Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA - Małgorzata Kuracka

Sędzia SA - Krzysztof Tucharz (spr.)

Sędzia SA - Aldona Wapińska

Protokolant: - sekretarz sądowy Paulina Czajka

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2017 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko Szpitalowi (...) z siedzibą w W. o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 2 lipca 2015 r.

sygn. akt IV C 259/15

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Szpitala (...) z siedzibą w W. na rzecz (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 2 700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 4 listopada 2014 r. skierowanym przeciwko pozwanemu Szpitalowi (...) w W. powódka – (...) S.A. we W. wnosiła o orzeczenie nakazem zapłaty, w postępowaniu nakazowym, że pozwany ma obowiązek zapłacić na rzecz powoda kwotę 75.165,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz zwrócić powodowi, poniesione przez niego koszty procesu.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 27 listopada 2014 r. w postępowaniu nakazowym Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględnił powyższe roszczenie w całości.

W złożonych od tego nakazu zarzutach pozwany Szpital podniósł zarzut, że istnieje uzasadnione podejrzenie, iż powodowa spółka została zaspokojona przez podmiot trzeci – spółkę (...) S.A. któremu udzieliła pełnomocnictwa do inkasa dotyczącego tych należności; co oznacza, że prawdopodobnie dochodzi należności objętej pozwem na rzecz innego podmiotu a podobne przypadki z udziałem spółki (...), która zajmuje się nabywaniem wierzytelności wobec szpitali miały już miejsce w innych sprawach.

Pozwany domagał się uchylenia nakazu zapłaty w całości i oddalenia powództwa oraz zasądzenia od powódki, na jego rzecz, kosztów postępowania.

W odpowiedzi na twe zarzuty powód zaprzeczył, że został zaspokojony przez osobę trzecią a udzielenie spółce (...) pełnomocnictwa materialnego do prowadzenia rozmów z pozwanym na temat spłaty zadłużenia na etapie przedsądowym, nie może być traktowane jako dowód, że doszło do sprzecznego z ustawą przeniesienia wierzytelności.

Na rozprawie w dniu 2 lipca 2015 r. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z dokumentów złożonych przez strony, w tym m. in. z oświadczenia (...) S.A. z dnia 9 sierpnia 2013 r. o ustanowieniu zarządu wierzytelności i upoważnieniu do administrowania wierzytelnością, skierowanego do pozwanego Szpitala, w którym to dokumencie wskazano, że (...) S.A. lub wymienieni tam z imienia i nazwiska radcowie prawni są upoważnieni do zawierania w imieniu powoda: umów, porozumień, ugód i składania wszelkich oświadczeń o postawieniu długu w stan natychmiastowej wymagalności dotyczących wierzytelności, jakie przysługują powódce względem Szpitala, zgodnie z załączonym do tego pisma załącznikiem a ponadto dowód z przedstawionej pozwanemu przez (...) S.A. propozycji zawarcia trójstronnej ugody pozasądowej oraz sądowej (k. 118).

Wyrokiem z dnia 2 lipca 2015 r. Sąd Okręgowy w Warszawie utrzymał w całości w mocy nakaz zapłaty wydany w dniu 27 listopada 2014 r.

Powyższe rozstrzygniecie zostało oparte na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych.

Strony łączyło szereg umów zawartych w latach 2011 – 2012 w trybie przetargu nieograniczonego których przedmiotem była sprzedaż i dostawa przez powodową spółkę, na rzecz pozwanego Szpitala produktów leczniczych. Z tytułu wykonanego zobowiązania powodowa spółka wystawiła pozwanemu Szpitalowi fakturę VAT nr (...) z dnia 20 września 2012 r. na kwotę 60.458,40 zł z terminem płatności do dnia 19 grudnia 2012 r.

Pozwany nie uregulował tej należności.

