Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2017r. .

Sąd Okręgowy w Poznaniu w III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Tomasz Borowczak

Protokolant: (...)

przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w Poznaniu – Macieja Maćkowiaka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 sierpnia 2017r.

sprawy D. K. , syna J. i K., urodzonego w dniu (...) w P.

skazanego następującymi prawomocnymi wyrokami, którymi wymierzono kary podlegające wykonaniu:

I. wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 7 października 2013r., sygn. akt III K 287/11

za przestępstwo z art.258§1 k.k. popełnione w okresie co najmniej od marca 2010r. do 25 września 2010r. na karę 1 roku pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.61 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.12 k.k. w zw. z art.64§1 k.k. i art.65§1 k.k. popełnione w okresie co najmniej od marca 2010r. do 25 września 2010r. na karę 3 lat pozbawienia wolności i 150 stawek dziennych grzywny po 50 złotych

za przestępstwo z art.62 ust.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 25 września 2010r. na karę 1 roku pozbawienia wolności

przy czym kary pozbawienia wolności połączono wymierzając skazanemu karę łączną 3 lat pozbawienia wolności; postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 1 sierpnia 2016r. sygn. III Ko 543/16 na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono okres zatrzymania skazanego w sprawie od dnia od 25 września 2010r. godz. 11.45 do dnia 27 września 2010r. godz. 10.15; kara łączna pozbawienia wolności została wprowadzona do wykonania od 21 grudnia 2014r. godz.01.30 i jest nadal wykonywana; planowany termin zakończenia odbywania kary łącznej pozbawienia wolności przypada na dzień 18 grudnia 2017r.

II. wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 19 października 2016r., sygn. akt IV K 324/16 za przestępstwo z art.278 § 1 k.k. w zw. z art.64 §1 k.k. popełnione w dniu 4 marca 2014r. na karę 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności; kara pozbawienia wolności została wprowadzona do wykonania;

1)  Na podstawie art.85§1, §2 i §3 k.k., art.86§1 i §4 k.k. łączy karę łączną 3 lat pozbawienia wolności wymierzoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 7 października 2013r., sygn. akt III K 287/11 oraz karę 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności wymierzoną wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 19 października 2016r., sygn. akt IV K 324/16 wymierzając skazanemu karę łączną 4 (czterech) lat pozbawienia wolności.

2)  Na podstawie art.63§1 k.k. w zw. z art.577 k.p.k. na poczet wymierzonej w punkcie 1. kary łącznej 4 lat pozbawienia wolności zalicza skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie Sądu Okręgowego w Poznaniu o sygn. akt III K 287/11 tj. od dnia od 25 września 2010r. godz. 11.45 do dnia 27 września 2010r. godz. 10.15 oraz od 21 grudnia 2014r. godz.01.30 i nadal.

3)  Na podstawie art.624§1 k.p.k. zwalnia skazanego w całości od zwrotu na rzecz Skarbu Państwa wydatków, a na podstawie art.6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych nie pobiera opłaty od orzeczonej kary łącznej.

SSO Tomasz Borowczak

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 6 czerwca 2017r. (k.1) skazany D. K. zawnioskował o wydanie wyroku łącznego.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

D. K. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami, którymi wymierzono kary podlegające obecnie wykonaniu:

I. wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 7 października 2013r., sygn. akt III K 287/11

za przestępstwo z art.258§1 k.k. popełnione w okresie co najmniej od marca 2010r. do 25 września 2010r. na karę 1 roku pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.61 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.12 k.k. w zw. z art.64§1 k.k. i art.65§1 k.k. popełnione w okresie co najmniej od marca 2010r. do 25 września 2010r. na karę 3 lat pozbawienia wolności i 150 stawek dziennych grzywny po 50 złotych

za przestępstwo z art.62 ust.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 25 września 2010r. na karę 1 roku pozbawienia wolności

przy czym kary pozbawienia wolności połączono wymierzając skazanemu karę łączną 3 lat pozbawienia wolności; postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 1 sierpnia 2016r. sygn. III Ko 543/16 na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono okres zatrzymania skazanego w sprawie od dnia od 25 września 2010r. godz. 11.45 do dnia 27 września 2010r. godz. 10.15; kara łączna pozbawienia wolności została wprowadzona do wykonania od 21 grudnia 2014r. godz.01.30 i jest nadal wykonywana; planowany termin zakończenia odbywania kary łącznej pozbawienia wolności przypada na dzień 18 grudnia 2017r.

II. wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 19 października 2016r., sygn. akt IV K 324/16 za przestępstwo z art.278§1 k.k. w zw. z art.64§1 k.k. popełnione w dniu 4 marca 2014r. na karę 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności; kara pozbawienia wolności została wprowadzona do wykonania;

D. K. urodził się w dniu (...) w P., jest synem J. i K.. Skazany jest żonaty, jest ojcem dwojga małoletnich dzieci, wobec których jest zobowiązany do alimentacji. Z zawodu jest mechanikiem budowy maszyn. Był wielokrotnie karany za przestępstwa (vide: karta karna k.7-10), przy czym były to przestępstwa skierowane przeciwko różnym dobrom prawem chronionym (najczęściej przeciwko mieniu, ale również przestępstwa narkotykowe, udział w zorganizowanej grupie przestępczej, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości). Swoją „karierę” przestępczą skazany rozpoczął mając lat (...) (pierwszy wyrok skazujący został wydany 29 listopada 1996r.) i od tego czasu wręcz systematycznie popełniał kolejne, coraz cięższe przestępstwa. Obecnie wykonaniu podlegają jedynie dwie kary pozbawienia wolności (wymierzone wyrokami opisanymi wyżej) - wszystkie inne kary wymierzone D. K. zostały już wykonane.

W czasie orzekania w niniejszej sprawie D. K. pozostawał osadzony - w warunkach izolacji skazany pozostaje od dnia 22 grudnia 2014r.. Jego zachowanie w trakcie odbywania kary należy uznać za przeciętne – skazany był wielokrotnie nagradzany regulaminowo, ale również dwukrotnie karany dyscyplinarnie (w szczególności jeden raz za zażycie marihuany). W stosunku do prowadzonego życia oraz popełnianych przestępstw jest krytyczny. Karę pozbawienia wolności odbywa w systemie programowanego oddziaływania.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dowodów:

- dokumentacji na temat skazanego z Zakładu Karnego w C. wraz z informacją o okresach osadzenia do danej sprawy oraz opinią o skazanym (k.14-21), karty karnej (k.7-10) oraz akt wykonawczych Sądu Okręgowego w Poznaniu do sprawy III K 287/11 (III Wp 109-14) i akt Sądu Rejonowego Łodzi Widzewa w Łodzi o sygn. akt IV K 324/16.

Dowody z wyżej wymienionych dokumentów Sąd uznał za w pełni przydatne dla celów postępowania, albowiem zostały sporządzone przez osoby do tego uprawnione, w ramach swych kompetencji. Ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony postępowania, Sąd nie znalazł także podstaw, by czynić to z urzędu. Wyżej wymienione dowody stały się podstawą ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na wstępie należy wskazać, iż w niniejszej sprawie znajdują zastosowanie przepisy art.85-91 k.k. w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 396). Zgodnie bowiem z art.19 ust.1 tej ustawy przepisów rozdziału IX Kodeksu karnego (regulujących zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych) w brzmieniu nadanym tą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. W niniejszej sprawie po dniu 1 lipca 2015r. doszło do prawomocnego skazania D. K. (w dniu 19 października 2016r. wydany został wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie IV K 324/16), wobec czego zaszła konieczność zastosowania nowych zasad orzekania kar łącznych. Nadmienić należy, że z uwagi na fakt, iż zgodnie z tymi przepisami w niniejszej sprawie należało połączyć karę orzeczoną prawomocnie po 30 czerwca 2015r. (w sprawie IV K 324/16 Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi) z karą orzeczoną prawomocnie przed tą datą (w sprawie III K 287/11 Sądu Okręgowego w Poznaniu) Sąd rozważał też, czy na podstawie art.4§1 k.k. nie należałoby stosować dalej przepisów rozdziału IX Kodeksu karnego w nowym brzmieniu, czy też może raczej w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 r.. Z uwagi jednak na to, iż w przypadku zastosowania przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 2015r. kary wymierzone w sprawach IV K 324/16 Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi oraz Sądu Okręgowego w Poznaniu o sygn. akt III K 287/11 nie mogłyby zostać połączone (przestępstwo przypisane D. K. w sprawie Sądu IV K 324/16 Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zostało popełnione w dniu 4 marca 2014r., a więc już po wydaniu wyroku w sprawie Sądu Okręgowego w Poznaniu o sygn. akt III K 287/11) nie sposób uznać, by przepisy obowiązujące przed dniem 1 lipca 2015r. były względniejsze dla D. K., w konsekwencji czego w niniejszej sprawie zastosowanie znajdowały przepisy obowiązujące obecnie - od dnia 1 lipca 2015r..

