Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2017 roku w S.

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w G.

przeciwko K. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 13 kwietnia 2016 roku, sygn. akt I C 350/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok nadając mu treść:

I.  zasądza od pozwanego K. S. na rzecz powoda B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w G. kwotę 17.147,53 zł (siedemnaście tysięcy sto czterdzieści siedem złotych i pięćdziesiąt trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 16.936,24 zł (szesnaście tysięcy dziewięćset trzydzieści sześć złotych i dwadzieścia cztery grosze) od dnia 15 października 2015 roku;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę (...) (trzy tysiące sto trzydzieści jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę (...) (trzy tysiące sto piętnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Violetta Osińska SSO Sławomir Krajewski SSR del. Monika Gniazdowska

Sygn. akt II Ca 913/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 13 kwietnia 2016 roku, sygn. akt I C 350/16, wydanym w sprawie
z powództwa B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G. przeciwko K. S. o zapłatę Sąd Rejonowy w Goleniowie oddalił powództwo.

Sąd Rejonowy oparł powyższe rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych:

Pozwany zawarł z Bankiem (...) w W. umowę o kartę kredytową C..

W umowie nie był wskazany limit kredytu, bowiem określenie limitu miało nastąpić w odrębnym piśmie.

W dniu 19 grudnia 2013 roku została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności pomiędzy Bank (...) S.A., jako bankiem, a B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Funduszu Inwestycyjny Zamknięty w W., jako nabywca. W § 3 umowy strony oświadczyły, iż Bank sprzedaje na rzecz kupującego wierzytelności z tytułu należności głównej (kapitał) opisane w bazie danych, a kupujący wierzytelności kupuje wraz z prawami z wierzytelnościami związanymi. Przeniesienie następuje w dniu zapłaty ceny.

Do umowy dołączono wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy z dnia 19 grudnia 2013 roku, w którym wskazano, iż na podstawie umowy z dnia 26 stycznia 2001 roku K. S. posiada zadłużenie z tytułu kapitału w wysokości 14.279,41 zł, wraz z odsetkami w wysokości 165,96 zł i kosztami w wysokości 525 zł.

W dniu 24 sierpnia 2015 roku B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Funduszu Inwestycyjny Zamknięty w W. wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, w którym oświadczył, iż w dniu 17 stycznia 2015 roku nabył od Bank (...) S.A. wierzytelność wobec dłużnika K. S., wynikającą z umowy z dnia 26 kwietnia 2001 roku.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji uznał, że w okolicznościach badanej sprawy nie zaistniały przesłanki do uwzględnienia roszczenia w wyroku zaocznym, w rozumieniu art. 339 § 2 k.p.c.

W ocenie Sądu roszczenie powoda w okolicznościach sprawy budziło wątpliwości, zarówno z uwagi na niewykazanie przez stronę powodową legitymacji czynnej do występowania w charakterze powoda z wysuwanym w stosunku do strony pozwanej roszczeniem, a nadto z uwagi na nieudokumentowanie w żaden sposób istnienia, a tym bardziej i wysokości dochodzonego roszczenia.

Powód wskazywał, iż powyższą wierzytelność nabył na mocy umowy sprzedaży wierzytelności od Banku. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar dowodu określonej okoliczności, ciąży na stronie, która wywodzi z niej pozytywne skutki prawne. Co prawda reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być pojmowana w ten sposób, że ciąży on zawsze na powodzie, jednakże nie może ulegać wątpliwości, iż to na powodzie ciąży dowód faktów prawotwórczych, z którymi wiąże się jego żądanie, a które w niniejszej sprawie stanowi zawarcie umowy cesji wierzytelności oraz istnienie w określonej wysokości zobowiązania pozwanego w stosunku do kredytodawcy, tj. Bank (...). Obowiązek wykazania samego istnienia jak i wysokości roszczenia dochodzonego w pozwie spoczywa stosownie do treści art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. na powodzie. Powód więc ma obowiązek wykazać dowodami zaktualizowanie się wszystkich podstaw odpowiedzialności pozwanego co do samej zasady jak i wysokości i tym samym zasadności swoich roszczeń. Powód winien więc udowodnić, iż przysługuje mu roszczenie i to w określonej wysokości.

