Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 542/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Marzenna Ernest

Sędziowie:

SO Małgorzata Grzesik

SR (del.) Arkadiusz Grzelczak

Protokolant:

sekr. sądowy Magdalena Gregorczuk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 listopada 2016 roku w S.

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G.

przeciwko K. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 27 stycznia 2016 roku, sygn. akt I C 384/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  w punkcie II, uchyla wyrok zaoczny z dnia 28 sierpnia 2016r. i dodaje punkty o treści:

a.  zasądza od pozwanej K. K. na rzecz powoda B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G. kwotę 9170,85 zł (dziewięć tysięcy sto siedemdziesiąt złotych osiemdziesiąt pięć gorszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 9 stycznia 2013r.;

b.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

c.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 508 zł (pięćset osiem złotych) tytułem kosztów procesu;

d.  nakazuje pobrać od powoda B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G. kwotę 133 zł (sto trzydzieści trzy złote) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Świnoujściu tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

2.  uchyla punkt III i umarza postępowanie w przedmiocie wniosku o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności nadanego wyrokowi zaocznemu;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 288 zł (dwieście osiemdziesiąt osiem złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

IV.  nakazuje pobrać od powoda B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Świnoujściu kwotę 330 zł (trzysta trzydzieści złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Małgorzata Grzesik SSO Marzenna Ernest SSR (del.) Arkadiusz Grzelczak

Sygn. akt II Ca 542/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 stycznia 2016r. (sygn. akt I C 384/13) wydanym w sprawie z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G. przeciwko K. K. o zapłatę Sąd Rejonowy w Świnoujściu:

I. oddalił wniosek pozwanej o odrzucenie pozwu.

II. utrzymał w mocy w całości wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 28 sierpnia 2013 roku wydany w sprawie I C 384/13.

III. oddalił wniosek pozwanej o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności nadanego wyrokowi zaocznemu.

Sąd Rejonowy oparł powyższe rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych
i rozważaniach prawnych.

W dniu 12 listopada 2008r. (...) Bank S.A. w W. zawarł z K. K. umowę kredytu gotówkowego nr (...) w kwocie 12.987,01 zł, którą pozwana zobowiązała się spłacić wraz z odsetkami i opłatą za obsługę kredytu w 60 ratach miesięcznych, począwszy od 12 grudnia 2008r. Ostateczny termin spłaty kredytu przypadał na dzień 12 listopada 2013r. Wysokość raty wynosiła 372,95 zł. Pozwana dokonała spłaty na poczet kredytu: w dniu 08 grudnia 2008r. wpłaciła kwotę 372,95 zł, w dniu 11 grudnia 2008r. kwotę 372,95 zł, w dniu 09 stycznia 2009r. kwotę 372,95 zł, w dniu 12 lutego 2009r. kwotę 372,95 zł, w dniu 10 marca 2009r. kwotę 372,95 zł, w dniu 09 kwietnia 2009r. kwotę 372,95 zł, w dniu 11 maja 2009r. kwotę 372,95 zł, w dniu 18 czerwca 2009r. kwotę 372,95 zł, w dniu 20 lipca 2009r. kwotę 375 zł, w dniu 13 sierpnia 2009r. kwotę 400 zł, w dniu 11 września 2009r. kwotę 372,95 zł, w dniu 21 października 2009r. kwotę 380 zł, w dniu 19 lutego 2010r. kwotę 960 zł, w dniu 22 lutego 2010r. kwotę 10 zł. Wobec braku spłaty pozostałych rat kredytu w terminie, Bank wypowiedział pozwanej umowę pismem z dnia 26 lipca 2010r. ze skutkiem na dzień 14 września 2010r.

W dniu 26 kwietnia 2011r. (...) Bank S.A. w W. zawarł z B. (...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w G. umowę sprzedaży wierzytelności pieniężnych przysługujących Bankowi wobec osób fizycznych, wynikających z czynności bankowych dokonanych z udziałem dłużników. Wśród dłużników, wobec których Bank sprzedał swoje wierzytelności, była pozwana K. K., której dług wynosił 14.012,25 zł, z czego kapitał wynosił 10.859,13 zł, odsetki ustawowe kwotę 1.570,26 zł, odsetki umowne kwotę 1.212,43 zł, odsetki umowne karne kwotę 66,76 zł, opłaty kwotę 127,17 zł, koszty windykacji kwotę 70 zł, koszty windykacji telefonicznej kwotę 27 zł, koszty korespondencji kwotę 79,50 zł.