W związku z powyższym powódka wnosiła, w dniu 4 listopada 2014 r. pozew do Sądu domagając się zapłaty kwoty 75.165,33 zł na którą składały się: należność główna – 60.458,40 zł oraz skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie, wyliczone na dzień 3 listopada 2014 r. w łącznej wysokości 14.707,13 zł.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższe ustalenia, dokonane w oparciu o złożone do akt sprawy dokumenty były bezsporne. Jednocześnie Sąd oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez stronę pozwaną o zobowiązanie powódki do przedstawienia wszelkich umów zawartych pomiędzy spółką (...) i spółką (...) S.A. w latach 2012 - 2014 oraz dokumentów księgowych, w szczególności przedstawienia wszystkich rachunków bankowych powoda jak również historii tych rachunków obrazujących dokonywanie rozliczeń finansowych pomiędzy powodem a spółką (...) S.A. na okoliczność udzielenia pełnomocnictwa do inkasa należności objętych niniejszym postępowaniem z naruszeniem zapisów umownych i regulacji ustawowych oraz dokonanie na tej podstawie faktycznego obrotu wierzytelności stanowiących przedmiot niniejszej sprawy i ich faktycznej spłaty przez (...) S.A.

Ponadto Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka K. M. na okoliczność celu i charakteru zapisów w umowach zawieranych z kontrahentami pozwanego Szpitala, polegającego na wykluczeniu możliwości obrotu wierzytelnościami szpitalnymi w oparciu o jakąkolwiek podstawę prawną, w tym w oparciu o pełnomocnictwo do inkasa.

Zdaniem Sądu, powyższe wnioski nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy bowiem stronami niniejszego postępowania jest Spółka (...) S.A. oraz Szpital (...) a spór nie dotyczy wzajemnych relacji gospodarczych pomiędzy spółką (...) S.A. a (...) S.A. lecz tylko nieuregulowania przez Szpital należności w związku z wykonaniem przez powoda wskazanych wyżej umów.

Powodowa spółka może dochodzić z powyższego tytułu zapłaty przysługującej jej należności, które stały się wymagalne z chwilą spełnienia przez tę stronę świadczenia niepieniężnego.

Poza sporem jest okoliczność, że pozwany Szpital nie dokonał terminowej zapłaty umówionej ceny. Takiego stanu rzeczy nie mogą usprawiedliwiać podnoszone przez pozwanego okoliczności w postaci wadliwego finansowania jednostek udzielających świadczeń medycznych.

Nie zasługiwał również na uwzględnienie argument pozwanego o domniemanym obrocie wierzytelności wbrew ustanowionemu zakazowi.

Powyższy zarzut nie został poparty żadnym dowodem potwierdzającym jednoznacznie taką okoliczność.

W szczególności nie może o tym świadczyć oświadczenie powódki z dnia 9 sierpnia 2013 r. o ustanowieniu zarządu i upoważnieniu wskazanych tam osób do administrowania wierzytelnościami gdyż z treści tego dokumentu nie wynika fakt przejścia przedmiotowej wierzytelności na inny podmiot.

Poza tym, kwestia ta nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy gdyż (...) S.A. udowodniła, że przysługuje jej wierzytelność z tytułu wykonanego zobowiązania a pozwany nie wykazał, że spełnił świadczenie pieniężne na rzecz strony powodowej.

Od całości dochodzonego roszczenia odsetki za opóźnienia należało się powódce od chwili wytoczenia powództwa.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości pozwany Szpital podnosząc w apelacji następujące zarzuty:

1.  naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegające na niedopełnieniu przez Sąd I instancji obowiązku pełnego, rzetelnego i wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności pominięciu przy ocenie tego materiału istotnych okoliczności faktycznych wskazanych w toku postępowania przez stronę pozwaną gdzie pozwany podnosił szereg merytorycznych i prawnych argumentów wskazujących na fakt, iż - wobec jednoznacznie wskazanego w ustawie (art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej, a wcześniej art. 53 ust. 6 i 7 ustawy o ZOZ) zakazu dokonywania zmiany wierzyciela - nie ulega wątpliwości, że powód udzielił pełnomocnictwa do inkasa oraz zawarł ze spółką (...) S.A. (jako podmiotem profesjonalne zajmującym się obrotem wierzytelnościami) umowę finansowania/factoringu w celu faktycznego przejęcia wierzytelności objętych postępowaniem (gdyż na podstawie umowy finansowania/factoringu (...) S.A. staje się rzeczywistym beneficjentem wszelkich należności uzyskanych przez powoda w związku z wcześniejszą spłatą dokonaną przez spółkę (...) S.A. względem powoda), a nie udzielania finansowania (pożyczki, finansowania obrotowego etc.), co znalazło odzwierciedlenie w wyrokach Sądu Okręgowego w Warszawie (...) Wydziału (...)w sprawie o sygn. akt IV C 1047/14, IV C 1279/14 oraz IV C 149/15 i IV C 37/15 (z dnia 7 lipca 2015r.) oraz IV C 1195/14 i IV C 1232/14 (obydwa z dnia 2 września 2015 r.) w niemal identycznym stanie faktycznym i prawnym;

