.

Brak jest również podstaw do ustalania, czy też kreowania przez sąd treści umowy, która miałaby łączyć strony w przypadku stwierdzenia nieważności postanowień umowy kredytowej zawartej przez strony, a objętej niniejszym postępowaniem. Zgoła inną kwestią jest skuteczność udowodnienia przez Bank wysokości roszczenia objętego tytułem wykonawczym, w oparciu li tylko o dokumenty prywatne, za jakie świetle utrwalonego orzecznictwa, należy uznać wyciągi z ksiąg banku (...), przy zakwestionowaniu ich treści przez powodów (vide: wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2011 r., P 1/10; uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 7.12.2006 r., III CZP 99/06, OSNC 2007, nr 6, poz. 79, uchwały Sądu Najwyższego: z 23.01.2001 r., III ZP 30/00, OSNP 2001, nr 23, poz. 685; z 3.07.2003 r., III CZP 45/03, OSNC 2004, nr 9, poz. 136; z 23.01.2004 r., III CZP 112/03, OSNC 2005, nr 4, poz. 61, z dnia 23.06.2005 r., III CZP 35/05, OSNC 2006, nr 5, poz. 81; z 19.05.2006 r., III CZP 26/06, OSNC 2007, nr 3, poz. 39, wyroki Sądu Najwyższego: z 10.11.1999 r., I CKN 204/98, OSNC 2000, nr 5, poz. 94; z 9.10.2003 r., I CK 150/02, OSNC 2004, nr 7-8, poz. 132 i inne wymienione w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 20.04.2011 r., I CSK 410/10). Charakter dowodowy dokumentów, złożonych przez pozwaną na okoliczność zasadności wysokości objętej tytułem wykonawczym kwoty, nie budzi wątpliwości również w świetle obowiązującego od 20 lipca 2013 r. (zatem zarówno przed datą wystawienia przedmiotowych dokumentów, jak i przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie) brzmienia art. 95 ust. 1a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 128 ze zm.) który stanowi, iż moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1 cytowanego przepisu, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. (art. 95 ust. 1 brzmi: „Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych.”(vide art. 3 ustawy z 19.04.2013 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych; Dz. U. z 2013 r., poz. 777). W tym miejscu wyraźnie należy stwierdzić, iż wyciąg z ksiąg rachunkowych pozwanego Banku korzysta jedynie z domniemań właściwych dla dokumentu prywatnego, zatem z domniemania autentyczności. Dokumenty prywatne nie korzystają w przeciwieństwie do dokumentów urzędowych z domniemania prawdziwości zawartych w nich oświadczeń. Zostały natomiast wyposażone w domniemanie, iż osoba, która dokument podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. W niniejszej sprawie Bank nie zaoferował innych dowodów ani nie zgłosił wniosków dowodowych na okoliczność wysokości zobowiązania powodów w tytułu nienależytego wykonania umowy kredytowej na datę wystawienia (...) objętego pozwem, zaś wniosek powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. bankowości i finansów został cofnięty.

Na zakończenie należy odnieść się do stanowiska pozwanej, wnoszącej o oddalenie powództwa w zakresie kwoty 15.789,49 zł., wyegzekwowanej od A. D. (3).

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą powództwo przeciwegzekucyjne skierowane na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego może być skutecznie wniesione tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego w całości lub w określonej jego części. Dłużnik traci możliwość wytoczenia powództwa opozycyjnego z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym w całości lub w określonej części w odniesieniu do już wyegzekwowanego świadczenia. Powództwo to jest więc niedopuszczalne w części, w której wykonalność tytułu wykonawczego wygasła na skutek jego zrealizowania (zob. postanowienie SN z dnia 30 maja 2014 r. w sprawie o sygn. akt II CSK 679/13, Lex nr 1475081, wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2002 r. w sprawie o sygn. akt I PKN 197/01, Lex 56445, wyrok SN z dnia 14 maja 2010 r. w sprawie o sygn. akt II CSK 592/09, Lex nr 677750).

Bezsporne jednak pomiędzy stronami było, iż od B. D. (1) i A. D. (1) nie wyegzekwowano żadnej kwoty. W związku z powyższym należało przyjąć, iż nie wygasło roszczenie powodów do żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego również w części wyegzekwowanej od współdłużniczki A. D. (3). Wymaga w tym miejscu zauważenia, iż przez pozwaną zostały wystawione dwa tytuły egzekucyjne w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z 18 lipca 2014 r. przeciwko dłużnikom solidarnym A. D. (1) i B. D. (1), któremu klauzulę nadano 13 sierpnia 2017 r. postanowieniem Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 1 sierpnia 2014 r. w sprawie o sygn. akt I Co 1294/14 oraz bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z 27 czerwca 2014 r. przeciwko A. D. (3), któremu klauzulę nadano 7 sierpnia 2013 r. postanowieniem Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 29 lipca 2014 r. w sprawie o sygn. akt I Co 1817/14.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. pozbawił w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z 18 lipca 2014 r. wystawionego przez (...) Bank S.A. z siedzibą w W. przeciwko B. D. (1) i A. D. (1), opatrzonego 13 sierpnia 2014 r. klauzulą wykonalności na podstawie postanowienia Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie z 01 sierpnia 2014 r. w sprawie o sygnaturze akt I Co 1294/14, nadaną na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W..

Odnosząc się do wniosku strony powodowej o zwrot kosztów procesu Sąd zważył, iż stosownie do regulacji art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu), natomiast według art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Z kolei w art. 99 k.p.c. postanowiono, iż stronom reprezentowanym przez radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się koszty w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata.

Dlatego też, Sąd na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 j.t.) zasądził od (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na rzecz B. D. (1) i A. D. (1) solidarnie kwotę 29.689 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie, w tym kwotę 7200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Wobec powyższego, Sąd orzekł jak w sentencji.