Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2017 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Antoni Smus

SSR Robert Pabin (del.)

Protokolant sekr. Joanna Wołczyńska-Kalus

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2017 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G.

przeciwko J. R.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 18 maja 2017 roku , sygn. akt I C 981/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że płatność zasądzonej kwoty 52 645,94 (pięćdziesiąt dwa sześćset czterdzieści pięć 94/100) złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 8 kwietnia 2015 roku do 20 września 2017 roku, które wynoszą 12 937,92 zł rozkłada na 82 miesięczne raty płatne do 15 dnia każdego miesiąca poczynając od października 2017 roku, z czego 81 rat po 800 zł, a ostatnia w kwocie 783,86 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie płatności którejkolwiek z rat, przyjmując że w przypadku uchybienia płatności 3 kolejnej raty cała należność wraz z odsetkami staje się natychmiast wymagalna z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczonymi od daty płatności 3 zaległej raty;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania apelacyjnego;

IV.  przyznaje adwokatowi M. S. wynagrodzenie za reprezentowanie pozwanego w postępowaniu apelacyjnym w wysokości 2 214 (dwa tysiące dwieście czternaście) złotych brutto, które wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku.

Sygn. akt I Ca 328/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Łasku w sprawie z powództwa
B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w G. przeciwko J. R. o zapłatę, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 52645,94 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego od dnia 08 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że od dnia 01 stycznia 2016 roku wysokość odsetek umownych nie może przekroczyć dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie (pkt 1) oraz kwotę 6250 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2).

Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. S. kwoty wskazane w pkt. 3 tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanemu z urzędu.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski,
których istotne elementy przedstawiają się następująco:

27 czerwca 2009 roku pozwany (...) Bank S.A. we W. zawarli umowę kredytu konsolidacyjnego. Umowa przewidywała, że spłaty na poczet kredytu będą zaliczane w następującej kolejności: opłaty i prowizje, koszty windykacji, odsetki karne, odsetki umowne, kapitał przeterminowany, odsetki umowne od raty bieżącej, kapitał raty bieżącej.
Oprocentowanie od zadłużenia przeterminowanego liczone jest jako czterokrotność obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP.

28 listopada 2012 roku (...) Bank S.A. wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny, w którym wskazano, że wymagalne zadłużenie z tytułu umowy wynosi 44289,23 zł,
w tym 29580,92 zł kapitału. Postanowieniem z 10 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Łasku nadał w/w (...) klauzulę wykonalności.

Umową przelewu z 26 września 2013 roku wierzytelność z tytułu w/w umowy została zbyta na rzecz powoda.

Na dzień 16 marca 2015 roku zadłużenie pozwanego z tytułu ww. umowy wynosiło 52645,94 zł.

Żona pozwanego A. R. (1) choruje na astmę oskrzelową oraz od 2005 roku na depresję.

Córka pozwanego A. R. (2) choruje na astmę, a od 2013 roku leczy
się na celiakię.

Pozwany prowadził gospodarstwo rolne, w którym hodował bydło. Na skutek suszy
i zaniedbań w opiece nad zwierzętami pozwany w 2013 roku musiał zlikwidować stado. Obecnie pozwany prowadzi tylko produkcję roślinną. Dochody z gospodarstwa rolnego
są niewielkie. Kredyt będący przedmiotem niniejsze sprawy został zaciągnięty w celu spłaty wcześniejszych kredytów. Pozwany pracował także dorywczo na budowach.
Obecnie pozwany nie może znaleźć pracy. Żona pozwanego pobiera rentę od 2001 roku.

Wypowiedzenie umowy kredytu konsolidacyjnego miało miejsce w dniu 2 czerwca 2011 roku.

2 grudnia 2013 roku, 7 lutego 2014 roku, 14 lutego 2014 roku, 18 kwietnia 2014 roku, 3 czerwca 2014 roku, 1 lipca 2014 roku i 3 września 2014 roku pozwany dokonywał wpłat
na poczet zadłużenia z tytułu przedmiotowej umowy kredytu.

Sąd powołując się na art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe stwierdził,
iż J. R. był zobowiązany zapłacić na rzecz (...) Bank S.A. we W. kwotę określoną w pozwie, która to na podstawie art.509 § 1 i 2 k.c. wierzytelność (...) Bank S.A. we W. przeszła na powoda.

