Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 84/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 02 lutego 2015 r. (data prezentaty) małoletni powód M. D. działający przez przedstawicielkę ustawową H. K. wniósł o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego P. D. wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawie z dnia 24 stycznia 2013 roku w sprawie VI C 563/12 z kwoty 1300 zł do kwoty 4000 zł miesięcznie oraz o zasądzenie kwoty 13 500 zł tytułem wyrównania kwoty alimentów od dnia 1 września 2014 roku do dnia wniesienia pozwu (k.1).

W odpowiedzi na pozew z dnia 30 lipca 2015 roku (data prezentaty) pozwany P. D., wniósł o oddalenia powództwa w całości (k.90).

Strony, reprezentowane przez pełnomocników, podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska do końca postępowania (k. 252).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni powód M. D. urodził się dnia (...). Pochodzi ze związku małżeńskiego H. K. i pozwanego P. D., zawartego dnia 27 marca 2005 roku. Małżeństwo rodziców powoda zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24 stycznia 2013 roku w sprawie o sygn. akt VI C 563/12. Wyrokiem tym zasądzono także na rzecz małoletniego powoda od pozwanego alimenty w kwocie 1.300 zł miesięcznie, płatne do rąk jego matki, do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Orzeczeniem tym Sąd ustalił również kontakty pozwanego z powodem ( k. 9,10,120 - 122 akt sprawy o sygn. VI C 563/12).

Sytuacja stron była wówczas następująca:

Małoletni powódMaksymilian D.miał wówczas 4 lata. Uczęszczał do państwowego przedszkola, za którego odpłatność ponosił pozwany. Sąd ustalił całkowity koszt jego utrzymania, łącznie z wydatkami na opiekunkę i udziałem w kosztach utrzymania mieszkania, na kwotę nie wyższą aniżeli 1.700 zł miesięcznie. Do wydatków z tym związanych zaliczył: wyżywienie – 300 zł, środki czystości 75 zł, przedszkole – 600 zł, odzież – 150 zł, zabawki – 100 zł, leki – 100 zł (k.129-131 akt sprawy o sygn. VI C 563/12).

Matka powodaHanna K.miała wtedy 36 lat, wykształcenie wyższe. Z zawodu była aktorką. Prowadziła działalność gospodarczą. W 2011 roku uzyskała przychód w kwocie 36.517,05 zł oraz z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w kwocie 25.543,45 zł przy kosztach w wysokości ponad 35.000 zł. Pracowała wtedy w teatrze Syrena, K., w Centrum (...) w L. oraz prowadziła zajęcia w przedszkolach a dodatkowo zajmowała się szkoleniami .

Matka małoletniego powoda wspólnie z pozwanym sprawował bezpośrednią opiekę nad dzieckiem i ponosiła połowę kosztów utrzymania mieszkania (k.129 akt sprawy o sygn. VI C 563/12).

Pozwany P. D.miał 36 lat, wykształcenie wyższe. Z zawodu był nauczycielem. Pracował w (...) Spółka z .o.o.. W 2011 roku uzyskał dochód w kwocie ponad 125.000 zł.

Pozwany kupował dziecku ubrania, buty, zabawki, zabierał go do kina. Wykupił mu także roczny bilet do Zoo i Centrum K.. Dodatkowo opłacał mu opiekę medyczną w M. za 100 zł miesięcznie. Opłacał także połowę kosztów związanych z mieszkaniem i sprawował wraz z jego matką bezpośrednią nad nim opiekę. (k.129 akt sprawy o sygn. VI C 563/12).

Aktualnie s ytuacja stron jest następująca :

Małoletni powódMaksymilian D.ma obecnie ukończone 7 lat. W sierpniu 2013 roku wraz z matką wyprowadził się z lokalu przy ulicy (...) do lokalu przy ulicy (...). Koszt wynajmu tego mieszkania wynosi 2100 zł plus rachunki za media (k.26, 114, 222). Od września 2014 roku uczęszczał do zerówki prowadzonej przez Fundację (...) na podstawie umowy zawartej przez jego matkę dnia 24 kwietnia 2014 roku. (k. 3,13). Obecnie uczęszcza do I klasy szkoły podstawowej (k.114). Osiąga bardzo dobre wyniki w nauce (k. 200- 202). Koszt dziecka w palcówce to 1.500 zł miesięcznie W ramach przedmiotowego wydatku pokrywane są wszystkie zajęcia obowiązkowe i dodatkowe małoletniego oraz drugie śniadanie i podwieczorek (k.144). Małoletni ma tam zapewnione zajęcia do godz. 18. W ramach tych zajęć ma zapewniony m.in. taniec i zajęcia plastyczne.. Obecnie małoletni nie uczęszcza na żadne zajęcia dodatkowe (k.248). Dziecko chodzi na konsultacje psychologiczne do (...) (k.114). Małoletnim, gdy nie może nim zając się matka, zajmuje się opiekunka. Czasami zajmuje się nim babka macierzysta. Wynajęta przez matkę opiekunka pobierała z tytułu opieki nad nim wynagrodzenie w kwocie 15 zł za godziną a podczas weekendów 20 zł za godzinę. We wrześniu 2015 roku matka dziecka zapłaciła opiekunce około 200 zł, w październiku około 900 zł, w listopadzie około 900 zł a w grudniu było to około 200 zł (k.185-186, 222, 249).

