Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 6 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Zofia Lehmann

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy Elżbieta Witaszczyk

po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2017 r. w Poznaniu na rozprawie sprawy z powództwa

S. Z., zam. ul. (...), (...)-(...) T.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W., ul. (...), (...)-(...) W.

- odszkodowania z tytułu wypadków komunikacyjnych

I.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda:

a.  kwotę 41.000,-zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 listopada 2012 roku, przy czym od 1 stycznia 2016 roku – za opóźnienie – z tytułu zadośćuczynienia za powstałe w jego stanie zdrowia następstwa jego uczestnictwa w zdarzeniu z dnia 6 maja 2012 roku – do dnia zapłaty, oddalając żądanie z tego zakresu w pozostałej części;

b.  kwotę 133,90,-zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 listopada 2012 roku, przy czym od 1 stycznia 2016 roku – za opóźnienie – z tytułu poniesionych przez niego kosztów jego leczenia – do dnia zapłaty, oddalając żądanie z tego zakresu w pozostałej części.

I.  Koszty niniejszego postępowania rozdziela między stronami stosunkowo obciążając nimi każdą z nich w ½ części i w związku z tym:

a.  nakazuje ściągnąć od powoda i pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kwoty po 3.609,-zł z tytułu wydatków poniesionych na przeprowadzone w tej sprawie dowody z opinii biegłych;

b.  pozostałymi wydatkami poniesionymi na przeprowadzone w tej sprawie dowody z opinii biegłych obciążyć każdą ze stron w zakresie już poniesionym;

c.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 20,-zł z tytułu zwrotu części uiszczonej przez niego w części opłaty sądowej;

d.  Kosztem procesowego zastępstwa obciąża każdą ze stron we własnym zakresie.

SSO Zofia Lehmann

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 lipca 2014 roku wniesionym do Sądu Okręgowego w Poznaniu w dniu 11 lipca 2014 roku powód S. Z. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 75.205,17, - zł, w tym:

-kwoty 75.000,- zł tytułem dopłaty do wypłaconego mu przez niego zadośćuczynienia za doznaną przez niego krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 listopada 2012 r. do dnia zapłaty;

-kwoty 205.17,- zł tytułem zwrotu kosztów jego leczenia związanego z powy ższym wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia mu odpisu tego pozwu do dnia zapłaty.

-zasądzenia od niego na jego rzecz zwrotu kosztów niniejszego postępowania - według norm przepisanych, w tym kosztu jego procesowego zastępstwa w wysokości 7.200,- zł wraz z opłatą skarbową od udzielonych przez niego pełnomocnictw w wysokości 34, - zł

Nadto:

-zwolnienia go od ponoszenia kosztów sądowych tej sprawy w całości (k. 1-2).

Uzasadniając powyższe:

–

opisał okoliczności wypadku drogowego, w jakim brał w dniu 6 maja 2012 roku udział będąc pasażerem samochodu osobowego oraz konsekwencje karne, jakie poniósł w związku z tym jego sprawca;

–

powołał się na niezakwestionowanie przez pozwanego jego odpowiedzialności związanej z ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego – tj. ww sprawcy tego zdarzenia;

–

opisał szczegółowo obrażenia, jakich doznał w tego wyniku; przebieg odbytej przez niego na tym tle hospitalizacji, przebieg jego leczenia i przebieg jego rehabilitacji, czemu został poddany celem zniwelowania tych skutków;

–

podał informacje związane z przebiegiem postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez pozwanego, w toku którego przyznał mu on ostatecznie kwotę 64.000,- zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 365,05,- zł tytułem zwrotu poniesionych przez niego kosztów terapii przy przyjęciu 20% jego przyczynienia się do powstania tej szkody;

–

wskazał przyczyny, dla których domaga się zasądzenia od niego wyższego zadośćuczynienia z powyższego tytułu,

–

wyliczył koszty leczenia, jakie poniósł w związku z obrażeniami doznanymi przez niego w cyt. wypadku,

–

uzasadnił roszczenie odsetkowe, właściwość Sądu do rozpoznania tej sprawy oraz żądanie zasądzenia na jego rzecz zwrotu kosztów tego procesu;

–

wskazał podstawy prawne swoich roszczeń (k. 2 – 7 akt).

Postanowieniem z dnia 15 lipca 2014 roku wydanym w przedmiotowym procesie został on zwolniony od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej ponad kwotę 2.000,- zł, zaś w pozostałej części jego wniosek z tego zakresu podległ oddaleniu. (k. 202 -203 verte akt).

W odpowiedzi na pozew z dnia 2 września 2014 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa powoda w całości i zasądzenie od niego na jego rzecz zwrotu kosztów ni niejszego procesu, w tym kosztu jego procesowego zastępstwa - według norm przepisanych oraz kwoty 17,- zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Jednocześnie na podstawie art. 84 k.p.c. zażądał zawiadomienia o toczącym się procesie D. W. (1) i wezwania go do udziału w nim w charakterze interwenienta ubocznego (k. 208 verte akt).

Motywując zaprezentowane stanowisko:

–

przytoczył okoliczności ww wypadku; towarzyszące prowadzonemu przez niego postępowaniu likwidacyjnemu zakończonemu wydaniem decyzji z dnia 14 maja 2013 roku o przyznaniu powodowi zadośćuczynienia i zwrotu kosztów jego leczenia;

–

zakwestionował jego żądanie w zakresie zapłaty przez niego na jego rzecz dodatkowej kwoty z tytułu zadośćuczynienia wskazując z jakich przyczyn - w jego ocenie - kwota już mu przez niego wypłacona w pełni rekompensuje doznaną przez niego krzywdę;

–

zakwestionował jego żądanie w zakresie zapłaty przez niego na jego rzecz dodatkowej kwoty z tytułu zwrotu kosztów jego leczenia zarzucając mu niewykazanie powstania po jego stronie obowiązku ich refundacji;

–

szczegółowo opisał przyczyny, dla których uznał 20% jego przyczynienia się do poniesionych przez niego w zobrazowanych okolicznościach obrażeń podkreślając przy tym, że w jego ocenie kształtuje się ono na znacznie wyższym poziomie tj. 60 % dotycząc jazdy z kierującym pod wpływem alkoholu, nie posiadającym uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi i nie mając zapiętych pasów bezpieczeństwa,

–

zakwestionował roszczenie odsetkowe zgłoszone przez niego w pozwie, podając, iż uzasadnionym jest, by były ewentualnie zasądzone od dnia wyrokowania w tej sprawie;

–

zakwestionował jego żądanie przyznania mu zwrotu kosztu jego zastępstwa procesowego w kwocie przekraczającej stawki minimalne (k. 208-211 verte akt).

Do chwili wydania wyroku w tej sprawie strony nie zmieniły swoich stanowisk ani nie zawarły ugody.

Ustalenia stanu faktycznego:

1.A. W dniu 6 maja 2012 roku w miejscowości K. , w gminie T., na drodze o oznaczeniu (...) , świadek D. W. (1) , kierując samochodem osobowym marki m. (...) (o numerze rejestracyjnym (...)), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, powodując wypadek komunikacyjny poprzez nie dostosowanie prędkości jazdy do panujących warunków, skutkiem czego na łuku drogi w lewo stracił panowanie nad nim doprowadzając do tego, że zjechał on na lewe pobocze, a następnie po skarpie na pole, w wyniku czego jeden z jego pasażerów – powód, doznał obrażeń ciała, stanowiących ciężki uszczerbek na zdrowiu, w postaci rany szarpanej do przestrzeni zaotrzewnowej prawej, złamania kręgosłupa na odcinku od (...) , stłuczenia nerki po stronie prawej z uszkodzeniem moczowodu, złamania wyrostków poprzecznych kręgosłupa na poziomie kręgów L4 do L5, złamania żeber od VII - do XII po stronie prawej.

B. Ww świadek w chwili tego zdarzenia znajdował się w stanie po spożyciu alkoholu; przeprowadzone u niego badanie stanu trzeźwości wykazało jego stężenie na poziomie 0,12 mg/l w wydychanym powietrzu. Nie posiadał on też wówczas stosownych uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych.

-Z kolei w wyniku przeprowadzonego w tym samym celu w dniach od 9 do 10 maja 2012 roku badania kryminalistycznego próbki krwi powoda stwierdzono jego stężenie na poziomie 0,79 promila .

C. Wyrokiem wydanym przez Sąd Rejonowy w Gnieźnie II Wydział Karny w dniu 25 października 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 1000/12 ww świadek został uznany winnym popełnienia zarzucanego mu czynu (wyżej opisanego) tj. przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 177 § 2 k.k. wymierzono mu karę dziewięciu miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawieszono na okres trzech lat próby; jednocześnie na podstawie art. 71 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierzono mu karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 10,- zł każda (bezsporne).

2. A. Pozwany zarejestrowany jest w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...) ; z Działu II rubryki 1 (przedmiot działalności) stosownego dokumentu wynika, że jej przedmiotem jest działalność ubezpieczeniowa.

-W dacie opisanego zdarzenia łączyła go z ww świadkiem umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych stwierdzona polisa o numerze (...) .

-Pismem z dnia 29 sierpnia 2012 roku powód zgłosił mu szkodę osobową, wnosząc o przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego; jednocześnie wystąpił do niego z roszczeniem o przyznanie mu zwrotu kosztów opieki osób trzecich w wysokości 5.760,- zł oraz zwrotu kosztów lepszego odżywiania przez okres 90 dni w wysokości 1.350,- zł, wyznaczając mu termin 30 dni od otrzymania tego wezwania do wypłaty mu co najmniej bezspornej części cyt. zadośćuczynienia. Pismem z dnia 3 października 2012 roku - nadto – powołując się na normę art. 444 § 1 k.c. wniósł o przyznanie mu kwoty 90,89,- zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez niego na nabycie lekarstw i leczenie oraz kwoty 3.640,- zł tytułem zwrotu kosztów jego dojazdów do placówek medycznych (bezsporne, korespondencja stron).

B. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego w sprawie o oznaczeniu (...), zakończonej wydaniem decyzji z dnia 14 maja 2013 roku, przyznał on powodowi kwotę w wysokości 80.000,- zł z tytułu zadośćuczynienia , kwotę w wysokości 5.760,- zł z tytułu zwrotu kosztów opieki ( 90 dni x 8 godz. x 8,- zł), kwotę w wysokości 1.350,- zł z tytułu zwrotu kosztów zaleconej mu diety oraz kwotę w wysokości 456,32,- zł z tytułu zwrotu kosztów leczenia. Jednocześnie zaznaczył, że świadczenia te zostały pomniejszone o 20% z uwagi na jego przyczynienia się do poniesionych przez niego w tym zdarzeniu obrażeń. Powodowi wypłacono powyższe kwoty - potrącone o 20% - w łącznej wysokości 70.053,05,- zł (bezsporne).

3. A. Bezpośrednio po zaistnienia tego zdarzenia powoda przywieziono do Zespołu (...) Intensywnej Terapii w G. po uprzednim zaintubowaniu go; był nieprzytomny; miał rozległą, obficie krwawiącą ranę pod prawym XII żebrem o długości ok. 10 cm, drugą ranę o długości ok. 4 cm, a nadto drobne rany na szczycie głowy. Przebywał w dniach od 6 do 9 maja 2012 roku – rozpoznano wówczas u niego uraz narządów jamy brzusznej oraz wstrząs; w związku z tym wykonano mu doraźnie zabieg laparotomii ratunkowej z zaopatrzeniem krwawiących narządów prowadząc jednocześnie intensywne leczenie farmakologiczne. Nadto – na podstawie badań diagnostycznych i obserwacji - stwierdzono u niego wielomiejscowe złamania kręgosłupa lędźwiowego, niedowład prawej kończyny dolnej, złamania żeber prawych od VII do XII ze stłuczeniem płuca prawego; krwiak zaotrzewnowy prawostronny; rozległe uszkodzenia tkanek miękkich i mięśni tylno-bocznej strony okolicy lędźwiowej.

- Po wykryciu u niego uszkodzenia moczowodu prawego przekazano go do dalszego leczenia na Oddział Anestezjologii Intensywnej (...) Szpitala Miejskiego im. (...) w P..; nadal w stanie nieprzytomności i z intubacją; gdzie hospitalizowano go w dniach od 9 do 18 maja 2012 roku. Wówczas zdiagnozowano u niego obrażenia wielonarządowe, prawostronny zaciek moczowy leczony operacyjnie oraz zapalenie błony maziowej prawego stawu kolanowego. W dniu 11 maja 2012 roku przeprowadzono odnośnie niego specjalistyczne konsultacje z dziedzin: chirurgii ogólnej, chirurgii pourazowej oraz neurochirurgii; wykonywano mu także badania dotyczące m.in. głowy, klatki piersiowej, kręgosłupa i miednicy; w wyniku których ujawniły się u niego obrażenia w postaci uszkodzenia mięśni powłok brzusznych strony prawej. W związku z tym dniu 12 maja 2012 roku zastosowano wobec niego zabieg laparotomii z zaopatrzeniem uszkodzonego moczowodu prawego i nadal intensywne leczenie farmakologiczne; rozpoczęto też stopniowo wybudzanie go, do którego doszło w dniu 15 maja 2012 roku.

- Wybudził się on z kontaktem logicznym; spełniał kierowane do niego polecenia; był wydolny krążeniowo - dlatego też z powrotem stał się pacjentem ww Zespołu (...) w G. , w którym przebywał do dnia 8 sierpnia 2012 roku. Podczas tego pobytu potwierdzono wcześniej postawione mu diagnozy i stwierdzono stan po wypadku komunikacyjnym. Wówczas dwukrotnie poddano go zabiegom operacyjnym mającym na celu oczyszczanie tkanek martwiczych jego brzucha i boku prawego; nie zaprzestając leczenia zachowawczego. W tym czasie był on pacjentem leżącym; ale z logicznym kontaktem; samodzielnie spożywającym posiłki. Przez cały ten czas prowadzona była w stosunku do niego rehabilitacja przyłóżkowa, a od dnia 13 lipca 2012 roku – po uprzedniej konsultacji ortopedycznej - rozpoczęto jego pionizację. W tego efekcie po zakończeniu jego terapii szpitalnej poruszał się on na wózku inwalidzkim i przy pomocy tzw. balkonika. W dalszym ciągu wykonywano też mu badania diagnostyczne brzucha, układu moczowego oraz badania radiologiczne kręgosłupa i miednicy, które ujawniły u niego złamania kręgów (...) i L4 do L5, bez uszkodzeń kostnych miednicy.

B. Po powrocie do miejsca swojego zamieszkiwania powód przez pierwsze kilka tygodni przebywał głównie w łóżku; później zaś stopniowo ćwiczył chodzenie, jazdę ww wózkiem – co trwało przez około pół roku po wyjściu przez niego ze szpitala. Przez kolejne pół roku poruszał się przy pomocy dwu kul inwalidzkich, a następnie po kolejnym pół przy pomocy jednej; aktualnie porusza się on samodzielnie.

- Przez około 6 miesięcy po zakończeniu jego hospitalizacji codziennie przychodziła do niego pielęgniarka celem zmiany opatrunków brzucha i boku prawego.

- Kontrole jego stanu zdrowia następowały w trakcie wizyt w Poradni Chirurgicznej Ogólnej oraz Poradni Neurologicznej w ww Zespole (...) w G.; gdzie aplikowano mu okresowo leki wspomagające regenerację nerwów oraz przeciwbólowe.

- W dniach od 20 lutego do 4 marca 2013 roku. przebywał on na Oddziale Neurologicznym Zespołu (...) w G., gdzie rozpoznano u niego: niedowład wiotki prawej kończyny dolnej, uszkodzenie nerwu kulszowego prawego, stan po urazie wielonarządowym oraz złamanie kręgosłupa tj. trzonu (...) i wyrostków poprzecznych L4 i L5. Podczas pobytu tam wykonano mu ponownie szereg badań obrazowych kręgosłupa stwierdzając niestabilne złamanie jego łuków L5 z przemieszczeniem tego kręgu o 15 mm w stosunku do kręgu S1; ogromną przepuklinę L5-S1 uciskającą prawy korzeń nerwowy; poprzeczne złamanie kości krzyżowej S2. Z kolei wykonane mu badanie elektromiograficzne z dnia 24 lutego 2013 roku wykazało u niego znaczny stopień uszkodzenia włókien ruchowych nerwu strzałkowego prawego na całej długości w przebiegu uszkodzenia korzeni brzusznych oraz nerwu kulszowego prawego.

- Był on również poddany w dniu 27 lutego 2013 roku., konsultacji w Poradni Neurochirurgicznej w P. przy (...) Szpitalu Miejskim im. (...), w której nie stwierdzono potrzeby jego leczenia z tego zakresu.

- Po upływie tej terapii szpitalnej prowadził on dalsze leczenie w Poradni Neurologicznej Zespołu (...) w G. - leczący go lekarz tej specjalności w dniu 29 września 2013 roku stwierdził u niego niedowład wiotki kończyny dolnej prawej; wyraźne jej osłabienie; ujemne odruchy głębokie; opadanie stopy prawej; zaburzenia czucia powierzchniowego brzucha po stronie prawej.

- Nadto – odbywa on wizyty kontrolne u lekarza rodzinnego, który wypisuje mu recepty na leki przeciwbólowe i na maści.

- W dniu 18 lutego 2014 r. wydana została decyzja o umiarkowanym stopniu jego niepełnosprawności na stałe; obecnie otrzymuje stałą rentę socjalną w wymiarze 600,- zł misięcznie .

C. Przed partycypacją w powyższym zdarzeniu nie miał on stałego zatrudnienia – wykonywał prace dorywcze, głównie rolnicze; nie posiada on zawodu; ma wykształcenie podstawowe. Po powyższym fakcie nie podjął on żadnego zatrudnienia.

- Po zakończeniu w dniu 8 sierpnia 2012 roku leczenia szpitalnego .wymagał on pomocy w powinnościach z zakresu higieny osobistej; przy przygotowywaniu posiłków; przy zmianie opatrunków i przy innych czynnościach domowych – trwało to do czasu uzyskania przez niego możliwości samodzielnego poruszania się tj. m.w. przez 6 tygodni. Taka opieka była mu potrzebna w tym czasie przez 4 h dziennie; a przez dalsze 6 miesięcy w mniejszym zakresie, bo przez m.w. 2 h dziennie.

D. Powód zamieszkuje ze swoją partnerką i ich trojgiem dzieci. Od około 2014 roku., tj. po zwiększeniu się jego możliwości ruchowych – pomaga przy opiece nad nimi; przy pracach z zakresu domowego gospodarstwa jak sprzątanie; przygotowywanie posiłków; robienie zakupów. Nie może jednak wykonywać prac fizycznych wymagających dźwigania, noszenia ciężkich przedmiotów; prac wymagających obciążania kręgosłupa oraz długotrwałego stania i chodzenia – dlatego też, także w kontekście z jego wykształceniem ma trudności ze znalezieniem adekwatnego do tego zatrudnienia; zresztą nie poszukuje go. Obecnie - poza zażywaniem leków przeciwbólowych – nie wymaga terapii.

4. A. W kontekście z doznanymi przez niego obrażeniami w związku z jego uczestnictwem w cyt. zdarzeniu:

– w postaci rozległej rany szarpanej brzucha oraz boku prawego z uszkodzeniem mięśni powierzchniowych i głębokich tych okolic (mięśnie skośny brzucha zewnętrzny i wewnętrzny, poprzeczny brzucha, prosty brzucha, najszerszy grzbietu, czworoboczny lędźwiowy, prostownik grzbietu, możliwe również uszkodzenie mięśni lędźwiowych i kolcowo-lędźwiowych); uszkodzenia korzeni nerwowych prawostronnych i splotu lędźwiowego prawego powstał u niego uszczerbek na zdrowiu według pozycji 58b tabeli uszczerbków z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 roku w wysokości 20 %;

- w postaci złamania żeber prawych od VII do XII prawych z przemieszczeniami powstał u niego uszczerbek na zdrowiu według pozycji 58a cyt. tabeli w wysokości 10%;

- w postaci złamania łuków (...) kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego, trzonu (...) , wyrostków poprzecznych prawych od L2 do L5, kręgozmyku i dyskopatii pourazowej na odcinku od L5 do S1 powstał u niego uszczerbek na zdrowiu według pozycji 90a cyt. tabeli w wysokości 15%

- w postaci złamania kości krzyżowej i uszkodzenia stawu krzyżowo-biodrowego prawego według pozycji 95 cyt. tabeli powstał u niego uszczerbek na zdrowiu w wysokości 15% (dokumentacja medyczna, opinia biegłego z dziedziny ortopedii wraz z opiniami uzupełniającymi).

