Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2017 r. w Toruniu

sprawy z powództwa Zrzeszenia (...) w T.

przy udziale interwenienta Gminy M. T.

przeciwko W. K., P. K. (1), B. K.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym W. K., P. K. (1), B. K., aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi lokal mieszkalny oznaczony numerem (...), położony w T., przy ul.(...);

II.  ustala, iż pozwanym W. K. i B. K. przysługuje prawo do lokalu socjalnego i wstrzymuje wykonanie eksmisji do czasu złożenia przez Gminę oferty zawarcia umowy najmu takiego lokalu;

III.  ustala, iż pozwanemu P. K. (1) nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego;

IV.  nie obciąża pozwanych kosztami procesu.

Sygn. akt I C 456/17

UZASADNIENIE

Zrzeszenie (...) w T. wystąpiło o eksmisję W. K., B. K., P. K. (1) z zajmowanego lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...)w T. i wydania go powodowi oraz o zasądzenie od pozwanych kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że W. K. wstąpił w stosunek najmu na podstawie zawartej z nim umowy. Ze względu na zaległości wypowiedziano umowę najmu ze skutkiem na dzień 30 listopada 2016 r. W mieszkaniu tym W. K. zamieszkuje wraz z B. K. i P. K. (1).

Na rozprawie pozwani W. K. i B. K. wnieśli o oddalenie powództwa.

Pismem z dnia 19 czerwca 2017 r. Gmina M. T. zgłosiła interwencję uboczną po stronie powoda.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Zrzeszanie (...) i (...) domów w T. jest zarządcą nieruchomości położonej w T. przy ul. (...). Na podstawie umowy najmu lokal ten był wynajmowany przez W. K.. Wraz z nim w lokalu zamieszkiwali B. K. i P. K. (1). Najemcy nie wywiązywali się z obowiązku płacenia czynszu i innych opłat związanych z zajmowanym lokalem. W związku z tym Zrzeszenie (...) w T. pismem z dnia 23 czerwca 2016 r. wezwało W. K. do zapłaty zaległości wskazując, iż brak zapłaty spowoduje wypowiedzenie umowy najmu

bezsporne oraz dowód: upomnienie z dnia 23.06.2016 r. k. 23

Pismem z dnia 12 października 2016 r. Zrzeszenie (...) w T. wypowiedziało W. K. umowę najmu lokalu mieszkalnego ze skutkiem na dzień 30 listopada 2016 r. i wezwało do opróżnienia i wydania dotychczas zajmowanego lokalu.

dowód: wypowiedzenie z dnia 12.10.2016 r. k. 24

Najemcy nie opróżnili i nie opuścili lokalu w zakreślonym do tego terminie.

bezsporne

W. K., P. K. (1) i B. K. nie figurują w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy dla Miasta T. jako osoby bezrobotne. P. K. (1) i W. K. nie pobierają renty ani emerytury. W. K. i B. K. korzystają systematycznie z zasiłku okresowego, zasiłków celowych i świadczeń pieniężnych na zakup artykułów żywnościowych.

Dowody: - pismo z (...) k. 55-57v, 70

- pismo z Powiatowego Urzędu Pracy dla Miasta T. k. 49

- zaświadczenie ZUS k. 51, 53

B. K. pracuje na pół etatu jako sprzątaczka klatek. Obecnie P. K. (1) wyjechał za pracą.

Dowód: przesłuchanie pozwanego W. K. z 21.06.2017 r. 00:03:57-00:08:17;

pzresłuchanie pozwanej B. K. z 21.06.2017 r. 00:08:17-00:12:26

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stan faktyczny został ustalony na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i na podstawie przesłuchania pozwanych.

Autentyczność i prawdziwość zgromadzonych w sprawie dokumentów nie budziła wątpliwości, a ich wiarygodności nie zakwestionowała żadna ze stron. Sąd dał wiarę twierdzeniom pozwanych W. K. i B. K. w całości, albowiem są one logiczne i spójne i znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Bezspornym w sprawie było, że Zrzeszenie (...) w T. zarządza lokalu mieszkalnego 3 przy ulicy (...) w T. oraz, że pozwani zamieszkują w tym lokalu. Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy pozwanym przysługuje prawo do zamieszkiwania w tym lokalu.

Przechodząc do rozważań prawnych, na wstępie przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 222 § 1 k.c., właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada jego rzeczą, o ile nie przysługuje jej względem właściciela skuteczne prawo, wydania tej rzeczy.

Analizując stan faktyczny niniejszej sprawy pod kątem treści wspomnianego przepisu, stwierdzić należy, że nie budzi wątpliwości, iż pozwani przedmiotowy lokal zajmują bez tytułu prawnego. Pozwani posiadali uprawnienie do zajmowania tego lokalu jedynie w trakcie trwania umowy najmu do czasu jej wypowiedzenia.

Mając to na uwadze Sąd, na podstawie art. 222§ 1 k.c., powództwo uwzględnił i orzekł jak w pkt 1 wyroku.

Po przesądzeniu, iż pozwani zajmują lokal bez tytułu prawnego w przedmiotowej sprawie do rozważenia pozostała jedynie kwestia przyznania pozwanym prawa do otrzymania lokalu socjalnego. W każdym wypadku powstaje bowiem obowiązek orzeczenia w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy /wyrok SN z dn. 2005.04.22 II CK 655/04 LEX nr 148318/.

