Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2012 r. w Lublinie

sprawy L. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek apelacji wnioskodawcy L. H.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 30 maja 2012 r. sygn. akt VII U 2155/12

apelację oddala.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 lutego 2012 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że L. H. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, niemająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawą wymiaru składek za ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 60 % kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r. Decyzja została oparta na treści art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych.

W odwołaniu od decyzji L. H. wniósł o jej uchylenie lub zmianę. Podniósł, że organ rentowy nie wyjaśnił wszystkich istotnych okoliczności sprawy i uwzględnił w zaskarżonej decyzji składek uiszczonych za okres od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r przez płatnika (...) Spółkę z o.o. z tytułu wykonywania przez skarżącego, w tym okresie pracy nakładczej.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Lublinie wyrokiem z dnia 30 maja 2012 r oddalił odwołanie na podstawie następujących ustaleń faktycznych i ich oceny prawnej.

Wnioskodawca prowadzi od 15 stycznia 1993 r działalność gospodarczą w zakresie naprawy i konserwacji urządzeń gospodarstwa domowego. Z tego tytułu podlegał ubezpieczeniom społecznym w okresie: od 17 września 1997 r do 31 stycznia 1999 r, od 16 lutego 1999 r do 31 stycznia 2001 r, od 15 lutego 2001 r do 31 grudnia 2001 r, od 1 lutego 2002 r do 28 lutego 2003 r, od 17 marca 2003 r do 14 stycznia 2004 r, od 16 lutego 2004 r do 20 stycznia 2006 r, od 13 lutego 2006 r do 31 maja 2006 r, od 1 marca 2009 r (zaświadczenie). Od 1 czerwca 2006 r do 30 czerwca 2008 r dokonał zgłoszenia tylko do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż w tym okresie został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę nakładczą zawartej z płatnikiem składek (...) Spółką z o.o. od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r, a następnie od 12 marca 2008 r do 28 lutego 2009 r z (...) SA.

Decyzją z dnia 17 lutego 2011 r znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. stwierdził, że L. H. jako osoba wykonująca pracę nakładczą u płatnika (...) Spółki z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r. Decyzja ta została doręczona wnioskodawcy 25 lutego 2011 r. L. H. nie składał od niej odwołania i stała się ona prawomocna 25 marca 2011 r. W związku z tym ZUS wezwał skarżącego pismem z 25 stycznia 2012 r do złożenia prawidłowych dokumentów rozliczeniowych wraz z naliczeniem należnych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne za okres od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r. Wnioskodawca nie złożył żądanych deklaracji rozliczeniowych. Z uwagi na to Zakład w dniu 17 lutego 2012 r wydał zaskarżoną decyzję.

Sąd stwierdził, że odwołanie wnioskodawcy nie jest zasadne. Sąd powołał art. 6 ust. 1 pkt. 5, art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r Nr 205, poz. 1585 ze zm.), które stanowią, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym podlegają osoby fizyczne, które na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. W myśl art. 13 pkt. 4 ustawy, osoby prowadzące działalność gospodarczą obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności. W świetle przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210 poz. 2135 ze zm.), obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają zarówno osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą jak i osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę.

Sąd wskazał, że wnioskodawca z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej dokonał zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, ale nie złożył miesięcznych deklaracji rozliczeniowych z wykazanymi podstawami wymiaru składek. Za okres od czerwca 2006 r do marca 2008 r złożył dokumenty rozliczeniowe z wykazaną podstawą i składką tylko na ubezpieczenie zdrowotne.

Dalej Sąd podniósł, że zgodnie z prawomocną decyzją (...) Oddziału w C. z dnia 17 lutego 2011 r nr (...) wnioskodawca nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę nakładczą u płatnika (...) Spółki z o.o. w okresie od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r. Z uwagi na powyższe zgodnie z zaskarżoną decyzją wnioskodawca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r.

Sąd podkreślił, że zaskarżona decyzja dotyczy wyłącznie podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej. Ustalenie wysokości należnych składek nastąpi dopiero po uprawomocnieniu się decyzji z dnia 17 lutego 2012 r.

Z uwagi na powyższe na mocy powołanych przepisów oraz w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Apelację od tego wyroku wniósł L. H., zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenia przepisów postępowania mających wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 233 § 1 kpc, poprzez zaniechanie dokonania wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy i oparcie wyroku na błędnym przekonaniu, że nie ma związku z niniejszym postępowaniem kwestia zaniechania wyjaśnienia występujących wątpliwości co do tego, w jakiej wysokości składki na ubezpieczenie społeczne były faktycznie opłacane na rzecz skarżącego w okresie od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r przez płatnika składek (...) Spółkę z oo.

Apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającej go decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 17 lutego 2012 r i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu.

Apelujący wskazał, że podczas ferowania zaskarżonego wyroku sąd pominął, zasadniczą dla sytuacji skarżącego kwestię. Mianowicie uznał, że zaniechanie wyjaśnienia występujących w sprawie wątpliwości, co do tego w jakiej wysokości składki na ubezpieczenie społeczne były faktycznie opłacane na rzecz skarżącego w okresie od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r przez płatnika składek (...) Spółkę z o.o. nie ma związku z niniejszym postępowaniem.

Zdaniem skarżącego, przedmiot niniejszego postępowania obejmuje również wyjaśnienie powołanych wątpliwości. Skarżący, w przeciwieństwie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie posiada dokumentacji pozwalającej na dokonanie obliczeń wpłaconych składek. Nie dysponuje dostępem do Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS. Wyliczenia należnych składek z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i wypadkowego w okresie od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r winny zaś uwzględniać składki uiszczone za ten okres przez płatnika (...) Spółki z o.o. z tytułu wykonywania przez skarżącego pracy nakładczej.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja nie jest zasadna.

Wnioskodawca nie kwestionuje, że w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji, to jest od 1 czerwca 2006 r do 11 marca 2008 r prowadził działalność gospodarczą. Prawidłowe w tej sytuacji jest ustalenie Sadu, że podlegał w tym czasie ubezpieczeniom społecznym z tytułu tej działalności. Nie ma wątpliwości, że nie podlegał w tym okresie ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę nakładczą, bowiem stwierdzone to zostało prawomocna decyzją Zakładu Ubezpieczeń społecznych Oddziału w C. z dnia 17 lutego 2011 r.

To, że apelujący chce na poczet składek, które należy opłacić z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, zaliczyć składki wpłacane z tytułu ubezpieczenia społecznego w związku z umową o pracę nakładczą zawartą ze Spółką (...), z którego to ubezpieczenia został prawomocnie wyłączony, nie może skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku i decyzji ZUS, jak domaga się skarżący.

Zauważyć należy, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot sporu (zaskarżenia) określa decyzja organu rentowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2011 r, II UK 360/10, Lex nr 901610; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2008 r, II UZ 43/07, Lex nr 442809). Skoro zatem przedmiotem decyzji ZUS i przedmiotem zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego nie był wymiar składek na ubezpieczenia społeczne i rozliczenie składek, nie może w tym zakresie orzekać również Sąd Apelacyjny.

Dopiero prawomocne stwierdzenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresu i rodzaju podlegania ubezpieczeniom społecznym prowadzi do ustalenia podstawy wymiaru składek i w konsekwencji do wyliczenia wysokości składek. Wtedy dopiero ubezpieczony może kwestionować wyliczenia dotyczące wysokości składek. Nie może jednak nastąpić to w tym postępowaniu, które nie dotyczy wysokości składek, a jedynie ustalenia okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację jako bezzasadną.