Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Magdalena Balion - Hajduk (spr.)

Sędzia SO Anna Hajda

SR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska

Protokolant Aleksandra Sado - Stach

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2017 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa P. K. i W. K.

przeciwko (...) Bank (...) Spółce Akcyjnej w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 11 marca 2016 r., sygn. akt VIII C 62/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 w ten sposób, że nie obciąża powodów kosztami procesu;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  nie obciąża powodów kosztami postępowania odwoławczego.

Sygn. akt III Ca 592/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 marca 2016 roku Sąd Rejonowy w Zabrzu oddalił powództwo P. K. i W. K.; przeciwko (...) Bank (...) Spółce Akcyjnej w W. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 7 lipca 2014 roku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 30 września 2014 roku w sprawie I Co 1461/14 i zasądził od powodów na rzecz pozwanego kwotę 2.417 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 16 marca 2011 roku T. K. zawarła z (...) Spółką Akcyjną Oddział w Polsce z siedzibą w W. umowę kredytu restrukturyzacyjnego nr (...). W treści umowy strony oświadczyły, że kredytobiorca zarwał z Bankiem umowę: kredytu na miarę w dniu 7 grudnia 2007 roku oraz kredytu bezpiecznego w dniu 21 lipca 2008 roku i w celu restrukturyzacji zobowiązań dłużnika w łącznej kwocie 39.472,07 złotych strony zawierają niniejszą umowę. W § 6 dłużnik oświadczył, że w zakresie roszczeń Banku wynikających z umowy poddaje się egzekucji w trybie art. 97 ustawy Prawo bankowe oraz wyraża zgodę na wystawienie przez Bank bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty 750.000 złotych. W § 8 ust. 7 strony postanowiły, że umowa rozwiązuje się między innymi na skutek śmierci dłużnika. Umowa kredytu restrukturyzacyjnego nie została ubezpieczona. (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. zwarła z (...).U. Spółką Akcyjną umowę (...) na Miarę potwierdzoną polisą o numerze (...), na podstawie której T. K. posiadała aktywny w okresie od 7 grudnia 2007 roku do 30 listopada 2014 roku certyfikat, który został wystawiony kredytobiorcy, a składka została opłacona. Z certyfikatu tego nie zostało wypłacone jakiekolwiek świadczenie.

T. K. zmarła w dniu 23 czerwca 2012 roku, a spadek po niej nabyli na podstawie ustawy jej mąż P. K. oraz syn W. po również ½ części. Na początku 2013 roku powód P. K. zwrócił się do (...).U. Spółki Akcyjnej w W. w sprawie wypłaty świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonej T. K.. W odpowiedzi Towarzystwo w piśmie z dnia 25 lutego 2013 roku wyjaśniło, że świadczenie objęte było cesją praw do odszkodowania dla pozwanego i wszelkie informacje zostaną przekazane uprawnionemu do otrzymania świadczenia to jest Raiffeisen Bank (...) Akcyjnej w W.. Następnie (...).U. S.A. w W. w piśmie z dnia 15 marca 2013 roku wskazała powodowi P. K., że trwa postępowanie z tytułu umowy głównej zawartej na rzecz T. K.. Ubezpieczyciel poinformował, że w związku z informacją o spłacie kredytu świadczenie należne jest spadkobiercom ustawowym ubezpieczonej i wezwała powoda do uzupełnienia dokumentacji wskazując, że obecnie postępowanie jest zawieszone, a kontynuowane będzie po uzupełnieniu przez powoda dokumentacji.

W związku z brakiem spłaty zobowiązań wynikających z umowy kredytu restrukturyzacyjnego następca prawny pierwotnego wierzyciela (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wystawił w dniu 17 lipca 2014 roku bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), na kwotę 47.202,19 złotych z tytułu zadłużenia wynikającego z umowy kredytu restrukturyzacyjnego zwartej ze spadkodawczynią, wskazując w treści tytułu jako dłużników solidarnych spadkobierców T. K.. W dniu 5 sierpnia 2014 roku bank złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przeciwko spadkobiercom dłużnika, który został uwzględniony postanowieniem Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 30 września 2014 roku, sygn. akt I Co 1461/14.

W dniu 17 grudnia 2014 roku pozwany złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, a zawiadomienie o wszczęciu egzekucji doręczone zostało powodowi P. K. w dniu 12 stycznia 2015 roku.

Sąd Rejonowy, powołując jako podstawę prawną art. 840 § 1 k.p.c. oraz art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. uznał, że powodowie którzy kwestionowali zasadność roszczeń objętych bankowym tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym w klauzulę wykonalności wskazując, że wierzyciel został zaspokojony w związku z umową ubezpieczenia, na wypadek śmierci, jaka miała zabezpieczać to zobowiązanie, nie wykazali zasadności swoich twierdzeń. Powodowie nie złożyli wniosków dowodowych, które potwierdziłyby istnienie umowy, która zabezpieczałaby kredyt restrukturyzacyjny. Z przeprowadzonych dowodów wynika, że spadkodawczyni posiadała certyfikat, który zabezpieczał umowę o Kredyt na Miarę zwartą z pozwanym, ale nie umowę Kredytu Restrukturyzacyjnego, którego niewykonanie i postawienie w stan wymagalności stanowiło podstawę wystawienia przez Bank bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego następnie przez Sąd w klauzulę wykonalności.

