Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXI Pa 272/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXI Wydział Pracy w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dorota Czyżewska (spr.)

Sędziowie:

SO Bożena Rzewuska

SO Bogumił Patulski

Protokolant:

sekr. sądowy Monika Sarzyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2017 r. w Warszawie

sprawy z powództwa E. J.

przeciwko (...) w W.

o odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie

z dnia 31 stycznia 2017 roku sygn. akt VII P 28/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie IV w ten sposób, ze nie obciąża (...) w W. kosztami opłaty stosunkowej od pozwu;

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od (...) w W. na rzecz E. J. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Sygn. akt XXI Pa 272/17

UZASADNIENIE

1.  stanowiska stron

E. J. pozwem z 8 stycznia 2016 r. przeciwko (...) w W. wniosła o zasądzenie odszkodowania w wysokości 23.283,82 zł za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

(...) w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalanie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie 17 stycznia 2017 r. powódka sprecyzowała powództwo i wniosła o zasądzenie kwoty 21.343,50 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, popierając pozew w tym zakresie, nie kwestionując treści zaświadczenia o wynagrodzeniu powódki i zrzekając się roszczenia ponad tę kwotę.

2.  wyrok Sądu I instancji

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 31 stycznia 2017 r. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 21.343,50 zł z ustawowymi odsetkami za czas opóźnienia liczonymi od 4 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę; w pozostałej części umorzył postępowanie; zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 360,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego; nakazał pobrać od pozwanego na rzez Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie kwotę 1.068,00 zł tytułem opłaty stosunkowej od pozwu, której powódka nie miała obowiązku uiścić; wyrokowi nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 7.114,50 zł.

3.  ustalenia stanu faktycznego Sądu Rejonowego

E. J. 30 listopada 2006 r. podpisała z Prezesem (...) E. K. umowę o pracę na okres próbny od 1 grudnia 2006 r. do 28 lutego 2007 r. Na podstawie przedmiotowej umowy powódka została zatrudniona na stanowisku Głównego Księgowego w (...) w W. ( (...)).

Przed upływem okresu próbnego, 26 lutego 2007 r. (...) (...) w W. zwrócił się z prośbą do Prezesa (...) E. K. o zatrudnienie E. J. na stanowisku głównego księgowego od 1 marca 2007 r. na czas nieokreślony .

1 marca 2007 r. E. J. podpisała z Prezesem Krajowej Rady (...) E. K. umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku głównej księgowej. Na podstawie przedmiotowej umowy, powódka wykonywała czynności w Okręgowym Zarządzie (...) w W. .

Miesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiło 7.114,50 zł .

Zgodnie z zapisami części I zakresu czynności i obowiązków powódki, głównego księgowego (...) zatrudnia Prezes (...) na wniosek Prezesa (...). Jak wynika z zakresu czynności i obowiązków w ramach zawartej pomiędzy stronami umowy, główny księgowy jest pracownikiem biura okręgowego zarządu (...) i podlega służbowo dyrektorowi biura (...) . Powódka zajmowała się sprawami finansowymi Okręgowego Zarządu (...). Osobami uprawnionymi do podpisywania dokumentów księgowych (...) była powódka jako Główna Księgowa oraz K. K. jako skarbnik .

Powódka przez cały okres zatrudnienia u pozwanego wykonywała swoje obowiązki z należytą starannością, nikt ze strony kierownictwa nie zgłaszał do pracy powódki żadnych zastrzeżeń. Zadaniem powódki było wykonywanie czynności na polecenie Krajowej Rady (...), jak również Okręgowego Zarządu (...).

Powódka dokonywała przelewów bankowych po uprzedniej akceptacji kierownictwa Okręgu Zarządu (...). Ponadto z racji zajmowanego stanowiska uczestniczyła w pracach nad przygotowaniem preliminarzy budżetowych (...) na kolejny rok. Powódka prace nad projektem preliminarza referowała Prezesowi (...), skarbnikowi i kierownikowi Biura. Ewentualne uwagi tych osób nanosiła do preliminarza. Tak przygotowane preliminarze przekazywała do Krajowej Rady (...).

Wytyczne dotyczące ostatecznego kształtu preliminarza ustalała jednak Krajowa Rada (...). W procesie przygotowania preliminarza zakładano 100-procentową ściągalność składek członkowskich, mimo że w praktyce ściągalność oscylowała na poziomie 80 % .

Na polecenie Krajowej Rady (...) zostali zatrudnieni inspektorzy terenowo-prawni. Powódka informowała kierownictwo, że środki finansowe ujęte w preliminarzu nie pozwalają na wypłatę wynagrodzeń dla inspektorów terenowo-prawnych. Pomimo to Krajowa Rada (...), wydała polecenie wypłaty tych wynagrodzeń z Funduszu Rozwoju. Inspektorzy byli wynagradzani z funduszu rozwoju przez lata 2013, 2014 i 2015 r.

Ponadto za przyzwoleniem Okręgowego Zarządu (...) pokrywano szereg wydatków z Funduszu Oświaty .

Każdego roku Prezydium Krajowej Rady (...) zatwierdzało sprawozdania finansowe (...), jak również wydawało wytyczne do zrealizowania przez (...) .

W 2015 r. w Pałacu Kultury i Nauki w W. odbył się Zjazd Krajowy. Dotychczasowe zjazdy były organizowane w pomieszczeniach wynajmowanych od Wojskowej Akademii Technicznej w W.. Przed przygotowaniem zjazdu, Prezes Krajowej Rady (...) zwrócił się do Kierownika Biura Okręgu o zmianę dotychczasowej lokalizacji na (...) w W.. Za zgodą i przyzwoleniem Prezesa Krajowej Rady (...) zjazd został zorganizowany przez (...) w (...) w W. za znacznie wyższą kwotę, niż przeznaczona w preliminarzu na ten cel. Ostatecznie koszty związane ze zorganizowaniem zjazdu wyniosły łącznie 180.000,00 zł .