W dniu 17 stycznia 2012r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu w sprawie o sygn. akt I C 329/11 wydał wyrok oddalający powództwo w całości wniesione przez Bank (...) S.A. w K. przeciwko K. K. o zapłatę kwoty 11.390,13 zł z odsetkami ustawowymi, wynikającej z umowy kredytu z dnia 28 kwietnia 2006r.

W oparciu o powyższe Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione. Wskazał, iż powód swoje roszczenie wywodził z umowy kredytu zawartej dnia 12 listopada 2008 r. pomiędzy (...) Bankiem S.A. w W. a pozwaną K. K.. Pozwana zobowiązana była spłacać raty kredytu od grudnia 2008r. do listopada 2013r. Raty spłacała tylko do lutego 2010 r. Z tej przyczyny, Bank wypowiedział pozwanej umowę kredytu pismem z dnia 26 lipca 2010 r. ze skutkiem na dzień 14 września 2010r. i z tą datą cała należność stała się wymagalna. Sąd uznał, iż pozwana nie kwestionowała w niniejszej sprawie okoliczności, że kredytu nie spłaciła, wręcz potwierdziła tą okoliczność w sprzeciwie od wyroku zaocznego.

Dalej Sąd Rejonowy wskazał, iż z umowy przelewu wierzytelności wynika legitymacja czynna procesowa powoda w niniejszym postępowaniu. Z treści dokumentów przedstawionych przez powoda nie wynika, żeby pozwana umowę zawarła w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej lub zawodowej; również powód nie powoływał się na taką okoliczność. W efekcie pozwanej przysługiwał w relacji z powodem status konsumenta (art. 221 kc). W takich warunkach dołączony do pozwu wyciąg z ksiąg rachunkowych Funduszu nie posiadał mocy prawnej dokumentu urzędowego. Powód przedstawił rozliczenie zadłużenia pozwanej, do którego pozwana się nie ustosunkowała, nie wskazała, aby dokonała spłaty więcej rat, aniżeli określone zostały przez powoda. Należało zatem przyjąć, że pozwana spłacała raty kredytu tylko do lutego 2010r. i tym samym powstała zaległość kapitału w kwocie 10.859,13 zł. Na zadłużenie pozwanej, zgodnie z umową, składają się także odsetki w kwocie 4.551,21 zł (w tym umowne i ustawowe) oraz koszty w kwocie 303,67 zł (windykacji bezpośredniej, telefonicznej, korespondencyjnej).

Co do zarzutu przedawniania uznano go za niesłuszny. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 120 § 1 zdanie 1 kc). Powód wskazał, że roszczenie stało się wymagalne w dacie 14 września 2010r., tj. w dacie postawienia w stan natychmiastowej wymagalności całej niespłaconej wierzytelności. Zdaniem Sądu, z dniem wypowiedzenia umowy, czyli w dacie 14 września 2010 r. stały się wymagalne te raty kredytu, które pozwana zobowiązana była spłacać po tej dacie aż do listopada 2013r. Natomiast wszystkie zaległe raty kredytu sprzed wypowiedzenia umowy, stały się wymagalne co miesiąc z upływem terminu do ich spłaty. Oznacza to, że skoro pozwana dokonała spłaty ostatniej raty w lutym 2010r., to zaległą ratą była ta z marca 2010r. i jest to najstarsze zadłużenie pozwanej. Trzyletni okres przedawnienia tej raty upłynąłby w marcu 2013r., lecz bieg terminu przedawnienia przerwany został przez wniesienie pozwu w dniu 09 stycznia 2013r. Skoro jest to najstarsze zadłużenie pozwanej, to kolejne raty od marca do września 2010r. oraz całe dalsze zadłużenie wymagalne od września 2010r. nie mogło się przedawnić. Zgodnie bowiem z art. 123 § 1 pkt 1 kc bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Wniesienie sprawy do Sądu przerwało bieg przedawnienia. Skoro roszczenie wobec pozwanej nie uległo przedawnieniu, pozwana nie może skutecznie uchylić się od jego zaspokojenia w wyniku podniesienia zarzutu przedawnienia w toku procesu.

