Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie V Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Dobrasiewicz

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Fudecka,

w obecności prokuratora Joanny Ryszawa

po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2017 r. sprawy:

1.  Z. D. z d. O., urodz. (...) w G., córki J. i J. z d. Z.,

oskarżonej o to, że:

w dniu 12 września 2011 r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu z T. D. i W. D. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła Sędziego Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ I Wydział Cywilny sygnatura akt I Ns 421/11 do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 245.000 zł w postaci wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku poprzez wprowadzenie w błąd w/w Sędziego co do ilości osób uprawnionych do dziedziczenia

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

2.  T. D. , urodz. (...) w P., syna S. i Z. z d. O.,

oskarżonego o to, że:

w dniu 12 września 2011 r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu z W. D. i Z. D. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Sędziego Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ I Wydział Cywilny sygnatura akt I Ns 421/11 do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 245.000 zł w postaci wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku poprzez wprowadzenie w błąd w/w Sędziego co do ilości osób uprawnionych do dziedziczenia

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

3.  W. D. , urodz. (...) w W., syna S. i Z. z d. O.

oskarżonego o to, że:

w dniu 12 września 2011 r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu z T. D. i Z. D. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Sędziego Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ I Wydział Cywilny sygnatura akt I Ns 421/11 do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 245.000 zł w postaci wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku poprzez wprowadzenie w błąd w/w Sędziego co do ilości osób uprawnionych do dziedziczenia

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

orzeka

I.  Z. D., T. D. i W. D. w ramach zarzucanych im czynów uznaje za winnych tego, że w dniu 12 września 2011 r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w sprawie sygn. akt I Ns 421/11 doprowadzili sędziego Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ I Wydział Cywilny, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci masy spadkowej po zmarłym w dniu 1 marca 2011 r. S. D., w ten sposób, że składając fałszywe zeznania wprowadzili go w błąd co do liczby dzieci, jakie pozostawił zmarły S. D. i z kręgu tych osób pominęli J. G., w wyniku czego w wydanym w dniu 12 września 2011 r. postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym S. D. pominięta została J. G., czym wyłudzili potwierdzenie nieprawdy w tym dokumencie, a następnie posługując się tym postanowieniem sprzedali innym osobom wchodzące w skład masy spadkowej mieszkanie położone w W. przy ul. (...) lokal (...) za kwotę 245.000 zł tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za czyn ten na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazuje ich, a na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. Z. D., T. D. i W. D. wymierza kary po 1 /jednym/ roku pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 k.k. wykonanie orzeczonych kar pozbawienia wolności w stosunku do Z. D., T. D. i W. D. warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący po 1 /jednym/ roku;

III.  zwalnia oskarżonych od opłaty, a koszty postępowania przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

V K 116/17

UZASADNIENIE

Na podstawie materiału ujawnionego na rozprawie sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 marca 2011 r. zmarł S. D.. Zmarły pozostawił żonę Z. D., synów T. D. i W. D. oraz córkę z poprzedniego związku J. G.. W dniu 20 kwietnia 2011 r. radca prawny reprezentujący T. D. złożył do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym S. D., w którym jako wnioskodawca wskazany został T. D., a jako uczestnicy Z. D. i W. D.. Sprawa ta zarejestrowana została pod sygn. akt I Ns 421/11. Na rozprawie w dniu 12 września 2010 r. T. D., pouczony w trybie art. 671 § 3 k.p.c., złożył zapewnienie spadkowe, w którym stwierdził m.in., że zmarły w chwili śmierci był żonaty, raz był żonaty, z małżeństwa miał dwoje dzieci – jego i W., a ponadto nie miał dzieci pozamałżeńskich, ani przysposobionych. Z. D. i W. D. potwierdzili treść powyższego zapewnienia. Po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 12 września 2011 r. Sąd rejonowy dla warszawy Pragi Północ w Warszawie wydał postanowienie, którym stwierdził, że spadek po S. D. nabyli na podstawie ustawy żona Z. D. oraz synowie T. D. i W. D. w częściach równych. W skład masy spadkowej wchodziło spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu położonego w W. przy ul. (...) lok. (...) o pow. 47,5 m2. Posługując się m.in. postanowieniem Sądy Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie z dnia 12 września 2011 r. Z. D. w dniu 14 stycznia 2016 r. sprzedała powyższe mieszkanie za kwotę 245.000 zł.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku /k 17 – 18/, odpisu skróconego aktu zgonu /k 22/, protokołu rozprawy /k 23/, postanowienia /k 24/, kserokopii aktu notarialnego /k 123 – 129/ oraz wyjaśnień złożonych przez Z. D. /k 210v – 211, 170 – 172, 213/, T. D. /k 211 – 212, 164 – 166, 213/, a także częściowo W. D. /k 212 – 212v/.