Powódka informowała kierownictwo zarządu, że wysokość poniesionych kosztów przekracza wysokość środków ujętych w preliminarzu, nie mniej jednak dostała polecenie zapłaty rachunków za zorganizowanie zjazdu .

Ponadto w 2015 r. Okręgowy Zarząd (...) zorganizował (...). E. J. informowała Zarząd Okręgowy (...), że organizacja tego typu imprezy przekracza ustalony budżet, jednak Prezes Okręgowego Zarządu (...) w porozumieniu z Prezesem Krajowej Rady wydali polecenie zorganizowania imprezy i poniesienia związanych z tym kosztów.

Przez cały okres wykonywania swoich obowiązków, powódka uczestniczyła w posiedzeniach prezydium, na których raportowała o sprawach finansowych, jak również informowała swojego przełożonego o stanie finansów Okręgowego Zarządu (...). Powódka informowała również władze krajowe o trudnej sytuacji finansowej Okręgowego Zarządu (...).

Dodatkowo przedstawiciele krajowych władz spotykali się z przedstawicielami okręgowych władz na posiedzeniach prezydium i na posiedzeniach plenarnych i wspólnie omawiali politykę finansową. Przedstawiciele władz krajowych wielokrotnie upominali władze okręgu o przestrzeganie dyscypliny finansowej. Były również przeprowadzane kontrole komisji rewizyjnych wewnątrz okręgu i protokoły z takich kontroli były przekazywane do prezydium okręgu, a potem do komisji rewizyjnej Krajowej Rady (...) i poddawane analizie na prezydium Krajowej Rady (...).

W czasie zatrudnienia powódki, także przed rokiem 2015 zdarzały się niedobory finansów, jednak nikt z zarządu nie podjął decyzji o wyciągnięciu żadnych konsekwencji .

14 grudnia 2015 r. E. J. złożyła do Prezesa Krajowej Rady (...) podanie o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Powódka wyjaśniła, że umowę rozwiązuje z powodu przejścia na emeryturę .

W związku z informacjami o nieprawidłowościach w finansach (...), w dniach od 1 do 4 grudnia 2015 r. Krajowa Komisja Rewizyjna (...) przeprowadziła kontrolę w Okręgowym Zarządzie (...), która zakończyła się sporządzeniem protokołu z kontroli 16 grudnia 2016 r. W czasie kontroli komisja stwierdziła, iż Okręg Zarządu (...) prowadzi rozrzutną politykę finansową, a podejmowane działania nie były zgodne z przyjętym dla jednostki preliminarzem finansowym za 2015 r., co w efekcie spowodowało wynik ujemny jednostki. Ponadto komisja stwierdziła uchybienia polegające na dokonywaniu zapisów w księgach rachunkowych w oparciu o nieprawidłowo sporządzone dokumenty księgowe. Komisja ustaliła również, że odpowiedzialnymi za powyższe nieprawidłowości są Prezes Z. K., Kierownik Biura A. K. oraz Główna Księgowa E. J. .

Pismem z 22 grudnia 2015 r. (...) w W. rozwiązał z powódką umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pracodawca jako przyczynę rozwiązania umowy wskazał na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych polegające w szczególności na:

prowadzeniu rachunkowości jednostki z uchybieniem przepisom wewnętrznym i zewnętrznym, w tym dokonywaniu zapisów w księgach rachunkowych w oparciu o nieprawidłowo sporządzone dokumenty księgowe,

realizacji poleceń w przedmiocie dokonania płatności i przelewów bankowych skutkujących rażącym przekroczeniem wydatków przewidzianych w preliminarzu finansowym Okręgu (...) (...) w W. na rok 2015 r.,

zaniechaniu realizacji obowiązku poinformowania prezesa (...) o poleceniach dokonywania płatności i przelewów bankowych skutkujących rażącym przekroczeniem wydatków przewidzianych w preliminarzu finansowym Okręgu (...) (...) w W. na rok 2015 r., a co za tym idzie sprzecznych z obowiązującym w (...) prawem, a w szczególności § 156 ust. 1 Statutu (...),

realizacji poleceń w przedmiocie dokonania płatności i przelewów bankowych oraz uchwał Prezydium Okręgowego Zarządu (...) w W., skutkujących obciążeniem funduszy celowych, tj. Funduszu Rozwoju (...) oraz Funduszu Oświatowego kosztami działań niezgodnych z ich przeznaczeniem oraz zaniechania realizacji obowiązku poinformowania Prezesa (...) o takich poleceniach i uchwałach.

Pracodawca wskazał, że jak wynika z ustaleń dokonanych przez Krajową Komisję Rewizyjną (...) w trakcie kontroli przeprowadzonej w siedzibie Okręgu (...) (...) w dniach 1-4 grudnia 2015 r., której wyniki zostały zaprezentowane w protokole z 4 grudnia 2015 r., w trakcie kontroli dokumentacji finansowo-księgowej oraz zapisów w księgach rachunkowych stwierdzono, iż Okręg prowadzi rozrzutną politykę finansową, a podejmowane działania nie były zgodne z przyjętym dla jednostki preliminarzem finansowym na 2015 r., co w efekcie dało wynik ujemny na koniec października 2015 r. w kwocie ok. 440.000,00 zł, a uwzględniając średnie miesięczne koszty administracyjne i działalności statutowej, wynik ujemny (niedobór) jednostki na koniec grudnia 2015 r. będzie wynosił około 660.000,00 zł.

Z ustaleń Krajowej Komisji Rewizyjnej (...) wynikało, iż rażące przekroczenie zapisów preliminarza finansowego jednostki oraz finansowanie działań ze środków funduszy celowych niezgodnie z ich przeznaczeniem występowało w jednostce od dłuższego czasu.

Ponadto stwierdzono uchybienia polegające na dokonywaniu zapisów w księgach rachunkowych w oparciu o nieprawidłowo sporządzone dokumenty księgowe.

