Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III C 167/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2016 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Aleksandra Westra

Protokolant: Iwona Rogala

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2016 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa H. P.

przeciwko B. P., O. S., P. P.

o uznanie umowy za bezskuteczną

I.  uznaje za bezskuteczną w stosunku do powódki H. P. umowę darowizny udziału wynoszącego 4/12 części zabudowanej nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), stanowiącej działkę gruntu nr ew. (...) z obrębu (...),dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Wołominie IV Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta o nr (...), zawartej w dniu 31.01.2013r. pomiędzy B. P. a O. S. i P. P. w formie aktu notarialnego Rep. (...) sporządzonego przez notariusza T. K. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) lok. (...) w W., której wykonanie czyni całkowicie niemożliwym zadośćuczynieniu roszczeniu powódki, której służy przeciwko B. P. roszczenie o nakazanie złożenia oświadczenia woli, którego treścią jest przeniesienie na jej rzecz własności przedmiotu umowy darowizny z dnia 2 października 2012r. zawartej w formie aktu notarialnego Rep. (...) przed notariuszem Z. K. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) w Z. pomiędzy powódką a B. P., w związku z odwołaniem w/wym. darowizny

II.  zasądza solidarnie od pozwanych: B. P., O. S., P. P. na rzecz powódki H. P. kwotę 4117,00 zł. (cztery tysiące sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu

III.  nakazuje pobrać solidarnie od pozwanych: B. P., O. S., P. P. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie kwotę 6500 zł. (sześć tysięcy pięćset złotych) tytułem niepobranej części opłaty od pozwu

Sygn. akt III C 167/14

UZASADNIENIE

Powódka H. P. pozwem z dnia 30.01.2014r., uzupełnionym pismem z dnia 15.04.2014r. skierowanym przeciwko B. P., O. S., P. P. wniosła o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niej umowy darowizny udziału wynoszącego 4/12 części zabudowanej nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) stanowiącej działkę gruntu nr ewid. (...) z obrębu (...) dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Wołominie, IV Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta o nr (...) zawartej w dniu 31.01.2013r. pomiędzy pozwanym B. P. a pozwanymi O. S. i P. P. w formie aktu notarialnego (repertorium (...)) sporządzonego przez notariusza T. K. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) lok. (...) w W., której wykonanie czyni całkowicie niemożliwym zadośćuczynieniu roszczeniu powódki, której służby przeciwko B. P. roszczenie o nakazanie złożenia oświadczenia woli, którego treścią jest przeniesienie na jej rzecz własności przedmiotu umowy darowizny z dnia 2 października 2012r. zawartej w formie aktu notarialnego repertorium (...) przed notariuszem Z. K. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) w Z. pomiędzy powódką a B. P. w związku z odwołaniem w/w. darowizny (pozew k. 1-15, pismo k. 31-32).

W odpowiedzi na pozew pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości (odpowiedź na pozew k. 57-59)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Umową darowizny z dnia 2 października 2012r. zawartej w formie aktu notarialnego repertorium (...) przed notariuszem Z. K. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) w Z. powódka H. P. darowała na rzecz swojego syna B. P. należący do niej udział wynoszący 4/12 części we współwłasności nieruchomości gruntowej położonej w K. przy ul. (...), stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) z obrębu (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta (...) wraz z takim samym udziałem w znajdującym się na niej budynku mieszkalnym oraz innych częściach składowych (kopia aktu notarialnego k. 6-7).

Pismem nadanym w dniu 7.01.2013r. powódka wezwała pozwanego do stawienia się w dniu 18.01.2013r. w Kancelarii Notarialnej Z. K. w Z. celem odwołania dokonanej wcześniej darowizny (pismo i dowód nadania k. 8). Pismo zostało doręczone w dniu 15.01.2013r. (potwierdzenie k. 14). Pozwany nie stawił się do aktu, nie udzielił też powódce żadnej informacji co do jego stanowiska w związku z odwołaniem darowizny (bezsporne).

W dniu 31.01.2013r. pomiędzy pozwanym B. P. a jego dziećmi: pozwanymi O. S. i P. P. została zawarta w formie aktu notarialnego (repertorium (...)) sporządzonego przez notariusza T. K. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) lok. (...) w W., umowa darowizny, na mocy której B. P. darował swoim dzieciom udziału wynoszącego 4/12 w nieruchomości przy ul. (...) w K., nabyty wcześniej od swojej matki H. P. w drodze umowy darowizny z dnia 2.10.2012r. (kopia atu notarialnego k. 9-13).