Sąd nie uwzględnił żądania pozwanej odrzucenia pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 kpc, bowiem w sprawie Sądu Rejonowego w Świnoujściu o sygn. akt I C 329/11 przywołanej przez pozwaną Sąd nie orzekał o tym samym przedmiocie, co w niniejszej sprawie o sygn. I C 334/13. Sprawa o sygn. akt I C 329/11 została już prawomocnie osądzona, lecz dotyczyła innych stron i innego roszczenia. Przedmiotem sprawy o sygn. I C 329/11 była umowa kredytu zawarta w dniu 28 kwietnia 2006r., natomiast w niniejszej sprawie roszczenie wynika z umowy kredytu z dnia 12 listopada 2008r. Ponadto, ze sprawy I C 329/11 wynika, że kredyt został udzielony przez Bank (...) S.A. w K., zaś w niniejszej sprawie przez (...) Bank S.A. w W., którego następcą prawnym jest Bank (...) S.A. Nie zachodzi w przedmiotowej sprawie ani tożsamość stron, ani tożsamość roszczenia, z czego powinien zdawać sobie sprawę pełnomocnik pozwanej, który reprezentował pozwaną także w sprawie I C 329/11.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodziła się pozwana i zaskarżyła wyrok Sądu Rejonowego w całości, wnosząc o: 

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 28.08.2013 r. i oddalenie powództwa w całości.

2. obciążenie powoda kosztami postępowania za obie instancje z uwzględnieniem kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Świnoujściu do ponownego rozpoznania w tym zakresie.

Pozwana zarzuciła zaskarżonemu orzeczeniu:

1. naruszenie przepisów prawa procesowego mających wpływ na wynik sprawy, tj. przepisu art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i nie rozważenie całego zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz ocenę materiału z przekroczeniem zasady swobodnej oceny dowodów, a w szczególności poprzez: 

- dokonanie błędnej oceny dowodów polegającej na uznaniu, iż powód wykazał istnienie wierzytelności w wysokości wskazanej w pozwie, podczas gdy załączone do pozwu zestawienie oraz wyciąg z ksiąg rachunkowych powoda są dokumentami prywatnymi, które pozwana zakwestionowała;

- uznanie, że powód wykazał, że umowa zawarta przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem została wypowiedziana w dacie wskazanej przez powoda w sytuacji, gdy powód w toku całego postępowania nie przedłożył na tą okoliczność żadnych dowodów, zaś pierwotny wierzyciel sam przyznał, iż nie posiada wypowiedzenia umowy ani dowodu nadania wypowiedzenia umowy;

- uznanie, iż pozwana nie zakwestionowała wysokości zadłużenia, podczas gdy w odpowiedzi na pozew pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego;

- uznanie, iż pismo Banku (...) S.A. z 13.01.2016 r. stanowi dowód na okoliczność daty wypowiedzenia umowy i oraz wymagalności roszczenia podczas gdy z jego treści wynika, iż pierwotny wierzyciel nie posiada pisma zawierającego wypowiedzenie umowy a tym bardziej nie zachował dowodu nadania i potwierdzenia odbioru korespondencji zawierającej wypowiedzenie umowy zatem błędne jest uznanie Sądu, iż wypowiedzenie miało skutek na dzień 14 września 2010 r.

- uznanie, iż powód wykazał, że pierwotny wierzyciel przeniósł na powoda wierzytelność wynikającą z umowy kredytu gotówkowego nr (...), podczas gdy z wyciągu z umowy sprzedaży wierzytelności nie wskazano, jakie wierzytelności zostały sprzedane jak również nie wskazano dłużników, których dotyczyła cesji;

2. błędne ustalenie stanu faktycznego, poprzez ustalenie, iż Bank wypowiedział pozwanej umowę pismem z dnia 26 lipca 2010 r. ze skutkiem na dzień 14 września 2010 r. podczas gdy powód nie przedłożył dokumentu potwierdzającego fakt ani wypowiedzenia umowy ani daty upływu terminu wypowiedzenia, zaś pierwotny wierzyciel przyznał, iż nie dysponuje takim dokumentem wobec powyższego brak jest podstaw do oparcia rozstrzygnięcia na podstawie w/w ustaleń,

3. naruszenie przepisu art. 118 KC poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, że roszczenie dochodzone pozwem przez powoda nie uległo podczas gdy powód nie wykazał daty wymagalności roszczenia;

4. naruszenie przepisu 6 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, iż pozwana nie wykazała, że wypowiedzenie nastąpiło w dacie innej niż 14 październik 2010 r. gdyż pozwana wnosiła o zobowiązanie pierwotnego wierzyciela o wskazanie terminu w którym nastąpiło wypowiedzenie kredytu a bank nie wskazał w jakiej dacie wypowiedzenie stało się skuteczne gdyż nie posiada kopii dokumentu.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o:

1. oddalenie apelacji w całości;

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się częściowo uzasadniona.