Wskazano również, że roszczenie powoda nie uległo przedawnieniu, ponieważ
w okresie biegu trzyletniego okresu przedawnienia (art.118 k.c. , który rozpoczął się w dniu
2 czerwca 2011 roku (data wypowiedzenia umowy kredytu), pozwany dokonywał wpłat
na poczet zadłużenia (w dniach 2 grudnia 2013 roku, 7 lutego 2014 roku, 14 lutego 2014 roku, 18 kwietnia 2014 roku, 3 czerwca 2014 roku, 1 lipca 2014 roku i 3 września 2014 roku) i w ten sposób dokonał w sposób dorozumiany uznania roszczenia, co przerywa bieg przedawnienia w rozumieniu art. 123 § 1 pkt. 2 k.c.

Ponadto zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie zaszła nadzwyczajna zmiana stosunków, która uzasadniałaby zastosowanie art. 357 ¹ § 1 k.c., gdyż żona i córka pozwanego chorowały już przed zawarciem przedmiotowej umowy kredytowej, zaś susza i choroby zwierząt gospodarskich są zjawiskiem przewidywalnym w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, co więcej dochody z gospodarstwa rolnego nie były jedynym źródłem dochodów powoda i jego żony, ponieważ powód pracował dodatkowo w budownictwie, a jego żona pobiera rentę od 2001 roku.

Z powyższych względów orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku, a o kosztach na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. jak w punkcie drugim, mając na uwadze rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(t. j. Dz. U. z 2013 r. poz.461 z póź. zm. ).

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu przez adwokata
z urzędu orzeczono w oparciu o w/wym. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, który zaskarżył go w zakresie
pkt 1 i 2, zarzucając:

1/ sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego
wskutek naruszenia przepisów prawa procesowego, mających istotny wpływ na wynik postępowania, tj.: art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie oceny dowodów w postaci załączonych do pisma procesowego powoda z dnia 27 kwietnia 2017 roku wydruków komputerowych "przelewów" w sposób sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Wydruki
te - błędnie zresztą poświadczone przez pełnomocnika powoda „ za zgodność z oryginałem", albowiem nie są one kopiami dokumentów tylko kopiami druków - nie są dokumentami
w rozumieniu art. 243 - 257 k.p.c., zwłaszcza że strona pozwana na ostatniej rozprawie zaprzeczyła, aby w/w kwoty zostały wypłacone przez pozwanego zwłaszcza po wypowiedzeniu przedmiotowej umowy, a strona powodowa wbrew zasadom z art. 6 k.c. swoich twierdzeń o wpłatach dokonanych przez pozwanego po wypowiedzeniu umowy nie udowodniła.

2/ naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 123 § 1 pkt 3 k.c.
polegającą na uznaniu, iż ewentualna wpłata przez pozwanego różnych kwot
po wypowiedzeniu kredytu na poczet zadłużenia, stanowiłaby uznanie całego dochodzonego roszczenia. W orzecznictwie uznanie niewłaściwe konsekwentnie nie jest kwalifikowane
jako czynność prawna. Tak więc zapłata części zadłużenia sumy głównej nie może być
potraktowane jako uznanie zasadności reszty zadłużenia sumy głównej, a w szczególności zaległych odsetek.

3/ nie zastosowanie art. 5 k.c., poprzez nie uznanie żądania zapłaty chociażby w części za sprzecznego z zasadami współżycia społecznego. Dochodzenie przez powoda należności głównej w kwocie 27250,85 zł. oraz 25395,09 zł. odsetek czyli kwoty równej kapitałowi
po 7 latach opóźnienia przy stopie inflacji za ten okres średnio 2 % w stosunku rocznym
co jest faktem powszechnie znanym - stanowi naruszenie zasad słuszności, nieuzasadnione wzbogacenie wierzyciela w sferze ekonomicznej i czynienie przez niego użytku ze swojego prawa, które nie zasługuje na ochronę ponad kwotę sumy głównej.

