Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Bielecka-Gąszcz

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Zuchora

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2017 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko M. P.

o zapłatę 8.000 zł

1.  oddala powództwo;

2.  przyznaje i nakazuje wypłacić na rzecz adw. R. P. ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 1.476 zł (jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć złotych) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu powodowi J. M.;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.417 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 829/16

UZASADNIENIE

W dniu 8 stycznia 2016 roku powód J. M. wytoczył przeciwko pozwanemu M. P. powództwo o zasądzenie kwoty 8.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2016 roku sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych i ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu, którego wyznaczyła (...) w Ł..

W uzasadnieniu pozwu, po uzupełnieniu jego braków formalnych, powód reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu wskazał, że w dniu 1 marca 2013 roku zawarł w pozwanym M. P., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo-Usługowa (...) umowę zlecenia na zakup dwóch par drzwi z montażem i obróbką oraz demontaż starych drzwi. Po zakończeniu przez pozwanego prac powód stwierdził niezgodność usługi z umową polegającą na uszkodzeniu podczas montażu listew wykończeniowych, przyościeżnicowych wokół drzwi. Wobec tego, że pozwany ostatecznie nie usunął niezgodności towaru z umową powód wniósł pozew. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi w dniu 29 stycznia 2015 roku wydał wyrok zaoczny w sprawie o sygn. VIII C 1670/14, na mocy którego pozwany miał nieodpłatnie doprowadzić towar do stanu zgodnego z umową z dnia 1 marca 2013 roku poprzez zamontowanie nowej, wolnej od wad listwy wykończeniowej do małego pokoju znajdującego się w lokalu nr (...) przy ul. (...) w Z.. Pozwany nie usunął niezgodności towaru z umową, powód zwrócił się do pozwanego z „wnioskiem” o wykonanie wyroku. W związku z powyższym, ponieważ przy montażu drzwi zostały uszkodzone również płytki podłogowe i powód poniósł z tego tytuł straty, a pozwany odmawia usunięcia niezgodności towaru z umową powód żąda odszkodowania we wskazanej w pozwie kwocie, poczynając od dnia następującego po dniu wyroku w sprawie VIII C 1670/14, tj. po 29 stycznia 2015 roku. (pozew k. 3-6 oraz k. 40-44, postanowienie k. 25, pismo (...) k. 30)

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując, że roszczenia z umowy o dzieło przedawniają się z upływem 2 lat od dnia oddania dzieła, co miało miejsce w dniu 22 marca 2013 roku. Ponadto podkreślił, że roszczenie powoda nie zostało w żaden sposób sprecyzowane ani tym bardzie udowodnione, zaś powód już w samym pozwie winien zgłosić wnioski dowodowe celem wykazania zasadności roszczenia, a wszelkie późniejsze wnioski w tym zakresie należy uznać za spóźnione. Pozwany zaprzeczył także temu aby uszkodził jakiekolwiek płytki w mieszkaniu powoda, wskazując także, że powód nigdy wcześniej nie zgłaszał powstania takich uszkodzeń. (odpowiedź na pozew k. 55-58)

W toku dalszego postępowania, w tym na rozprawie w dniu 27 września 2017 roku, pełnomocnicy stron podtrzymali dotychczasowe stanowiska w sprawie, przy czym w piśmie procesowym z dnia 29 sierpnia 2016 roku pełnomocnik powoda powołał się na okoliczność, iż bieg terminu przedawnienia roszczeń wynikających z umowy zawartej między powodem a pozwanym w dniu 1 marca 2013 roku został przerwany przez czynności powoda podjętą przed sądem, polegającą na wytoczeniu powództwa w sprawie VIII C 1670/14. Pełnomocnik powoda wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu, wskazując, że nie zostały one pokryte w całości ani w części. (pismo procesowe k. 64-65, pismo procesowe k. 74, pismo procesowe k. 79, skrócony protokol rozprawy k. 88-92, zapis przebiegu rozprawy płyta CD k. 94)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany M. P. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Firma Handlowo-Usługowa (...) w Ł. w zakresie m.in. sprzedaży i montażu okien i drzwi. (okoliczności bezsporne)

W dniu 1 marca 2013 roku strony zawarły umowę na zakup dwóch par drzwi z montażem i obróbką oraz demontaż starych drzwi. Prace zostały wykonane, zaś po ich zakończeniu powód stwierdził niezgodność usługi z umową, polegającą na niezamontowaniu wokół drzwi listew wykończeniowych.