W ocenie Sądu Okręgowego na uwzględnienie zasługiwał zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 233 § 1 k.p.c. w zakresie w jakim Sąd ten uznał, że powódka wykazała w całości wysokość dochodzonego przez siebie roszczenia.

Otóż na wstępie należy wskazać, iż powód dochodził od pozwanej należności, które nabył w drodze cesji wierzytelności, a które wynikały z uprzednio zawartej między pozwaną a poprzednim wierzycielem umowy kredytu z dnia 12 listopada 2008 r.

W ocenie Sądu Okręgowego przedłożona przez powoda umowa przelewu wierzytelności potwierdza, że powód zawarł z (...) Bank S.A. umowę nabycia wierzytelności z dnia 26 kwietnia 2011 r. Wśród przelanych wierzytelności była ta dotycząca pozwanej K. K.. Na wierzytelność tę składała się kwota 10.859,13 zł tytułem kapitału, odsetki umowne - 1.570,26 zł, odsetki umowne - 1.212,43 zł, odsetki umowne karne- 66,76 zł, opłaty - 127,17 zł, koszty windykacji - 70 zł, koszty windykacji telefonicznej - 27 zł, koszty korespondencji - 79,50 zł. W tym zakresie przedłożone dowody nie budzą wątpliwości, jak prawidłowo ocenił to Sąd Rejonowy.

Zgodnie z treścią art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z powyższego wynika, że w wyniku przelewu wierzytelności, na nabywcę przechodzą wszelkie należności tak główne, jak i uboczne. Z tego też wynika, że na powoda przeszły uprawnienia dotychczasowego wierzyciela, w tym z tytułu żądania spełnienia świadczenia przez pozwanego.

Powód na podstawie załączonych do pozwu dokumentów udowodnił też, iż na skutek zawartej umowy z (...) Bankiem S.A. w W. pozwanej udzielono kredytu gotówkowego w łącznej wysokości 12.987,01 zł. Zgodnie z § 1 umowy kwota ta obejmowała kwotę wnioskowaną kredytu - 10.000 zł, opłatę przygotowawczą - 250 zł, prowizję - 399,35 zł, opłatę z tytułu ubezpieczenia - 2.337,66 zł.

Wedle § 3 ust. 1 i 2 w dniu zawarcia umowy oprocentowanie kredytu wyniosło 21,90% w stosunku rocznym. W § 3 ust. 3 wskazano, że całkowity koszt kredytu wynosi 12.377 zł i składają się na niego odsetki, opłata przygotowawcza, prowizja, opłata z tytułu ubezpieczenia, opłata za obsługę kredytową, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosi 45,11 %. W § 3 ust. 5 uregulowano, że bank pobiera za cały okres kredytowania opłatę za obsługę kredytową w wysokości 0,30 % kwoty kredytu udzielonego, lecz nie więcej niż 15 zł od każdej raty.

Powód przedstawił również opatrzone podpisem pozwanej Ogólne warunki umowy kredytu gotówkowego (k.29). Z § 4 OWU wynika, że niespłacenie raty kredytu i odsetek w ustalonym terminie powoduje powstanie zadłużenia przeterminowanego. Od zadłużenia przeterminowanego naliczane mogły być odsetki w wysokości 4 krotności obowiązującej stopy lombardowej NBP. Odsetki naliczane być miały od kwoty zaległego kapitału począwszy od dnia następującego po dniu wymagalności do dnia poprzedzającego dzień całkowitej spłaty włącznie.

W § 5 ustalono następującą kolejność zarachowania wpływających spłat: kapitał z najdawniej wymagalnej raty, odsetki umowne i opłata za obsługę kredytu przypisane do tej raty, kapitał kolejnej/ych wymagalnej/ych raty/rat, odsetki umowne i opłata za obsługę kredytową przypisane do tej raty/tych rat, kapitał kolejnej/ych niewymagalnej/ych raty/rat, odsetki umowne i opłata/y za obsługę kredytową przypisane do tej raty/ tych rat, odsetki od zadłużenia przeterminowanego, opłaty za sporządzenie aneksu do Umowy kredyty, opłaty za zaświadczenie dotyczące rachunku kredytowego, koszty korespondencji upominawczej i windykacji.