Matka dziecka ocenia miesięczne koszty jego utrzymania na kwotę około 8.000 zł, w tym: szkoła - 1500 zł miesięcznie, obiady w szkole średnio około – 200-245 zł miesięcznie, wyposażenie do szkoły - 85 zł miesięcznie (900 zł rocznie), opieka sprawowana przez opiekunkę i babcię – 1000 - 1620 zł miesięcznie (wynagrodzenie opiekunki 200-1.000 zł), opłaty mieszkaniowe - 1150 zł miesięcznie, wyposażenie pokoju powoda - 423,72 zł miesięcznie, wydatki na leki – 200-300 zł miesięcznie, wydatki na rozrywkę - 500 zł miesięcznie, strzyżenie – 45-50 zł miesięcznie, wakacje, ferie zimowe - 440 zł miesięcznie, 5280 zł rocznie), wyżywienie - 800 zł miesięcznie, odzież coroczna - 340,85 zł miesięcznie, odzież sezonowa - 189,90 zł miesięcznie, kosmetyki - 45 zł miesięcznie, zabawki, książki, gazetki - 300 zł miesięcznie, konsultacje psychologiczne - 73,33 zł miesięcznie, wydatki bieżące w szkole, na teatr, kino, wyjścia okolicznościowe – 100 zł, telefon – 30 zł (k.4,5, 114, 124-126, 221-222) .

Matka powodaHanna K.ma 39 lat (k.114). Od dnia 21 marca 2016 roku w nowym związku małżeńskim. W sierpniu 2016 roku urodził jej się syn i w związku z tym obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim. Wspólnie ze swoim mężem prowadzi gospodarstwo domowe (k.222-223, 248, 249).

Do kosztów związanych z mieszkaniem zaliczyła: czynsz – 2.100, media i Internet – około 200 zł, w tym internet i telewizja – 130 zł. Przedmiotowe opłaty rozkładają się na 4 osoby (k.248). Koszty swojego utrzymania wraz z opłatami za mieszkanie i samochód ocenia na około 4.000 zł miesięcznie (k.222). Deklaruje, iż w niektórych miesiącach zarabia 7000-8000 zł netto a średnio jest to 5.000 – 6.000 zł (k.114, 250). Za jeden dzień zdjęciowy otrzymuje kwoty w wysokości od 1000 zł lub więcej (k.249). zakupuje dziecku ubrania (k.249).

Matka dziecka pracuje również w weekendy. Wówczas korzysta z pomocy opiekunki lub swojej matki, która przyjeżdża do niej z O. i której opłaca przyjazdy w kwocie około 200 zł (k.114).

Posiada z pozwanym wspólny kredyt, którego rata to około 1600zł (k.114). Jest właścicielką samochodu T. (...). Obecnie w sądzie toczy się sprawa o podział majątku jej i pozwanego (k.114).

W 2013 roku z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnęła dochód w kwocie 37.441,23 zł przy przychodzie w kwocie 136.910,01 zł (k.52). Z tytułu praw autorskich i innych praw uzyskała dochód w kwocie 30 609,03 zł przy przychodzie 61.139,71 zł (k.59). W 2014 roku z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnęła dochód w kwocie 81.791 zł przy przychodzie w kwocie 205.006,57 zł (k.208). Z tytułu praw autorskich i innych praw uzyskała dochód w kwocie 6.097 zł przy przychodzie 11.850,48 zł (k.214). W 2015 roku z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej osiągnęła dochód w kwocie 57.479,86 zł przy przychodzie w kwocie 192.233,47 zł (k.232). Z tytułu praw autorskich i innych praw uzyskała dochód w kwocie 6.093 zł przy przychodzie 12.187,96 (k.235).

