Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni

Wydział I Cywilny- Sekcja d.s. rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Marzanna Stefaniuk-Muczyńska

Protokolant: sekr. sąd. Tomasz Łukowicz

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2017 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) S.A. we W.

przeciwko: R. M. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  obciąża powoda kosztami procesu i uznaje je za uiszczone w całości.

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. we W. wniósł o zasądzenie od pozwanego R. M. (2) kwoty 308,262 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 kwietnia 2015 r., tj. dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

Uzasadniając swoje żądanie podał, że na podstawie umowy cesji przejął od (...) S.A. V. (...) wierzytelność wobec pozwanego z tytułu nieuregulowanej raty składki ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdu mechanicznego marki f. (...) o nr rej. (...) w wysokości 264 zł wynikającej z polisy (...)-A-A z dnia 19 maja 2014 r., której termin płatności wyznaczony był na 21 czerwca 2014 r. Powód wskazał też, że na dochodzoną pozwem kwotę składa się zaległa rata składki w wysokości 264 zł oraz suma skapitalizowanych odsetek od tej należności naliczonych za okres od dnia 22 czerwca 2014 r. do dnia 14 kwietnia 2016 r., tj. dnia poprzedzającego wniesienie pozwu.

Wydany w sprawie w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty w ustawowym terminie (vide k. 36 akt sprawy oraz sprzeciw - k. 15v-16v akt sprawy) pozwany zaskarżył w całości podnosząc, iż powód nie przedstawił dowodu zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych na jego rzecz oraz że pojazd, który rzekomo miał być przedmiotem ubezpieczenia sprzedał w dniu 7 sierpnia 2014 r. Wskazał nadto, że o wydaniu przez Sąd nakazu zapłaty dowiedział się dopiero w dniu 18 listopada 2016 r. z pisma komornika sądowego przy SR w Pabianicach, z którym to pismem otrzymał również zawiadomienie o wszczęciu egzekucji i wezwaniu do dobrowolnego wykonania, a który to komornik w dniu 23 listopada 2016 r. dokonał zajęcia konta bankowego pozwanego i potrącił kwotę 704,57 zł.

W odpowiedzi na sprzeciw (k. 78-81) powód wniósł o uwzględnienie powództwa w całości podnosząc, iż w pełni wykazał, iż roszczenie wobec pozwanego jest wymagalne i zasadne. Wskazał, iż pozwany w dniu 14 kwietnia 2014 roku nabył pojazd marki f. (...) o numerze rejestracyjnym (...), który był przedmiotem umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Wyjaśnił, iż posiadacz pojazdu, zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowym, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. u nr 124 poz. 1152) miał obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC, a cedent w okresie od umowy miał obowiązek zapewnić posiadaczowi ochroną ubezpieczeniową. W ramach zawartej umowy (...) S.A. (...) zobowiązał się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone w umowie świadczenie, tj. wypłacić odszkodowanie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a posiadasz zobowiązał się zapłacić powodowi składkę. Okres ochronny ubezpieczeniowej w umowie ubezpieczeniowej określony został na 12 miesięcy, tj. od dnia 22 grudnia 2013 r. do dnia 21 grudnia 2014 r. Powód wskazał też, iż zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na posiadacza pojazdu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. W niniejszej sprawie, w wyniku nabycia samochodu objętego ubezpieczeniem OC, na pozwanego przeszły prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające umowy ubezpieczenia, w tym obowiązek zapłaty składki. Powód podniósł, iż wbrew zarzutom sprzeciwu, pozwany jest zobowiązany do zapłacenia składki, gdyż nie wykonał obciążających go obowiązków, o jakich mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z ubezpieczeniach obowiązkowych, tj. nie powiadomił na piśmie zakładu ubezpieczeń w terminie 14 od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu i o danych posiadacza, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu. Powód przywołał, iż w tej sytuacji, zgodnie z art. 32 ust 4 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych nie tylko posiadacz pojazdu mechanicznego, na którego przeniesiono praw własności pojazdu ponosi odpowiedzialność wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę należnej za okres od dnia, w którym nastąpiło przeniesienie na niego prawa własności pojazdu, ale też posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu ponosi solidarną odpowiedzialność z posiadaczem pojazdu, na którego poniesiono prawo własności pojazdu za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia własności do powiadomienia przez niego zakładu ubezpieczeń o okolicznościach, o których mowa w ust. 1. Powód podniósł, iż w przedmiotowej sprawie pozwany w żaden sposób wykazał aby powiadomił (...) S.A. (...) o zbyciu pojazdu. Stąd pozostawał on, w ocenie powoda, zobowiązanym do zapłaty składki ubezpieczeniowej za okres świadczonej na jego rzecz ochrony ubezpieczeniowej, tj. od dnia nabycia pojazdu do końca okresu na jaki umowa została zawarta.

