Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Ludmiła Tułaczko

protokolant: sekretarz sądowy Monika Oleksy

przy udziale prokuratora: Iwony Zielińskiej

po rozpoznaniu dnia 22 czerwca 2017 r. w Warszawie

sprawy R. F. syna H. i H. ur. (...) w B.

oskarżony o przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego i jego obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Otwocku

z dnia 4 sierpnia 2016 r. sygn. akt II K 895/12

zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że oskarżonego R. F. uznaje za winnego tego, że w dniu 2 sierpnia 2012r. w O., województwa (...), pomógł G. F. i M. F. w zbyciu samochodu osobowego marki V. (...) numer rejestracyjny (...) wartości 2.000 zł, o którym wiedział, że został uzyskany za pomocą czynu zabronionego na szkodę M. S., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne tj. czynu z art. 291 §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. i za to na podstawie art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. skazuje go i wymierza mu karę 1/ jednego/ roku pozbawienia wolności, uchyla rozstrzygnięcie z punktu II o karze grzywny; w pozostałej części, w zakresie punków III i IV zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zwalania oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych w sprawie, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. D. kwotę 516,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu oskarżonego w II instancji oraz podatek VAT.

Sygn. akt VI Ka 1475/16

UZASADNIENIE

R. F. został oskarżony o to, że:

w okresie od 28 lipca do 2 sierpnia 2012 roku w O., województwa (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. F. i G. F., po uprzednim wybiciu wszystkich szyb, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia samochodu osobowego marki V. (...) numer rejestracyjny (...) wartości 1500 złotych, na szkodę M. S., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Po rozpoznaniu sprawy II K 895/12 Sąd Rejonowy w Otwocku na mocy wyroku z dnia 4 sierpnia 2016r. orzekł:

I.  w ramach czynu zarzucanego oskarżonemu R. F. uznał oskarżonego za winnego tego, że w dniu 2 sierpnia 2012 roku w O., województwa (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. F. i G. F., po uprzednim wybiciu wszystkich szyb, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia samochodu osobowego marki V. (...) numer rejestracyjny (...) wartości 2000 złotych, na szkodę M. S., przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym w warunkach określonych w art. 64 § 1 k.k. w ciągu pięciu lat po odbyciu w całości kary co najmniej jednego roku pozbawienia wolności, co stanowi czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. i za ten czyn skazał oskarżonego, na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 33 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego R. F. karę 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając na podstawie art. 33 § 3 k.k. wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) złotych;

III.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego R. F. obowiązek naprawienia szkody na rzecz M. S. poprzez zapłacenie kwoty 1000 (jednego tysiąca) złotych;

IV.  przyznał adw. P. D. od Skarbu Państwa kwotę 1092 (jednego tysiąca dziewięćdziesięciu dwóch) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu na rzecz oskarżonego, którą poleca wypłacić po powiększeniu o podatek od towarów i usług;

V.  zwolnił oskarżonego R. F. od ponoszenia kosztów sądowych, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli oskarżony oraz jego obrońca – adw. P. D..

Oskarżony w apelacji kwestionuje ustalenia faktyczne Sądu I instancji. Wniósł o uniewinnienie go od zarzucanego mu czynu. Na rozprawie apelacyjnej przyłączył się do stanowiska swojego obrońcy.

Obrońca R. F. zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonego. Na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1)  art. 7 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 i art. 92 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności zeznań świadków M. F., G. F., A. P. (1) i M. T. i w konsekwencji błędne uznanie, iż oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu z M. F. i G. F. skutkujące przyjęciu, że oskarżony popełnił zarzucany mu w akcie oskarżenia czyn z art. 279 § 1 k.k.;

2)  art. 366 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie wyjaśnienia okoliczności co działo się z pojazdem w okresie od 20 lipca do 2 sierpnia 2016r., z którego miejsca został on odholowany do punktu skupu złomu oraz w jakim znajdował się wówczas stanie technicznym, wobec rozbieżności w zeznaniach w tym zakresie świadków, oskarżonego i pokrzywdzonej, a która to okoliczność miała wpływ na kwalifikację prawną czynu i ewentualny wymiar kary;