4/ sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów prawa procesowego, mających istotny wpływ na wynik postępowania, tj.:

- art. 233 k.p.c. w zw. z art. 320 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, w skutek czego Sąd I instancji nie zastosował przepisu
art. 320 k.p.c. i nie rozłożył zasądzonego świadczenia na raty, w sytuacji gdy istniały szczególnie uzasadnione ku temu okoliczności. Przyjmuje się, że okoliczności,
które uzasadniają wyjątkowość danej sytuacji mogą wynikać z szeroko rozumianego stanu majątkowego i rodzinnego pozwanego.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa, ewentualnie rozłożenie zasądzonej w pkt 1 wyroku kwoty na raty - 105 miesięcznych równych rat po 496,65 zł. miesięcznie poczynając od dnia uprawomocnienia się wyroku, płatne do dnia 20 - go każdego miesiąca z góry, ewentualnie
o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
oraz zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu za II instancję.

W odpowiedzi na apelacje powód wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie
od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania przed Sądem II instancji,
w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zasługuje na uwzględnienie jedynie w zakresie rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty, natomiast w pozostałym zakresie podlega oddaleniu.

Odnosząc się do podniesionych w apelacji zarzutów naruszenia prawa materialnego
i procesowego, trzeba zwrócić uwagę, że prawidłowość zastosowania lub wykładnia prawa materialnego może być dopiero właściwie oceniona na podstawie prawidłowo ustalonej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Dlatego właśnie skuteczne zgłoszenie zarzutu dotyczącego naruszenia prawa materialnego, zasługuje na uwzględnienie tylko wtedy,
gdy ustalony przez Sąd pierwszej instancji stan faktyczny, będący podstawą zaskarżonego wyroku, nie budzi zastrzeżeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1997r.,
II CKN 60/97, OSNC 1997/9/128). Powyższe rodzi konieczność rozpoznania w pierwszym rzędzie zmierzających do zakwestionowania stanu faktycznego zarzutów naruszenia prawa procesowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 r., II CKN 18/97,
OSNC 1997/8/112).

Przechodząc do zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. w kontekście oceny załączonych wydruków komputerowych "przelewów" należy stwierdzić, iż pozbawiony jest on uzasadnionych podstaw. Wbrew temu zarzutowi bowiem, z akt sprawy (k. 220 - 221)
nie wynika, iż zostały one poświadczone „za zgodność z oryginałem" przez pełnomocnika, tylko przez „specjalistę ds. sądowych” i jako taki należy ten dowód rozumieć jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c.

Z treści wydruków wynika, iż w konkretnym dniu dokonano wpłaty określonej kwoty na konto powoda z dopiskiem: (...) lub „w imieniu J. R.”.

Przypomnieć należy, iż Sąd nie ma obowiązku dążenia do ustalenia, jaki jest stan faktyczny. Jak wskazuje judykatura, obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa
na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Dlatego też same twierdzenia pozwanego, iż nie dokonywał przedmiotowych wpłat, wobec przedłożonych dokumentów, nie można uznać
za wystarczający sposób podważania twierdzeń strony powodowej, jeżeli dysponuje się dokumentami w postaci umowy sprzedaży wierzytelności oraz poleceniami przelewu
na zindywidualizowany numer tej wierzytelności. Uznanie, że przelewy były dokonywane przez pozwanego lub w jego imieniu, są zgodne z doświadczeniem życiowym.

W tych warunkach uznać trzeba iż Sąd Rejonowy przeprowadził wszechstronne postępowanie dowodowe, poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i wyciągnął z nich właściwe wnioski, a w pisemnych motywach rozstrzygnięcia w sposób dostateczny wyjaśnił swoje stanowisko i zasadność przyjętych ustaleń, prawidłowo rozważając zebrany materiał dowodowy, nie naruszając zasad logicznego rozumowania, nie przekraczając granic swobodnej oceny dowodów wyznaczonych treścią skarżonego przepisu, ani zasad doświadczenia życiowego przy ich ocenie.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, rację miał Sąd I instancji, iż w okolicznościach przedmiotowej sprawy pozwany na skutek dokonania wpłat powodowi kwot potwierdzonych załączonymi wydrukami – uznał niewłaściwe swój dług względem powoda (por. orzeczenie Sadu najwyższego z 19 września 2000 r, II CKN 1312/2000, OSNC 12/03, poz. 168).

