Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VI Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący-SSO Hanna Morejska

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2017 r. w Częstochowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki z o.o. w W.

przeciwko M. C.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda (...) Spółki z o.o. w W.

od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Lublińcu z dnia 24 marca 2017r.

sygn. akt I C 81/17

oddala apelację.

VI Ca 737/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 marca 2017 Sąd Rejonowy w Lublińcu zasądził od pozwanego M. C. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 960 złotych z odsetkami za opóźnienie oraz kwotę 623 złote tytułem kosztów procesu i oddalił powództwo w pozostałej części.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył co następuje;

W dniu 20 lutego 2014 pozwany M. C. zawarła z (...) spółką z o. o .w W. umowę pożyczki. Na jej podstawie powódka wypłaciła pozwanemu kwotę 1 200 zł. Powódka zatem słusznie dochodziła do pozwanego kwoty z tytułu kapitału niespłaconej pożyczki , 240 złotych należnej prowizji i 20 złotych za wypłatę środków a skoro pozwany przekazał 500 złotych dług obejmuje 960 złotych Natomiast powództwo zostało oddalone odnośnie zapłaty za koszty wezwań do zapłaty i zawiadomień o zaległości jako nieudowodnionych

Apelację od wyroku w części oddalającej powództwo złożyła strona powodowa zarzucając ; naruszenie art. 233 par.1 kpc poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego to jest dowodu z wezwań do zapłaty oraz naruszenie art. 328 par.2 kpc przez brak wskazania dlaczego nie uwzględniono opłat za utrzymanie konta oraz art. 471 kc w zw. z art. 481 par. 3 kc i nieuwzględnienie kosztów poniesionych przez powoda w związku z działaniami windykacyjnym

. Dlatego powódka wnosiła o zmianę wyroku i zasądzenie spornej kwoty.

Ewentualnie uchylenie zaskrzonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi Rejonowemu

Sad Okręgowy stwierdza że apelacja nie jest zasadna z przyczyn następujących .

Roszczenie powoda dotyczyło kwoty 1097 .19 z tytułu kapitału z odsetkami , dodatkowych odsetek 46,38 złotych oraz „ opłat i prowizji z odsetkami „ - 500,35 złotych . Zgodnie bowiem z par.9 umowy a opóźnienie w spłacaniu każdej kwoty minimalnej naliczane są: za opóźnienie w spłacie kapitału – opłata za obsługę nieterminowej spłaty kapitału, opłata za utrzymanie konta zgodnie z Tabelą Opłat i za opóźnienie . Opłaty te są określone kwotowo w załączniku numer 3 do umowy .

Spór na obecnym etapie postępowania dotyczy okoliczności czy zawarte w umowie pożyczki zastrzeżenie że dłużnik w razie opóźnienia w zapłacie rat pożyczki oprócz odsetek za opóźnienia będzie zobowiązany do zapłacenia podanych w umowie i z góry określonych dodatkowych kwot określanych jako „ opłat za upomnienia i obsługę nie terminowy rat i tym samym utrzymanie konta „ stanowi zastrzeżenia kar umownych . W poglądach doktryny definiuje się karę umowna przewidzianą a w art. 483 kpc jako zastrzeżenie, wedle którego naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej . Kara umowna – zwana również odszkodowaniem umownym, a także karą konwencjonalną lub karą wadialną – stanowi dodatkowe zastrzeżenie umowne.

Kara umowna, wbrew swej nazwie, nie jest karą w ścisłym tego słowa znaczeniu, lecz sankcją cywilnoprawną na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania . Dlatego mówi się o funkcji represyjnej kary umownej, która szczególnie widoczna jest wówczas, gdy strony już przy zawieraniu umowy przewidują karę umowną przewyższającą wysokość potencjalnej szkody. ( tak A. Rzetecka – Gil komentarz Lex ) Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego kara umowna - jak wynika z art. 483 § 1 k.c. - może zostać zastrzeżona wyłącznie w odniesieniu do zobowiązania niepieniężnego. Kategoryczne brzmienie art. 483 § 1 k.c. nie pozostawia wątpliwości, że przepis ten w odnośnym zakresie ma charakter iuris cogentis. . Kara umowna jest surogatem odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania niepieniężnego (art. 483 § 1 k.c.). Zastrzeżenie jej w przypadku zobowiązań pieniężnych jest co do zasady nieważne. ( tak SN sprawie IVCSK 202/08 i Sąd Apelacyjny w Białymstoku w sprawie IAca 368/05 ) Sąd Okręgowy w pełni przychyla się do tych utrwalonych poglądów. W przedmiotowej sprawie w punkcie 9 umowy zastrzeżono że w razie opóźnienia w spełnieniu świadczenia dłużnik będzie zobowiązany do wpłacania określonych z góry dodatkowych kwot , zatem mamy tu do czynienia z sankcją cywilną na wypadek niewykonania zobowiązania nie zależną od faktycznie poniesionej szkody. Dlatego należy dokonać wykładni spornych zapisów umowy .

Podstawowym rodzajem wykładni jest oczywiście wykładnia językowa

a jedną z podstawowych dyrektyw tej wykładni, dyrektywa określana

w skrócie jako sformułowanie „jeden wyraz – jedno znaczenie”. („Logika dla prawników” pod redakcją A. Malinowskiego - LexisNexis W- wa 2010 str. 266). Z powyższej wykładni wynika że faktycznie w punkcie 9 zastrzeżono zapłatę kar umownych w umowie o świadczenie pieniężne. Zatem postanowienia te są nieważne . Z mocy art. 58 kc w sprawie, w której wyłania się kwestia nieważności bezwzględnej umowy (art. 58 k.c.) sąd kwestię tę bierze z urzędu pod rozwagę jako przesłankę swego rozstrzygnięcia. ( tak SN w sprawie IICRN183/84 ) Strona powodowa nie udowodniła w jakie wysokości faktycznie poniosła szkodę na skutek wysyłania spornych wezwań czy konieczności utrzymywania konta z powodu nie terminowych spłat , czy też ich braku . Dlatego nie można mówić o naruszeniu art. 471 kc Dlatego nie miała także prawa zaliczać kwoty 123,98 z wpłaconej przez pozwanego 500 złotych na poczet w/w opłat .Zatem wpłacone 500złotych winno zostać zaliczone na poczet należności z tytułu nie spłaconego kapitału i odsetek oraz opłat i prowizji w kwocie 260 . Czyli do zapłat pozostało 903 złote . Sąd zasądził 960 złotych . Zatem apelację z mocy art. 385 kpc oddalono jako bezzasadną .