Pozwem z dnia 8.02.2013r. powódka H. P. wniosła o zobowiązanie B. P. do złożenia oświadczenia woli, którego treścią jest przeniesienie własności nieruchomości w związku z odwołaniem darowizny. Sprawa powyższa toczy się przez Sądem Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie pod sygnaturą akt III C202/13. W toku powyższego postępowania powódka powzięła informację, że pozwany zbył darowany jemu udział we współwłasności na rzecz swoich dzieci O. S. i P. P. w drodze darowizny. Powódka w dniu 30.01.2013r. wytoczyła powództwo w sprawie III C 167/14, a postanowieniem z dnia 27.03.2014r. zawieszono postepowanie w sprawie III C 202/13 do czasu zakończenia postępowania w sprawie III C 167/14 ( akta sprawy III C 202/13 k. 1-2, 74).

Powódka złożyła oświadczenie o odwołaniu darowizny uznając, że pozwany B. P. dopuścił się wobec niej rażącej niewdzięczności polegającej na nieodwiedzaniu powódki w pomieszczeniu, w którym zamieszkiwała na nieruchomości pozwanego, obraźliwym i uwłaczającym godności powódki traktowaniu jej, pobieraniu bez wiedzy i zgody powódki środków z jej rachunku bankowego, co doprowadziło do tego, że powódka czuła się oszukana i okradziona (zeznania powódki 166-168, zeznania świadków I. S., M. S. k. 126-129, B. D., J. D., R. D., K. K. k. 141-144).

Obecnie właścicielami udziału w nieruchomości, który powódka darowała swojemu synowi B. P., pozostają nadal jego dzieci pozwani O. S. i P. P. (bezsporne).

W ustalaniu stanu faktycznego Sąd oparł się na wskazanych wyżej dowodach w postaci dokumentów – które nie był kwestionowane przez strony postępowania, jak również nie budziły wątpliwości Sądu. Sąd oparł się również na zeznaniach w/wymienionych świadków, uznając, że zeznania tych osób potwierdzają wersję przedstawioną przez powódkę co do zachowania B. P. względem powódki i powodów odwołania darowizny.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 59 k.c. w razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynieniu roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna. Uznania umowy za bezskuteczną nie można żądać po upływie roku od jej zawarcia.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że powódce przysługuje wobec pozwanego B. P. roszczenie o zwrotne przeniesienie darowanego udziału w nieruchomości w związku ze złożeniem oświadczenia o odwołaniu darowizny. Zgodnie z art. 898 k.c. darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Powódka złożyła pozwanemu pisemne oświadczenie dochowując terminu określonego w art. 899 par. 3 k.c. Po otrzymaniu przedmiotowego oświadczenie pozwany B. P. przeniósł w dniu 31.01.2013r. własność otrzymanego od powódki udziału we współwłasności nieruchomości na swoje dzieci O. S. i P. P. w drodze umowy darowizny. Uniemożliwił tym samym egzekwowanie przysługujących roszczeń powódce, ponieważ nie będąc właścicielem udziału nie może już złożyć oświadczenia woli o zwrotnym przeniesieniu własności darowanego udziału – na co powołał się w odpowiedzi na pozew w sprawie III C 202/13. Nie budzi wątpliwości, że umowa zawarta w dniu 31.01.2013r. była umową nieodpłatną. Powódka wystąpiła z powództwem w sprawie III C 167/14 przed upływem roku od zawarcia umowy z dnia 31.01.2013r. Legitymacja bierna pozwanych w przedmiotowej sprawie również nie była kwestionowana. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że powództwo należy uwzględnić w całości, albowiem wykonanie umowy z dnia 31.01.2013r. czyni całkowicie niemożliwym zadośćuczynieniu powódki H. P., której przysługuje przeciwko B. P. roszczenie o zwrotne przeniesienie darowanego udziału w nieruchomości.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 par. 1 i 3 k.c. zasądzając je solidarnie od pozwanych na rzecz powódki. Na zasądzone koszty powódki składały się; żądana opłata od pozwu w wysokości 500 zł. wymieniona w spisie kosztów oraz stawka wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika obliczona na podstawie par 6 pkt. 6 rozporządzenia MS z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez SP kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz opłata od pełnomocnictwa. Sąd uznał, że biorąc pod uwagę stopień skomplikowania sprawy i nakład pracy profesjonalnego pełnomocnika, nie ma podstaw do zasądzenia wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 7200 zł. Nie ma również żadnej podstawy prawnej do zasądzenia od strony przegrywającej na rzecz powódki kwoty podatku VAT, jaki będzie musiał zapłacić ustanowiony przez nią pełnomocnik. Umowa zawarta pomiędzy powódką a jej pełnomocnikiem powinna regulować kwestię wysokości wynagrodzenia i obliczanych od niego należności publicznoskarbowych.

Wobec powyższego, Sąd orzekł jak w sentencji.