Jak już wyżej wskazano, Sąd uznał za niewykazaną legitymację czynną powoda w niniejszej sprawie. Strona powodowa powołała się bowiem na nabycie dochodzonej od pozwanego wierzytelności w wyniku zawartej w dniu 17 stycznia 2014 roku z Bankiem (...) umowy sprzedaży wierzytelności. Powód w niniejszej sprawie, występując jako nabywca wierzytelności, zastosowanie do art. 509 k.c. winien zatem wykazać, iż doszło do skutecznego nabycia wierzytelności służącej poprzedniemu wierzycielowi od pozwanego na podstawie umowy z dnia 17 stycznia 2014 roku. Tymczasem przedłożonej przez powoda umowy przelewu wierzytelności wynika jedynie, iż przedmiotem umowy były wierzytelności wymienione bazie danych dołączonej do umowy. W § 3 strony umowy postanowiły, że przejście na nabywcę wierzytelności następuje pod warunkiem uiszczenia ceny sprzedaży.

Sąd podkreślił, że strona powodowa nie przedłożyła żadnych dowodów, z których wynikałoby, iż powyższa cena za wierzytelności została zapłacona, co z kolei dopiero skutkowałoby niewątpliwym przejściem wierzytelności na powoda. Co więcej, zapisy umowy zostały przedstawione przez powoda w sposób uniemożliwiający ustalenie, jaka była cena przenoszonych wierzytelności. Cześć umowy przedłożonej przez powoda ma zaszyfrowaną i niewidoczną treść. Ponadto, co najważniejsze, powód nie dołączył do umowy chociażby częściowego wydruku wykazu wierzytelności, jaki został sporządzony w liście wierzytelności do umowy, a jedynie tabelę - wyciąg. Tym samym w żaden sposób nie można mówić, aby strona powodowa wykazała, iż nabyła wierzytelność w stosunku do pozwanego w dochodzonej pozwem wysokości, skoro strony umowy przelewu wierzytelności same ustaliły, iż szczegółowo wymienione wierzytelności zawarte są w załączniku do umowy, którego nie okazano sądowi w żaden sposób.

Następnie Sąd Rejonowy wskazał, że w okolicznościach sprawy strona powodowa na dowód istnienia dochodzonego roszczenia przedstawiła jedynie wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu z dnia 24 sierpnia 2015 oraz cząstkowe postanowienia umowy przelewu wierzytelności wraz z wątpliwym co do jego wiarygodności wyciągiem z elektronicznego załącznika. Przedłożone przez powoda wezwanie do zapłaty oraz wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszy nie mogły stanowić dowodu na istnienie i wysokość roszczenia, stanowią bowiem tylko oświadczenia powoda.

Sąd podkreślił, że zgodnie z treścią art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Artykuł 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późń. zm.) w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz za niezgodny z art. 20 Konstytucji - /tak wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2011 r., P 1/10, OTK-A 2011/6/53, Dz.U.2011/152/900/. Tym samym przedłożony przez powódkę dokument z postaci wyciągu z ksiąg nie może być w niniejszej sprawie traktowany jak dokument urzędowy i tym samym nie korzysta on z przysługującego dokumentom urzędowym domniemania, iż stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (domniemania wiarygodności tego dokumentu), które wynika z treści art. 244 § 1 k.p.c. i które skutkuje odwróceniem ciężaru dowodu w sprawie sprowadzającym się do tego, że to pozwany winien obalić prawdziwość tego dokumentu (art. 252 k.p.c.) i wprowadzeniem wyjątku od zasady wyrażonej w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. Tym samym zawarte w wyciągu z ksiąg powoda oświadczenie, że pozwany winien zapłacić wskazaną w wyciągu kwotę nie korzysta z domniemania prawdziwości i okoliczności związane z tym roszczeniem winien udowodnić powód. Wobec powyższego sam wyciąg z ksiąg stanowi w niniejszej sprawie jedynie dokument prywatny, a więc jest dowodem tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument prywatny bowiem nie stanowi dowodu istnienia faktu, lecz dowód twierdzenia o fakcie, a w razie przeczenia przez druga stronę istnieniu danego faktu wymaga powzięcia czynności dowodowych na zasadach ogólnych.

Powód zaś oprócz ww. dowodów dla wykazania zasadności swojego zadania nie przedstawił innych dowodów.

Tym samym Sąd uznał, iż powód nie udowodnił ani faktu istnienia roszczenia tj. zawarcia przez pozwanego umowy kredytu, ani wysokości dochodzonego roszczenia zarówno w zakresie kwoty głównej, jak również odsetek umownych.

Sąd pozbawiony był możliwości zweryfikowania żądanego roszczenia pod względem chociażby żądania odsetek. Powód w żaden sposób nie wykazał, z czego wynika kwota żądanych odsetek, czy są to odsetki umowne, czy karne, czy ustawowe skapitalizowane, nie wykazał również z czego wynika żądana kwota główna, nie przedłożył w tym zakresie samej umowy kredytu, na którą powołał się w wyciągu z ksiąg funduszu.