B. Powód w rezultacie powyższego doznał także szeregu urazów z zakresu chirurgii ogólnej w postaci:

–

rozległej rany szarpanej powłok brzusznych penetrującej do przestrzeni zaotrzewnowej - po stronie prawej;

–

rozległego krwiaka przestrzeni zaotrzewnowej;

–

obrzęku mięśni: lędźwiowego większego oraz biodrowo-lędźwiowego;

–

złamania żeber od X do XII po stronie prawej w odcinku tylnym z przemieszczeniem oraz na odcinku od VII do IX po stronie prawej bez przemieszczeń.

1. Uraz jamy brzusznej, jakiego doznał miał charakter masywny, o czym świadczyło m.in. przerwanie moczowodu, które w urazach wielonarządowych nie jest częste. Zaopatrzenie rany powłok brzusznych wymagało u niego częściowej resekcji martwiczych tkanek oraz mięśnia skośnego zewnętrznego po stronie prawej – czego konsekwencją mogą być, oprócz deformacji, ich osłabienie po tej stronie, podatność na wystąpienie przepukliny w bliźnie pooperacyjnej; dolegliwości bólowe występujące zwłaszcza podczas wysiłku i wzmożonej tłoczni brzusznej wymuszające ograniczanie go.

2. Z kolei pełna resorpcja krwiaka przestrzeni zaotrzewnowej może trwać kilka miesięcy; może przebiegać bezobjawowo, ale i może dojść do infekcji oraz konieczności drenażu i antybiotykoterapii. Toteż łączny uszczerbek na zdrowiu powoda z uwagi na to wynosi według pozycji 65 cyt. tabeli 30%.

3. Urazy klatki piersiowej – natomiast - mogą powodować jej deformację; upośledzenie ruchomości po tej stronie; dolegliwości bólowe podczas oddechów; neuralgie międzyżebrowe wymagające zastosowania środków przeciwbólowych oraz znacznych ograniczeń w podejmowaniu wysiłku fizycznego. Stłuczenie tkanki płucnej wiązać się może – ponadto - z podatnością na infekcje dolnych dróg oddechowych i upośledzenia wydolności oddechowej. Uszczerbek na zdrowiu powoda z uwagi na to wynosi według pozycji 58a cyt. tabeli 10%.

- Ujemne następstwa w/w obrażeń mogły ujawnić się od razu po ich doznaniu, ale i mogą nawet po upływie kilku lat; mogą także występować przez kilka lat, a nadto nasilać się podczas podejmowania wysiłku fizycznego czy infekcji dróg oddechowych. Niemniej dalsze ich leczenie nie jest konieczne; wskazana jest jedynie u niego okresowa kontrola chirurgiczna i pulmonologiczna z wykonaniem badań USG jamy brzusznej oraz RTG klatki piersiowej; także ograniczenie podejmowania wysiłków fizycznych; jednakże nie jest on ograniczony w zakresie samodzielności (dokumentacja medyczna, opinia biegłego z dziedziny chirurgii ogólnej wraz z opiniami uzupełniającymi).

C. W związku z uczestnictwem w zdarzeniu z dnia 6 maja 2012 roku. powód doznał także urazu narządu układu moczowego – uszkodzenia moczowodu prawego; zabieg operacyjny na tym tle wykonano mu pięć dni po jego powstaniu; zatem okres jego trwania szacować należało od momentu jego zaistnienia aż do zakończenia wiążącego się z tym leczenia i rehabilitacji, czym było zagojenie się rany pooperacyjnej (ok. 10 dni). Z urologicznego punktu widzenia, stopień jego samodzielności nie uległ zmianie w stosunku do okresu poprzedzającego powyższe; nie skutkowało to u niego trwałymi ograniczeniami życiowymi w zakresie funkcjonowania układu moczowego (dokumentacja medyczna, opinia biegłego z dziedziny urologii).

D. Wskutek udziału w opisanym zdarzeniu doznał on także urazów o charakterze neurologicznym, w następstwie których wystąpił u niego niedowład wiotki prawej kończyny dolnej z opadaniem stopy prawej, co w znaczny sposób utrudnia mu funkcje lokomocyjne; w związku z powyższym zmuszony jest do używania ortezy. Wymagać to będzie poddania się przez niego wieloletniej procedurze rehabilitacyjnej; złamania struktur kostnych – zaś - będą okresowo powodowały u niego dolegliwości bólowe. Mimo tego – na podłożu neurologicznym – jest on samodzielny; występujący u niego cyt. niedowład, podlega korekcie wskazaną ortezą, w której chodzenie, stanie i siadanie są niezaburzone. Dysfunkcja ta będzie, jednak, powodować u niego ograniczenie w podjęciu pracy wymagającej chodzenia; dźwigania czy obciążania kręgosłupa.

- Uszczerbek na zdrowiu powoda z uwagi na to wynosi - według pozycji 181 cyt. tabeli 15% (dokumentacja medyczna, opinia biegłego z dziedziny neurologii wraz z opinią uzupełniającą).

5. Analiza czasowo-przestrzenna dokonana w celu kryminalistyczno-technicznej rekonstrukcji przedmiotowego zdarzenia tj. wypadku drogowego, do którego doszło w dniu 6 maja 2012roku m.in. z udziałem powoda wykazała, iż kierujący samochodem marki m. (...) – świadek D. W. (1) , jadąc pod wpływem alkoholu, bez uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych, nie zapanował nad nim na prostym odcinku drogi, w wyniku czego zjechał nim na lewe pobocze, a następnie wpadł w poślizg, pozostawiając ślady zarzucania. Gdy pojazd ten wjechał w poślizgu bocznym na skarpę doszło do zagłębienia się jego kół w miękkiej ziemi; głębokiego ich rycia w podłożu, co spowodowało zmniejszenie ich poślizgu i zwiększenie momentu siły odpowiadającej za jego wywrócenie się. Istotnym było również to, że spadek terenu w tamtym miejscu dodatkowo sprzyjał temu.

- Wskutek powyższego powód został wyrzucony z niego – w przeciwieństwie do pozostałych jego pasażerów tj. ww świadka D. W. (1) i świadka W. M. , siedzących na przednich fotelach tego pojazdu. Nie ponieśli oni poważniejszych obrażeń w tego wyniku; drugi z nich miał niewielkie rany głowy, pierwszy zranił się w ramię i w ucho. Powód – natomiast - podczas wyrzucenia go z niego i uderzenia o podłoże doznał poważanych obrażeń ciała - w przebiegu tego zdarzenia mogło dojść do odkształcenia górnej wewnętrznej ramy pokrywy tylnej cyt. pojazdu, co wskazywało na to, że siła odkształcająca była przyłożona od jego środka na jego zewnętrze.

-Samochód ten marki m. (...) posiadał w konsekwencji tej akcji uszkodzone boki, tył i zawieszenie, co przesądzało o tym , że doszło do wywrócenia się go na skarpie i częściowo na polu uprawnym; jego stan techniczny przed tym zdarzeniem nie miał, więc, wpływu na jego przebieg. Brak było też w zgromadzonym w tym postępowaniu materiale dowodowym przesłanek mogących świadczyć o przyczynieniu się innych osób do jego zaistnienia.

-Jednakże powód – choć nie bezpośrednio do niego – to poprzez niezastosowanie się do obowiązujących przepisów ruchu drogowego polegające na nie zapięciu pasów bezpieczeństwa, w sposób znaczący przyczynił się do zakresu doznanych przez niego w jego następstwie obrażeń (opinia biegłych z zakresu technicznej i kryminalistycznej rekonstrukcji wypadków). Z jego słów wypowiedzianych w składanych w tej sprawie zeznaniach, jak i w rozmowie z cyt. biegłym C. Ż. co prawda wypływało, że nie pamięta on czy tak było; niemniej – w pierwszej kolejności zaznaczenia wymagało, że nie stwierdzono u niego charakterystycznych obrażeń ciała będących wynikiem ich zapięcia; nawet przy zapiętych, bowiem, w okolicznościach tego zdarzenia doznałby on obrażeń prawej strony ciała w obrębie tułowia (klatka piersiowa, miednica), być może i odcinka lędźwiowego z uszkodzeniem korzeni nerwowych. Zapięte pasy bezpieczeństwa spełniają, bowiem, zasadniczą rolę ochronną wyłącznie poprzez zapobieżenie przemieszczaniu się osób pozostających wewnątrz danego pojazdu do przodu w przypadku zderzenia czołowego lub narożnikowego z określoną przeszkodą; natomiast w uderzeniach bocznych, jak w przedmiotowym przypadku, nie spełniają jej. Tym samym powód zajmujący miejsce pasażera na tylnym fotelu wskazanego samochodu, a więc w rejonie działania największej jego siły, narażony był i tak na powstanie nawet ciężkich obrażeń; zapięte pasy bezpieczeństwa nie dawały mu w analizowanych okolicznościach pełnego zabezpieczenia przed ich powstaniem. Jednakże ich zapięcie przez niego skutkowałoby ograniczeniem ich rozmiaru; skoro nie doznałby on obrażeń okolicy lędźwiowej prawej, moczowodu i najprawdopodobniej odcinka piersiowo-lędźwiowego kręgosłupa (rozległa rana szarpana brzucha i boku prawego z uszkodzeniem mięśni powierzchownych i głębokich tych okolic). W konsekwencji tego nie doznałby uszczerbku na zdrowiu, definiowanego według pozycji 65 cyt. tabeli i istniejącego obecnie w tej płaszczyźnie na poziomie 30% (dokumentacja medyczna, opinia biegłego sądowego z dziedziny medycyny sądowej wraz z opiniami uzupełniającymi).

