Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2017 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Miasta (...) W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

I. uchyla wyrok zaoczny z dnia 2 lipca 2013 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II C 63/13, w stosunku do pozwanej A. K.;

II. oddala powództwo w stosunku do pozwanej A. K.,

III. zasądza od powoda Miasta (...) W. na rzecz pozwanej A. K. kwotę 17 457 złotych (siedemnaście tysięcy czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 4 710 złotych (cztery tysiące siedemset dziesięć złotych) za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt II C 1284/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 stycznia 2013 roku, powód Miasto (...) W. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. K., solidarnie z pozwanymi: J. K., M. K. (1), F. K., M. K. (2), M. K. (3) oraz R. K., na jego rzecz kwoty 221.856,14 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwani zajmują lokal mieszkalny nr (...) przy ulicy (...) w W., za który nie wnoszą opłat, przy czym zaległości na dzień 31 stycznia 2012 roku wynoszą 221.856,14 złotych (należność podstawowa – 117.273,87 złotych, odsetki – 104.582,27 złotych). Powód podał, że zaległość powstała w okresie od 1 lipca 1997 roku do 31 stycznia 2012 roku, a dochodzona kwota obejmuje również okres za bezumowne korzystanie z lokalu.

Wyrokiem zaocznym z dnia 2 lipca 2013 roku, sygn. II C 63/13, zasądzono solidarnie od pozwanych A. K., J. K., M. K. (1), F. K., M. K. (2), M. K. (3), R. K., na rzecz powoda Miasta (...) W. kwotę 221.856,14 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 18.300 złotych tytułem zwrotu koszów procesu.

Od wyżej wskazanego wyroku zaocznego, pozwana A. K. w dniu 5 czerwca 2015 roku wniosła sprzeciw, zaskarżając wyrok zaoczny w całości i wnosząc m.in. o jego uchylenie, oddalenie powództwa w stosunku do niej w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że doręczenia: pozwu złożonego przez powoda Miasto (...) W. w przedmiotowej sprawie, pism procesowych, jak i zapadłego w toku sprawy wyroku zaocznego, zostały skierowane na adres, pod którym nie zamieszkuje od 15 lat. Pozwana wskazała, że nie utrzymuje kontaktów z rodziną i nie miała możliwości powzięcia informacji o toczącym się przeciwko niej postępowaniu o należności, wynikającej z zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym nr (...) przy ulicy (...) w W.. Ponadto pozwana zaznaczyła, że po opuszczeniu przedmiotowego lokalu, zamieszkiwała w domu przy ulicy (...) w M., a na moment złożenia sprzeciwu przy ulicy (...) w M.. Podniosła również, że powód składając do komornika sądowego wniosek egzekucyjny wskazał jej właściwy adres oraz że dopiero w związku z przesłanymi jej dnia 22 maja 2015 roku pismami komorniczymi (sygn. akt. Km 542/15) dowiedziała się o wyroku zaocznym wydanym w sprawie.

W odpowiedzi na sprzeciw od wyroku zaocznego powód Miasto (...) W. podtrzymał wyrażone w pozwie stanowisko oraz zaprzeczył zarzutom i tezom zgłoszonym przez pozwaną. Powód podkreślił, że przywoływane przez pozwaną dowody nie potwierdzają, aby przez cały okres objęty żądaniem pozwu nie zamieszkiwała w lokalu mieszkalnym nr (...) przy ulicy (...) w W..

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Zaległość w opłatach za lokal mieszkalny nr (...) przy ulicy (...) w W., która na dzień 31 stycznia 2012 roku wynosiła 221.856,14 złotych, powstała w okresie od 1 lipca 1997 roku do 31 stycznia 2012 roku.

A. K. zamieszkiwała w wyżej wymienionym lokalu do 2000 roku. Przy czym w okresie powstania części zaległości za przedmiotowy lokal, tj. od 1 lipca 1997 roku do 2000 roku pozwana była osobą niepełnoletnią.

Po opuszczeniu w 2000 roku lokalu mieszkalnego A. K. zamieszkała wraz ze swoim parterem (aktualnie mężem) w wynajmowanym mieszkaniu, następnie zaś u jego rodziców w domu położnym przy ulicy (...) w M.. Przy tym A. K. w tym okresie nadal pozostawała zameldowana w lokalu mieszalnym przy ulicy (...). W 2014 roku A. K. wspólnie z małżonkiem zakupili lokal mieszkalny położny w budynku przy ulicy (...) w M., gdzie została zameldowana i gdzie aktualnie zamieszkuje.