W myśl art. 14 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego /Dz. U. z 2005 r., Nr 31, poz. 266 ze zm./ w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o uprawnieniu osób, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 4 cyt. Ustawy Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec: kobiety w ciąży, małoletniego, niepełnosprawnego lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą, obłożnie chorych, emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, osoby posiadającej status bezrobotnego, osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany. Przy ocenie czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego Sąd wziął pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania z lokalu oraz szczególną sytuację materialną i rodzinną pozwanych.

Mając na uwadze okoliczności wskazane w art. 14 ust. 3 cyt. ustawy w ocenie Sądu pozwani W. K. i B. K. znajdują się w szczególnej sytuacji materialnej i rodzinnej uzasadniającej przyznanie im prawa do lokalu socjalnego bowiem obecnie uzyskują niewielki dochód i korzystają z pomocy (...). Mając na uwadze powyższe, w pkt. II sentencji wyroku ustalono, iż w/w pozwanym przysługuje prawo do lokalu socjalnego i na podstawie art. 14 ust. 6 ustawy o ochronie praw lokatorów wstrzymano wykonanie eksmisji do czasu złożenia pozwanym przez Gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Zdaniem Sądu nie zaszły jednak przesłanki do przyznania pozwanemu P. K. (1) prawa do lokalu socjalnego. Po pierwsze pozwany nie należy do żadnej z kategorii osób wymienionych w art. 14 ust. 4 pkt 4 cyt. Ustawy. Po drugie, w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia ze szczególną sytuację materialną i rodzinną uznającą przyznanie lokalu socjalnego /art. 14 ust. 1 i 3 cyt. Ustawy/. W ocenie Sądu, sytuacja pozwanego nie jest na tyle trudna, by uzasadniała przyznanie mu lokalu socjalnego. Pozwany nie zgłosił się do Powiatowego Urzędu Pracy dla Miasta T. oraz obecnie nie korzysta z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. Nadto pozwany wyjechał za pracą, co pozwala na stwierdzenie, iż pracuje i uzyskuje dochód wystarczający na uregulowanie kosztów utrzymania.

Wobec tego, na podstawie powyżej powołanych przepisów Sąd orzekł w punkcie III wyroku braku uprawnień P. K. (1) do lokalu socjalnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. przyjmując, że wobec złej sytuacji materialnej pozwanych nie jest uzasadnione obciążanie ich tymi kosztami. Obciążenie strony, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, całością lub nawet tylko częścią kosztów procesu może w okolicznościach konkretnej sprawy pozostawać trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Z tego względu ustawodawca przewidział specjalne unormowanie pozwalające nie obciążać strony przegrywającej (powoda, pozwanego) obowiązkiem zwrócenia przeciwnikowi całości lub części kosztów. Ideę tę urzeczywistnia wyrażona w powołanym przepisie zasada słuszności. Artykuł 102 nie konkretyzuje w żaden sposób pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych. Wskazanie w tym przepisie na dopuszczalność odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik procesu jedynie w wypadkach wyjątkowych ("szczególnie uzasadnionych") wyłącza możliwość stosowania wykładni rozszerzającej. Ocena, czy taki wypadek rzeczywiście zachodzi, pozostawiona została uznaniu sądu. Musi ona mieć na względzie całokształt okoliczności sprawy. Chodzi tu nie tylko o okoliczności związane z przebiegiem procesu, ale również pozostające poza jego obszarem (np. stan majątkowy stron, ich sytuacja życiowa). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z punktu widzenia zasad współżycia społecznego. Kryteria pomocne przy rozstrzyganiu o istnieniu czy też nieistnieniu przesłanek zastosowania zasady słuszności wskazane zostały w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. Sposób skorzystania z art. 102 jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążania kosztami procesu strony przegrywającej spór (zob. wyroki SN: z dnia 3 lutego 2010 r., II PK 192/09, Lex nr 584735 i z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, Lex nr 603828 oraz postanowienia SN: z dnia 19 października 2011 r., II CZ 68/11, Lex nr 1044004 i z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZ 17/12, Lex nr 1164739). O tym, czy w konkretnej sprawie zachodzi "szczególnie uzasadniony wypadek" w rozumieniu art. 102, decyduje m.in. sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą sprawę. Jeżeli prowadzi ona proces w sposób nielojalny, np. przez usiłowanie wprowadzenia sądu w błąd, albo celowo dąży do przewleczenia procesu lub zwiększenia jego kosztów, to nie zasługuje na potraktowanie jej w uprzywilejowany sposób i na zwolnienie od zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (zob. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, Lex nr 7366).

W niniejszej sprawie pozwani W. K. i B. K. osiągają niewielki dochód i korzystają z pomocy finansowej. Ich sytuacja materialna jest trudna. P. K. (2) również nie osiąga znacznych dochodów, bowiem z pewnością w takiej sytuacji wspomógł by rodziców. Dodatkowe obciążenie pozwanych kosztami jeszcze pogorszyłoby ich sytuację.

Dlatego uznać należy, że istnieją szczególnie uzasadnione okoliczności pozwalające na nieobciążanie pozwanych i kosztami procesu.