6. W przyczynowym związku z jego uczestnictwem w cyt. zdarzeniu z dnia 6 maja 2012 roku i doznanymi w tego wyniku obrażeniami poniósł on koszty swojego leczenia w łącznej wysokości 712,78,- zł. Były to koszty dotyczące zakupu przez niego niezbędnych środków opatrunkowych (kompresy, gazy jałowe, plastry), balsamów, maści i żeli (avilin, altacet, naklofen, naproxen) oraz leków przeciwbólowych (ketonal, nurofen), a nadto skorzystania przez niego z porady neurologicznej i zakupu podciągacza-ortezy na niedowład prawej kończyny dolnej z opadającą prawą stopą. Pozwany w wymienionym postępowaniu likwidacyjnym przyznał mu z tego tytułu kwotę 456,32,- zł, jednakże pomniejszył jej wypłatę o 20% z racji przyczynienia się przez niego do powstałych obrażeń poprzez jazdę z kierowcą będącym pod wpływem alkoholu.

Naprowadzony stan faktyczny znalazł oparcie w treści:

–

zeznań świadków: M. W. z k. 25 , P. S. z k. 253, W. M. z k. 253 , K. S. z k. 26, A. R. (1) z k. 27 ;

–

dokumentów z kart 12 - 13 (wyrok Sądu Rejonowego w Gnieźnie z dnia 25 października 2012 roku.), 14-187 (dokumentacja medyczna), 188-194, 239 -241 (korespondencja stron), 215 - 223 (odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego), 226 - 238 (dokumentacja policyjna);

–

opinii biegłych sądowych z dziedziny kryminalistycznej i technicznej rekonstrukcji wypadków drogowych z dnia 26 maja 2015 roku. wykonanej przez R. P. ze Stowarzyszenia (...) Oddziału w K. (k. 293-302);

–

opinii biegłego sądowego z dziedziny medycyny sądowej C. Ż. z dnia 14 sierpnia 2015 roku. (k. 323-328) wraz z opiniami uzupełniającymi z dnia 12 października 2016 roku (k. 495-496) i 29 marca 2017 roku. (k. 557-558);

–

opinii z dziedziny ortopedii A. R. (2) z (...) sp. z (...) z/s w W. z dnia 12 grudnia 2015 roku, (k. 347-357) wraz z opiniami uzupełniającymi z dnia 22 marca 2016 roku (k. 412-414) i 8 września 2016 roku (k. 509-513);

–

opinii z dziedziny chirurgii ogólnej A. M. z (...) sp. z (...) z/s w W. - z dnia 16 stycznia 2016 roku (k. 358-363) wraz z opiniami uzupełniającymi z dnia 30 czerwca 2016 roku (k. 415-417) i z września 2016 roku (k. 514-516);

–

opinii z dziedziny urologii R. H. z (...) sp. z (...) z/s w W. - z dnia 10 stycznia 2016 roku (k. 364-367);

–

opinii z dziedziny neurologii E. K. z (...) sp. z (...) z/s w W. - z dnia 16 kwietnia 2016 roku (k. 418-429) wraz z opinią uzupełniającą z dnia 30 września 2016 roku (k. 517-521);

–

zeznań powoda (adnotacja 00:10:51 e-protokołu rozprawy z dnia 27 stycznia 2015 r. k. 278) akt.

Analiza i ocena zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego:

W jego skład w niniejszym postępowaniu weszły dokumenty o charakterze prywatnym; zeznania świadków; zeznania powoda oraz opinie biegłych.

A. Definicja dotycząca dokumentu urzędowego zawarta jest w normie art. 244 k.p.c. mówiącej, że… stanowią one dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone…- w niniejszej sprawie były nimi odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego, orzeczenia sądowe i dokumentacja policyjna.

O dokumencie prywatnym - natomiast - mowa jest w normie art. 245 k.p.c. … stanowiącym dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła zawarte w nim oświadczenie…; - w niniejszym postępowaniu były nimi pozostałe opisane wyżej.

Warunki zaprzeczenia ich prawdziwości uregulowane zostały odpowiednio w normach art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. – żadna ze stron przy udziale art. 232 k.p.c. z tego nie skorzystała; brak było też przesłanek ku temu, by inicjatywę taką podjąć z urzędu.

B. W roli świadków w przebiegu tego procesu wystąpili:

-Z inicjatywy powoda: M. W. (partnerka powoda), P. S. (brat powoda).

-Z inicjatywy pozwanego: W. M., K. S., A. R. (1).

Na rozprawie w dniu 3 grudnia 2014 roku pominięto dowód z przesłuchania w charakterze świadka A. R. (3) wobec cofnięcia go przez pełnomocnika pozwanego (k. 264 akt); natomiast na rozprawie w dniu 27 stycznia 2015 roku dowód z przesłuchania w charakterze świadka D. W. (1) wobec jego dwukrotnego, nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na rozprawie, skutecznego wezwania i nałożenia grzywny (k. 278 w zw. z k. 264, 266 akt).

Relacje ww świadków w pełni zasłużyły na obdarzenie ich wiarą z uwagi na jednoznaczność i zgodność ich wypowiedzi. Ich lektura czytelnie wskazała na to, że podawali oni dane oparte na ich bezpośrednich obserwacjach związanych z ich pobytem na miejscu analizowanego zdarzenia - bez elementów subiektywizmu; przypuszczeń; kierowania się nieadekwatnymi emocjami; zeznawali oni w sposób jasny, logiczny i konsekwentny. Ich wiedza na temat jego przebiegu była zasadniczo żadna, bowiem nie byli oni jego obserwatorami - za wyjątkiem świadka W. M., który razem z powodem i świadkiem D. W. (1) brał w nim udział.

-O jego skutkach w odniesieniu do powoda zeznawała m.in. świadek M. W. , jego partnerka; mająca w tym aspekcie największą wiedzę; skoro to ona sprawowała nad nim opiekę, w czasie, gdy jego stan zdrowia nie pozwalał mu na samodzielne funkcjonowanie w codziennym życiu (zmieniała opatrunki, pomagała w standardowej pielęgnacji). Wiedzę na ten temat posiadał także świadek P. S. – jego brat pomagający jej w tym. Oczywiste było, że do tego, co powiedzieli podejść było trzeba z ostrożnością - jasnym było,bowiem, że z racji ich p powiazań pozycja powoda w niniejszym procesie była im bliższa od pozycji pozwanego. Niemniej – z rozważanego punktu widzenia należało zaprezentować wobec nich pozytywny stosunek; miały one, bowiem, pełne wsparcie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w przebiegu tego procesu; w szczególności w dokumentacji medycznej oraz opiniach opracowanych w jego trakcie przez biegłych z różnych dziedzin medycyny.

-Zeznania świadka W. M. w zasadzie niczego dla istoty tej sprawy nie wniosły z racji jego niepamięci co do przebiegu tego zdarzenia; w tym co do istotnego elementu, jakim był fakt zapięcia lub nie przez powoda pasów bezpieczeństwa.

-Zeznania pozostałych świadków ograniczyły się do zobrazowania sytuacji istniejącej już po zaistnienia analizowanego zdarzenia i organizacji przez nich pomocy biorącym w nich udział.

C. Opinie biegłych.

W szeregu spraw zachodzi konieczność skorzystania z wiadomości specjalnych – naprzeciw temu wychodzą unormowania art. 232 k.p.c. w powiązaniu z art. 278 par. 1 k.p.c. Sytuacja taka powstała i w niniejszej sprawie koncentrując się na dziedzinach dotyczących kryminalistycznej i technicznej rekonstrukcji wypadków drogowych oraz medycyny o wielu specjalnościach – dlatego też wnioski złożone przez powoda i pozwanego w tym aspekcie podległy uwzględnieniu. W przebiegu tego procesu powstały:

-opinia z dziedziny kryminalistycznej i technicznej rekonstrukcji wypadków drogowych, do opracowania której zaangażowano R. P. ze Stowarzyszenia (...) samochodowych (...) Oddziału w K. , będącego także biegły sądowym (k. 293 – 302 akt);

-opinia z dziedziny medycyny sądowej, której opracowanie zlecono stałemu biegłemu sadowemu C. Ż. (k. 323 – 328, 495 – 496, 557 - 558 akt),

-opinia z dziedziny medycyny o specjalności urologii, której opracowanie zlecono R. H. z (...) sp. z (...) z/s w W. (k. 364 - 367

-opinia z dziedziny medycyny o specjalności chirurgii ogólnej, do której opracowania zaangażowano A. M. z (...) sp. z (...) z/s w W. (k. 358 – 363, 415 – 417, 514 - 516 akt),

-opinia z dziedziny medycyny o specjalności ortopedii, do opracowania której zaangażowano A. R. (2) z (...) sp. z (...) z/s w W. (k. 347 – 357, 412 – 414, 509 - 513 akt),

-opinia z dziedziny medycyny o specjalności neurologii, do opracowania której zaangażowano E. K. z (...) sp. z (...) z/s w W. (k. 418 – 429, 517 – 521 akt);

1. Opinię z dziedziny kryminalistyczno-technicznej rekonstrukcji wypadków drogowych , sporządzoną przez R. P. ze Stowarzyszenie (...) Oddział w K. z dnia 26 maja 2015 roku uznać należało za przydatną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy Podkreślić było trzeba, że została ona sporządzona przez osobę dysponującą szeroką wiedzą i doświadczeniem z tego zakresu zyskanymi na polu teorii i praktyki - na podstawie zebranego w tej sprawie materiału dowodowego, w tym dokumentacji fotograficznej powstałej bezpośrednio po zaistnieniu analizowanego zdarzenia i wykonanej przez funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w G. . Zaprezentowane w niej wnioski zostały należycie uzasadnione; nie zawierały logicznych błędów; i co w tej sprawie było bardzo ważne – wobec praktycznie braku materiału osobowego co do jego przebiegu - poprzedzone były zrozumiałym i czytelnym wywodem prowadzącym do ich wyprowadzenia z podaniem przesłanek, na których zostały oparte. Na ich podstawie ustalenie tego oraz jego analizy czasowo-przestrzennej było możliwe. Zarzuty do niej zgłosił wyłącznie powód - pismem procesowym z dnia 25 czerwca 2015 roku. wywiódł szereg uwag odnośnie jej treści i przedstawionych konkluzji wnosząc przy tym o wydanie opinii uzupełniającej z udziałem biegłego z zakresu medycyny sądowej ; wniosek ten został uwzględniony (k. 315 – 319 akt).