Pozwany P. D.ma 40 lat (k.250). Dalej pracuje w (...) Spółka z .o.o. Wyraził zgodę na zapisanie dziecka jedynie do szkoły publicznej, którą wybrała matka dziecka (k.115, 250). Posiada z matką powoda wspólny kredyt, którego raty spłaca od maja 2013 roku sam (k.114, 115). Spotyka się z małoletnim regularnie w czwartki i w co drugi weekend miesiąca od czwartku do poniedziałku. W wakacje spędza z nim połowę czasu. Razem byli we W. przez 2 tygodnie. Pozwany ponosi m.in. także koszt opieki stomatologicznej i pakietu opieki zdrowotnej w M., jak również wyżywienie małoletniego podczas jego pobytu z nim i koszty dodatkowe takie jak spływ kajakowy, basen czy wyjście do kina (k.186, 222, 248-252).

W 2013 roku uzyskał dochód w kwocie 117.027,58 zł przy przychodzie w kwocie 118.362,58 zł (k.103). W 2014 roku dochód ten wyniósł 134.917,21 zł przy przychodzie w kwocie 136.252,21 zł (k.104). W 2015 roku dochód ten wyniósł 141.113,36 zł przy przychodzie w kwocie 142.448,36 zł (k. 227, 230). Swoje miesięczne dochody określił na 9.000 zł brutto, 5.000-6000 zł netto (k.115, 250).

Swoje comiesięczne koszty utrzymania, łącznie z alimentami ocenił na kwotę około 4.500 zł, (k.250) Do tych wydatków zaliczył: czynsz – około 600 zł, energia elektryczna – 96,51 zł, gaz – 21,13 zł, kredyt hipoteczny – 1649 zł (miedzy 1600 a 1700 zł), ubrania dla siebie i dziecka – około 1.400 zł, fryzjer, kino, prasa, książki, sport, multimedia, hobby – 350 zł, wyjazdy wypoczynkowe – około 250 zł miesięcznie, alimenty – 1.300 zł, opłata za M. – 98 zł, średnie wydatki na syna poza płaconymi alimentami – około 500-600 zł miesięcznie (k.92, 250). Wskazał, iż z uwagi na koszty komornicze jego udział w kosztach utrzymania dziecka wynosi 1500 zł alimentów i koszty przebywania małoletniego z nim, co daje łącznie kwotę ponad 2000zł miesięcznie (k.115).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w szczególności w oparciu o: umowę o kształcenie ucznia z dnia 24 kwietnia 2014 roku /k.13-16/ umowę najmu lokalu mieszkalnego /k.26-28/ zeznań PIT matki powoda /k.52-61, 208-212, 214-217, 232-238/ zeznań PIT pozwanego /k.103-104, 226-231/ zeznań H. K. /k.114, 221-223, 247-250/ zeznań P. D. /k.115, 250-252/ zeznań świadka A. S. /k.185-187/ oraz akt Sądu Okręgowego o sygn. VI C 563/12,

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (§ 3 w/w art.).

Jak stanowi natomiast treść art. 135 § 1 i 2 k.r.o., zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego. W takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zgodnie zaś z art. 137 § 1 krio roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się z upływem lat trzech. § 2 stanowi natomiast, ze niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je do pracy dla dobra społeczeństwa. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb materialnych, jak i duchowych, także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Uznanie za usprawiedliwione potrzeb poza zakresem wymienionych, zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Zmiana obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z art. 138 k.r.o. możliwa jest w razie zmiany stosunków tzn. wtedy, gdy zmianie ulegają uzasadnione potrzeby uprawnionego albo możliwości zarobkowe zobowiązanego. Zmiana taka musi jednak być istotna..

W ocenie Sądu w sprawie niniejszej nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadnia zmianę obowiązku alimentacyjnego i podwyższenie dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego pozwanego na rzecz małoletniego powoda do kwoty po 1.600 zł miesięcznie .

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów minęło 3 lata. Małoletni powód miał wtedy 4 lata i uczęszczał do przedszkola. Aktualnie zaś chodzi do szkoły podstawowej. Niewątpliwie zatem należy uznać, iż usprawiedliwione potrzeby małoletniego od tego czasu zwiększyły się a pozwany w dalszym ciągu winien jest do jego alimentowania.