Powyższy stan rzeczy, jak również brak poinformowania Prezesa (...) o zaistnieniu działań niezgodnych z przepisami obowiązującymi w (...), pomimo obowiązku wynikającego z przyjętego przez Panią zakresu czynności i obowiązków, uzasadnia twierdzenie dopuszczania się przez Panią, jako zatrudnioną na stanowisku głównego księgowego Okręgowego Zarządu (...) w W., rażącego naruszenia obowiązków pracowniczych .

Sąd Rejonowy dokonał powyższych ustaleń faktycznych na podstawie wymienionych wyżej dokumentów oraz ich kserokopii, w tym akt osobowych powódki. Żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności przedmiotowych dokumentów, podstaw ku temu nie znalazł także Sąd.

Ustalając stan faktyczny Sąd Rejonowy oparł się też na osobowych źródłach dowodowych, zeznaniach świadków: T. M. (1), A. K., K. K., częściowo na zeznaniach M. M., B. D., M. P., jak również na zeznaniach powódki E. J..

Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne zeznania świadków T. M. (1), A. K., K. K., albowiem są logiczne, koherentne, nie zawierają wewnętrznych sprzeczności. Brak jest podstaw do deprecjonowania wiarygodności i mocy dowodowej przedmiotowych zeznań.

Podobnie za wiarygodne Sąd Rejonowy uznał zeznania powódki E. J., gdyż jej zeznania w części, odnoszącej się do zakresu i sposobu wykonywanych obowiązków zyskały potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, w tym w zeznaniach świadków T. M. (2), A. K. i K. K..

Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne zeznania świadków M. M., B. D. i M. P. w takim zakresie, w jakim ich zeznania są zgodne z pozostałym, zebranym w sprawie materiale dowodowym. Sąd Rejonowy nie dał wiary tym fragmentom zeznań tych świadków, w których wskazują na powódkę, jako osobę odpowiedzialną za powstałe niedobory i rozrzutną politykę finansową w okręgu (...), jak również niewiedzy kierownictwa (...) o przekraczaniu wydatków przewidzianych w preliminarzu. W tym bowiem zakresie treści ich zeznań są odosobnione i nie znajdują potwierdzenia w zeznaniach pozostałych świadków. Sąd Rejonowy miał na uwadze, że wskazani świadkowie w dalszym ciągu są pracownikami pozwanego, nadto brali udział w kontroli, która miała miejsce w grudniu 2015 r., a która stała się podstawą faktyczną do zwolnienia powódki. Z tej przyczyny logiczne jest, że prezentowana przez nich wersja wydarzeń zmierza do korzystnego dla pozwanego rozstrzygnięcia sprawy i nie jest w pełni obiektywna.

4.  ocena prawna Sądu I instancji

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo jest uzasadnione.

Przed przystąpieniem do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy Sąd Rejonowy zauważył, że legitymowanym biernie w sprawie jest (...) w W., a nie Zarząd Okręgu (...). Nie kwestionując okoliczności, że powódka była Główną Księgową Zarządu Okręgu (...), Sąd Rejonowy wskazał, że powódka umowę o pracę podpisała z Prezesem Krajowej Rady (...). Powódka była jedynie organizacyjnie podporządkowana Zarządowi Okręgu (...), podczas gdy pracodawcą i podmiotem ją zatrudniającym był (...) w W..

Dalej Sąd Rejonowy wskazał, że w niniejszej sprawie rozwiązanie stosunku pracy z powódką nastąpiło z przekroczeniem terminu o jakim mowa w art. art. 52 § 2 k.p. Jak bowiem wynika z akt sprawy, w szczególności z treści oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy z 22 grudnia 2015 r., rażące przekroczenie zapisów preliminarza finansowego jednostki oraz finansowanie działań ze środków funduszy celowych niezgodnie z ich przeznaczeniem występowało w jednostce od wielu miesięcy. W ocenie Sądu Rejonowego nie sposób przyjąć, że dopiero po przekazaniu raportu z kontroli, która była przeprowadzana w siedzibie Zarządzie Okręgu (...), w grudniu 2015 r. pracodawca powziął na tyle sprawdzoną wiedzę, która pozwalała mu na rozwiązanie umowy o pracę dopiero po 4 grudnia 2015 r. Słuchani w sprawie świadkowie przyznali, że nieprawidłowości w finansach występowały od dłuższego czasu. Zeznająca na rozprawie świadek M. M. oświadczyła, że już wcześniej były spotkania krajowego zarządu z zarządem okręgowym, na których Zarząd Okręgu (...) był upominany o przestrzeganie dyscypliny finansowej i przepisów prawa. Zatem już tylko z tego względu powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy jednak dokonał całościowej analizy sprawy, w tym merytorycznej oceny oświadczenia pracodawcy. Badając, co było przedmiotem sporu, czy wskazane w treści pisma z dnia 22 grudnia 2015 r. przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia były prawdziwe, a w szczególności, czy stanowiły one o ciężkim naruszeniu przez powódkę podstawowych obowiązków pracowniczych, w konsekwencji upoważniając pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym.

Artykuł 52 § 1 k.p. nie zawiera katalogu określającego, choćby przykładowo, na czym polega ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Z jego treści oraz wieloletniego doświadczenia orzeczniczego wynika, iż nie każde naruszenie obowiązków pracowniczych może stanowić podstawę rozwiązania umowy o pracę w tym trybie, musi to być naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, musi być spowodowane przez pracownika świadomie, w sposób przez niego zawiniony oraz stwarzać zagrożenie dla interesów pracodawcy. Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych charakteryzuje się także jako czyn bezprawny sprzeczny z powinnościami ciążącymi na pracowniku jako podmiocie stosunku pracy, przy czym istotne jest, aby pozostawał on w kolizji z obowiązkami pracownika i to obowiązkami o charakterze prawnym.

Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem w wypadku spraw sądowych, dotyczących rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, obowiązek udowodnienia zawinionego zachowania pracownika spoczywa – zgodnie z regułą określoną w art. 6 k.c. w zw. z art. 300 k.p. – na pracodawcy, ponieważ to on ze złożonego oświadczenia wywodzi korzystne dla siebie skutki procesowe (wyrok Sądu Najwyższego z 6 lutego 1997 r., I PKN 68/96 OSNP 1997/18/339). Zatem to na pozwanym ciążył obowiązek wykazania, iż złożone powódce 22 grudnia 2015 r. oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. jest prawidłowe pod względem formalnym i merytorycznie zasadne.

W ocenie Sądu Rejonowego wskazane przez pracodawcę przyczyny rozwiązania stosunku pracy z powódką na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. – są nieprawdziwe i nie uzasadniały rozwiązania umowy o pracę z powódką w tym trybie.

W świetle ustaleń dokonanych w toku postępowania sądowego, brak uzasadnienia dla przypisania powódce winy umyślnej bądź rażącego niedbalstwa, ani nie doszło do naruszenia przez powódkę jej podstawowych obowiązków pracowniczych, jak tego wymaga norma art. 52 § 1 pkt 1 k.p.

Materiał dowodowy zebrany w sprawie niezbicie świadczy, że E. J., jako Główny Księgowy (...), nie podejmowała samodzielnych decyzji o charakterze finansowym. W szczególności to nie powódka decydowała o ostatecznym kształcie preliminarza finansowego, jak również nie decydowała o poszczególnych wydatkach i płatnościach w Zarządzie Okręgu (...) (...). Powódka co prawda uczestniczyła w pracach nad projektem preliminarza, nie mniej jednak wytyczne do planu finansowego otrzymywała od Krajowej Rady (...). Zeznania słuchanych w sprawie świadków T. M. (1), A. K., K. K., jak również powódki dowodzą, że jej zadaniem było wykonywanie poleceń kierownictwa Okręgu i kierownictwa Krajowej Rady (...). Tym samym nie można uznać, że niedobór powstały w finansach (...) był wynikiem zaniedbań, których dopuściła się powódka. Wszelkie zarzucane powódce nieprawidłowości, w szczególności podnoszona kwestia finansowania wynagrodzeń inspektorów terenowo-prawnych z Funduszu Rozwoju, czy finansowanie innych wydatków z Funduszu Oświaty, były wynikiem decyzji władz zarządu. Tak samo na polecenie zarządu, w 2015 r. doszło do zmiany lokalizacji zaplanowanego Zjazdu oraz (...). E. J. informowała Prezesa (...), że są to koszty przekraczające plan, ale otrzymała polecenie ich realizacji oraz zapłaty kosztów.

Nieprawdziwy jest zarzut skierowany do powódki, jakoby powódka, mając wiedzę o przekroczeniu planu finansowego, zaniechała powiadomienia o powyższym fakcie prezesa (...). Podkreślić należy, że E. J. była w stałym, kontakcie z władzami zarządu, zarówno zarządu okręgowego jak i zarządu krajowego i na bieżąco referowała stan finansowy. Powódka, uczestnicząc w posiedzeniach zarządu, przekazywała ile środków pozostało do wykorzystania, jak również informowała, że w 2015 r. doszło do przekroczenia wydatków przewidzianych w preliminarzu. Dodatkowo przedstawiciele krajowych władz spotykali się z przedstawicielami okręgowych władz na posiedzeniach prezydium i na posiedzeniach plenarnych i wspólnie omawiali politykę finansową. Stąd nieprawdziwe są twierdzenia, że zarząd nie miał wiedzy o stanie finansów w okręgu (...), jak również nie miał świadomości, że niektóre wydatki były finansowane z Funduszu Oświaty i Funduszu Rozwoju. Wiarygodność twierdzeń pozwanego w tym zakresie podważa chociażby okoliczność, że przez wszystkie lata, Krajowa Rada (...) zatwierdzała sprawozdania finansowe, w których tak realizowane wydatki były akceptowane.

Niezależnie od powyższego strona pozwana nie udowodniła, że powódka prowadziła rachunkowość jednostki z uchybieniem przepisom wewnętrznym i zewnętrznym, co miałoby polegać w tym dokonywaniu zapisów w księgach rachunkowych w oparciu o nieprawidłowo sporządzone dokumenty księgowe. W ocenie Sądu Rejonowego pozwany nie wykazał, jakie konkretnie przepisy powódka miałaby rzekomo naruszyć, ani że dokonała tego z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa w zakresie swoich podstawowych obowiązków pracowniczych. Nie potwierdzają tego przeprowadzone dowody.

Konsekwencją nieudowodnienia twierdzeń strony pozwanej jest przegranie procesu. Pozwany był reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika. Zgodnie z dyspozycją art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Nadto, strony są obowiązane dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą oraz przedstawiać dowody na ich poparcie (art. 3 k.p.c.). Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która chce z tego faktu wywodzić skutki prawne (art. 6 k.c.). Zarówno przepis art. 3 k.p.c., jak i art. 232 k.p.c. zd. pierwsze jest adresowany do stron, nie do sądu. To strony bowiem obowiązane są przedstawiać dowody. Sąd nie jest władny tego obowiązku wymuszać, ani - poza zupełnie wyjątkowymi sytuacjami – zastępować stron w jego wypełnieniu (na podstawie art. 232 zd. 2 k.p.c.). Ów ciężar udowodnienia faktu zaś, rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (zob.: wyrok Sądu Najwyższego z 7 listopada 2007 r. II CSK 293/07).

Z powyższych względów, zastosowanie przez pozwaną rozwiązania z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 k.p. naruszało przepisy kodeksu pracy, dlatego na podstawie art. 56 ust. 1 k.p. w zw. z art. 58 k.p. Sąd orzekł, jak w pkt I wyroku.

Zgodnie z treścią art. 56 § 1 k.p. pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Zgodnie z art. 58 k.p. zd. 1 odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 k.p. przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. Mając na uwadze, że powódkę obowiązywał trzymiesięczny okres wypowiedzenia odszkodowanie należne na rzecz pracownika wynosiło zatem kwotę 21.343,50 zł. Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy orzekł, jak w pkt I wyroku na podstawie art. 56 § 1 k.p. w zw. z art. 58 k.p.