W dniu 16 grudnia 2013 roku powód wytoczył przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi powództwo o zobowiązanie pozwanego do nieodpłatnego doprowadzenia towaru – dwóch par drzwi wewnętrznych – do stanu zgodnego z umową poprzez zamontowanie wokół drzwi listew wykończeniowych, określając wartość przedmiotu sporu na kwotę 600 zł. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. VIII C 4401/13, zaś w toku procesu roszczenie zostało przez pozwanego w całości spełnione, co powód potwierdził swoim oświadczeniem w tym zakresie, dokonując następnie cofnięcia powództwa ze zrzeczeniem się dochodzonego roszczenia. Z tych też względów postanowieniem z dnia 11 czerwca 2014 roku, wydanym w sprawie o sygn. VIII C 4401/13,Sąd umorzył postępowanie w sprawie. (okoliczności bezsporne, zeznania świadka I. F. k. 89-90, z załączonych akt sprawy o sygn. VIII C 4401/13: pozew k. 6-9, kserokopia umowy k. 16, protokół rozprawy k. 34-37, protokół rozprawy k. 39-40, postanowienie k. 41)

Przedmiotowe prace w mieszkaniu powoda wykonywał pracownik pozwanego I. F.. Ściany w mieszkaniu powoda były krzywe, tj. na dole odchylenie od pionu wynosiło 12 cm, na środku 15 cm, a na górze 20 cm, co dotyczyło zarówno korytarza, jak i łazienki. Powód oczekiwał od pracowników pozwanego, że te ściany wyprostują, co nie było objęta umową stron z dnia 1 marca 2013 roku. Ościeżnice drzwi były nachylone, a nie prostopadłe do podłoża. Po naprawieniu listwy przy drzwiach, o której mowa wyżej, w toku sprawy sądowej VIII C 4401/13, powód był zadowolony; po wykonaniu prac przez I. F. powód nie zgłaszał żadnych dalszych zastrzeżeń ani żadnych uszkodzeń płytek. Po montażu tej listwy powód podpisał pracownikowi powoda pismo, że nie ma żadnych zastrzeżeń do wykonania całej umowy. Przy wykonywaniu prac w mieszkaniu powoda przez pracowników pozwanego nic nie zostało uszkodzone. (zeznania świadka I. F. k. 89-90)

W dniu 7 lipca 2914 roku powód wytoczył przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi powództwo o zobowiązanie pozwanego do nieodpłatnego doprowadzenia towaru – drzwi wewnętrznych – do stanu zgodnego z umową poprzez zamontowanie nowej, wolnej od wad listwy wykończeniowej wokół drzwi, a gdyby okazało się to niemożliwe – o zobowiązanie pozwanego do udzielenia powodowi bonifikaty w kwocie 100 zł z tytułu stwierdzonej niezgodności towaru z umową, wnosząc jednocześnie w tym wypadku o zasądzenie od pozwanego kwoty 100 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, przy czym powód określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 300 zł. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. VIII C 1670/14. Ostatecznie na rozprawie w dniu 29 stycznia 2015 roku powód cofnął powództwo w zakresie żądania zasądzenia od pozwanego kwoty 100 zł ze zrzeczeniem się roszczenia. Oświadczył, że nie będzie w przyszłości dochodził zapłaty 100 zł objętych pozwem z tytułu wadliwej listwy wykończeniowej wokół drzwi do małego pokoju i niczego więcej nie żąda, zależy mu wyłącznie na wymianie listwy.

Wyrokiem zaocznym wydanym w dniu 29 stycznia 2015 roku w sprawie o sygn. VIII C 1670/14, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi zobowiązał pozwanego do nieodpłatnego doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umową z dnia 1 marca 2013 roku, poprzez zamontowanie nowej, wolnej od wad listwy wykończeniowej wokół drzwi do małego pokoju, znajdującego się w lokalu numer (...) położonym przy ul. (...) w Z., a w pozostałym zakresie Sąd umorzył postępowanie w sprawie. Wyrok ten jest obecnie prawomocny. (z załączonych akt sprawy o sygn. VIII C 1670/14: pozew k. 2-5, protokół rozprawy k. 33, wyrok zaoczny k. 34)

Wytaczając przedmiotowe powództwo powód zgłosił twierdzenie faktyczne o tym, że przy montażu drzwi zostały uszkodzone również płytki podłogowe i poniósł z tego tytuł straty, jednak w żaden sposób nie sprecyzował kiedy owo uszkodzenie płytek miało mieć miejsce, jaki był zakres uszkodzeń, jakie poniósł straty z tego tytułu, nie udowodnił także wysokości dochodzonego z tego tytułu odszkodowania. Do dnia wyrokowania pozwany nie zapłacił powodowi kwoty dochodzonej pozwem, kwestionując zasadność i wysokość kwoty dochodzonej pozwem.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz załączonych aktach spraw o sygn. VIII C 4401/13 i VIII C 1670/14, których nie kwestionowała żadna ze stron, a także w oparciu o dowód z zeznań świadka I. F..