2. Opracował ją stały biegły sądowy z tej dziedziny C. Ż.; biegły o wieloletnim doświadczeniu w tym zakresie i wiążących się z tym wysokimi kompetencjami na tym tle – pochodziła ona z dnia 14 sierpnia 2015 roku wraz z opiniami uzupełniającymi z dnia 12 października 2016 roku (k. 495 – 496 akt) i 29 marca 2017 roku (k. 557 – 558 akt). Sporządzenie przez niego uzupełniających determinowane było zastrzeżeniami zgłoszonymi do jej treści przez pozwanego (k. 400 – 401 akt). W ich zawartości odniósł się on szczegółowo do nich, udzielając wyczerpujących odpowiedzi na zredagowane przez niego pytania. W szczególności wskazał - co stanowiło jeden z istotnych elementów w ustaleniach faktycznych tej sprawy w obszarze przyczynienia się przez powoda do doznanych przez niego w opisanych okolicznościach obrażeń – że, wbrew jego ocenie, doznałby on obrażeń prawej strony ciała w obrębie tułowia (klatka piersiowa, miednica), powodowanych przemieszczeniem się jego uczestników w jego trakcie w kierunku prawego boku pojazdu, którym się poruszali, nawet przy zapiętych pasach bezpieczeństwa. Nie negował przy tym możliwości, iż doznałby on wówczas także obrażeń okolicy lędźwiowej z uszkodzeniem korzeni nerwowych.

-W jednym z zarzutów do jego stanowiska prezentowanego w ww opinii - pozwany stawiał tezę, iż z dużym prawdopodobieństwem można by było poczynić ustalenie, iż gdyby powód miał zapięte pasy bezpieczeństwa, to obrażenia, jakie mógłby wówczas odnieść obejmowałyby wyłącznie głowę i ewentualnie szyję. Ww biegły – jednak – w sposób absolutnie przekonywujący i w pełni zrozumiały temu zaprzeczył tłumacząc, że zapięte pasy bezpieczeństwa spełniają rolę ochronną, polegającą na zapobieżeniu przemieszczaniu się osób pozostających wewnątrz danego pojazdu do przodu w przypadku zaistnienia zderzeń czołowych lub narożnikowych z określoną przeszkodą; natomiast w uderzeniach bocznych - jak w przedmiotowym przypadku - jej nie spełniają. Tym samym powód zajmujący w analizowanym momencie miejsce na tylnym fotelu ww samochodu, a więc w rejonie działania największej jego siły, narażony był na powstanie nawet ciężkich obrażeń ciała. Zapięcie pasów bezpieczeństwa w tych realiach, bowiem, nie dawało mu pełnego zabezpieczenia przed ich powstaniem; determinując jedynie ograniczenie ich rozmiaru (tzn. nie doznałby on obrażeń okolicy lędźwiowej prawej, moczowodu i najprawdopodobniej odcinka piersiowo-lędźwiowego kręgosłupa - k. 496 akt).

-Druga z uzupełniających opinii z tego zakresu powstała w tej sprawie - z dnia 29 marca 2017 roku – także z inicjatywy pozwanego była tylko doprecyzowaniem poglądu jej autora wynikającego z poprzednich w aspekcie cyt. obrażeń ujawnionych u powoda. W jej wnioskach podał on ponownie, że pozostawanie przez niego w trakcie spornego zdarzenia w zapiętych pasach bezpieczeństwa skutkowałoby brakiem doznania przez niego uszkodzenia powłok jamy brzusznej – rozległej rany szarpanej brzucha i boku prawego z uszkodzeniem mięśni powierzchownych i głębokich tych okolic; w konsekwencji czego nie doznałby uszczerbku na zdrowiu w wysokości 30% w tym obszarze.

Raz jeszcze podkreślenia wymagała jej przydatność dla rozstrzygnięcia sporu stron; iż odpowiadała ona postawionej jej tezie; wyjaśniała z perspektywy wiadomości specjalnych postawione przed jej autorem zagadnienia charakteryzując się rzetelnością, zupełnością i logiką.

3.. W taki sam sposób ocenić należało opinie sporządzone w tej sprawie przez biegłych z (...) sp. z (...) z/s w W. :

- R. H. z dziedziny urologii pochodzącą z dnia 10 stycznia 2016 roku ,z treści której wynikało, iż obrażenia urologiczne, jakich w wyniku partycypacji w opisywanym zdarzeniu doznał powód nie skutkowały po jego stronie trwałymi ograniczeniami życiowymi w zakresie czynności układu moczowego, a zatem w tym zakresie nie wystąpił u niego trwały uszczerbek na zdrowiu.

- A. R. (2) z dziedziny ortopedii pochodzącą z dnia 12 grudnia 2015 roku

- A. M. z dziedziny chirurgii ogólnej pochodzącą z dnia 16 stycznia 2016 .

Do opinii tych powód nie zgłosił zastrzeżeń; pozwany – zaś – w pismach procesowym z dni 1 marca 2016 roku oraz 24 sierpnia 2016 roku zakwestionował opinie ww biegłych A. R. (2) oraz A. M. (k. 381 – 382, 377 – 378 akt). Zdeterminowało to opracowanie przez nich opinii uzupełniających: odpowiednio z dat 22 marca 2016 roku i 8 września 2016 roku oraz 30 czerwca 2016 roku i września 2016 roku , w zawartości których wyczerpująco odnieśli się oni do postawionych im przez niego zarzutów.

a. Ww biegły A. M. ocenił uszczerbek na zdrowiu powoda z uwagi na doznany przez niego uraz klatki piersiowej według pozycji 58a cyt. tabeli na poziomie 10% (k. 416 akt). Jednocześnie potwierdził, że w opinii zasadniczej wystąpiła omyłka przy wskazywaniu numeru pozycji uszczerbku na zdrowiu w związku z powstałym u niego urazem jamy brzusznej, który ocenić należało według pozycji o numerze 65 tej tabeli na poziomie 30% podkreślając jednocześnie, że uraz ten był masywny, co stwierdzone zostało w dotyczącej tego jego dokumentacji medycznej; nadto świadczyło o tym przerwanie moczowodu, które w przypadku urazazów wielonarządowych nie jest częste (k. 417 akt). W konsekwencji – podtrzymał swoje ustalenia zaprezentowane przez niego w sporządzonych w tej sprawie opiniach zasadniczej i uzupełniającej (k. 516 akt).

b. Z kolei biegły A. R. (2) uznał zastrzeżenia pozwanego za całkowicie nieuzasadnione, podtrzymując w całości wnioski zawarte w opracowanych przez niego w tym procesie opiniach zasadniczej i uzupełniającej (k. 513 akt).

Opinie te – dwukrotnie uzupełniane przez jej autorów – ostatecznie rozwiały wszelkie wątpliwości co do zakresu, pochodzenia oraz terapii stosowanej wobec powoda w kontekście z doznanymi przez niego w naprowadzonych okolicznościach obrażeniami; stając się przydatnymi dla potrzeb rozstrzygnięcia powstałego między stronami sporu. Ich lektura wskazała odpowiedzi na wszystkie postawione im pytania na tym tle z nie budzącymi wątpliwości ich uzasadnieniami wspartymi nie tylko na zapoznaniu się przez nich z dotyczącą go dokumentacją lekarską; ale jego badaniach pozwalających im na zyskanie od niego obszernego wywiadu oraz poczynienie własnych obserwacji. Poza granicami zastrzeżeń pozostawało także ustosunkowanie się przez nich do zarzutów stawianych wyprowadzonym przez nich w nich konkluzjom przez pozwanego. Mnożenie ich przez niego w relacji z tym nie miało żadnego racjonalnego uzasadnienia poza dążeniem do ich redakcji korzystnej dla niego. Taka ocena wykluczała potrzebę powoływania dowodów co do tych samych okoliczności z opinii innych podmiotów.

4. W wyniku sugestii biegłych A. R. (2) i A. M. oraz wniosku powoda przeprowadzony został w przebiegu tego postępowania dowód z opinii biegłego z dziedziny neurologii – zlecono ją E. K. z (...) sp. z (...) z/s w W..

Zastrzeżenia do niej złożyli zarówno powód, jak i pozwany – odniosła się ona do nich w opinii uzupełniającej z dnia 30 września 2016 roku (k. 517 – 521 akt ); przy czym jej wyjaśnienia zyskały pełna aprobatę z racji ich fachowej, ale zrozumiałej motywacji.

-Udzielając odpowiedzi na pytanie pozwanego wskazała, że uszczerbek na zdrowiu powoda z uwagi na uszkodzenie w wyniku powyższego jego nerwu strzałkowego wynosi 15% - według pozycji 181 cyt. tabeli (k. 520 akt).

-Jednocześnie szczegółowo ustosunkowała się do uwag powoda zawartych w jego piśmie procesowym z dnia 22 sierpnia 2016 roku wskazując, że dokładna ocena powstałej u niego zmiany, która uległa zbliznowaceniu oraz pogrubieniu powodując skoliozę funkcjonalną mieści się w obszarze medycyny o specjalności chirurgii i dlatego nie została ujęta w opracowanej przez nią w tym procesie opinii. Dodatkowo wyjaśniła, że z punktu widzenia następstw neurologicznych obrażeń ujawnionych u niego w przyczynowym związku z jego partycypacją w omawianym zdarzeniu mogą pojawiać się u niego dolegliwości bólowe; a utrudniona funkcja lokomocyjna oraz skrzywienie funkcjonalne kręgosłupa będzie wymagało wieloletniej rehabilitacji (k. 521 akt).

Biorąc zatem powyższe pod uwagę i tę opinię ocenić należało tak, jak pozostałe sporządzone w tym procesie.

