Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 60/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Małgorzata Dasiewicz - Kowalczyk

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2017 r. we Wrocławiu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy w postępowaniu uproszczonym

z powództwa A. P.

przeciwko G. A.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Oławie

z dnia 3 listopada 2016 r.

sygn. akt I C 872/16

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego 135 zł zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Małgorzata Dasiewicz- Kowalczyk

Sygn. akt II Ca 60/17

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy stosownie do art. 505 13 § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku ograniczył do wyjaśnienia podstawy prawnej orzeczenia z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd II instancji rozważając na nowo cały zebrany w sprawie materiał dokonał jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych dowodów, w następstwie, czego uznał, iż rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w zakresie w jakim Sąd w punkcie II wyroku oddalił powództwo jest trafne. Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd II instancji przyjął za własne. Sąd Okręgowy podzielił wyprowadzone przez Sąd Rejonowy wnioski, a w konsekwencji ocenę prawną żądania zgłoszonego przez powódkę w zakresie oddalającym powództwo. Brak było zatem podstaw do podważenia wydanego w sprawie rozstrzygnięcia w tym zakresie.

Wskazać trzeba, iż Sąd Okręgowy rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Apelacja powódki sprowadza się do zarzucanych Sądowi Rejonowemu naruszeń wyłącznie w zakresie prawa materialnego ( art. 494 kc w zw. z art. 471 kc i art. 361 kc). Zarzutów procesowych nie wywiedziono, w apelacji powódka wyraźnie przy tym wskazała, iż nie kwestionuje ustaleń faktycznych ani oceny zgromadzonego materiału dowodowego.

Brak wskazania zarzutów naruszenia prawa procesowego, przy jednoczesnym deficycie nowych faktów i dowodów, oznaczało, że Sąd Okręgowy był zobligowany przyjąć ustalenia Sądu I instancji za swoje, czyniąc je podstawą orzekania w postępowaniu apelacyjnym, zgodnie z art. 382 k.p.c.. Wobec tego, spór – na obecnym etapie postępowania, w istocie koncentrował się na wykładni art. 494 kc w zw. z art. 471 kc i art. 361 kc, stanowiących podstawę wyrokowania w kwestionowanym w apelacji zakresie, przy ustaleniach faktycznych jakie poczynił Sąd Rejonowy. Zarzutu naruszenia wskazanych przepisów Sąd Okręgowy nie podzielił.

Zgodnie z niekwestionowanymi ustalenia Sądu Rejonowego strony zawarły umowę, na mocy której pozwany zobowiązał się – w ramach prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa dostarczyć na rzecz powódki, a następnie zamontować w mieszkaniu wskazanym w umowie, wybrane przez powódkę okna i rolety. Na poczet zapłaty umówionego wynagrodzenia (5.950 zł), powódka zaciągnęła kredyt z przeznaczeniem na zakup zamówionych u pozwanego okien. Zgodnie z umową kredytową środki (5950zł) przekazano pozwanemu na wskazany przez niego rachunek bankowy, zaś koszty zaciągniętego kredytu wynosiły 994,52 zł. Powódka bezspornie zatem zapłaciła wynagrodzenie pozwanemu posiłkując się zaciągniętym w tym konkretnie celu kredytem bankowym. Pozwany nie wywiązał się jednak ze zobowiązania, co skutkowało odstąpieniem przez powódkę od zawartej umowy i żądaniem zwrotu kwoty wynagrodzenia wraz kosztami kredytu. Sąd Rejonowy uznając odstąpienia za skuteczne uwzględnił żądanie zwrotu zapłaconego zgodnie z umową wynagrodzenia pomniejszonego o zwróconą dotychczas przez pozwanego kwotę 600 zł. Nie spotkało się jednak z akceptacją Sądu żądanie zwrotu kosztów zaciągniętego kredytu, co też wyłącznie legło u podstaw wywiedzionej apelacji. Stosownie do treści art. 494 kc in fine, strona odstępująca od umowy może także żądać na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Obok zatem roszczeń restytucyjnych, odstępującemu od umowy przysługuje także roszczenie o naprawienie szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania na podstawie art. 471 kc (wyrok Sądu Najwyższego z 12 maja 2005 r., III CK 586/04). Zgodnie z art. 471 kc dłużnik może zwolnić się od odpowiedzialności wykazując, że niewykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które odpowiedzialności nie ponosi. W świetle niekwestionowanych ustaleń Sądu Rejonowego okoliczność braku realizacji umowy obciążała pozwanego, co też legło u podstaw przyjęcia skuteczności odstąpienia od umowy przez powódkę.