Dlatego też nie można podzielić poglądu apelującego, iż w sprawie doszło
do naruszenia art. 123 § 1 pkt 3 k.c. wobec powyższej okoliczności, czego konsekwencją
była prawidłowa decyzja Sądu Rejonowego, iż roszczenie powoda nie uległo przedawnieniu.

Nietrafnie także skarżący zarzuca Sądowi I instancji naruszenie art. 5 k.c. .

Wskazać bowiem wypada, iż przy zastosowaniu tego przepisu brane są przede wszystkim pod uwagę okoliczności danej sprawy, jak również wymagane jest wskazanie jakie zasady współżycia społecznego zostały naruszone. Klauzula generalna dotyczy zarówno zachowań faktycznych, jak i czynności prawnych dokonywanych na podstawie kompetencji wchodzących w zakres danego prawa podmiotowego. Jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy
w orzeczeniu z dnia 19 maja 2006 roku, sygn. akt III CZ 28/06, klauzula ta służy ocenie zachowań strony i sposobu korzystania przez nią ze swego prawa podmiotowego.
Sąd Najwyższy wyraził także pogląd, że „zasadniczą podstawę stwierdzenia o wystąpieniu nadużycia prawa stanowić powinna analiza zachowania uprawnionego. Jego negatywna ocena może wynikać m.in. z faktu, że zajście zostało przez niego sprowokowane albo też z faktu wykorzystania położenia drugiej strony, ( patrz: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego
z dnia 9 grudnia 2009 roku, IV CSK 290/09). Sąd Najwyższy podkreślał także wielokrotnie (m.in. w wyroku z dnia 14 września 2010 roku, II PK 67/10 i w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 listopada 2004 roku, I PK 36/04), że obowiązkiem każdego sądu jest nie tylko stosowanie obowiązującego prawa, ale przede wszystkim wymierzanie sprawiedliwości,
a więc obowiązkiem sądu jako organu państwa przy rozpoznaniu każdej sprawy
jest „urzeczywistnianie" tej zasady rozumianej (przynajmniej) jako dążenie do zachowania równowagi w stosunkach społecznych i powstrzymywanie się od kreowania nieusprawiedliwionych, niepopartych obiektywnymi wymogami i kryteriami przywilejów dla wybranych grup obywateli.

W okolicznościach niniejszej sprawy to pozwany swoim działaniem naruszył przepisy prawa, gdyż zawierając z poprzednikiem prawnym powoda umowę kredytu konsolidacyjnego nie spłacił swojego zobowiązania. Bez znaczenia pozostaje tutaj okoliczność kiedy powód dochodzi swojego roszczenia od pozwanego – o ile nie jest przedawnione
– gdyż obowiązkiem pozwanego było uregulowanie swojej zaległości, czego dotychczas
nie uczynił. Należy przyjąć, że dochodzone przez powoda roszczenie wynikające z nabytych wierzytelności nie stanowi rażącego naruszenia prawa.

Wysokość odsetek, które na dzień wytoczenia powództwa wynosiły prawie tyle samo co kapitał, nie może być uważane za nadużycie prawa, jeżeli zawarta umowa określała odsetki zgodnie z prawem, wbrew twierdzeniom apelującego, nie były za wysokie (czterokrotność kredytu lombardowego). To tylko fakt niespłacania rat kredytu od 2011 roku wygenerował ich wysokość.

Przy czym należy zauważyć, że pozwany zawierając umowę o kredyt konsumencki znał swoją sytuację rodzinną i majątkową, która nie była łatwa, a jak wynika z jego zeznań
i jego żony, także własne zaniedbanie pozwanego dorowadziły do zaniechania produkcji mlecznej. Z drugiej strony uwzględnienie tego zarzutu dorowadziłoby do nieuzasadnionego wzbogacenia się pozwanego, który kredyt przecież otrzymał, jest człowiekiem zdrowym, mogącym podjąć prace dorywcze – aby uczynić zadość obowiązkowi spłaty swojego zobowiązania.

Odnosząc się natomiast do zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu
art. 320 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i nie rozłożenia zasądzonego świadczenia pozwanego na raty, stwierdzić trzeba, iż zarzut ten znalazł uznanie w ocenie
Sądu Odwoławczego.