3)  art. 170 § 1 pkt 2 i § 3 k.p.k., która miała wpływ na wynik sprawy, polegająca na nieprzeprowadzeniu dowodu z nagrań z monitoringu umieszczonego w punkcie skupu złomu, który to dowód wskazywał na to, iż oskarżony nie uczestniczył w sprzedaży kradzionego pojazdu oraz zaniechanie wydania w tym przedmiocie postanowienia.

W konkluzji obrońca wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje obrońcy i oskarżonego zasługują na częściowe uwzględnienie. Należy podzielić pogląd skarżących o dowolnej ocenie zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego naruszającej normy z art. 7 k.p.k.. Świadkowie M. F. i G. F., którzy w ramach postępowania karnego w sprawie sygn. II K 909/12 toczącego się w Sądzie Rejonowym w Otwocku, poza formalnym przyznaniem się do kradzieży z włamaniem samochodu V. (...) nr rej (...) na szkodę M. S. wspólnie i w porozumieniu z R. F., nie opisali na czym polegała rola tego oskarżonego w przestępstwie. Z tych powodów inaczej kształtował się materiał dowodowy w niniejszej sprawie niż w sprawie sygn. II K 909/ 12, która zakończyła się dobrowolnym poddaniem się karze M. F. i G. F.. Dodatkowo wątpliwości dowodowe pogłębiają zeznania A. P. (1), z których wynika, że w dniu 2 sierpnia 2012r. samochód V. (...) należący do M. S. holował z innego miejsca niż pozostawiła go pokrzywdzona. Zeznania świadka w tej części korespondują z wyjaśnieniami oskarżonego R. F. oraz zeznaniami G. F. i M. F., złożonymi na rozprawie, co obliguje Sąd odwoławczy do zmiany ustaleń faktycznych w oparciu o te dowody. W tej części zasadny jest zarzut obrońcy, który w apelacji wskazuje, że Sąd I instancji nie ustalił, co działo się z samochodem pokrzywdzonej w okresie od pozostawienia go na ulicy (...) w O. do momentu gdy do tego pojazdu zaparkowanego w O. przyjechali A. P. (1), G. F., M. F. i oskarżony R. F.. Obrońca w apelacji nieprawidłowo określiła ten czas bowiem z zeznań pokrzywdzonej M. S. z postępowania przygotowawczego /k- 2/ a przez to wiarygodnych, złożonych w krótkim czasie od zdarzenia wynika, że samochód na skutek awarii pozostawiła w dniu 28 lipca 2012r. na ulicy (...) w O. zaś w dniu 3 sierpnia 2012r. przyjechała ze znajomym, który miał pomóc jej w naprawie tego pojazdu. Tego dnia zorientowała się, że samochodu nie ma na miejscu, w którym postawiła go kilka dni wcześniej. Z logiki zdarzeń wynika, że samochód został uruchomiony i przejechał drogę do O.. Z zeznań M. T., pracownika punktu skupu złomu wynika, że samochód ten miał wybite szyby. Zeznania tego świadka potwierdza materiał fotograficzny z nagrania monitoringu. Z tym, że na zdjęciach karta 214 v akt sprawy widoczny jest ten pojazd z wybitymi bocznymi szybami. Należy więc przyjąć, że po wybiciu szyb bocznych samochód został uruchomiony i przejechał drogę z ulicy (...) w O. do O., gdzie zatrzymał się na skutek awarii. Jednak żadne dowody, wbrew stanowisku Sądu I instancji, nie wskazują na udział w tych działaniach oskarżonego R. F.. Sąd I instancji wniosek o współudziale w kradzieży z włamaniem samochodu V. (...) wyprowadził z wyjaśnień M. F. złożonych na etapie postępowania przygotowawczego /k- 69/. Jednak analiza jego