W reasumpcji uznać je należało za w pełni wiarygodne oraz przydatne dla ustalenia naprowadzonego stanu faktycznego tej sprawy; biorąc m.in. pod uwagę fakt, że zostały sporządzone przez osoby kompetentne, dysponujące odpowiednim zasobem wiedzy adekwatnym do postawionym im tez. Nadto były one konsekwentne, jednoznaczne i stanowcze; miały źródło w całokształcie zgromadzonego w przebiegu tego procesu materiału dowodowego i przeprowadzonych badaniach oraz wywiadach z powodem. Ich autorzy w sposób szczegółowy przedstawili w nich przesłanki, na których się oparli formułując swoje stanowiska; a zaprezentowane w nich przekonania poparte zostały rzeczową, logiczną i zgodną z zasadami poprawnego rozumowania argumentacją; były pełne i kompletne.

Ww nie przesłuchiwano w związku z nimi na rozprawie; przemówiło za tym szereg okoliczności:

-Zostali oni zobowiązani do ustosunkowania się do argumentów zgłoszonych do nich przez strony, które miały możliwość wyrażenia swoich poglądów w płaszczyźnie ich ustaleń; przy czym przy braku wykazania przez nie przekonywującej motywacji tego konieczności – prowadziłoby to tylko do przedłużenia tego postępowania. To do sądu należy decyzja, jaka powinna być forma reakcji biegłego na zgłoszone przez nie wątpliwości – a więc czy zasadne jest ich przesłuchiwanie na rozprawie czy wystarczającym będzie udzielenie przez nich pisemnej odpowiedzi w tej płaszczyźnie.

-Nie jest już obowiązujący kiedyś w takich realiach pogląd, jakoby nie wzywanie biegłego na rozprawę stanowiło o naruszeniu zasady bezpośredniości. Dotyczyło to bowiem wcześniejszego orzecznictwa lat 60 – ych i 70 – ych XX wieku – wszak już w wyroku z 17 grudnia 1999 roku (II UKN 273/99, OSNAPiUS 2001, nr 8, p. 284) Sąd Najwyższy stwierdził, że dokonanie czynności sformułowanych w normie art. 286 k.p.c. pozostawione jest uznaniu sądu. Także w literaturze (por. Komentarz. Kodeks Postępowania Cywilnego, Postępowanie rozpoznawcze. Pod red. T. Erecińskiego, Lesis Nexis. Warszawa 2012, s. 1196) uznano, że norma art. 286 k.p.c. mieści się w obszarze przede wszystkim jego uprawnień. Poparciem tego jest zapatrywanie, że wielokrotnie wystarczające jest sporządzenie i złożenie opinii uzupełniającej wyłącznie w formie pisemnej (por. Kodeks Postępowania Cywilnego pod red. M. Manowskiej, LexisNexis, Warszawa 20011, s. 561). W tym świetle przyjąć należało, że - mając na względzie wykładnię przepisów art. 286 k.p.c., art. 6 k.p.c. i art. 278 par. 1 k.p.c - wolą ustawodawcy było pozostawienie mu możliwości zażądania wyjaśnień w formie ustnej, co determinuje użycie w przywołanym przepisie słowa może wytrącającego po jego stronie taki imperatyw działania.

-Wpływ na to miał również fakt, że – o czym niżej – analizowane opinie oceniono jako pozbawione niejasności, wewnętrznych sprzeczności; nie były też one niepełne; ich wnioski nie były nielogiczne bądź nasuwające wątpliwości. Ich pisemne uzupełnienia nie stanowiły o eliminacji mankamentów opinii zasadniczych, ile rozwiewały zastrzeżenia zredagowane do nich przez strony czyniąc je niezasadnymi. Dodatkowo należy wskazać, że na gruncie regulacji postępowania cywilnego, do sądu należy podejmowanie ostatecznych decyzji o przeprowadzeniu dowodu i jego zakresie – i to w konkretnych okolicznościach danej sprawy przy dbałości o sprawność postępowania.

2. Za nie znajdujący podstaw uznano także wniosek pozwanego dotyczący powołania w tej sprawie dowodu z opinii opracowanej przez innych biegłych sądowych ze wskazanych dziedzin. Trzeba było, bowiem, zauważyć, że specyfika takiego dowodu wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii podlega kontroli sądu, nie posiadającego wiadomości specjalnych, i to w istocie z punktu widzenia jej zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Takie więc kryteria te są wystarczające dla uznania pozytywnego stosunku do niej (por. wyrok SN z 7 kwietnia 2005 roku, II CK 572/04; LEX nr 151650). Stąd prezentowanie przez stronę dezaprobaty dla niej – z racji jej niekorzystnych wyników co do jej interesu w sprawie – nie jest wystarczającym czynnikiem dla uwzględnienia takiego wniosku i prowadzenia postępowania tak długo, aż dojdzie do odwrócenia tej sytuacji. Skoro, więc, opracowana opinia odpowiada postawionej jej tezie; jest zupełna, jasna i przekonywująca – to nie rodzi się potrzeba prowadzenia dowodu z kolejnej (por. wyrok SN z 21 listopada 1974 roku, II CR 638/74, OSP 1975/5/108; postanowienie SN z 3 września 2008 roku, I UK 91/08; LEX nr 785520).

D. Zeznania stron.

Powyższy dowód postanowieniem z dnia 27 stycznia 2015 roku wydanym na rozprawie ograniczono do przesłuchania powoda; który, kierując się treścią przepisu art. 304 k.p.c., przeprowadzono celem ustalenia okoliczności towarzyszących związanemu z tym sporem zdarzeniu z dnia 6 maja 2012 roku mającym miejsce w miejscowości K. (k. 277).

Jego twierdzenia uznano za wiarygodne, bowiem w części objętej jego pamięcią tj. co do doznanych przez niego obrażeń w wyniku jego partycypacji w nim i dalszych tego konsekwencji; spożywania przed jego zaistnieniem przez niego i świadków D. W. (2) oraz W. M. alkoholu; prowadzenia pojazdu, którym się poruszali przez pierwszego z nich korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w tej sprawie, w szczególności z dowodem z dokumentów; z zeznaniami świadków P. S. i M. W. oraz z opiniami opracowanymi przez w/wymienionych biegłych. Jednocześnie przyznał on, że pozostałych okoliczności towarzyszących temu nie pamięta, w tym czy miał w jego trakcie zapięte pasy bezpieczeństwa, co w świetle rodzaju, zakresu i czasu trwania doznanych przez niego w tego wyniku obrażeń – budziło zrozumienie.

Zważeniu podległo, co następuje:

W niniejszej sprawie, powód dochodził od pozwanego zapłaty kwoty w łącznej wysokości 75.205,17,- zł, w tym kwoty 75.000,- zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę, jakiej doznał wskutek jego uczestnictwa w zdarzeniu z dnia 6 maja 2012 roku oraz kwoty 205,17,- zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, jakie w związku z tym poniósł – wraz z ustawowymi odsetkami od nich z tym, że od kwoty 75.000,- zł płatnymi od dnia 2 listopada 2012 r., a od kwoty 205,17,- zł - od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu z tej sprawy, do dnia zapłaty.

Powództwo okazało się zasadne w przeważającej części – tezę taką należało uznać za udowodnioną w świetle poczynionych ustaleń faktycznych; analizy i oceny zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego; przedstawionego rozumowania i powołanych unormowań prawnych.

A. Poza kwestią pozostawało, że stojące u podstaw tego sporu zdarzenie z dnia 6 maja 2012 roku, do którego doszło w miejscowości K. w w/naprowadzonych okolicznościach mieściło się w przesłankach nakreślonych normami art. 436 par. 1 k.c. w związku z art. 435 k.c.

-Jego sprawcą był, bowiem, świadek D. W. (1) – samoistny posiadacz opisanego pojazdu samochodowego biorącego w nim udział; poruszanego za pomocą sił przyrody; pozostającego w jego trakcie w ruchu. Odpowiedzialność jego, więc, oparta jest o zasadę ryzyka – tym samym zwolnić z niej mógłby się wyłącznie przez wykazanie, że szkoda powstała wskutek towarzyszących temu okoliczności egzoneracyjnych; a więc wskutek siły wyższej; z winy poszkodowanego lub winy osoby trzeciej, za którą nie ponosi jej.

-O niczym takim nie mogło być w tej sprawie mowy i to nie tylko przez brak tego wykazania przez niego; ale z racji ustaleń poczynionych w postępowaniu karnym toczącym się p-ko niemu przed Sądem Rejonowym w Gnieźnie wiążących w myśl art. 11 k.p.c w niniejszym.

B. W myśl art. 361 k.c …. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła…- w tym świetle koniecznymi przesłankami do uruchomienia jej jest szkoda oraz związek przyczynowy między nią, a ww zachowaniem cyt. zobowiązanego.

1. Punktem wyjścia jest ustalenie powstania szkody – rozumianej w teorii i w praktyce jako uszczerbek, jakiego doznała w swoich dobrach lub interesach chronionych prawnie dana osoba. Na gruncie kodeksu cywilnego podstawowym kryterium jej rozróżnienia jest jej charakter: majątkowy lub niemajątkowy; rodzące się w doktrynie wątpliwości na tle jej rozumienia na gruncie przywołanej normy prawnej doprowadziły do wypracowania stanowiska, że użyte w niej pojęcie obejmuje oba jej rodzaje. Co do mającej charakter niemajątkowy, bowiem, stanowiącej krzywdę kreującą szansę dochodzenia zadośćuczynienia przyjmuje się, że np. normy art. 448 k.c. czy art. 445 k.c. mówią jedynie o skutkach określonych czynów niedozwolonych, a nie o ich przesłankach. W ich obszarze mieści się – ważna w granicach istoty tego sporu – rozumiana art. 435 k.c szkoda na osobie polegająca na naruszeniu dobra osobistego ( art. 23 k.c.); przy czym skutkiem tego może być także uszczerbek materialny. Tego typu roszczenia zgłosił w przedmiotowym postępowaniu powód.