Z. D. /k 210v – 211, 170 – 172, 213/ przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i złożyła wyjaśnienia zgodne z ustalonym stanem faktycznym. Ponadto wskazała, że córki zmarłego nie widziała ok. 40 lat i nie wiedziała, czy ona żyje, a ostatnią wolą zmarłego, którą postanowili uszanować, było, aby nic ona nie dostała. Przyznała jednocześnie, że zmarły nie sporządził żadnego testamentu. .

T. D. /k 211 – 212, 164 – 166, 213/, również przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu złożył w sprawie obszerne wyjaśnienia pozostające w zgodzie z ustalonym przez sąd stanem faktycznym, oraz potwierdził to, że wolą ojca było wydziedziczenie córki.

W. D. /k 212 – 212v/ nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że N. nigdy na oczy nie widział. O tym, że istnieje taka osoba, coś słyszał, ale ojciec nigdy na ten temat z nim nie rozmawiał. Zaprzeczył również temu, aby wiedział, że ostatnią wolą ojca było wydziedziczenie córki. Składając zaś oświadczenie w sądzie, był przekonany, że takiej osoby nie ma.

Sąd zważył, co następuje:

Ponieważ Z. D. i T. D. przyznali się do popełnienia zarzucanego im czynu i złożyli wyjaśnienia pozostające w zgodzie z ustalonym przez sąd stanem faktyczny, odnośnie nich okoliczności sprawy, jak i ich wina nie budziły najmniejszych wątpliwości.

Odnośnie natomiast W. D. zauważyć należy, że po złożeniu przez niego wyjaśnień, sąd zadał dodatkowe pytania T. D. oraz Z. D. /k 213/ i z odpowiedzi, jakie oni udzielili, jednoznacznie wynika, że W. D. wiedział zarówno o tym, że jego tata miał córkę, jak również o tym, jaka była ostatnia wola jego ojca odnośnie córki. Owszem, w wyjaśnieniach złożonych przez oskarżonych mowa była o tym, iż obecnie pozostają oni w konflikcie, jednakże zdaniem sądu, osoba w wieku 9 – 10 lat jest w stanie zapamiętać to, że mieszkała z siostrą, nawet w sytuacji, gdy później z tą siostrą nie utrzymywała żadnych kontaktów. Ponadto do konfliktu w rodzinie doszło dopiero po sprzedaży mieszkania, a co za tym idzie bezpośrednio po śmierci S. D. Z. D. i T. D. nie mieli najmniejszego powodu, aby ukrywać, jaka była ostatnia wola zmarłego, tym bardziej, że wola ta tyczyła się jednej z osób mu najbliższych. Nie sposób pominąć także i to, że sprawę na policji zgłosił P. D., syn W. D.. W tej sytuacji skoro o istnieniu córki S. D. wiedział jego wnuczek i jednocześnie syn W. D., to logicznie z tego wynika, że wiedzę o tej osobie posiadał również jego ojciec W. D..