Roszczenie o naprawienie szkody, o którym traktuje art. 494 § 1 kc, obejmuje odszkodowanie w pełnej wysokości – w sposób charakterystyczny dla odpowiedzialności kontraktowej –zarówno damnum emergens, jak i lucrum cessans. Należne odstępującemu od umowy odszkodowanie powinno niewątpliwie kompensować całą szkodę, do jakiej doprowadziło niewykonanie zobowiązania, nie tylko uszczerbek wywołany zwłoką, ale także koszty poniesione po odstąpieniu od umowy, utracony zysk (Kodeks Cywilny. Komentarz. red. Edward Gniewek, Rok 2016, Wydanie 7). Odnosząc się do meritum sprawy, zauważyć trzeba, że powódka rozpatrywał swoją szkodę jako koszt zaciągniętego na zakup okien kredytu. Również jednak w ocenie Sądu Okręgowego roszczenie to jest bezzasadne, bowiem powódka nie wykazała w tym zakresie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Zgodnie z art. 471 kc należą do nich: szkoda wierzyciela w postaci uszczerbku majątkowego; niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez dłużnika; związek przyczynowy między faktem nienależytego wykonania lub niewykonania zobowiązania a poniesioną szkodą. Podkreślić należy, że chodzi tutaj o adekwatny związek przyczynowy (art. 361 kc), co oznacza, że należy ustalić, czy zdarzenie stanowi warunek konieczny wystąpienia szkody (test conditio sine qua non) oraz, czy szkoda jest normalnym następstwem tego zdarzenia (selekcja następstw). Nie wystarczy więc ustalić istnienia związku przyczynowego jako takiego, lecz należy stwierdzić, że chodzi o następstwa (powiązania) obiektywnie normalne, typowe, przeciętne, oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy. Normalny związek przyczynowy między określonym zdarzeniem a szkodą w rozumieniu art. 361 § 1 ka zachodzi zatem wówczas, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, można przyjąć, że poniesiony uszczerbek majątkowy jest następstwem tego zdarzenia (wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 15 października 2014 r. V CSK 580/13). W ocenie Sądu Okręgowego tak rozumiany związek przyczynowy między opisaną przez powódką szkodą a brakiem realizacji umowy przez pozwanego - nie zachodzi. Stan majątkowy po stronie powódki obecnie byłyby bowiem taki również, gdyby pozwany umowę zrealizował. Poniesiony przez powódkę koszt jest wyłącznym skutkiem zawarcia umowy kredytu a nie postępowania pozwanego, nie ma zatem żadnego związku z niewykonaniem umowy o dzieło przez G. A.. Trzeba zauważyć, iż pełna realizacja z jego strony umowy w terminie (wykonanie i montaż okien i rolet) wskazywanego przez powódkę kosztu w żadnej sposób by nie wyeliminowała, powódka i tak by go poniosła, bowiem wynikał on wyłącznie z umowy kredytu. Powódka podjęła decyzję o zapłacie ceny za pośrednictwem kredytu bankowego godząc się tym samym na kosztu z tym związane. Do jego powstania nie doprowadziło niewykonanie zobowiązania przez pozwanego. Z niekwestionowanych przez powódkę ustaleń faktycznych, nie wynika, aby zawarcie umowy kredytu było warunkiem koniecznym (ze strony pozwanego) zawarcia umowy jaką związane były strony. Co za tym idzie nie sposób dopatrzeć się jakiegokolwiek związku między poniesionym przez apelującą kosztem a niewykonaniem umowy przez pozwanego. Brak realizacji umowy o dzieło rzeczonego kosztu nie wygenerował.

Okoliczność, iż pozwany umowy nie zrealizował skutkowała zasądzeniem na rzecz powódki zwrotu zapłaconego wynagrodzenia, a uzyskaną kwotą powódka będzie mogła dowolnie zadysponować, w tym przeznaczyć na tożsamy cel, jakim podyktowane było zaciągnięcie zobowiązania kredytowego. Koszt kredytu nie mógł być poczytywany w kategoriach realnej szkody po stronie powódki będącej następstwem braku realizacji umowy przez pozwanego, bowiem ów koszt zaistniał w majątku powódki niezależnie od losów umowy o dzieło.

W ustalonym a niekwestionowanym w apelacji stanie faktycznym sprawy, Sąd Rejonowy słusznie zatem nie dopatrzył się po stronie pozwanego przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej w zakresie kwoty 994,52 zł, tym samym konsekwentnie trafnie powództwo w tym zakresie oddalił. W świetle powyższego brak było podstaw do poważania wydanego w sprawie rozstrzygnięcia, a ogólnikowa polemika podjęta w apelacji nie uzasadniała zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy powołanych w niej przepisów prawa materialnego.

Mając powyższe na uwadze Sąd II instancji na podstawie art. 385 kpc orzekł jak sentencji.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego (punkt II sentencji) oparto na przepisie art. 98 kpc. Apelacja powódki nie została uwzględniona, przegrała zatem w zakresie wywiedzionego przez siebie środka zaskarżenia. Co za tym idzie Sąd Okręgowy zasądził na rzecz pozwanego jako wygrywającego kwotę 135 zł stanowiącą koszty zastępstwa procesowego zgodnie §2 pkt 2 w zw. z § 10 ust 1 pkt 1 rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.