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika powoda z urzędu i wniosek pełnomocnika pozwanego o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron, uznając, że jest on zbędny dla rozstrzygnięcia sprawy, przy czym Sąd miał w tym zakresie na względzie treść przepisu art. 299 k.p.c., zgodnie z którym, dowód z przesłuchania stron Sąd może dopuścić dla wyjaśnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, które pozostały niewyjaśnione po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku. Przeprowadzone w przedmiotowej sprawie postępowanie dowodowe oparte o dowody z dokumentów i zeznania świadka pozwoliło w dostateczny sposób wyjaśnić fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, stąd dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron byłoby zbędne i powodowało przedłużenie postępowania w sprawie. Dodatkowo skoro powód nie sprecyzował kiedy rzekome uszkodzenie płytek miało mieć miejsce, nie zgłosił żadnych twierdzeń faktycznych jaki był zakres uszkodzeń, jakie poniósł straty z tego tytułu, nie udowodnił także wysokości dochodzonego z tego tytułu odszkodowania, a reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika nie wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego celem wyceny uszkodzeń, przesłuchanie powoda i tak nie byłoby wystarczającym dowodem wykazującym wysokość szkody i fakt jej wyrządzenia, zatem dowód ten także z tej przyczyny był zbędny i nieprzydatny dla rozstrzygnięcia sprawy.

Twierdzenie powoda o uszkodzeniu płytek przy wykonywaniu prac na podstawie umowy z dnia 1marca 2013 roku, było także o tyle wątpliwe, że po wykonaniu prac w dniu 9 czerwca 2014 roku (w toku sprawy o sygn. VIII C 4401/13) powód nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń, co wynika nie tylko z zeznań świadka, ale także protokołu rozprawy z dnia 11 czerwca 2014 (k. 39 z akt VIII C 4401/13).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie.

Nie powielając powyższych ustaleń faktycznych i oceny zgromadzonego materiału dowodowego, stwierdzić należy, że powództwo nie zostało udowodnione.

W niniejszej sprawie powód upatrywał odpowiedzialności pozwanego w przepisie art. 471 k.c., w myśl którego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Godzi się przypomnieć, że odpowiedzialność kontraktowa dłużnika powstaje, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące przesłanki: po stronie wierzyciela powstanie szkoda w postaci uszczerbku majątkowego (1), która musi być spowodowana niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem przez dłużnika (2), a jednocześnie zachodzi związek przyczynowy między faktem nienależytego wykonania lub niewykonania zobowiązania a poniesioną szkodą (3). Niewątpliwie uzupełnieniem regulacji art. 471 k.c. jest norma art. 472 k.c., zgodnie z którą, jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.

Ciężar dowodu istnienia wymienionych przesłanek, a zatem faktu rodzącego odpowiedzialność z art. 471 k.c., istnienia związku przyczynowego oraz powstania szkody, na skutek działania pozwanego, ciążył na powodzie, jako osobie, która z tychże faktów wywodziła skutki prawne, stosownie do treści art. 6 k.c. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że powód, jako strona inicjująca proces, jest obowiązany do udowodnienia wszystkich twierdzeń pozwu, w oparciu o które sformułował swe roszczenie. To zatem powód winien w przedmiotowej sprawie wykazać, że na skutek działania pozwanego doznał określonej, konkretnej szkody majątkowej, wskazując jej zakres i dowodząc wysokości szkody, a także, że między tym działaniem a powstałą szkodą istnieje związek przyczynowy.