O odsetkach ustawowych orzeczono zgodnie z treścią art. 300 k.p. w zw. z art. 481 § 1 k.c., zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu to jest od 4 stycznia 2016 r. (data wniesienia pozwu).

Wobec skutecznego cofnięcia powództwa w zakresie części roszczenia o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia powyżej kwoty 21.343,50 zł, stosownie do przepisu art. 203 § 1 k.p.c. w zw. z art. 355 § 1 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie w tej części (punkt II wyroku).

Rozstrzygając o kosztach procesu, Sąd Rejonowy kierował się dyspozycją art. 98 k.p.c. statuującego podstawową zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Ponieważ pozwany przegrał niniejszy proces w całości, został obciążony jego kosztami, co w praktyce sprowadzało się do zwrotu kosztów zastępstwa procesowego strony powodowej, na podstawie dyspozycji § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015, poz. 1804 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia pozwu w związku z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2016 r., poz. 1667).

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2016.623 j.t.), Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie kwotę 1.068,00 zł tytułem opłaty stosunkowej od pozwu, wyliczonej jako 5 % wartości zasądzonego roszczenia, której powódka jako pracownik wnoszący powództwo do sądu pracy nie miała obowiązku uiścić zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 35 ust. 1 cytowanej ustawy.

5.  apelacja pozwanego (...) w W.

Pozwana zaskarżył powyższy wyrok w części, tj. w zakresie pkt I, III, IV i V, zarzucając:

1)  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na wynik sprawy, a zwłaszcza art 233 § 1 k.p.c., poprzez uchybienie zasadzie swobodnej oceny dowodów oraz dokonanie ustaleń sprzecznych z zebranym materiałem, brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, wadliwą ocenę dopuszczonych przez sąd dowodów, sprzeczną z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i zasadami doświadczenia, skutkujących niezasadnym przyjęciem przez Sąd I instancji, że przyczyny rozwiązania z powódka umowy o pracę nie stanowiły ciężkiego naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych;

2)  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 328 § 2 k.p.c., poprzez pominięcie w uzasadnieniu wyroku istotnych elementów podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, które uniemożliwiają pełną ocenę zasadności motywów wyroku, w szczególności brak wskazania przyczyn, dla których Sąd odmówił wiarygodności i mocy dowodowej wskazanych poniżej dowodów zgłoszonych przez pozwanego;

3)  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 52 § 1 pkt 1 k.p. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że przedstawione powódce przyczyny rozwiązania umowy o pracę nie uzasadniają zwolnienia dyscyplinarnego, podczas gdy z prawidłowej oceny stanu faktycznego wynika, że przyczyny te rozpatrywane z osobna, jak i łącznie uzasadniają przekonanie, że powódka dopuściła się ciężkiego naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych;

4)  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 52 § 2 k.p. poprzez przyjęcie, że pozwany rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia po upływie miesięcznego terminu od uzyskania wiadomości uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, podczas gdy prawidłowa ocena stanu faktycznego uzasadnia stwierdzenie, iż rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z zachowaniem tego terminu;

5)  naruszenie prawa materialnego, tj. art 56 ust 1 k.p. w zw. z art. 58 k.p. poprzez błędne zastosowanie, skutkujące zasądzeniem na rzecz powódki odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, podczas gdy okoliczności sprawy wskazują, iż powódce nie przysługuje to odszkodowanie, w szczególności ze względu na fakt, iż zachowanie powódki wyczerpało przesłanki wskazane w art. 52 § 1 pkt 1 k.p.;

6)  naruszenie art. 104 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez jego niezastosowanie i bezpodstawne obciążenie pozwanego opłatą sądową w wysokości 1 068 zł, mimo że pozwany jest zwolniony z opłat sądowych na podstawie tego przepisu.

Wskazując na powyższe zarzuty strona pozwana wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonym zakresie poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

6.  odpowiedź na apelację

Powódka w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów procesu.

7.  ocena prawna Sądu Okręgowego

Apelacja pozwanego okazała się uzasadniona jedynie w niewielkiej części, w zakresie kosztów sądowych, którymi Sąd Rejonowy bezpodstawnie obciążył stronę pozwaną, jednakże w pozostałym zakresie była ona bezzasadna.

Zgodnie z art. 104 ust. 1 u.k.s.c. nie mają obowiązku uiszczania opłat organizacje pożytku publicznego działające na podstawie przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spraw dotyczących prowadzonej przez te organizacje działalności gospodarczej, stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 40 oraz z 2015 r. poz. 528), a także organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2016 r. poz. 239 i 395) w sprawach dotyczących realizacji zleconego zadania publicznego na podstawie przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jak wynika z art. 2 ust. 6 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, przez stowarzyszenie ogrodowe należy rozumieć stowarzyszenie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855, ze zm.) powołane wyłącznie w celu zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych. Z odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego pozwanego wynika jednoznacznie, że pozwany jest stowarzyszeniem ogrodowym, według ww. cytowanej ustawy.

Wobec powyższego obciążenie pozwanego przez Sąd Rejonowy opłatą stosunkową, której powódka nie miała obowiązku uiszczać, pozostawało sprzeczne z treścią art. 104 ust. 1 u.k.s.c. i w związku z tym konieczna była zmiana w tym zakresie ww. wyroku.

Odnosząc się do meritum sprawy Sąd Okręgowy w pełni podzielił ustalenia stanu faktycznego niniejszej sprawy dokonane przez Sąd I instancji oraz ich ocenę prawną i przyjmuje je za własne. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy przeprowadził prawidłową i szczegółową analizę zebranego materiału dowodowego, a następnie dokonał jego rzetelnej i wszechstronnej oceny. Wyprowadzone na tej podstawie wnioski są zgodne z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym i jako takie znalazły całościową aprobatę Sądu odwoławczego.