2.  naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegające na niedopełnieniu przez Sąd I instancji obowiązku pełnego, rzetelnego i wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności pominięciu przy ocenie tego materiału istotnych okoliczności faktycznych wskazanych w toku postępowania przez stronę pozwaną, gdzie pozwany podnosił szereg merytorycznych i prawnych argumentów wskazujących na fakt, iż powód został w całości zaspokojony w zakresie objętym przedmiotem niniejszego postępowania przez podmiot trzeci - spółkę (...) S.A. (na co wskazuje charakter i rodzaj pełnomocnictwa do inkaso oraz innych dokumentów) i tym samym roszczenie względem pozwanego wygasło, przy czym działanie spółki (...) S.A. - także wobec treści zawartej między spółką (...) S.A. i powodem umowy finansowania/factoringu charakter nakierowany na spełnienie świadczenia za pozwanego i następnie dochodzenia należności na swoją rzecz (tj. na rzecz (...) S.A. jako beneficjenta tej umowy) w sytuacji, w której formalnie stroną postępowania jest powód (tego typu konstrukcja wynikała ze świadomości zarówno (...) S.A. oraz powoda w zakresie dotyczącym prawnych ograniczeń w obrocie wierzytelnościami szpitalnymi określonymi w art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej, a wcześniej art. 53 ust. 6 i 7 ustawy o ZOZ);

3.  naruszenie prawa procesowego w postaci art. 233 k.p.c. i 232 k.p.c. oraz 278 k.p.c. jak też 227 k.p.c. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegające na tym, iż Sąd I instancji uwzględniając powództwo nie zbadał istotnych okoliczności sprawy, w szczególności w zakresie dotyczącym legitymacji procesowej w sytuacji, w której pełnomocnictwo do inkasa oraz umowa finansowania/factoringu pomiędzy (...) S.A. i powodem została zawarta w celu uzyskania (m.in. przy wykorzystaniu konstrukcji przekazu) efektu tożsamego z obrotem wierzytelnościami, przy czym - wobec okoliczności wskazanych w pkt 1 i 2 - rzeczywistym beneficjentem wpłat na rzecz powoda nie jest powód (gdyż ten został wcześniej zaspokojony), ale (...) S.A. będącym faktycznym wierzycielem, co winno być przedmiotem ustaleń Sądu I instancji z urzędu (sąd w myśl zapisów umowy z urzędu obowiązany jest badać sprawę pod kątem istnienia legitymacji procesowej);

4.  naruszenie prawa procesowego w rozumieniu art. 227 k.p.c. w związku z art. 258 § 1 k.p.c. co miało istotny wpływ na treść orzeczenia, polegające na oddaleniu wniosków dowodowych strony pozwanej w zakresie dotyczącym m.in. tzw. lustracji finansowej dotyczącej stosunków gospodarczych pomiędzy powodem i (...) S.A. w sytuacji, w której przeprowadzenie tych dowodów ma kluczowe znaczenie dla ustalenia w sprawie prawdy obiektywnej (co jest podstawą każdego postępowania sądowego), w szczególności wykazania powiązań gospodarczych i przepływów finansowych pomiędzy powodem i (...) S.A. oraz w konsekwencji dokonania spłaty należności objętej postępowaniem przez (...) S.A. i tym samym z jednej strony wygaśnięciem zobowiązania względem powoda, a z drugiej dokonaniem niezgodnej z ustawą, o której mowa w pkt 1, 2, 3 i 4 czynności prawnej skutkującej obrotem długami szpitalnymi;