A. K. od czasu wyprowadzenia się ze spornego lokalu nie korzystała z niego. Od tego czasu też, z powodu konfliktów, praktycznie nie utrzymywała kontaktów z rodziną tam zamieszkującą. Ponadto pozwana nigdy nie miała zamiaru powrócić do przedmiotowego lokalu.

A. K. od czasu opuszczenia lokalu mieszkalnego przy ulicy (...) nie otrzymywała od Miasta (...) W., a także od innych instytucji (w tym sądu) pism, które dotyczyłyby tego lokalu, w szczególności zaległości w opłatach za nie.

A. K. nie wiedziała, że za lokal mieszkalny nie są uiszczane odpowiednie opłaty, nie wiedziała też o zagrożeniu dotyczącym eksmisji zamieszkujących w tym lokalu członków rodziny. O przeprowadzeniu zaś eksmisji dowiedziała się od brata, jednakże nie wnikała w szczegóły.

O tym, że zobowiązanie wynikające z zadłużenia lokalu mieszkalnego dotyczy jej osoby, A. K. dowiedziała się dopiero w związku z przesłanymi jej dnia 22 maja 2015 roku pismami komorniczymi (sygn. akt. Km 542/15)

Dowód: zeznania świadka Z. G., k. 337; zeznania świadka P. G., k. 338; zeznania świadka D. K., k. 345; przesłuchanie pozwanej A. K., k. 346

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyżej wymienionych dowodów, a także na podstawie dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, których autentyczności żadna ze stron co do zasady nie podważała (zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, k. 181; wyniki badań, k. 183-184; wezwanie z US, k. 185; zaświadczenie, k. 186; oświadczenie, k. 187; orzeczenia 190-194; decyzje, k. 195-198), a które to nie budziły również wątpliwości Sądu.

S ą d Okręgowy zwa ż y ł , co nast ę puje:

Podstawę prawną żądania strony powodowej zawiera art. 688 ¹ k.c., z którego wynika, że za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie (§ 1), przy czym odpowiedzialność tych osób ogranicza się do wysokości czynszu i innych opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania (§ 2). Z powyższego wynika, że strona powodowa winna wykazać, iż pozwana zamieszkiwała stale z najemcą, a nadto że w momencie zamieszkiwania była osobą pełnoletnią.

Zgodnie z poglądem ukształtowanym w judykaturze, zwłaszcza Sądu Najwyższego, stałe zamieszkiwanie w lokalu mieszkalnym oznacza, że lokal ten stanowi centrum życiowe określonej osoby (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 8 stycznia 1976 r., I CR 926/75, OSP 1977, z. 11-12, poz. 193; 13 lutego 1976 r., I CR 930/75, OSNC 1977, nr 1, poz. 5; 6 maja 1980 r., III CRN 61/80, Mon. Praw. 1994, nr 9, s. 273; 28 października 1980 r., III CRN 230/80, Mon. Praw. 1994, nr 9, s. 273; 15 stycznia 1981 r., III CRN 314/80, OSN 1981, nr 6, poz. 119; 20 marca 1981 r., III CRN 30/81, Mon. Praw. 1994, nr 9, s. 273; 15 października 1984 r., I CR 309/84, OSN 1985, nr 6, poz. 113; 17 października 1997 r., I CKN 90/97, niepubl.; 29 kwietnia 1998 r., I CKN 637/97, niepubl.; 17 czerwca 1999 r., I CKN 46/98, niepubl.; 16 września 1999 r., II CKN 889/97, niepubl.; 3 lutego 2000 r., I CKN 40/99, niepubl.). Konkretyzując, przez stałe zamieszkanie należy rozumieć zamieszkiwanie w konkretnym mieszkaniu, w określonej miejscowości, z zamiarem stałego pobytu, wyrażonym przez to, że w tym mieszkaniu skupia się życie osobiste i działalność konkretnej osoby (zob. wyrok Sądu najwyższego z dnia 6 maja 1980 r., III CRN 61/80, MoP 1994, Nr 9, s. 273; por. też wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 8 stycznia 1976 r., I CR 926/75, OSP 1977, Nr 11, poz. 193; 13 lutego 1976 r., I CR 930/75, OSN 1977, Nr 1, poz. 5; 15 października 1984 r., I CR 309/84, OSN 1985, Nr 8, poz. 113). Można przyjąć zatem, że na stan stałego zamieszkiwania składają się dwa elementy: fizyczny (corpus), czyli faktyczne, stałe przebywanie w takim lokalu mieszkalnym oraz psychiczny (animus), czyli zamiar stałego zamieszkiwania w takim miejscu.