W ocenie Sądu podane przez matkę powoda, usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego powoda zostały przez nią zawyżone a obecnie wydatki z tym związane kształtują się na poziomie około 2.300 zł. Na przedmiotową sumę składają się m.in. takie koszty jak: wyżywienie – 600 zł, środki czystości, kosmetyki – 50 zł, odzież – 200 zł, zabawki – 100 zł, lekarstwa – 100 zł, udział w kosztach utrzymania mieszkania – 550 zł, opiekunka 500 zł, rozrywka – 100 zł, wydatki szkolne – 100 zł. Wyższe wydatki związane z kosztami utrzymania małoletniego nie zostały przez stronę powodowa wykazane. Ponadto Sąd ustalając przedmiotowe wydatki kierował się także zasadami doświadczenia życiowego, wiekiem małoletniego i możliwościami zarobkowymi obydwojga jego rodziców.

W ocenie Sądu od ustalenia poprzedniego obowiązku alimentacyjnego pozwanego potrzeby małoletniego wzrosły. Przejawia się to przede wszystkim. wyższymi wydatkami związanymi z jego wyżywieniem, kosztami opiekunki i udziałem w utrzymaniu mieszkania. Zauważyć należy bowiem, iż obecnie małoletni jest w fazie intensywnego rozwoju zatem jego potrzeby żywieniowe stale rosną. Ponadto nie mieszka on już razem z pozwanym lecz z matką, jej mężem i jej drugim dzieckiem. Pozwany powinien zatem ponosić część kosztów przypadających na udział małoletniego w wydatkach związanym z opłatami za mieszkanie. Zauważyć należy także, iż matka dziecka w niektórych miesiącach pracuje dłużej w związku z tym Sąd za uzasadniony koszt, uznał również wydatek na opiekunkę w kwocie około 500 zł miesięcznie. Jednocześnie podkreślenia wymaga to, że w ocenie Sądu do usprawiedliwionych wydatków nie sposób zaliczyć kosztów związanych z zapisaniem dziecka do prywatnej placówki szkolnej. W ocenie Sądu wydatek ten nie jest usprawiedliwiony gdyż pozwany nigdy nie godził się na zapisanie tam dziecka i tym samym ponoszenie wyższych kosztów związanych z jego edukacją. Ponadto strona powodowa nie wykazała, iż w okolicznościach niniejszej sprawy uzasadnionym było zapisanie dziecka do prywatnej placówki..

Ponadto przy ustaleniu wysokości obowiązku alimentacyjnego Sąd miał na uwadze również to, iż pozwany, tak jak i poprzednio, bierze czynny udział w opiece nad małoletnim spędzając z nim dużo czasu, zakupując mu ubrania, wyżywienie, pokrywając koszty opieki medycznej i dentystycznej oraz zabierając na wakacje. Uznać zatem należy, iż jego udział w wychowaniu małoletniego oraz opiece nad nim, nie wliczając w to zasądzonych alimentów, jest porównywalny z tym jaki miał miejsce podczas ustalania poprzedniego obowiązku alimentacyjnego.

Istotnym jest także to, iż nastąpiło zwiększenie się możliwości zarobkowych obydwojga rodziców małoletniego powoda. Niewątpliwie bowiem uzyskują oni większe dochody aniżeli poprzednio. Zatem zwiększone wydatki na powoda winny być rozłożone po równo pomiędzy obydwoje jego rodziców. W ocenie Sądu zasądzona od pozwanego kwota alimentów nie powinna stanowić dla niego zbytniego obciążenia zważywszy na to, że poza małoletnim nie ma on w dalszym ciągu nikogo na utrzymaniu.

Sąd oddalił także wniosek strony powodowej dotyczący zasądzenia od pozwanego alimentów za okres do czasu wniesienie powództwa. Wskazać bowiem trzeba, iż strona powodowa nie udowodniła zasadności dochodzonego roszczenia. Po pierwsze bowiem nie wskazała jakie dokładnie wydatki składają się na dochodzoną kwotę. Ponadto nie sposób uznać, iż wydatki te były niezaspokojone. Zauważyć bowiem trzeba, iż wszystkie koszty utrzymania małoletniego powoda były zaspokajane i to zarówno ze środków pozwanego jak i matki powoda. Dodatkowo zaznaczyć trzeba również, iż wyższych, uzasadnionych kosztów utrzymania z przed wniesienia powództwa również nie udowodniono.

Podsumowując powyższe rozważania, w ocenie Sądu od daty poprzedniego orzeczenia w przedmiocie obowiązku alimentacyjnego pozwanego zaszła zmiana, która uzasadniałaby podwyższenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego, stąd na mocy art. 133 § 1 k.r.o. w zw. z art. 135 § 1 i 2 k.r.o. w zw. z art. 137 § 2 k.r.o. oraz 138 k.r.o., orzeczono jak w sentencji.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 §1 k.p.c.

.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego (bez pouczenia).