5.  naruszenie prawa materialnego w postaci art. 5 k.c. poprzez niezastosowanie tego przepisu oraz naruszenie prawa materialnego w postaci w art. 353 k.c. poprzez błędną wykładnię w sytuacji, w której ze zgromadzonego w sprawie materiału wynika, iż działanie powoda związane z udzieleniem pełnomocnictwa do inkaso oraz zawarciem ze spółką (...) S.A. umowy finansowania/factoringu było nakierowane na osiągnięcie skutku w postaci faktycznego przejęcia długu przez (...) S.A. (na podstawie umowy factoringu (...) S.A. jest rzeczywistym beneficjentem należności dochodzonych przez powoda wobec faktu wcześniejszej 'spłaty należności objętych pozwem) i tym samym w rzeczywistości powód występujący formalnie jako strona postępowania w faktycznie dochodzi zapłaty nie na swoja rzecz, ale na rzecz podmiotu trzeciego - (...) S.A.;

6.  naruszenie prawa materialnego w postaci art. 58 § 1 i 2 k.c. poprzez błędną wykładnię tego przepisu w sytuacji, w której - wobec istnienia w ustawie (art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej, a wcześniej art. 53 ust. 6 i 7 ustawy o ZOZ) zakazu dokonywania jakichkolwiek czynności skutkujących obrotem wierzytelnościami szpitalnymi oraz orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie (...) Wydziału (...) w sprawie o sygn. akt IV C 1047/14, IV C 1279/14 oraz IV C 149/15 (w niemal identycznym stanie faktycznym i prawnym), Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawie VI ACa 654/13, VI ACa 874/14, VI ACa 903/14, Sądu Okręgowego w Warszawie (...) Wydziału (...) w sprawie o sygn. akt V Ca 1752/14, V Ca 2229/14, V Ca 2228/14, jak też orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawie V CSK 111/14, które zakwestionowały dotychczas stosowaną formę obrotu wierzytelnościami szpitalnymi przy wykorzystaniu instytucji poręczenia - powód oraz (...) S.A. zawarły umowę finansowania/factoringu (stanowiącego formę zmiany wierzyciela wobec wykorzystanej w tej umowie konstrukcji przekazu) i na tej podstawie dokonano faktycznego obrotu długami szpitalnymi wbrew ustawowe i osiągnięcia skutku tożsamego z przeniesieniem wierzytelności, mimo iż formalnie z powództwem wystąpił powód, a nie (...) S.A.;

7. naruszenie prawa materialnego w postaci art. 65 § 1 i 2 k.c. poprzez błędną wykładnię tego przepisu w sytuacji, w której oświadczenia stron należy analizować w zakresie zamiaru i celu, jakim kierowały się strony składając to oświadczenie, co - wobec zapisów umowy finansowania/factoringu zawartej pomiędzy powodem i (...) S.A. oraz następujących później działań powoda świadczy jednoznacznie, że celem zawarcia tej umowy nie było dokonanie finansowania działalności powoda przez (...) S.A. ale spłata wierzytelności szpitalnych przez (...) S.A. i możliwość odzyskania tych kwot rzecz (...) S.A. jako faktycznego - beneficjenta analizowanej umowy;

8. naruszenie art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej oraz 53 ust. 6 ustawy o ZOZ poprzez błędną wykładnię tych przepisów w sytuacji, w której dokonanie jakiejkolwiek czynności polegającej na obrocie wierzytelnościami (m.in. poprzez wykorzystanie konstrukcji przekazu zastosowanej w umowie finansowania/factoringu) skutkuje faktyczną zmianą wierzyciela jako podmiotu uprawnionego i tym samym wymaga ustawowo uzyskania zgody organu założycielskiego pozwanego, co w niniejszej sprawie nie zostało dokonane, przy czym beneficjentem należności uzyskiwanych przez powoda był na podstawie umowy finansowania/factoringu nie powód, ale (...) S.A. (który wcześniej dokonał spłaty zobowiązań pozwanego względem powoda);

9. naruszenie art. 95 § 1 i 2 k.c. oraz art. 96 k.c. poprzez niezastosowanie tych przepisów w sytuacji, w której wobec wcześniejszej spłaty zobowiązań przez spółkę (...) S.A. zawarcie umowy finansowania/factoringu i udzielenie pełnomocnictwa do inkasa powoduje, że (...) S.A. staje się rzeczywistym beneficjentem uzyskanego świadczenia;