W ocenie Sądu Okręgowego skarżący, poza własną oceną dowodów, odmienną od tej, której dokonał Sąd Rejonowy, nie wykazał w przekonujący sposób, że zasady oceny dowodów tenże Sąd naruszył. W szczególności, Sąd Okręgowy nie dostrzega w rozumowaniu Sądu Rejonowego niekonsekwencji i sprzeczności, które jego ocenę dowodów by podważyły. Procesowe zarzuty strony sprowadzają się w zasadzie jedynie do polemiki ze stanowiskiem Sądu i interpretacją dowodów przezeń dokonaną i jako takie, nie mogą się ostać. Apelujący przeciwstawia bowiem ocenie dokonanej przez Sąd pierwszej instancji swoją analizę zgromadzonego materiału dowodowego i własny pogląd na sprawę, z pominięciem okoliczności dla niego niewygodnych lub nieodpowiadających jego wersji zdarzeń. Tymczasem prawidłowo zrealizowanym zadaniem Sądu Rejonowego było przeprowadzenie całościowej oceny zebranego w sprawie materiału, ponieważ tylko taka mogła dać pełny obraz spornych okoliczności. Zatem też polemika pozwanego z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego nie mogła odnieść zamierzonego skutku.

W tym kontekście wskazać należy, że wprawdzie słusznie pozwany zauważył, że Sąd Rejonowy odmawiając wiarygodności zeznaniom świadków M. M., B. D. oraz M. P., niezasadnie podniósł, że ww. osoby są pracownikami pozwanego i dlatego względem ich zeznań należy podejść z większą dozą ostrożności. Sam bowiem fakt pozostawania w zatrudnieniu, nie może determinować negatywnej oceny zeznań świadków. Niemniej, w ocenie tut. Sądu, zeznania ww. świadków w zakresie ponoszenia przez powódkę odpowiedzialności za powstałe niedobory, prowadzoną politykę finansową oraz brak wiedzy kierownictwa pozwanego na temat przekraczania wydatków wskazanych w preliminarzu, nie wytrzymują konfrontacji z dowodami z zeznań świadków T. M. (1), A. K. oraz K. K.. Świadkowie M. M., B. D. oraz M. P. swoją wiedzę czerpią bowiem jedynie z przeprowadzonej kontroli działalności okręgu (...). Z kontroli tej wynikało, że okręg (...) był prowadzony nieprawidłowo, a odpowiedzialnością za wyniki finansowe tego okręgu obciążono jedynie powódkę. Świadkowie M. M., B. D. oraz M. P. nie mieli jednak wiedzy na temat tego, czy kierownictwo pozwanego miało wiedzę na temat sytuacji finansowej okręgu (...) i czy kierownictwu pozwanego informacje te były zgłaszane. Z kolei z zeznań świadków T. M. (1), A. K. oraz K. K. wynikało, że zarówno powódka, jaki i chociażby A. K. zgłaszały zastrzeżenia, co do przekroczenia przez okręg (...) pozwanego przewidzianych wydatków. Wydatki były akceptowane przez przełożonych powódki, a powódka przy każdym wydatku miała również akceptacje skarbnika. Dodatkowo pozwany miał świadomość, że środki zgromadzone na Funduszu Rozwoju oraz Funduszu Oświatowym, były wydatkowane również na inne cele niż, do których fundusze te zostały przewidziane (dodatkowo pismo z 26 maja 2015 r. – k. 23). W związku z powyższym Sąd Okręgowy uznał, że Sąd Rejonowy prawidłowo odmówił wiarygodności zeznaniom świadków M. M., B. D. oraz M. P. ww. zakresie.

Odnosząc się do zastrzeżeń pozwanego, co do zeznań złożonych w charakterze świadka przez A. K., to Sąd Okręgowy wskazuje, że samo przeświadczenie pozwanego o stronniczości ww. świadka, z uwagi na fakt, że została ona wymieniona w raporcie pokontrolnym, jako jedna z osób odpowiedzialnych za sytuację w okręgu (...) pozwanego, nie mogło mieć decydującego wypływu na ocenę jej zeznań. Świadek rozwiązała bowiem umowę o pracę z pozwanym za porozumieniem stron. Między świadkiem, a pozwanym brak jest konfliktu. Dlatego brak jest powodów, aby przypuszczać, że świadek zeznawałaby nieprawdę. Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, aby temu świadkowi odmówić wiarygodności, tym bardziej gdy jej zeznania znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadków K. K. i T. M. (1).

Sąd Okręgowy uznał również, wbrew twierdzeniom pozwanego, że pozwany wyraził zgodę na organizację (...) oraz zjazdu w Pałacu Kultury i Nauki w W.. Fakt ten potwierdziła bowiem w swych zeznaniach A. K.. Pozwany nie przedstawił dowodów, które by tym zeznaniom przeczyły. Nadto pozwany nie przedstawił statut (...), dlatego też Sąd Okręgowy nie mógł uznać, aby jedynie twierdzenia pozwanego, co do regulacji zawartych w statucie, a odnoszące się do uprawnień prezesa związku, były prawdziwe.

Nie sposób również zaaprobować zarzutu pozwanego, że o braku zgody Krajowej Rady (...) na wypłacanie wynagrodzeń inspektorom terenowo-prawnym z Funduszu Rozwoju, świadczy brak w tym zakresie odpowiedniej uchwały. Pozwany nie wykazał, aby Krajowa Rada (...) musiała w tym przedmiocie podejmować uchwałę. Wprawdzie pozwany odwołuje się do statutu (...), to jednak statut ten nie został przedstawiony przez pozwanego. Zatem też tut. Sąd nie może ustalić, czy faktycznie Krajowa Rada (...) była zobligowana do wydawania w tym zakresie uchwał.