wyjaśnień nie potwierdza takiego wniosku. M. F. powiedział: „Wszyscy dobrze wiedzieliśmy po co jedziemy na punkt złomu. G. i T. /R. F./ podczepiali linkę. Z tego, co wiem to oni wcześniej obserwowali ten samochód, że nikt się po niego nie zgłasza.” Powyższe wyjaśnienia odnoszą się do sytuacji w O., bo z tego miejsca pojazd został doholowany do punktu skupu w W.. Natomiast uprzedniej obserwacji tego pojazdu przez oskarżonego R. F. nie potwierdził G. F.. Świadek zeznał, że samochód pokrzywdzonej widział zaparkowany na ulicy (...) w O., gdy przejeżdżał po zakupy do sklepu (...). Obaj świadkowie M. F. i G. F. nie potwierdzili udziału oskarżonego R. F. w kradzieży z włamaniem tego samochodu. Należy przyjąć, że z powodu niedających się usunąć wątpliwości o których mowa w art. 5 § 2 k.p.k. nie można przypisać oskarżonemu popełnienia czynu z art. 279 § 1 k.k. W dniu 2 sierpnia 2012r. samochód został doholowany do punktu skupu metali w W., jednak nie z ulicy (...) w O. tylko z innego miejsca, z O.. W tych działaniach uczestniczył A. P. (1), który udostępnił swój samochód C. do holowana samochodu V. (...). Zeznał, że rano w dniu 2 sierpnia 2012r. przyszli do niego G. F. razem z R. F. i G. F. prosił go o pomoc w holowaniu samochodu do punktu skupu złomu w W.. Po drodze pojechali po M. F., który udostępnił swój dowód osobisty niezbędny do sprzedaży w punkcie skupu. G. F., M. F., R. F. i A. P. (1) przyjechali do O., gdzie znajdował się samochód V. (...). Jak wynika z zeznań M. F. oskarżony R. F. razem z G. F. zamontowali linkę holowniczą. G. F. usiadł za kierownicą samochodu V.. A. P. (1) kierował samochodem C., w którym jako pasażerowie siedzieli M. F. i oskarżony R. F.. W punkcie skupu złomu formalności związane ze sprzedażą wykonywał M. F., który otrzymał pieniądze za sprzedaż tego samochodu w kwocie ok. 500 zł. Oskarżony R. F. i świadek A. P. (1) obecni byli na terenie punktu skupu złomu. Ich obecność potwierdza także zapis monitoringu. Nagrania nie udało się odtworzyć na rozprawie odwoławczej. Niemniej jednak należy za wiarygodną uznać opinię wydaną na podstawie ekspertyzy kryminalistycznej zawierająca zdjęcia z monitoringu. Wyjaśnienia oskarżonego R. F. oraz zeznania świadków pozwalają na przypisanie oskarżonemu tylko przestępstwa paserstwa z art. 291 § 1 k.k. w postaci pomocy do zbycia rzeczy pochodzącej z kradzieży. Za niewiarygodne należy uznać wyjaśnienia oskarżonego R. F., że nie zorientował się, że samochód pochodzi z kradzieży. Oskarżony wiedział, że świadek G. F. nie jest właścicielem samochodu V. (...). W tym zakresie nie są słuszne zarzuty zawarte w apelacjach skarżących. Jak zeznała pokrzywdzona M. S. samochód był przez nią używany. Został pozostawiony zamknięty na zamki fabryczne. Nie było, więc żadnych zewnętrznych oznak, że jest to pojazd porzucony. Należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że już podczas rozmowy ze świadkiem A. P. (1), która odbyła się w obecności oskarżonego, G. F. informował, że należy pojechać po M. F., który udostępni swój dowód osobisty, niezbędny do sprzedaży tego pojazdu. G. F. i R. F. są bliskimi znajomymi, więc oskarżony musiał wiedzieć, że nie