Przesłanką zastosowania tego przepisu jest ustalenie, że w danej sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony. Wprowadza on szczególną zasadę wyrokowania, której zastosowanie należy od przekonania sądu rozpoznającego sprawę. Jego zastosowanie wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt I ACa 916/13, LEX nr 1416150). Z jednej strony Sąd musi mieć na względzie sytuację dłużnika, który z powodów przez siebie niezawinionych, na które składa się przede wszystkim jego sytuacja materialna, zdrowotna i rodzinna, nie jest w stanie jednorazowo uczynić zadość spełnieniu zasądzonego świadczenia, natomiast spłata ratalna lub
w późniejszym terminie będzie dla niego realnie dogodniejsza. Rozkładając świadczenie
na raty, brać trzeba pod rozwagę usprawiedliwiony interes wierzyciela, który przy rozłożeniu świadczenia na raty powoduje, iż jego zaspokojenie zostanie rozłożone w czasie.

Mając na uwadze powyższe, a także okoliczności niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że aktualna trudna sytuacja finansowa, na którą skarżący się powołuje, jest wystarczająca
do zastosowania przepis art. 320 k.p.c. Skarżący wskazuje, że znalazł się w ciężkiej sytuacji rodzinnej i zdrowotnej – ma chorą żonę i córkę, jak również wskutek klęski żywiołowej nie podołał prowadzeniu gospodarstwa rolnego i musiał zlikwidować hodowlę zwierząt, czego konsekwencją było zmniejszenie dochodów, których ilość nie starczała na spłatę zobowiązań.

Stwierdzić jednak należy, iż sposób rozłożenia długu pozwanego na proponowane przez niego raty - 105 miesięcznych równych rat po 496,65 zł miesięcznie poczynając od dnia uprawomocnienia się wyroku, nie jest do zaakceptowania, gdyż taki sposób płatności
rat byłoby premiowaniem dłużnika. Tym bardziej, że dłużnik wnosząc o taki sposób rozłożenia długu, pominął fakt należnych od niego powodowi odsetek umownych
od zasądzonego roszczenia do dnia wyrokowania.

W takich okolicznościach zdaniem Sądu Okręgowego zasadnym było rozłożenie kwoty 52645,94 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 8 kwietnia 2015 roku do 20 września 2017 roku, które wynoszą 12937,92 zł, na 82 tary miesięczne, ustalając ich płatność do 15 dnia każdego miesiąca poczynając od października 2017 roku.

Sąd Okręgowy ustalił także, iż 81 rat będzie płatnych po 800 zł, a ostatnia w kwocie 783,86 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie płatności którejkolwiek z rat, przyjmując
że w przypadku uchybienia płatności 3 kolejnej raty cała należność wraz z odsetkami staje się natychmiast wymagalna z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczonymi od daty płatności 3 zaległej raty.

Taki sposób płatności długu spowoduje, iż pozwany będzie w stanie gromadzić odpowiednią kwotę i regularnie spłacać zadłużenie, a wierzyciel ostatecznie doczeka się spłaty zobowiązania, mając pewność, że w przypadku uchybienia przez dłużnika ustalonym warunkom, cała jego wierzytelność stanie się natychmiast wymagalna.

Z tych wszystkich względów należało na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. dokonać zmiany zaskarżonego wyroku i rozłożyć świadczenie zasądzone od pozwanego na rzecz powoda
na raty w sposób opisany w punkcie 1 sentencji.

Dalej idącą apelację pozwanego, jako bezzasadną z mocy art. 385 k.p.c.
Sąd Odwoławczy oddalił (pkt 2 sentencji).

Sąd Odwoławczy na mocy art. 102 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. nie obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu powodowi kosztów postępowania apelacyjnego
(pkt 3 sentencji) poniesionymi przez powoda. Sąd uwzględnił bowiem, że konieczność wniesienia apelacji wynikała w zasadzie z błędnego stanowiska Sądu Rejonowego w zakresie rozłożenia świadczenia na raty, który okazał się zasadny, a nie niesumiennego działania pozwanego. Za powyższym przemawia również sytuacja materialna i życiowa pozwanego.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu
w postępowaniu apelacyjnym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie § 8 pkt 6 w zw. z § 16 ust 1 pkt 1 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r.
w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U z 2016 r. poz. 1714).