10. naruszenie art. 509 § 1 k.c. oraz art. 518 § 1 k.c. poprzez błędną wykładnię tych przepisów w sytuacji, w której w niniejszej sprawie działania powoda i (...) S.A. wynikające z udzielenia pełnomocnictwa do inkaso oraz zawarcia umowy finansowania/factoringu i dokonanej przez (...) S.A. spłacie wierzytelności na rzecz powoda (wobec ustawowych ograniczeń dotyczących przenoszenia wierzytelności) były nakierowana na osiągniecie skutku tożsamego z przejęciem spłaconej wierzytelności przez (...) S.A. a nie finansowaniu działalności powoda, przy czym charakter umowy finansowania/factoringu nie pozostawia wątpliwości, że beneficjentem wszelkich płatności jest nie powód, ale (...) S.A.;

11. naruszenie art. 356 § 1 i 2 k.c. poprzez błędną wykładnię tego przepisu w sytuacji, w której nie ulega wątpliwości, że (...) S.A. dokonując spłaty zobowiązania pozwanego objętego przedmiotem postępowania działał za dłużnika, co znajduje potwierdzenie m.in. w treści umowy factoringu, zgodnie z którą beneficjentem płatności jest nie powód (gdyż ten został wcześniej zaspokojony przez (...) S.A.), ale spółka (...) S.A.;

12. naruszenie art. 921(1) k.c. poprzez niezastosowanie tego przepisu w sytuacji, w której wobec spłaty wierzytelności objętej postępowaniem przez (...) S.A. który działał za dłużnika oraz treści ww. umowy finansowania/factoringu - beneficjentem płatności jest nie powód (gdyż ten został wcześniej zaspokojony przez (...) S.A.), ale spółka (...) S.A. będąca jednocześnie pełnomocnikiem powoda z udzielonym pełnomocnictwem do inkasa należności na swoją rzecz;

13. naruszenie art. 921(1) k.c. poprzez niezastosowanie tego przepisu w sytuacji, w której - wobec okoliczności szczegółowo wskazanych w treści uzasadnienia niniejszej apelacji – stanowi on formę zmiany wierzyciela i tym samym obejścia zakazu wyrażonego w art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej (poprzednio w art. 53 ust. 6 ustawy o ZOZ);

14. naruszenie prawa procesowego w postaci art. 102 k.p.c. oraz art. 98 § 1 k.p.c. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegające na tym, iż Sąd I nie uwzględnił wniosku o odstąpienie od obciążania pozwanego kosztami procesu w sytuacji, w której bezsprzecznie zachodzą przesłanki do uwzględnienia powyższego wniosku w niniejszej sprawie;

15. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego wyroku, którym miał wpływ na treść tego orzeczenia w sytuacji gdy w rzeczywistości powód formalnie występując jako strona postępowania został wcześniej w całości zaspokojony finansowo w zakresie należności objętych postępowaniem przez (...) S.A. i tym samym faktycznie dochodzi należności nie na swoją rzecz, ale na rzecz podmiotu trzeciego, który spełnił świadczenie za pozwanego;

16. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego wyroku, którym miał wpływ na treść tego orzeczenia w sytuacji gdy w rzeczywistości powód oraz (...) S.A. mieli świadomość ograniczeń w zakresie dotyczącym przenoszenia wierzytelności, a jego celem było - poprzez zawarcie umowy finansowania/factoringu - osiągnięcie skutku w postaci uzyskania przez (...) S.A. świadczenia od pozwanego jako beneficjenta płatności (wobec wcześniej dokonanej spłaty wierzytelności objętej postępowaniem), mimo iż z powództwem formalnie występuje powód.

W oparciu o przytoczone wyżej zarzuty pozwany wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wnosiła o jej oddalenie i zasadzenie od pozwanego, na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do przyjęcia twierdzenia, że powodowa spółka została w całości zaspokojona przez podmiot trzeci ze skutkiem w postaci wygaśnięcia ciążącego na pozwanym Szpitalu zobowiązania względem powódki oraz, że w rzeczywistości doszło do zabronionego prawem obrotu sporną wierzytelnością.