posiada on takiego samochodu. Właściciel pojazdu dysponuje dowodem rejestracyjnym i kluczykami. G. F. nie posiadał tych rzeczy zaś samochód został sprzedany po złożeniu nieprawdziwego oświadczenia przez M. F., że zgubił dokumenty tego pojazdu. Logicznie rozumując w O. samochód musiał mieć już wybitą, co najmniej szybę boczną gdyż to zapewniało dostanie się do środka i uruchomienie pojazdu w celu pokonanie drogi z ulicy (...) w O. do O.. Te okoliczności, rozpatrywane łącznie świadczą o tym, że oskarżony R. F. wiedział, że pomaga do zbycia samochodu pochodzącego z kradzieży. Zasadnie Sąd I instancji za niewiarygodne uznał wyjaśnienia oskarżonego R. F., że nie miał świadomości o pochodzeniu samochodu z kradzieży zaś u A. P. (1) znalazł się przypadkowo a następnie skorzystał z okazji i w sprawie nabycia silnika do swojego samochodu pojechał do skupu złomu w W.. Oskarżony do A. P. (1) przyszedł razem z G. F., w konkretnej sprawie holowania samochodu V. (...) gdyż był obecny podczas tej rozmowy i słyszał jej przebieg a następnie czynnie uczestniczył w holowaniu pojazdu przyłączając linkę. Nie brał udziału w transakcji sprzedaży w punkcie skupu w W. gdyż już podczas rozmowy z A. P. (1) ustalono, że sprzedaży auta dokona M. F.. Powyższe ustalenia doprowadziły do zmiany opisu i kwalifikacji prawnej czynu z art. 291 § 1 k.k. Jednocześnie z uwagi na to, że przestępstwo paserstwa nie jest ujęte w art. 64 § 2 k.k. Sąd odwoławczy zmienił kwalifikację na art. 64 § 1 k.k. Do zmiany opisu i kwalifikacji prawnej czynu doszło w ramach tego samego zdarzenia, które stanowiło postawę do sporządzenia aktu oskarżenia w niniejszej sprawie ze względu na tożsamość przedmiotu przestępstwa, daty zdarzenia i uczestniczących w nim osób. Zmiana kwalifikacji prawnej na łagodniejszą znalazła także odzwierciedlenie w wymiarze kary. Zgodnie z art. 53 § 1 k.k. Sąd odwoławczy uwzględnił na niekorzyść oskarżonego fakt jego uprzedniej wielokrotnej karalności za przestępstwa przeciwko mieniu. Sądu odwoławczy nie orzekł kary grzywny gdyż w pierwszej kolejności oskarżony powinien naprawić szkodę wyrządzoną pokrzywdzonej, czyli zniwelować skutki swojego przestępstwa. Oskarżony dysponuje ograniczonymi możliwościami zarobkowymi gdyż przebywa w zakładzie karnym, Sąd odwoławczy utrzymał w mocy rozstrzygnięcie z art. 46 § 1 k.k. mając na uwadze to, że oskarżony, jako paser pomógł G. F. i M. F. w sprzedaży samochodu pokrzywdzonej, czyli skutecznie zbyć mienie pochodzące z kradzieży. W ten sposób pokrzywdzona została pozbawiona własności swojego samochodu. Na G. F. i M. F. nie został nałożony obowiązek naprawienia szkody, co powoduje, że pokrzywdzona nie uzyskała odszkodowania, pomimo, że utraciła samochód wart 2000 zł. Sąd odwoławczy powołuje się w tym zakresie na wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26.11.2015r. sygn. II AKa 456/ 15.

Mając powyższe na uwadze Sąd odwoławczy orzekł jak w wyroku. Rozstrzygnięcie
o kosztach znajduje swoje uzasadnienie w treści art. 624 § 1 k.p.k. O kosztach obrony z urzędu Sąd odwoławczy orzekł na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o adwokaturze/ tj. 21.11.2016r. Dz.U. 2016.1999/