Na rozprawie w dniu 26 czerwca 2017 r. pełnomocnik pozwanego podniósł, iż pozwany nie miał wiedzy na temat tego, że samochód był ubezpieczony w firmie (...), gdyż nie podpisywał umowy z tym ubezpieczycielem i nie był świadomy przeniesienia na niego praw z umowy ubezpieczenia przedmiotowego samochodu. Zarzucił także, że komornik ściągnął całą dochodzoną przedmiotowym pozwem należność od pozwanego. Wskazał także, że wnosi o zwrot tych pieniędzy, gdyż pozwany chciałby zapłacić jedynie sumę składki z umowy ubezpieczenia, z uwagi na to, iż nie wiedział wcześniej, że takie ubezpieczenie zostało zawarte.

Wobec treści art. 505 ¹ kpc niniejsza sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 grudnia 2013 r. H. N. zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z firmą (...) S.A. V. (...) na okres od dnia 22 grudnia 2013 r. do dnia 21 grudnia 2014 r. Zawarcie tej umowy zostało potwierdzone polisą (...)-A-A. Umowa dotyczyła samochodu marki f. (...) o nr rej. (...).

Łączna składka z tytułu tego ubezpieczenia wynosiła 559 zł i była płatna w dwóch ratach: w dniu 17 grudnia 2013 r. w kwocie 295 zł i w dniu 21 czerwca 2014 r. w kwocie 264 zł.

W dniu 1 lutego 2014 r. na podstawie umowy zamiany właściciele tego auta H. i P. N. zbyli go na rzecz A. L..

Samochód ten w dniu 14 kwietnia 2014 r. kupił od A. L. pozwany R. M. (1), a następnie w dniu 7 sierpnia 2014 r. sprzedał go K. i K. S..

W dniu 2 grudnia 2015 r. na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności zawartej z ubezpieczycielem wierzytelność o zapłatę składki wynikającej z umowy ubezpieczenia OC potwierdzonej polisą (...)-A-A nabył powód.

dowód: polisa (...)-A-A - k. 8; umowa zamiany pojazdów - k. 85-86; umowa sprzedaży pojazdu z dnia. 14.04.2014 r. - k. 89; umowa sprzedaży pojazdu z dnia 7 sierpnia 2014 r. - k. 116; umowa cesji z dnia 02.12.2015 r. wraz z załącznikiem - k. 53-61v i 71

Na skutek pozwu wniesionego w niniejszej sprawie w elektronicznym postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w dniu 13 maja 2016 r. wydał nakaz zapłaty pod sygn. Nc-e 632963/16, który został uznany przez ten Sąd za skutecznie doręczony pozwanemu pod adresem przy ul. (...) w G., w konsekwencji czego uznano go za prawomocny. Nakaz ten, na wniosek powoda, został zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Powyższy tytuł wykonawczy został skierowany przez powoda do egzekucji, o której wszczęciu komornik zawiadomił pozwanego pismem z dnia 17 października 2016 r. Pismo to zostało skierowane przez komornika na adres przy ul. (...) w G..

W dniu 23 listopada 2013 r. na podstawie dokonanego zajęcia egzekucyjnego przez komornika sądowego przy SR w Pabianicach M. J. bank dokonał przelewu z rachunku bankowego pozwanego z tytułu zajęcia egzekucyjnego kwoty 704,57 zł.

Postanowieniem z dnia 7 grudnia 2016 r. komornik sądowy przy SR w Pabianicach M. J. ustalił koszty egzekucji prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego obejmującego wydany w sprawie nakaz zapłaty i odnotował w systemie teleinformatycznym ukończenie egzekucji.