Z powyższego, w ocenie sądu, w sposób logiczny jednoznacznie wynika, że W. D. również wiedział o istnieniu córki S. D., a swojej siostry i jej istnienie zataił w sądzie.

W następstwie tego, że oskarżeni zataili istnienie J. G. w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym S. D. błędnie określony został krąg spadkobierców.

Dlatego też okoliczności popełnienia czynu oraz wina oskarżonych nie budziły żadnych wątpliwości. Nie mniej jednak opis czynu winien ulec modyfikacji, która obejmowałaby wszelkie jego elementy.

Odnośnie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonym zauważyć należy, iż art. 671 § 3 k.p.c. stanowi, że „Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie”. Czyli oskarżeni mając świadomość istnienia jeszcze jednej osoby uprawnionej do dziedziczenia po zmarłym S. D. i zatajając jej istnienie w pierwszej kolejności złożyli fałszywe zeznania. Co prawda zapewnienie spadkowe odebrane zostało wyłącznie od T. D., jednakże Z. D. i W. D. je potwierdzili, co jednoznacznie oznaczało, iż potwierdzili wszelkie elementy, na które wskazał T. D..

Po wtóre następstwem tych ich oświadczeń oraz przedłożonych dokumentów było to, że sąd rozpoznający wniosek o stwierdzenia nabycia spadku został wprowadzony w błąd co do kręgu spadkobierców po zmarłym S. D. i w następstwie tego wprowadzenia go w błąd wydał postanowienie, w którym błędnie określił krąg spadkobierców, przez co rozporządził mieniem wchodzącym w skład masy spadkowej z pokrzywdzeniem osoby pominiętej tj. J. G..

Takie postępowanie oskarżonych także podstępnie wprowadziło w błąd funkcjonariusza państwowego upoważnionego do wystawienia dokumentu.

Całość zaś działań podjętych przez oskarżonych miała na celu osiągnięcie przez nich korzyści majątkowej, a podjęta została w stosunku do masy spadkowej, której wartość przekraczała kwotę 200.000 zł.

Powyższe okoliczności przemawiały za zakwalifikowaniem czynu przypisanego oskarżonym z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Za przypisany czyn Z. D., T. D. i W. D. sąd wymierzył kary po 1 roku pozbawienia wolności. Wymierzając oskarżonym kary sąd miał na uwadze stopień społecznej szkodliwości przypisanego im czynu, ustawowe zagrożenie karą przewidziane za tego rodzaju czyny, rodzaj ich winy oraz korzyść jaką osiągnęli oni z tego przestępstwa. Powyższe okoliczności obciążały ich i to nie w symbolicznym stopniu nie mniej jednak nie sposób było pominąć również dotychczasowy sposób ich życia, w tym to, iż dotychczas mimo zaawansowanego wieku nie wchodzili oni w jakiekolwiek konflikty z prawem, a przedmiotowe zdarzenie było wyjątkowym i odosobnionym w ich życiu. Te okoliczności przemawiały za ty, iż w stosunku do oskarżonych, w ocenie sądu, wystarczające było wymierzenie kar w wysokości minimalnej przewidzianej za tego rodzaju przestępstwo.

Ponadto mając na względzie wysokość kar orzeczonych w stosunku do oskarżonych oraz dotychczasowy sposób ich życia, w ocenie sądu, karą dla nich był sam fakt przeprowadzenia p – ko nim postępowania oraz uznania ich za winnych tego czynu, a dla osiągnięcia celów kary wystarczające będzie warunkowe zawieszenie jej wykonania na okres próby. Długość tego okresu również, w ocenie sądu, wystarczająca będzie w minimalnym wymiarze przewidzianym przez ustawodawcę.

Dlatego też uznając, że obecnie obowiązujące przepisy, w tym zakresie, są dla oskarżonych względniejsze, sąd określił długość tego okresu na 1 rok.

O zwolnieniu oskarżonych opłaty oraz kosztów sąd orzekł na podstawie art. 624 § 1 k.p.k.