Nie ma także racji pozwany wskazując, że Sąd Rejonowy, wydając w sprawie zaskarżony wyrok, nie wziął pod uwagę zakresu obowiązków powódki. Sąd Rejonowy miał jednak na uwadze, że zgodnie z zakresem obowiązków, powódka była zobligowana do odmówienia realizacji uchwał, zadań i poleceń niezgodnych z obowiązującym w (...) prawem oraz prawem obowiązującym w kraju, i o tym fakcie powiadomić prezesa pozwanego. Z tego obowiązku pozwany wywodził, że powódka była zobowiązana do poinformowania prezesa (...) o przekroczeniu wydatków przewidzianych w preliminarzu finansowym, obowiązującym w okręgu (...). Jednakże w ocenie tut. Sądu pozwany nie wykazał, aby przekroczenie wydatków zaplanowanych w preliminarzu, prowadziło do naruszenia obowiązującego prawa, krajowego lub obowiązującego w (...). Zresztą do przekroczenia wydatków okręgu (...) pozwanego nastąpiło już w 2013 r., mimo to powódka i wówczas nie informowała o tym prezesa pozwanego i nie ponosiła z tego tytułu odpowiedzialności. Ponadto pozwany tak jak we wcześniejszych twierdzeniach, fakt naruszenia przez powódkę ww. obowiązku wywodzi z treści statutu pozwanego, który jednak nie został przez pozwanego przedstawiony, a zatem Sąd Rejonowy, jak i tut. Sąd nie był wstanie okoliczności tych potwierdzić.

Uzasadnionych podstaw nie miał także kolejny zarzut pozwanego, a mianowicie naruszenia przez Sąd Rejonowy oceny dowodów poprzez pominięcie dowodu z dokumentu „Ustalenia i wniosku z wyników kontroli Okręgowego Zarządu (...) przeprowadzonego w dniach 1-4 grudnia 2015 r. przez Krajową Komisję Rewizyjną (...). Z dokumentu tego wynika, że odpowiedzialność za sytuację finansową okręgu (...) pozwanego oraz niedobór odpowiada powódka. Pozwany pomija jednak, że ww. dokument jest jedynie dokumentem prywatnym, który podlega kontroli co do prawdziwości wskazanych w nim faktów. Sąd Rejonowy słusznie zatem uznał, że dokument ten nie może stanowić wiarygodnego źródła dowodu. Przede wszystkim dokument ten nie może stanowić o odpowiedzialności powódki w zakresie przyczyn wskazanych jej w oświadczeniu o rozwiązaniu z nią umowy o pracę bez wypowiedzenia. To rolą sądu pracy jest bowiem rozstrzyganie o zasadności powództwa – w tym zakresie zasadności złożonego powódce oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, tj. zasadności wskazanych w oświadczeniu przyczyn. Dokument z kontroli, wskazujący na odpowiedzialność powódki za zaniedbania w zakresie spraw finansowych okręgu (...) pozwanego, nie może zatem oceny tej zastępować. Co ważne dokument nie uwzględnia zeznań świadków A. K., K. K. i T. M. (1), których zeznania miały dla sprawy istotne znaczenie, i których zeznania pozwoliły na poczynienie odmiennych, niż wskazane w ww. dokumencie, ustaleń.

Pozwany zarzucił również, że Sąd Rejonowy nie wyjaśnił w sposób dostateczny, dlaczego zeznania świadków T. M. (1), A. K. oraz K. K. uznał za wiarygodne. Jednakże z art. 328 § 2 k.p.c. wynika jasno, że uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Z powyższego wynika zatem, że sąd rozpoznający sprawy jest zobligowany jedynie do wyjaśnienia, dlaczego pewnym dowodom odmówił wiarygodności. Natomiast sąd nie musi wskazywać, dlaczego określonym dowodom przyznał walor wiarygodności. Wobec czego również ten zarzut okazał się nieuzasadniony.

Uznając zatem, że zarzuty pozwanego dotyczące naruszenia prawa procesowego okazały się niezasadne, Sąd Okręgowy przeszedł do rozważenia prawidłowości i zasadności zastosowanych w sprawie przepisów prawa materialnego.

W niniejszej sprawie powódka domagała się zasądzenia od byłego pracodawcy odszkodowania na podstawie art. 56 § 1 k.p. za nieuzasadnione rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez powódkę obowiązków pracowniczych. Zatem w tak określonych graniach powództwa należało ustalić, czy pozwany stosunek pracy z powódką rozwiązała zgodnie z zachowaniem wymagań przewidzianych w kodeksie pracy.

W myśl art. 52 § 1 pkt 1 k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Cytowany przepis nie zawiera katalogu określającego, choćby przykładowo, na czym polega ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych przez pracownika. Z jego treści oraz z wieloletniego doświadczenia orzeczniczego wynika jednak, że nie każde naruszenie przez pracownika obowiązków może stanowić podstawę rozwiązania z nim umowy w tym trybie – musi to być naruszenie podstawowego obowiązku, zaś powaga tego naruszenia rozumiana musi być jako znaczny stopień winy pracownika. Rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 k.p., jako nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy, powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością. Musi być uzasadnione szczególnymi okolicznościami, które w zakresie winy pracownika polegają na jego złej woli lub rażącym niedbalstwie (wyrok Sądu Najwyższego z 2 czerwca 1997 r., I PKN 193/97, OSNAPiUS 1998/9/269).

Z powyższego wynika, że nie każde naruszenie przez pracownika obowiązków może stanowić podstawę rozwiązania umowy w tym trybie art. 52 § 1 ust. 1 k.p. Musi to być naruszenie podstawowych obowiązków, spowodowane przez pracownika świadomie, w sposób przez niego zawiniony oraz stwarzać zagrożenie dla interesów pracodawcy. Jak z tego widać, przy ocenie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych należy brać pod uwagę zarówno stopień natężenia złej woli pracownika, jak i rozmiar szkody, jaką może pociągać za sobą naruszanie obowiązków pracowniczych. Natomiast ocena, czy dane naruszenie obowiązku jest ciężkie, zależy od okoliczności każdego indywidualnego przypadku.