Jak słusznie wskazał Sąd Okręgowy z przedstawionego przez stronę pozwaną dokumentu w postaci oświadczenia powódki z dnia 9 sierpnia 2013 r. o ustanowieniu zarządu wierzytelnością i upoważnieniu wskazanych tam osób do administrowania wierzytelnością nie wynika, że miało miejsce spełnienie przez spółkę (...) S.A. świadczenia objętego niniejszym sporem a gdyby nawet do takiego zdarzenia rzeczywiście doszło to nie oznacza to bynajmniej, iż zamiarem płacącego było wykonanie zobowiązania za dłużnika.

Znaczna część zarzutów apelacji koncentruje się na postanowieniach zawartej między powódką a spółką (...) S.A. umową factoringu powierniczego, która została dołączona dopiero do apelacji z wnioskiem o dopuszczenie dowodu z tego dokumentu na okoliczność nawiązania pomiędzy powodową spółką a (...) S.A. relacji prawnej skutkującej spełnieniem świadczenia objętego niniejszym postępowaniem przez podmiot trzeci ( (...) S.A.) w trybie art. 356 § 2 k.c. oraz na okoliczność, że beneficjentem wszelkich płatności jest (...) S.A. a nie powódka.

Powyższy wniosek Sąd Apelacyjny uznał za spóźniony i pominął go na podstawie art. 381 k.p.c.

Jak wynika z pisma pozwanego z dnia 26 czerwca 2015 r. (k. 126 – 128) strona ta powoływała się wówczas na fakt zawarcia pomiędzy powodem a spółką (...) S.A. umowy factoringu i że ten ostatni podmiot jest beneficjentem wszelkich wpłat ze strony Szpitala, a spółka (...) S.A. została już zaspokojona.

Pozwany Szpital nie przedstawił jednak wówczas tego dokumentu a w apelacji nie wyjaśnił, dlaczego uczynił to dopiero na etapie postępowania przed Sądem II instancji.

Skarżący sugeruje, że w apelacji miał miejsce niedozwolony obrót przedmiotową wierzytelnością i że powódka posiada w tej sprawie jedynie formalną legitymację czynną a w rzeczywistości dochodzi zapłaty spornej należności na rzecz spółki (...).

Powyższym twierdzeniom strona powodowa stanowczo zaprzeczyła a Sąd Okręgowy nie poczynił w tym względzie błędnych ustaleń faktycznych.

Ubocznie należy wskazać na brak konsekwencji w prezentowanej przez pozwanego linii obrony. Gdyby bowiem założyć hipotetycznie, że doszło do cesji wierzytelności objętej niniejszym sporem na rzecz spółki (...) S.A. to w świetle obowiązującego przepisu art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej tego rodzaju czynność byłaby z mocy prawa nieważna a co za tym idzie również dokonana przez cesjonariusza zapłata na rzecz powódki stanowiłaby świadczenie nienależne, podlegające zwrotowi i w rezultacie nie mogłoby dojść do umorzenia zobowiązania pozwanego Szpitala.

Natomiast poza sporem jest fakt, że powodową spółkę łączyła z pozwanym szpitalem ważna umowa wzajemna, w ramach której powódka spełniła, w sposób właściwy, swoje świadczenie za które pozwany nie uiścił stosownej zapłaty. Prawidłowo zatem Sąd Okręgowy rozstrzygnął zaistniały spór uwzględniając w całości dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie.

Wbrew stanowisku skarżącego nie doszło również do naruszenia art. 102 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i obciążenie pozwanego całością kosztów procesu.

Nie do zaakceptowania jest bowiem sytuacja, w której pozwany wchodząc w stosunku zobowiązaniowe z różnymi przedsiębiorcami notorycznie nie reguluje swoich płatności a jednocześnie zmusza kontrahentów do dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej i domaga się aby czynili to na własny koszt. W rezultacie musieliby oni rezerwować na ten cel odpowiednie środki, ze świadomością, że nie uda się już ich nigdy odzyskać.

Przepis art. 102 k.p.c. przewidujący tzw. zasadę słuszności odnośnie rozliczenia kosztów postępowania ma wyjątkowy charakter i jego stosowanie nie może stać się regułą. Trudności finansowe z jakimi boryka się stale pozwany Szpital wymagają przyjęcia odpowiednich rozwiązań systemowych, na co kontrahenci pozwanego nie mają żadnego wpływu.

W tym stanie rzeczy wniesiona apelacja podlegała oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c., jako pozbawiona uzasadnionych podstaw prawnych.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z art. 98 i 99 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c.