2.Podział odpowiedzialności odszkodowawczej decyduje o rozróżnienie jej na mającą charakter kontraktowy i mającą charakter deliktowy – druga z wymienionych dotyczy szerokiej grupy zdarzeń. Podstawowym czynnikiem determinującym ją jest jednak zaistnienie faktu wiążącego obowiązek odszkodowawczy z określonym podmiotem. Przełożenie tego na naprowadzony w tej sprawie stan faktyczny nie rodziło wątpliwości, że – w ramach przywołanych wyżej unormowań – deliktowa odpowiedzialność cyt. świadka, który swoim działaniem wyrządził mu szkodę, wobec powoda o zrealizowaniu się tego stanowiła.

3.P. obu w/omówionych elementów przesądziło o przyjęciu poglądu o istnieniu między nimi przyczynowego związku, a co za tym idzie powstaniu po stronie powoda roszczenia z tego tytułu.

-W obowiązującym kodeksie cywilnym przyjęto, iż związek ten musi posiadać cechę normalności i typowości – co wymaga indywidualnej oceny okoliczności towarzyszącym konkretnym zdarzeniom. W tej materii ukształtowały się trzy kierunki: 1o uzależniającego powstanie tego przymiotu od możliwości przewidywania przez sprawcę skutku jego zachowania; 2o uzależniającego go od obiektywizmu jego przewidywania; 3o uzależniającego go od jego powszechnego, codziennego charakteru. Zastosowanie tego do analizowanego zdarzenia pozwoliło na zbudowanie przekonania o tym, że badanie tego z perspektywy każdego z nich prowadziłoby do tego samego wyniku – tj. jego istnienia. Poza granicami zastrzeżeń pozostawało, bowiem, że decydując się na prowadzenie pojazdu mechanicznego bez uprawnień do tego; będąc pod wpływem alkoholu ww świadek spokojnie mógł przewidzieć czym może to się skończyć; jak się zresztą stało; przewidzieć to było można także w regule obiektywnej; a powszechność tego, co dyktuje doświadczenie życiowe, wyrasta ponad przeciętną.

W tak ukształtowanej sytuacji – istnienie przesłanek odpowiedzialności deliktowej ww nie nasuwało żadnych wątpliwości.

C. Treść normy art. 362 k.c. definiuje zasadę… przyczynienia się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody…- mającej zastosowanie do każdego rodzaju odpowiedzialności.

-Wśród wielu koncepcji rozumienia przyjętego w redakcji tego przepisu owego pojęcia – przeważyła koncepcja kauzalna (wyrok SN z 15 kwietnia 1999 roku – I CKN 1012/97, OSP 2001, nr 1 p. 2) nakazująca jednocześnie stosowanie przyczynowości adekwatnej wobec braku wskazania dla oceny zachowania poszkodowanego innego miernika.

-Przesłankę stosowania tego przepisu determinuje taki związek między jego zachowaniem, a powstałą szkodą, że bez tej jego aktywności bądź w ogóle, by nie powstała (pierwszy przypadek) albo doznałby jej w mniejszym stopniu (drugi przypadek). Chodzi tu o taką nieprawidłowość, której można przypisać cechę obiektywnej naganności; braku dla niej miejsca w przyjętych regułach postępowania.

Zachowanie powoda do takich należało zaliczyć w odniesieniu do drugiego z tych przypadków – w takich, bowiem, kwalifikacjach mieściło się podjęcie przez niego decyzji i jej realizacja o jeździe pojazdem mechanicznym z prowadzącym go bez uprawnień do tego, będącym pod wpływem alkoholu; na dodatek przy braku zapięcia przez niego pasów bezpieczeństwa.

D W myśl art. 805 § 1 k.c. przez… umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę… Natomiast zgodnie z art. 822 k.c., przez… umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia…

-Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej m.in. posiadaczy pojazdów mechanicznych regulują przepisy szczególne. W obecnie obowiązującym porządku prawnym aktem o charakterze legis specialis z tego zakresu jest ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) - zwana dalej jako u.u.o. Stosownie do treści jej art. 4 za ubezpieczenie obowiązkowe uznaje się ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, a zgodnie z jej art. 23 ust. 1 posiadacz takiego pojazdu… obowiązany jest zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez siebie pojazdu…; z kolei w myśl jej art. 34 ust. 1 … odszkodowanie z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia… . Natomiast stosownie do jej art. 3… odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym…

Okolicznością bezsporną między stronami było, że sprawca ww wypadku z dnia 6 maja 2012 roku. – świadek D. W. (1) zawarł z pozwanym, jako posiadacz pojazdu mechanicznego marki m. (...) , umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ważną w dniu, kiedy do niego doszło.

E. Podstawą prawną żądania powoda objętego niniejszym postępowaniem – wraz z w/powołanymi - był przepis art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c.

-Zgodnie z art. 444 § 1 i 2 k.c …. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty; na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu; jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty…

-Z kolei stosownie do art. 445 § 1 k.c.,… w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę….

1 . Zadośćuczynienie to forma rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej; podstawą jego żądania jest krzywda mająca postać ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi, wynikającymi z naruszenia wskazanych w komentowanym przepisie dóbr osobistych ( art. 23 k.c.) Wprawdzie szkody niemajątkowej nie sposób wyrównać za pomocą świadczeń pieniężnych, tym niemniej świadczenia te mogą łagodzić ujemne przeżycia pokrzywdzonego poprzez dostarczenie mu środków pozwalających w szerszym stopniu zaspokoić jego potrzeby i pragnienia (por. A. Rzetecka –Gill, Komentarz do art. 445 k.c.). Ma ono na celu przede wszystkim ich złagodzenie; obejmując wszystkie jego cierpienia fizyczne i psychiczne , a więc zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości; ma więc charakter kompleksowy.

Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu jego wysokości; wypracowało je natomiast orzecznictwo. Przy jego określaniu należy mieć na uwadze, że jego celem – co wspomniano wyżej - jest wyłącznie złagodzenie doznanej przez poszkodowanego krzywdy, co przekłada się na to, że np. utrata zdolności do pracy zarobkowej może mieć wpływ na nią tylko o tyle, o ile łączy się z poczuciem krzywdy spowodowanej niemożnością wykonywania wybranego i wyuczonego zawodu. Sama zaś utrata zarobków i innych korzyści osiąganych z pracy – bowiem - znajduje rekompensatę w należnej na podstawie art. 444 § 2 k.c. rencie odszkodowawczej. Krzywdą w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. będzie z reguły trwałe kalectwo poszkodowanego powodujące cierpienia fizyczne oraz ograniczenie ruchów i wykonywanie czynności życia codziennego; przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia obowiązuje zasada umiarkowania wyrażająca się w uwzględnieniu wszystkich okoliczności oraz skutków doznanego kalectwa (wyrok SN z 3 maja 1972 r., I CR 106/72, LexPolonica nr 319827). Określenie sumy odpowiedniej przy tym z tego tytułu nie oznacza sumy dowolnej, a jej prawidłowe ustalenie wymaga uwzględnienia wszystkich elementów mogących mieć w danych realiach znaczenie. Akcentacji – nadto – wymaga, że zarówno okoliczności wpływające na jego wysokość, jak i kryteria jego oceny powinny być rozważane indywidualnie, a więc w związku z konkretnym poszkodowanym. Orzecznictwo opowiada się, więc, za zasadą wszechstronności i indywidualizacji, co z jednej strony oznacza wymóg uwzględnienia wszystkich okoliczności danego przypadku, a z drugiej indywidualnego podejścia do każdego z nich.

Zadośćuczynienie z art. 445 § 1 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, a więc jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. We wcześniejszym orzecznictwie dodatkowo wyrażano stanowisko, iż „wysokość ta jednak nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 26 lutego 1962 r., 4 CR 902/61, LexPolonica nr 316013, OSNCP 1963, nr 5, poz. 107; w wyroku z 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, LexPolonica nr 322944, OSPiKA 1966, poz. 92; por. też wyrok z 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, LexPolonica nr 321721).

-Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należało zauważyć, że w wyniku partycypacji powoda, mającego wówczas 33 lata, w przedmiotowym wypadku komunikacyjnym rozpoznano u niego szereg w/opisanych urazów wewnętrznych i zewnętrznych wymagających długotrwałego leczenia, w tym w warunkach szpitalnych, długotrwałego korzystania z zabiegów rehabilitacyjnych oraz pomocy i opieki ze strony innych osób.

Biegli z dziedziny chirurgii ogólnej, ortopedii i neurologii stwierdzili, że uszczerbek na jego zdrowiu w związku z tym wyniósł:

⚫

30% z uwagi na uszkodzenie jamy brzusznej;

⚫

15% z uwagi na uszkodzenie nerwu strzałkowego prawego;

⚫

10% z uwagi na złamania żeber z przemieszczeniami;

⚫

15% z uwagi na złamanie kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego.

-Jak podano już w wyższej partii tego uzasadnienia - pozwany przyznał mu tytułem zadośćuczynienia za powyższe kwotę w wysokości 80.000, - zł, kwotę w wysokości 5.760 zł ,- zł tytułem zwrotu kosztów opieki nad nim ( 90 dni x 8 h. x 8,- zł), kwotę w wysokości 1.350,- zł tytułem zwrotu kosztów jego diety oraz kwotę w wysokości 456,32,- zł tytułem zwrotu kosztów jego leczenia; wypłacono mu je – z potrąceniem o 20% z racji przyczynienia się przez niego do ich powstania – a więc w łącznej wysokości 70.053,05,- zł.

-Biorąc to pod uwagę, a więc wskazany rozmiar negatywnych następstw doznanych przez niego w przyczynowym związku z jego udziałem w tym zdarzeniu, czas ich trwania uznać należało, że dodatkowa kwota zadośćuczynienia dla niego powinna w niniejszej sprawie wynieść 41.000,- zł. Poza marginesem wątpliwości pozostawało, że doznane przez niego cierpienia były znaczne; skutki obrażeń powstałych w opisanych okolicznościach w dużej części trwałe; iż może wykonywać tylko prace lekkie, co nie zmienia faktu, że przed tym zdarzeniem również nie korzystał on z możliwości podwyższenia czy zyskania jakichś kwalifikacji i poszukiwania stałej pracy – imając się tylko prac dorywczych, Doznane urazy pociągnęły dla niego dolegliwości bólowe o zmiennym nasileniu; jednakże obecnie są one mniejsze i nie ma on wskazań do dalszego leczenia specjalistycznego. Krzywdę, która go dotknęła ocenić należało jako znaczącą – jednocześnie, że zadośćuczynienie w łącznej wysokości 150.000,- zł spełni swoją funkcję i złagodzi mu ujemne przeżycia poprzez stworzenie mu możliwości dysponowania środkami pozwalającymi w szerszym stopniu zaspokoić jego potrzeby i pragnienia.