W przedmiotowej sprawie przyczynami uzasadniającymi rozwiązanie z powódką umowy o prace bez wypowiedzenia były: 1) prowadzenie rachunkowości jednostki z uchybieniem przepisom wewnętrznym i zewnętrznym, w tym dokonywaniu zapisów w księgach rachunkowych w oparciu o nieprawidłowo sporządzone dokumenty księgowe, 2) realizacja poleceń w przedmiocie dokonania płatności i przelewów bankowych skutkujących rażącym przekroczeniem wydatków przewidzianych w preliminarzu finansowym Okręgu (...) (...) w W. na rok 2015 r., 3) zaniechanie realizacji obowiązku poinformowania prezesa (...) o poleceniach dokonywania płatności i przelewów bankowych skutkujących rażącym przekroczeniem wydatków przewidzianych w preliminarzu finansowym Okręgu (...) (...) w W. na rok 2015 r., a co za tym idzie sprzecznych z obowiązującym w (...) prawem, a w szczególności § 156 ust. 1 Statutu (...), 4) realizacja poleceń w przedmiocie dokonania płatności i przelewów bankowych oraz uchwał Prezydium Okręgowego Zarządu (...) w W., skutkujących obciążeniem funduszy celowych, tj. Funduszu Rozwoju (...) oraz Funduszu Oświatowego kosztami działań niezgodnych z ich przeznaczeniem oraz zaniechania realizacji obowiązku poinformowania Prezesa (...) o takich poleceniach i uchwałach.

W ocenie Sądu Okręgowego pierwsza wskazana przyczyna jest niekonkretna i z tego powodu nie może w żadnym razie uzasadniać rozwiązania z powódką umowy o pracę. Przyczyna ta nie określa bynajmniej jakie przepisy naruszyła powódka, które zapisy w księgach rachunków zostały dokonane w nieprawidłowy sposób, a także które dokumenty księgowe były prowadzone w sposób nieprawidłowy. Przyczyny rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę powinny być bowiem wskazane na tyle zrozumiale i konkretnie, aby pracownik znał powód rozwiązania z nim umowy o pracę. W niniejszym przypadku powódka takiej wiedzy nie miała.

W zakresie drugiej przyczyny wskazanej powódce w oświadczeniu z 22 grudnia 2015 r., powódka dokonywała przelewów, co zresztą zauważył sam pozwany, na polecenie dyrektora lub prezesa Okręgu (...) (...). W związku z tym już tylko z tego powodu nie sposób w tym zakresie przypisać powódce winy, skoro realizowała polecenie przełożonego. Dodatkowo Sąd Okręgowy wskazuje, że jak wynika z uchwał Prezydium Okręgowego Zarządu (...) do dysponowania środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku bankowym Okręgowego Zarządu (...) (k. 52-55), oprócz podpisu powódki, zawsze akceptacje musiał wyrazić skarbnik K. K., co też czynił. Powódka zatem nie dokonywała przelewów z rachunku bankowego (...) samodzielnie, a zawsze przy zgodzie skarbnika. Wobec powyższego również ta przyczyna nie mogła doprowadzić do przyjęcia, że rozwiązanie z powódką umowy o pracę było uzasadnione.

Trzecia przyczyna, z uwagi na którą rozwiązano z powódką umowę o pracę, w ocenie tut. Sądu, nie została przez pozwanego udowodniona. Z zakresu obowiązków powódki wynikało, że powódka była zobligowana do odmówienia realizacji uchwał, zadań i poleceń niezgodnych z obowiązującym w (...) prawem oraz prawem obowiązującym w kraju, i o tym fakcie powiadomić prezesa pozwanego. Z tego obowiązku pozwany wywodził, że powódka była zobowiązana do poinformowania prezesa (...) o przekroczeniu wydatków przewidzianych w preliminarzu finansowym, obowiązującym w okręgu (...). Jednakże materiał dowodowy nie pozwolił na ustalenie, chociażby czy i jakie przepisów prawa powódka naruszyła. Pozwany nie złożył do akt sprawy statutu, z którego obowiązek ten miałby wynikać. Nadto do przekroczenia wydatków wskazanych w preliminarzu u pozwanego już dochodziło np. w 2013 r., i mimo to powódka wówczas nie ponosiła za taki stan rzeczy odpowiedzialności.

W ocenie tut. Sądu także czwarta przyczyna nie mogła uzasadniać rozwiązania z powódką umowy o pracę. Jak wynika z pisma z 26 maja 2015 r. (k. 23) pozwany już w tej dacie miał wiedzę o tym, że środki zgromadzone na Funduszu Rozwoju i Funduszu Oświatowym są wydatkowane niezgodnie z przeznaczeniem. Z kolei z art. 52 § 2 k.p. wynika, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Rozwiązanie umowy o pracę z powódką nastąpiło natomiast dopiero 22 grudnia 2015 r., a zatem po upływie miesięcznego terminu wskazanego w art. 52 § 2 k.p.

Reasumując zatem powyższe rozważania, Sąd Okręgowy uznał, że pracodawca w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami rozwiązał z powódką umowę o pracę, z tego też powodu uzasadnionym było zasądzenie na rzecz powódki na podstawie art. 56 § 1 k.p. w zw. z art. 58 k.p. odszkodowania w wysokości 21.343,50 zł.

Sąd Okręgowy o kosztach procesu w postępowaniu apelacyjnym orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik procesu (art. 98 k.p.c.) oraz zasadą rozstrzygania o kosztach w orzeczeniu kończącym sprawę w danej instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). Pozwany okazał się stroną przegrywającą postępowanie apelacyjne. W toku postępowania apelacyjnego powódka poniosła koszty zastępstwa procesowego w kwocie 120,00 zł (§ 10 ust. 1 pkt 1 w zw. § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.). Pozwany zatem winien zwrócić na rzecz powódki ww. kwotę tytułem kosztów procesu.

Mając na uwadze całość rozważań, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację pozwanego oddalił, jako bezzasadną.