Zgodnie z treścią art.85 k.k. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015r. warunkiem sine qua non orzeczenia kary łącznej jest taka sytuacja, aby sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, przy czym podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art.89 k.k. (czyli również kary pozbawienia wolności, których wykonanie warunkowo zawieszono), w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w art.85§1 k.k..

W realiach niniejszej sprawy względem skazanego D. K. wykonaniu obecnie podlegają bezwzględne kary pozbawienia wolności wymierzone w sprawach:

Sądu Okręgowego w Poznaniu o sygn. akt III K 287/11 (kara łączna 3 lat pozbawienia wolności),

Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w Wągrowcu o sygn. akt IV K 324/16 (kara 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności).

Przechodząc do uzasadnienia wysokości wymierzonej D. K. kary łącznej pozbawienia wolności (pkt.1. części rozstrzygającej wyroku) zauważyć należy na wstępie, iż przy orzekaniu kary łącznej mogą mieć zastosowanie różne systemy: system kumulacji - polegający na zsumowaniu (skumulowaniu) kar wymierzonych za zbiegające się przestępstwa, system absorpcji (pochłaniania) - według którego najsurowsza z kar wymierzonych staje się karą łączną pochłaniając pozostałe kary, czy też system asperacji (podwyższenia) - polegający na obostrzeniu najsurowszej z kar orzeczonych poprzednio. Obecnie obowiązujące przepisy uwzględniają elementy wszystkich wskazanych wyżej systemów, przyjmując system mieszany. O tym, któremu z systemów należy dać prymat, a zatem jak należy ukształtować karę łączną, każdorazowo rozstrzygają okoliczności rozpoznawanej sprawy. Sąd orzekający karę łączną na podstawie kar wymierzonych prawomocnymi wyrokami, powinien rozważyć przede wszystkim zagadnienie związku przedmiotowego i podmiotowego zachodzącego pomiędzy zbiegającym się przestępstwami, co w dużej mierze decyduje o zastosowaniu w mniejszym lub większym stopniu zasady absorpcji lub kumulacji przy wymiarze kary łącznej. Obowiązkiem sądu orzekającego w sprawie jest ponadto rozważenie tych okoliczności, które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków i przemawiają za korzystnym bądź niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej (vide: m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 1976r., sygn. akt I KR 292/75, OSNKW 1976/10-11, poz. 128 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 1985r., sygn. akt II KR 245/85, OSNKW 1986/5-6, poz.39). Silniejsze związki czasowe i rodzajowe pomiędzy dokonanymi przestępstwami wskazują na potrzebę przyznania decydującego znaczenia zasadzie absorpcji łączonych kar. W przypadku zaistnienia luźniejszych relacji pomiędzy tymi czynnikami powinna z kolei przeważać zasada kumulacji. Natomiast trzecia z zasad wymiaru kary łącznej, a mianowicie zasada asperacji, z jednej strony pozwala uniknąć premiowania sprawcy popełniającego kilka przestępstw, z drugiej zaś strony – umożliwia uniknięcie dolegliwości wynikającej z kumulacji orzeczonych kar jednostkowych. W myśl obowiązującego od dnia 1 lipca 2015r. art.85a k.k. sąd, orzekając karę łączną, ma brać pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego (dyrektywa prewencji indywidualnej), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa (dyrektywa prewencji generalnej).