-Niemniej nie bez znaczenia dla tych ustaleń pozostawał fakt jego przyczynienia się do rozmiaru powstałych u niego cyt. obrażeń. Nie można było, bowiem, stracić z pola uwagi tego, że kierujący pojazdem, którym poruszali się ww uczestnicy rozpatrywanego zdarzenia, świadek D. W. (1) został uznany winnym popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 177 § 2 k.k., a toczące się przeciwko niemu postępowanie zakończyło się wydaniem prawomocnego wyroku skazującego go. Poza kwestią pozostawało, że w chwili wskazanego zdarzenia był on w stanie po spożyciu alkoholu; a wynik badania przeprowadzonego w celu tego ustalenia w dniach 9-10 maja 2012 roku w odniesieniu do powoda wykazał jego zawartość w jego krwi na poziomie 0,79 promila. W swoich zeznaniach zresztą; tak, jak i świadek W. M. , będący także pasażerem tego pojazdu; przyznali, że przedtem spożywali go nie potrafiąc jedynie sprecyzować jego ilości. Tym samym oczywistym jest, że miał on pełną świadomość tego, że wsiada do samochodu kierowanego przez kierowcę będącego w takim stanie.

-Także poza kwestią pozostawało, że w tym momencie ww świadek D. W. (2) nie posiadał w ogóle uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi.

-I wreszcie nie można było nie zauważyć tego, że w trakcie tej jazdy nie zastosował się on do obowiązujących przepisów ruchu drogowego poprzez niezapięcie pasów bezpieczeństwa. To zagadnienie było najbardziej sporne między stronami tego procesu i w efekcie stało się przedmiotem aż czterech opinii biegłych, opracowanych w przedmiotowej sprawie, których analizę przedstawiono we wcześniejszej części tego uzasadnienia. Konkludując - wskazać należało, iż żaden z nich nie miał pewności w tej kwestii; brak było też jej co do sytuacji odwrotnej; a powód podczas badania przedmiotowego u jednego z nich; jak i w czasie składania zeznań w trakcie przedmiotowego postepowania przyznał, iż tego nie pamięta. Okoliczność tą, więc, ustalić było trzeba na bazie pozostałego zgromadzonego w jego toku materiału dowodowego – jego analiza pozwoliła na zbudowanie konkluzji negatywnej. Wpływ na to miało kilka kwestii. Po pierwsze - jak podkreślił w swoich opiniach pochodzących z tej sprawy stały biegły sądowy C. Ż., nie miał on charakterystycznych obrażeń ciała, będących wynikiem oddziaływania zapiętych pasów bezpieczeństwa; a zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, podczas tak daleko idących skutków wypadków drogowych, jak ten z dnia 6 maja 2012 roku, u osób z zapiętymi takie obrażenia prawie zawsze występują. Po drugie - niewątpliwie doznałby on obrażeń prawej strony ciała w obrębie tułowia (klatki piersiowej, miednicy), a być może także odcinka lędźwiowego z uszkodzeniem korzeni nerwowych, bowiem zapięte pasy nie spełniają roli ochronnej w uderzeniach bocznych, jak to miało miejsce w przedmiotowym wypadku. Dlatego też zajmując miejsce pasażera z tyłu spornego pojazdu, a więc w rejonie działania największej siły uderzenia, narażony był on na powstanie nawet ciężkich obrażeń ciała, również w sytuacji, gdyby pasy te miał zapięte. Jednakże w przekonaniu biegłego, co należało podzielić, ich zapięcie skutkowałoby ograniczeniem rozmiaru powstałych u niego obrażeń; przede wszystkim nie doznałby on uszkodzenia powłok jamy brzusznej w postaci rozległej rany szarpanej oraz boku prawego z uszkodzeniem mięśni powierzchownych i głębokich tych okolic; a właśnie te były najcięższe.

W tak naprowadzonych realiach przyjęto jego przyczynienie się do nich na granicy 30 % tj. po 10 % z uwagi na każde z wymienionych okoliczności.

-A więc rozliczenie ostatecznie uznane w niniejszym sporze, wychodzące z poziomu kwoty 150.000,- zł tytułem zadośćuczynienia, wyglądało następująco: mając na względzie dotychczas wypłaconą mu przez pozwanego kwotę 64.000,- zł ( 80% z przyznanych 80.000,- zł z uwagi na przyjęcie przez pozwanego 20% stopnień tego przyczynienia) oraz ww 30% stopień przyczynienia ( 70% ze 150.000,- zł), zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda podlegała kwota 41.000,- zł jako różnica pomiędzy kwotą 105.000,- zł (stanowiącą 70% z kwoty w wysokości 150.000,- zł), a kwotą dotychczas wypłaconą tytułem zadośćuczynienia przez pozwanego w wysokości 64.000,- zł ( 105.000,- zł - 64.000,- zł = 41.000,- zł). W konsekwencji oddalono jego żądanie powoda w zakresie zadośćuczynienia w pozostałej części ( punkt I lit. a sentencji orzeczenia).

2. Odnośnie kosztów jego leczenia powód udokumentował ich poniesienie w łącznej wysokości 712,78,- zł; od pozwanego w przedmiotowej sprawie żądał ich w wysokości 205,17,- zł, co stanowiło różnicę między poniesionymi przez niego ( 712,78,- zł), a kwotą przyznaną mu z tego tytułu przez niego w postępowaniu likwidacyjnym ( 456,32,- zł) z uwzględnieniem 20% stopnia ww przyczynienia ( 712,78,- zł - 456,32,- zł - 20%). A więc z tego tytułu otrzymał on od pozwanego dotychczas kwotę w wysokości 365,05,- zł ( 456,32,- zł - 20%). W następstwie ustalenia 30% stopnia tego przyczynienia się następstwie stwierdzić należało, iż w związku z tym winien on otrzymać łącznie kwotę 498,95,- zł, stanowiącą 70% poniesionych kosztów leczenia w wysokości 712,78,- zł; mając na uwadze kwotę już mu wypłaconą przez pozwanego ( 365,05,- zł), zasądzeniu podległa kwota 133,90,- zł ( 498,95,- zł - 365,05,- zł), toteż jego powództwo w zakresie zwrotu kosztów leczenia w pozostałej części podległo oddaleniu ( punkt I lit. b sentencji orzeczenia).

3. Odnośnie roszczenia odsetkowego należało wskazać, że zgodnie z art. 14 ust. 1 w przywołanej ustawy… zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie… ; ale w zgodzie z jej art. 14 ust. 2 … w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w jego ust. 1 , okoliczności niezbędnych do ustalenia jego odpowiedzialności albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego… W terminie, o którym mowa w jego ust. 1… zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania….

-Rozważając ustalenia stanu faktycznego tej sprawy należało zbudować przekonanie o tym, że pozwany miał w rozważanych realiach możliwość dochowania ww 30 dniowego terminu wypłacenia powodowi zadośćuczynienia. Z zebranego w tej sprawie materiału dowodowego wynika, bowiem, że zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 22 sierpnia 2012 roku; tym samym, po tej dacie winien podjąć czynności pozwalające mu na rozpoznanie wniosku powoda – znikąd nie wynikało, by wskazał on, że istniały jakiekolwiek uzasadnione przyczyny jego niedochowania. Wobec powyższego zasądzono je zgodnie z żądaniem pozwu, tj. od dnia 2 listopada 2012 roku. do dnia zapłaty, uwzględniając wskazany 90 dniowy termin na likwidację szkody oraz doliczając – zgodnie z żądaniem pozwu – kilka dni na doręczenie mu zawiadomienia o szkodzie.

(punkt I i II wydanego w tej sprawie wyroku)

Koszty niniejszego postępowania:

O kosztach tych orzeczono w oparciu o unormowania art. 108 par. 1 k.p.c.; art. 100 k.p.c., zgodnie z którymi, w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone adekwatnie do wyniku danego sporu - obciążając nimi strony po ½ części. Nadto prawnym wsparciem orzeczenia o nich były unormowania ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu irozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Na koszty te złożyły się następujące kwoty: 3.761,- zł (opłata sądowa), koszty zastępstwa procesowego w łącznej wysokości 7.200,- zł wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictw w łącznej wysokości 47,- zł; 12.813,31,- zł – (wydatki na przeprowadzone w tej sprawie dowody z opinii biegłych pokryte do wysokości zaliczki w wysokości 6.000,- zł, a w pozostałej części - 6.813,31,- zł tymczasowo przez Skarb Państwa).

Wobec powyższego nakazano ściągnąć od powoda i pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Poznaniu kwoty po 3.609,- zł z tytułu tych wydatków ( punkt II lit. a sentencji wydanego w tej sprawie wyroku).

W punkcie II lit. b sentencji wydanego w tej sprawie wyroku obciążono pozostałymi wydatkami każdą ze stron w zakresie już poniesionym, tj. dotyczącym wpłaconych zaliczek w wysokości po 3.000,- zł (k. 281, 283 akt).

Nadto zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 20,- zł tytułem zwrotu części uiszczonej przez niego opłaty sądowej (punkt II lit. C wydanego w tej sprawie wyroku), a kosztem procesowego zastępstwa obciążono każdą ze stron we własnym zakresie (punkt II lit. D wydanego w tej sprawie wyroku).

(-) Zofia Lehmann

ZARZĄDZENIE

1)  notować w kontrolce uzasadnień, uwzględniając urlop sędziego referenta;

2)  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron,

3)  akta sprawy przedłożyć za 14 dni od dnia doręczenia lub z apelacją.

P., dnia 11 września 2017 r.

/-/ SSO Zofia Lehmann