Pozwana kwestionowała żądanie pozwu co do zasady i co do wysokości. Jednocześnie nie zaprzeczała temu, że kredyt w tej wysokości został jej rzeczywiście udzielony.

Zatem wysokość udzielonego kredytu na podstawie przedstawionych przez powoda dokumentów w postaci umowy kredytowej należy uznać za udowodniony.

Powód wskazał też, iż do lutego 2010r. pozwana uiściła na rzecz powoda kwotę 5481 zł 55 gr.

Rozważenia natomiast wymagała kwestia należności ubocznych i związane z tym zagadnienie wymagalności dochodzonego roszczenia.

W pierwszej kolejności należało zatem odnieść się do zarzutu braku wykazania daty wypowiedzenia umowy. W ocenie Sądu Okręgowego pozwana podnosząc zarzut przedawnienia w odpowiedzi na pozew z dnia 29.06.2016r. pośrednio przyznała, iż doszło do wypowiedzenia umowy. Wskazywany w apelacji zarzut braku wykazania daty wypowiedzenia umowy okazał się jednak uzasadniony. Mianowicie w świetle stanowisk stron nie ulega wątpliwości, iż do wypowiedzenia umowy doszło przed wytoczeniem powództwa, jednak rzeczywiście powód nie wykazał w jakiej nastąpiło to dacie, co czyni jego wyliczenia należności odsetkowej jako całkowicie niewiarygodne. Powód nie przedłożył żadnych wiarygodnych dowodów wykazujących moment wypowiedzenia umowy. Za taki dowód nie może być uznane oświadczenie Banku (...) S.A. Brak bowiem wskazania dokumentów źródłowych stanowiących podstawę takiego oświadczenia, przy jednoczesnym zawarciu informacji, iż takowego wypowiedzenia bank nie posiada. W tej sytuacji brak było możliwości uwzględnienia roszczenia w zakresie należności odsetkowej.

Okolicznością przyznaną przez stronę powodową było, że pozwana dokonała częściowej spłaty udzielonego jej kredytu. W okresie od 8.12.2008 r. do 22.02.2010 r. pozwana wpłaciła łącznie kwotę 5.481,55 zł. Pozostawał zatem problem określenia prawidłowości zaliczenia tejże kwoty.

Podkreślić należy, iż na powodzie - zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. – spoczywał obowiązek wykazania, że dochodzona pozwem wierzytelność w stosunku do pozwanego istnieje we wskazanej przez powoda wysokości oraz przysługuje powodowi. Obowiązek przedstawienia dowodów, zgodnie z przepisem art. 6 k.p.c. spoczywa na stronach, zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). To strona powodowa, która domaga się zapłaty należności na drodze sądowej, winna co do zasady wykazać, iż należność ta – oznaczona co do wysokości, tytułu i daty płatności jej przysługuje, a zatem również kwestie sposobu zaliczenia wpłaconych kwot.

W ocenie Sądu Okręgowego powód nie zdołał w niniejszym postępowaniu wykazać całości dochodzonego roszczenia. Zaznaczyć należy, że przesądzającym i zarazem wystarczającym dowodem na okoliczność poziomu zadłużenia pozwanego, czy też w ogóle jego istnienia, nie mógł być w żadnym wypadku powoływany przez powoda wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego z dnia 8 stycznia 2013 roku (k. 35). Przedłożony przez stronę powodową wyciąg mógł co najwyżej być oceniany przez pryzmat art. 245 k.p.c. jako dokumentu prywatny, stanowiąc dowód jedynie tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w tym dokumencie. Skoro zaś domniemanie zgodności z prawdą treści dokumentu w postaci wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego nie obejmuje faktu istnienia wierzytelności, to powód nie mógł dla skutecznego wykazania istnienia spornej wierzytelności poprzestać jedynie na przedłożeniu owego wyciągu. Co istotne bowiem na mocy art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz.U. z 2104 r., poz. 157) moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Stąd też przyjąć należało, iż dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu i w wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia, na przykład właśnie cesji wierzytelności. Dokumenty te potwierdzają więc sam fakt zdarzenia w postaci cesji wierzytelności, ale nie stanowią one dowodu na skuteczność dokonanej cesji wierzytelności, a tym bardziej istnienia i wysokości nabytej wierzytelności.