W niniejszej sprawie granice kary łącznej kształtowały się od 3 lat pozbawienia wolności (najsurowsza z kar łączonych) do sumy kar tj. do 4 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Wymierzając karę łączną D. K. Sąd miał na uwadze szereg niekorzystnych dla skazanego okoliczności, a mianowicie:

bardzo znaczną rozbieżność czasową przestępstw, za które wymierzono skazanemu kary podlegające łączeniu (przestępstwa te dzieliły niemal 4 lata, zostały popełnione w 2010r. oraz 2014r.),

całkowitą odmienność rodzajową tych przestępstw (jedno z art.258§1 k.k., dwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, jedno przeciwko mieniu).

Również przeciętne zachowanie skazanego w warunkach izolacji więziennej nie przemawiało na korzyść skazanego przy kształtowaniu wymiaru kary łącznej - można w ocenie Sądu oczekiwać od D. K. wykazywania większych przejawów postępującego procesu resocjalizacji.

Biorąc pod uwagę wskazane granice kar łącznych, a jednocześnie wszystkie wyżej opisane okoliczności, mając na uwadze dyrektywy wymiaru kary łącznej określone w art.85a k.k. Sąd wymierzył skazanemu karę łączną 4 lat pozbawienia wolności. W ocenie Sądu tylko tak ukształtowany wymiar kary łącznej spełnia wymogi kary sprawiedliwej, a także powinien on spełnić swe zadania w zakresie prewencji indywidualnej. Jedynie taki wymiar kary łącznej należycie uwzględni w ocenie Sądu w szczególności fakt odmienności rodzajowej przestępstw przypisanych D. K. oraz ich bardzo dużej rozbieżności czasowej. Podkreślenia wymaga, iż wbrew powszechnemu przekonaniu osób odbywających kary pozbawienia wolności kara łączna nie ma bynajmniej być „premią” dla osób popełniających wiele przestępstw – twierdzenie, jakoby wydanie wyroku łącznego zawsze miałoby oznaczać bardzo znaczne skrócenie czasu odbywania kar jest błędnym i nie znajduje ono żadnego oparcia w uregulowaniach kodeksu karnego. W ocenie Sądu wymierzenie D. K. w niniejszej sprawie kary łącznej w wymiarze mniejszym niż kara 4 lat pozbawienia wolności zostałoby odebrane przez społeczeństwo jako rażąco łagodne potraktowanie osoby, której historia skazań – mając na uwadze również wiek sprawcy – wręcz poraża swoją obfitością.

W oparciu o dane o wykonaniu poszczególnych kar jednostkowych Sąd zaliczył (pkt.2 części rozstrzygającej wyroku) skazanemu na poczet kary łącznej pozbawienia wolności okres odbywanej obecnie kary wymierzonej w sprawie Sądu Okręgowego w Poznaniu o sygn. akt III K 287/11 tj. od dnia od 25 września 2010r. godz. 11.45 do dnia 27 września 2010r. godz. 10.15 oraz od 21 grudnia 2014r. godz.01.30 i nadal.

O wydatkach poniesionych przez Skarb Państwa w związku z wydaniem wyroku łącznego Sąd orzekł na podstawie art.624§1 k.p.k. biorąc pod uwagę sytuację skazanego związaną z odbywaniem kary pozbawienia wolności, zaś o opłacie od orzeczonej kary łącznej na podstawie art.6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (pkt.3 części rozstrzygającej wyroku).

SSO Tomasz Borowczak

ZARZĄDZENIE

1)  proszę odnotować w kontrolce uzasadnień

2)  na podstawie art.78§1 k.p.k. uwzględniam wniosek skazanego z dnia 31 sierpnia 2017r. i wyznaczam mu obrońcę z urzędu, gdyż skazany wykazał, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny

3)  akta proszę przedłożyć Przewodniczącemu Wydziału celem wskazania osoby wyznaczonego obrońcy

4)  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

skazanemu z pouczeniem o apelacji + odpis zarządzenia o wyznaczeniu obrońcy z urzędu + informacja o adresie kancelarii wyznaczonego obrońcy

wyznaczonemu obrońcy wraz z zarządzeniem o wyznaczeniu obrońcy z urzędu

5)  akta przedłożyć za 14 dni od doręczenia lub z apelacją

P., dnia 5 września 2017r.

SSO Tomasz Borowczak