Konkludując należy stwierdzić, że stałe zamieszkiwanie oznacza zatem uczynienie sobie z konkretnego lokalu centrum życiowego, koncentrację w oznaczonym miejscu aktywności życiowej.

W ocenie Sądu, przy ustalonym stanie faktycznym, jak w niniejszej sprawie, nie sposób uznać, aby po osiągnięciu pełnoletności pozwana stale zamieszkiwała w lokalu mieszkalnym nr (...) przy ulicy (...) w W.. Jej życie zarówno osobiste, jak i zawodowe, ogólnie rzecz ujmując – centrum życiowe, nie koncentrowało się już bowiem w przedmiotowym lokalu, z którego się wyprowadziła w 2000 roku. Pozwana po opuszczeniu tego lokalu nie przejawiała woli powrotu do niego, o czym świadczy fakt zamieszkania przez nią w innym miejscu, oddalonym od lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy (...) w W.. Nie zmienia tego – co podkreślał powód – fakt zameldowania pozwanej, czy jej dzieci w spornym lokalu. Zdaniem Sądu pozwana nie działała z zamiarem utrzymania dla siebie i osób sobie najbliższych władztwa nad spornym lokalem mieszkalnym, a jedynie sprostała ciążącemu na niej obowiązkowi meldunkowemu. Do momentu bowiem zakupu własnego lokalu mieszkalnego pozwana zamieszkiwała najpierw w lokalu wynajętym a następnie w mieszkaniu teściów, w którym to nie mogła się zameldować z uwagi na sprzeciw teścia. Poza tym samo zameldowanie w spornym lokalu mieszkalnym, jednak bez zamiaru przebywania w określonym miejscu na stałe, nie spełnia przesłanek, które przesądzają o stałym zamieszkiwaniu.

Z uwagi na powyższe pozwana nie spełniała żadnego z warunków pozwalających przypisanie jej odpowiedzialności za koszty związane z korzystaniem z przedmiotowego lokalu.

Zgodnie z treścią art. 347 k.p.c. po ponownym rozpoznaniu sprawy, na skutek wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo uchyla go i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Mając na uwadze to, że powód nie wykazał istnienia roszczenia w stosunku do poznanej A. K., Sąd uchylił wyrok zaoczny i oddalił powództwo w stosunku do niej, o czym orzekł jak w pkt. I i II sentencji wyroku. Dodatkowo należy podkreślić, że w tej sytuacji nie wymagały rozstrzygnięcia podniesione przez pozwaną zarzuty przedawnienia roszczenia i co do ustalenia wysokości roszczenia. Zarzut przedawnienia roszczenia, aczkolwiek skuteczny z uwagi na jego 3 – letni termin, w sprawie niniejszej nie ma znaczenia, albowiem pozwana w okresie, który mógłby ewentualnie podlegać uwzględnieniu była osobą niepełnoletnią a zatem w tym okresie nie ponosiła odpowiedzialności za opłaty za lokal. Jeśli zaś chodzi o samą wysokość roszczenia dochodzonego przez powoda, to nie zostało ono sprecyzowane w sposób dostatecznie precyzyjny, ale dla rozstrzygnięcia sprawy nie miało to znaczenia z uwagi na oddalenie powództwa wobec pozwanej A. K. co do zasady. .

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w danej instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). O kosztach procesu (pkt III wyroku) Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy – art. 98 § 1 k.p.c.

Powód winien jest zwrócić pozwanej koszty procesu, na które składa się koszt zastępstwa procesowego w wysokości 7200 złotych ustalony na podstawie § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.), opłata sądowa od sprzeciwu od wyroku zaocznego w wysokości 5547 złotych, a nadto koszty za instancję odwoławczą zgodnie z pkt. 3 postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 lutego 2016 roku, sygn. akt I ACz 2747/15, na którą składa się koszt zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym (zażaleniowym) w wysokości 3600 złotych ustalony zgodnie z § 13 ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.) oraz opłata sądowa od zażalenia w wysokości 1110 złotych.