Na skutek wykazania przez pozwanego, iż w okresie doręczenia mu przez Sąd na wskazany przez powoda adres - nie zamieszkiwał on pod tym adresem (co potwierdzało stosowne zaświadczenie) - zarządzeniem z dnia 20 stycznia 2017 r. uchylone zostało zarządzenie o pozostawieniu kierowanej do pozwanego przesyłki w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, a wniesiony przez niego sprzeciw od nakazu zapłaty został uznany za wniesiony w terminie.

dowód: nakaz zapłaty - k. 5; przesyłka do pozwanego - k. 9-10; zarządzenie o uznaniu przesyłki za doręczoną w trybie art. 139 §1 kpc - k. 10v; postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności - k. 11, zarządzenie z dnia 20.01.2017 r. - k. 35; postanowienie o przekazaniu sprawy do rozpoznania tutejszemu Sądowi - k. 36; zawiadomienie o wszczęciu egzekucji - k. 117; zaświadczenie o wymeldowaniu - k. 119; wydruk z bazy Pesel-Sad - k. 43; potwierdzenie przelewu z rachunku zajęcia egzekucyjnego - k. 118; postanowienie o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego - k. 120

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się na treści przedłożonych przez strony wyżej wymienionych dokumentów prywatnych i znajdujących się w aktach spawy wydrukach dokumentów urzędowych, albowiem treść tych dokumentów i ich autentyczność nie była przez strony kwestionowana, nie budziła też wątpliwości Sądu.

W świetle powyższych ustaleń przedmiotowe powództwo podlegało oddaleniu, z uwagi na jego wygaśnięcie wskutek spełnienia w toku przeprowadzonego przez powoda postępowania egzekucyjnego.

Rozstrzygając w powyższy sposób Sąd miał na względzie, iż powód żądanie pozwu wywodził z faktu nabycia wierzytelności wynikającej z umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC łączącej pozwanego ze spółką (...) S.A. (...)., powołując się na treść załączonych dokumentów w postaci sprzedaży wierzytelności z dnia 2 grudnia 2015 r. oraz wskazując na okoliczności z których wynikało, iż za zapłatę dochodzonej przedmiotowym pozwem raty składki wynikającej z polisy (...)-A-A odpowiedzialny jest pozwany. Okoliczności tych pozwany ostatecznie nie kwestionował. Również w ocenie Sądu, wskazane przez pełnomocnika powoda okoliczności faktyczne oraz przywołane przez niego regulacje ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowym, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. u nr 124 poz. 1152) potwierdzały, iż na pozwanego przeszedł wynikający z zawartej przez H. N. umowy ubezpieczenia przedmiotowego pojazdu obowiązek zapłaty wymagalnej w dniu 21 czerwca 2014 r. raty składki w wysokości 264 zł oraz odsetek za opóźnienie w zapłacie tej kwoty. Na skutek nabycia w dniu 14 kwietnia 2014 r. od A. L. (który wcześniej nabył go od H. i P. N.) przedmiotowego pojazdu, który to pojazd ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej jego posiadaczy w firmie (...) S.A. (...) na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych przeszły bowiem na pozwanego prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Okoliczność zbycia przez pozwanego tego pojazdu w dniu 7 sierpnia 2014 r. państwu S. pozostawała bez wpływu na odpowiedzialność pozwanego za zapłatę wymagalnej i należnej składki za okres od dnia nabycia przez niego własności auta do końca trwania ochrony ubezpieczeniowej, tj. do dnia 21 grudnia 2014 r., albowiem pozwany nie wykazał, aby o tym fakcie zawiadomił zakład ubezpieczeń. Zasadnie zaś pełnomocnik powoda podnosił, iż zgodnie z art. 32 ust 4 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych nie tylko posiadacz pojazdu mechanicznego, na którego przeniesiono praw własności pojazdu ponosi odpowiedzialność wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę należnej za okres od dnia, w którym nastąpiło przeniesienie na niego prawa własności pojazdu, ale też posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu ponosi solidarną odpowiedzialność z posiadaczem pojazdu, na którego poniesiono prawo własności pojazdu za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia własności do powiadomienia przez niego zakładu ubezpieczeń o okolicznościach, o których mowa w ust. 1.