W świetle przyznanej przez powoda częściowej spłaty należności brak było jednak wykazania w jaki sposób powód zaliczał wpłacone przez pozwaną należności. Wprawdzie umowa kredytowa wskazuje na równe raty, w których kredytobiorca powinien spłacać swoje zobowiązanie, jednak brak wykazania jakie konkretnie należności składają się na poszczególne raty, co w efekcie uniemożliwia dokonanie weryfikacji rozliczenia poszczególnych wpłat.

Należało zatem przyjąć, iż na podstawie przedstawionych przez powoda dokumentów nie można było ustalić w jaki sposób zaliczano wpłacone należności, co w konsekwencji uniemożliwiło wyliczenie należności odsetkowej i innych składników składających się na kwotę zaległości według zapisów umowy.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, iż wpłacone kwoty należało zaliczyć na należność główną. Do spłaty pozostała zatem kwota 7505,46 zł (12987,01 zł – 5481 zł 55 gr).

Nie można było też przyjąć pewnej daty wypowiedzenia, o czym była mowa wyżej. W tej sytuacji należało uznać, iż od zadłużenia przysługują odsetki ustawowe od dnia 26.04.2011r. do dnia wniesienia pozwu 8.01.2013r. (powód żądał skapitalizowanych odsetek na ten dzień). Na dzień 26.04.2011r. bez wątpienia pozwana nie spłacała już należności wynikających z umowy kredytu i należność w kwocie 7 505,46 zł istniała. W rezultacie odsetki te należały się powodowi w kwocie 1665,39 zł.

Dalsze odsetki ustawowe zasądzono na podstawie art. 481 § 1 k.c. i art. 482 k.c.

Podsumowując Sąd Okręgowy uznał, iż należało przyjąć, że tylko w zakresie łącznej kwoty 9170,85 zł powód wykazał swoją należność.

Apelacja zatem w części okazała się uzasadniona, o czym na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono jak w punkcie I sentencji.

Należy natomiast zgodzić się z Sądem I instancji co do uznania bezzasadności zarzutu przedawnienia. Otóż niezależnie od daty wypowiedzenia umowy (która najwcześniej mogła wystąpić we wrześniu 2010 r. według twierdzeń powoda), słusznie Sąd Rejonowy uznał, iż wszelkie zaległe raty kredytu stały się wymagalne z upływem terminu do ich spłaty. Skoro pozwana dokonała spłaty ostatniej raty w lutym 2010r., to zaległą stała się ta z marca 2010r. A zatem trzyletni okres przedawnienia nie upłynął, skoro pozew wniesiono w styczniu 2013 roku. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji w tym zakresie nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego, a podniesione zarzuty w apelacji należy uznać za niezasadne.

O oddaleniu apelacji w pozostałej części orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c. w punkcie II sentencji.

Zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie dochodzonej należności spowodowała konieczność zmiany rozstrzygnięcia o kosztach postępowania przed Sądem I instancji. Należało uznać, iż powód wygrał w 58%, a zatem w takim stosunku należało rozliczyć poniesione koszty na podstawie art. 100 k.p.c. Na koszty te składały się wynagrodzenia pełnomocników stron w kwotach po 2400 zł (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 490 ze zm.) i opłata od pozwu w kwocie 197 zł poniesiona przez powoda. Przy uwzględnieniu stosunku wygranej na rzecz powoda od pozwanego należało zasądzić 508 zł.

Z uwagi na brakującą opłatę od pozwu w wysokości 589 zł należną na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2016r., poz. 623) – zwanej dalej uksc - nakazano pobrać od powódki kwotę 342 zł, mając na uwadze regulację zawartą w art. 113 ust. 1 uksc i procent w jakim powództwo nie zostało uwzględnione.

Z powyższych względów – na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. - orzeczono jak w punkcie I sentencji.

Zawarte w punkcie III wyroku orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego, zostało wydane na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. i art. 100 k.p.c., przy założeniu, że powód wygrał sprawę w 58%. Przy poniesionych kosztach wynagrodzenia pełnomocników określonych na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800) oraz § § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804) należało zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 288 zł.

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono w punkcie IV na podstawie art. 113 ust. 1 uksc w zw. z art. 100 k.p.c. W sytuacji gdy pozwana została zwolniona od uiszczenia opłaty od apelacji powód powinien ponieść tą opłatę w wysokości 330 zł (42% z należnej – na podstawie art. 13 ust. 1 uksc - opłaty w wysokości 786 zł).

SSO Małgorzata Grzesik SSO Marzenna Ernest SSR del Arkadiusz Grzelczak