Od wyroku Sądu Rejonowego powodowie wnieśli apelację, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, a to art. 227 k.p.c. w związku z artykuł 217 § 2 k.p.c. przez pominięcie dowodu z informacji udzielonej na wezwanie Sądu przez (...) SA o stanie rozliczeń wynikających ze śmierci ubezpieczonej T. K. z pozwanym bankiem, która to okoliczność miała istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a w konsekwencji błąd ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia przez uznanie, że roszczenie pozwanego wynikające z bankowego tytułu egzekucyjnego było w całości niezasadne, naruszenie art. 102 k.p.c. przez jego niezastosowanie pomimo wystąpienia przesłanek do odstąpienia zgodnie z zasadą słuszności od obciążania powodów kosztami procesu w całości. Powodowie wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie powództwa i zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kosztów postępowania za pierwszą instancję, a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o odstąpienie od obciążenia powodów kosztami procesu przed sądem pierwszej instancji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczym.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Apelacja zasadniczo nie mogła odnieść skutku.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i na tej podstawie wywiódł prawidłowe wnioski. Z dokumentów zawartych w aktach z wynika, iż T. K. zawarła umowę kredytu na miarę w 2007 roku, a następnie zawarła umowę kredytu restrukturyzacyjnego, którym spłaciła swoje zobowiązanie wynikające z umowy kredytu na miarę. Jak wynika z treści umowy o kredyt restrukturyzacyjny zawartej 16 marca 2011 roku dotyczyła ona dwóch kredytów i umowa ta nie zawierała żadnego postanowienia, z którego wynikałoby, iż kredyt ten jest ubezpieczony. Trafnie wskazał Sąd pierwszej instancji, że poprzedniczka T. K. umową o kredyt restrukturyzacyjny uregulowała swoje poprzednie zobowiązania wynikające z umowy kredytu na miarę, które były ubezpieczone w Towarzystwie (...). Sąd Rejonowy zgodnie z wnioskiem powodów zwrócił się do Towarzystwa (...) o informacje dotyczące wszelkich rozliczeń wynikających z umowy ubezpieczenia zawartej przez ubezpieczoną T. K., w szczególności czy wypłacone zostały jakiekolwiek świadczenia z tej umowy ubezpieczenia, a jeżeli tak to w jakiej wysokości i na rzecz jakiego podmiotu i w jakich terminach. Towarzystwo (...) w odpowiedzi wskazało, że T. K. posiadała aktywny certyfikat dotyczący umowy ubezpieczenia na życie kredytobiorców kredytu na miarę potwierdzonej polisą o numerze (...) zawartej między (...) a pozwanym i nie zostały wypłacone jakiekolwiek świadczenia. Z informacji tej wynika T. K. posiadała polisę wyłącznie dotyczącą kredytu na miarę, natomiast roszczenie wynikające z tytułu wykonawczego objętego pozwem wynika z zawartego przez nią kredytu restrukturyzacyjnego. U udzielona przez towarzystwo ubezpieczeń informacja rozwiewa wszelkie wątpliwości co do okoliczności ubezpieczenia kredytu i w związku z tym Sąd Okręgowy oddalił wniosek powodów o ponowne zwrócenie się do TU (...) o informację dotyczącą tej polisy albowiem okoliczności, na które powoływali się powodowie zostały już wyjaśnione. Reasumując zarzut apelacji naruszenia art. 227 k.p.c. w związku z art. 217 § 2 k.p.c. nie był uzasadniony. Sąd odwoławczy podziela zarzut niezastosowania przy rozstrzyganiu o kosztach przez Sąd pierwszej instancji regulacji art.. 102 k.p.c. Powodowie wnieśli pozew po otrzymaniu informacji Towarzystwa (...), z których wynikało, że trwa postępowanie z tytułu umowy zawartej na rzecz T. K., że oczekuje na dokumenty. TU (...) wskazało też w piśmie z 25 lutego 2013 roku, że zarejestrowało wniosek o wypłatę świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonej, a w związku z cesją praw do odszkodowania dla Raiffeisen banku wszelkie informacje w sprawie zostaną przekazane uprawnionemu do otrzymania świadczenia. Zdaniem Sądu odwoławczego takie pismo wprowadzała powodów w błąd. Powodowie po otrzymaniu takiego pisma mieli prawo oczekiwać, iż kredyt zostanie spłacony na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia, a zatem z uwagi na charakter sprawy słusznym było, aby w tej sprawie nie obciążać ich kosztami procesu.

Sąd Okręgowy, mając powyższe na uwadze na mocy art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach i na podstawie art. 102 k.p.c. ze względu na charakter sprawy nie obciążył a powodów kosztami procesu oraz na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację w pozostałej części jako nie uzasadnioną. Z tych samych przyczyn Sąd Okręgowy na mocy art. 102 k.p.c. nie obciążył kosztami postępowania odwoławczego strony powodowej ze względu na charakter sprawy tj. okoliczność iż nie mieli oni pełnej wiedzy na temat stosunków łączących zmarłą T. K. z TU (...) a kierowane do nich pisma Towarzystwa wprowadzały ich w błąd, co do ważnej umowy ubezpieczenia kredytu objętego tytułem wykonawczym.