Powyższe nie mogło jednakże w przedmiotowej sprawie prowadzić do uwzględnienia powództwa, gdyż - jak to zastało ustalone - należność dochodzona niniejszym pozwem została już przez powoda wyegzekwowana na podstawie tytułu wykonawczego wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie. W skutek prowadzonej przez komornika na wniosek powoda, jako wierzyciela egzekwującego egzekucji z rachunku bankowego pozwanego, z momentem uznania rachunku bankowego komornika nastąpiło spełnienie świadczenia na rzecz powoda. (por. wyr. SN z 6.7.1999 r., II CKN 394/98, OSNC 2000, Nr 2, poz. 30) W konsekwencji dochodzone przez niego świadczenie główne (rata składki) oraz świadczenie uboczne (odsetki i to zarówno w wysokości skapitalizowanej, jak też żądanej od dnia wniesienia pozwu) wygasło. Wskutek tego, w dacie zamknięcia rozprawy, po stronie powoda nie istniało uprawnienie do ponownego skutecznego żądania zasądzenia od pozwanego uzyskanego już świadczenia. Wniosek powoda o uwzględnienie w tym stanie rzeczy powództwa nie mógł zostać uwzględniony. Brak było także podstaw do umorzenia postępowania w niniejszej sprawie, albowiem pomimo uzyskania zaspokojenia powód pozwu nie cofnął, lecz żądanie pozwu popierał w pierwotnym brzmieniu aż do zamknięcia rozprawy. Wydanie wyroku w sprawie nie było zatem zbędne, skoro powód podtrzymywał żądanie rozpoznania sprawy i rozstrzygnięcia o sporze stron. W tym miejscu należy przytoczyć, podzielany przez Sąd w niniejszej sprawie pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu uchwały z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie III CZP 119/13 (w której wskazano, że jeżeli powód po spełnieniu świadczenia przez pozwanego po doręczeniu pozwu nie cofnął pozwu, sąd oddala powództwo), iż po przeprowadzeniu postępowania i zamknięciu rozprawy sąd, stosownie do art. 316 §1 kpc, wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Stanowi on podstawową czynność decyzyjną sądu o charakterze merytorycznym, rozstrzygającą sprawę co do istoty, w odniesieniu do przedmiotu procesu. Stan sprawy obejmuje zarówno jej okoliczności faktyczne, jak i obowiązujące przepisy, mogące stanowić podstawę prawną rozstrzygnięcia (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 5 września 1975 r., I CR 526/75, OSNC 1996, nr 7-8, poz. 171; z dnia 7 marca 1997 r., II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113; z dnia 22 czerwca 2004 r., IV CK 453/03; z dnia 8 lutego 2006 r., II CSK 153/05; z dnia 15 lutego 2013 r., I CSK 314/12). Może on różnić się od tego, który istniał w momencie wnoszenia powództwa i był wyznaczony pozwem (art. 187 §1 kpc), jeżeli podjęte zostały przez strony czynności mające wpływ na żądanie, jego rodzaj i zakres oraz na okoliczności faktyczne przytoczone na uzasadnienie żądania pozwu. Przepis art. 316 §1 kpc wyraża zasadę aktualności orzeczenia sądowego, mającą zastosowanie do każdego rodzaju powództwa (o świadczenie, o ustalenie stosunku prawnego lub prawa, o ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa). Do czynności wpływających na zmianę stanu sprawy istniejącego w chwili wnoszenia pozwu należy również spełnienie świadczenia przez pozwanego w toku postępowania, powodujące wygaśnięcie dochodzonego roszczenia. Jeżeli na skutek spełnienia świadczenia przez pozwanego w toku postępowania doszło do wygaśnięcia objętej roszczeniem wierzytelności, odpadła podstawa do uwzględnienia powództwa. Nie ma znaczenia dla powstania tego skutku fakt, że spełnienie dokonane zostało w drodze egzekucji, jeżeli pozwany nie kwestionował istnienia zobowiązania, co potwierdzone zostało w postępowaniu rozpoznawczym. Okoliczność taka miała zaś miejsce w przedmiotowej sprawie, gdyż w mowie końcowej pełnomocnik pozwanego jednoznacznie wskazał, iż pozwany wnosi o zwrot należności, które ściągnął komornik, jednak poza kwotą składki, którą chciałby zapłacić, a czego nie uczynił tylko dlatego, że nie wiedział o zawartym ubezpieczeniu (vide - protokół rozprawy z dnia 26.06.2017 r. - k. 95-96). Przy czym, w tym miejscu wskazać należy, iż wniosek pozwanego o zwrot pozostałej części wyegzekwowanej należność Sąd w sprawie niniejszej pozostawił bez rozpoznania, mając na względzie, iż w sprawie niniejszej pozwany nie wniósł pozwu wzajemnego.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w pkt I wyroku przyjmując za podstawę prawną treść art. 805 kc a contrario.

W konsekwencji powód, jako strona przegrywająca, został obciążony w całości powstałymi w sprawie kosztami procesu, o czym orzeczono na mocy art. 98 kpc w zw. z art. 108 kpc Wobec uiszczenia ich przez powoda już w toku postępowania, koszty te zostały uznane przez Sąd za uiszczone w całości.