W ocenie Sądu powinności, o której mowa wyżej, powód nie sprostał. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do wniosku, że wskutek działania pozwanego powodowi została wyrządzona jakakolwiek szkoda majątkowa, a tym bardziej uzasadniająca zasądzenie odszkodowania w wysokości 8.000 zł. Jak już wcześniej wskazano, twierdzenie powoda o uszkodzeniu płytek przy wykonywaniu prac na podstawie umowy z dnia 1marca 2013 roku, było gołosłowne i wątpliwe zwłaszcza wobec tego, że po wykonaniu prac w dniu 9 czerwca 2014 roku (w toku sprawy o sygn. VIII C 4401/13) powód nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń. Nadto powód nawet nie zgłosił precyzyjnych twierdzeń faktycznych o tym kiedy rzekome uszkodzenie płytek miało mieć miejsce, jaki był zakres uszkodzeń, jakie poniósł straty z tego tytułu, nie udowodnił także wysokości dochodzonego z tego tytułu odszkodowania.

Reasumując Sąd uznał, że powód nie wykazał, iż ziściły się przesłanki z art. 471 k.c., które konstytuowałyby odpowiedzialność kontraktową pozwanego, co przesądzało o oddaleniu powództwa w całości.

Na marginesie wskazać należy, że gdyby nawet powód udowodnił swoje roszczenie, pozwany miałby prawo uchylić się od jego zaspokojenia, podnosząc zarzut przedawnienia; zarzut taki pozwany zgłosił w odpowiedzi na pozew.

Zgodnie z przepisem art. 646 k.c. roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem dwóch lat od dnia oddania dzieła. Zasadniczo wspomnianej regule podlegają wszystkie roszczenia, których źródłem jest stosunek wynikający z umowy o dzieło (o wykonanie zobowiązania, roszczenia odszkodowawcze wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, w tym także przybierające postać kary umownej), za wyjątkiem roszczeń powstałych w ramach rękojmi za wady dzieła. Zgodnie bowiem z treścią art. 638 k.c. do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Z upływem 2 lat przedawniają się zatem wszelkie roszczenia wynikające z umowy o dzieło, tzn. roszczenia przyjmującego zamówienie o wynagrodzenie, jak i roszczenia zamawiającego o wydanie dzieła, o zwrot kosztów wykonania lub poprawienia dzieła przez osobę trzecią na podstawie art. 636 § 1 KC oraz roszczenia odszkodowawcze obu stron, jak roszczenie dochodzone w przedmiotowej sprawie.

Oddanie dzieła na podstawie umowy stron (wykonanie ogółu prac) nastąpiło w dniu 22 marca 2013 roku, zaś przedmiotowe powództwo zostało wytoczone dopiero w dniu 8 stycznia 2016 roku, zatem po upływie terminu przedawnienia. Nie można także przyjąć, że bieg terminu przedawnienia roszczenia o odszkodowanie, wynikającego z umowy zawartej między powodem a pozwanym w dniu 1 marca 2013 roku, został przerwany przez czynności powoda podjęte przed sądem polegające na wytoczeniu powództwa w sprawie VIII C 1670/14, sprawa ta dotyczyła bowiem innego roszczenia – roszczenia o zobowiązanie do nieodpłatnego zamontowania nowej wolnej od wad listwy wykończeniowej wokół drzwi małego pokoju, a nie odszkodowania za szkodę spowodowaną uszkodzeniem płytek przy wykonywaniu prac na podstawie umowy z dnia 1marca 2013 roku, roszczenia te są odmienne, choć oczywiście oba znajdują źródło w umowie o dzieło zawartej przez strony w dniu 1 marca 2013 roku.

Z uwagi na fakt, że powód był w niniejszej sprawie reprezentowany przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, Sąd przyznał i nakazał wypłacić na rzecz adw. R. P. ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 1.476 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty poniesione przez pozwanego złożyły się: 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego pozwanego wykonywanego przez pełnomocnika z wyboru oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sąd nie znalazł podstaw ku temu by orzeczenie o kosztach procesu oprzeć na przepisie art. 102 k.p.c., jako, że trudna sytuacja finansowa powoda nie może usprawiedliwiać wytaczania przez niego kolejnych powództw w ramach tej samej umowy, z których przedmiotowe powództwo musiało być uznane za oczywiście niezasadne i nieudowodnione. Fakt, że sytuacja finansowa powoda uzasadnia zwolnienie powoda od kosztów sądowych, co zachęca do korzystania z prawa do sądu, nie pozostaje bez wpływu na sytuację pozwanego, który aby bronić się przez niezasadnym roszczeniem powoda zmuszony jest korzystać z pomocy prawnej pełnomocnika z wyboru. Orzeczenie o kosztach w przedmiotowej sprawie na podstawie art. 102 k.p.c. byłoby z powyższych przyczyn sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i zasadami słuszności.

Z tych względów orzeczono, jak w sentencji.