Wedle Sądu pierwszej instancji przytoczone przez powoda okoliczności (tak istnienie roszczenia, jak i jego wysokość) budziły od samego początku wątpliwości również w kontekście upływu czasu od daty zawarcia przez pozwanego umowy z pierwotnym wierzycielem i datą wymagalności roszczenia. Wskazane wyżej wątpliwości nie zostały jednak usunięte w toku niniejszego postępowania sądowego przez stronę powodową w wyniku przedłożenia zgromadzonych w sprawie dowodów. Przedstawione dokumenty w postaci niepełnej umowy przelewu wierzytelności wraz z wyciągiem z załącznika oraz wyciągu z ksiąg funduszu były w ocenie Sądu dalece niewystarczające, aby przyjąć domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda co do strony faktycznej wyroku z uwagi na fakt, że z powyższych względów twierdzenia powoda budziły wciąż uzasadnione wątpliwości sądu. Na marginesie Sąd wskazał, że nie zostało także wykazane jaka wierzytelność przysługiwała Bankowi (...) S.A. - z umowy dołączonej do pozwu nie wynika limit kredytowy.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód i zaskarżając wyrok w całości, zarzucił Sądowi pierwszej instancji naruszenie art. 212 k.p.c., zw. z art. 216 k.p.c., w zw. z art. 328 § 2 k.p.c., poprzez ich niezastosowanie polegające na braku wezwania strony do osobistego stawiennictwa, ewentualnie do złożenia pisemnych wyjaśnień dotyczących wątpliwości Sądu w zakresie ustalenia podstawy faktycznej dochodzonego roszczenia wynikającego z umowy kredytu nr (...) (dalej umowa kredytu) zawartej przez zbywcę wierzytelności Bank (...) S.A. (dalej Bank) z pozwanym a także wątpliwości co do umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 17 stycznia 2014 roku co w konsekwencji doprowadziło do braku ustalenia stanu faktycznego w sprawie, braku rozpoznania istoty sprawy, a w konsekwencji do oddalenia roszczenia powoda w całości.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancję. 

Na wypadek wątpliwości Sądu pierwszej instancji co do przysługującego stronie powodowej wobec pozwanego roszczenia wynikającego z umowy kredytu (...) powód wniósł o przeprowadzenie dowodów z następujących dokumentów:

1) bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 25 lipca 2011 roku ( (...)) na nadto na okoliczność, iż bank wypowiedział stronie pozwanej umowę kredytu ze względu na brak jej spłaty

2) postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności (...) z dnia 21 września 2011 roku, w sprawie I Co 1767/11

3) wniosku o wszczęcie egzekucji na podstawie (...) z dnia 24 listopada 2011 roku.

4) postanowienia o umorzeniu egzekucji na podstawie art. 824 § 1 pkt 3) k.p.c. w sprawie KM 4018/11 z dnia 17 grudnia 2012 roku przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin - Centrum K. K. prowadzonej na podstawie (...).

Skarżący podniósł, że zgodnie z art. 381 k.p.c. potrzeba powołania wnioskowanych dowodów pojawiła się dopiero na etapie postępowania przed Sądem II Instancji. Strona powodowa nie była wzywana przez Sąd do wyjaśnień w zakresie wątpliwości Sądu I Instancji odnośnie dochodzonego roszczenia (jego podstaw i wysokości).

Skarżący zarzucił Także Sądowi pierwszej instancji:

1. naruszenie art. 233 k.p.c.:

1) poprzez brak wszechstronnego rozpoznania materiału dowodowego zebranego w sprawie, polegający na rozpoznaniu jedynie części tego materiału, z pominięciem dowodów zaoferowanych przez powoda, tj.: umowy sprzedaży wierzytelności wraz z wyciągiem z załącznika do tej umowy, umowy kredytu, rozliczenia wierzytelności co w efekcie doprowadziło do uznania przez Sąd, iż powód nabycia i nie wykazał istnienia dochodzonego pozwem roszczenia;

2) polegające na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów oraz na jej dowolnej ocenie wyrażającej się w sprzecznym z zasadami logicznego wnioskowania i zasadami doświadczenia życiowego uznaniu przez Sąd I Instancji, że:

- wyciąg z umowy cesji wierzytelności (wyciąg z elektronicznej bazy danych) nie spełnia wymogów pisma stwierdzającego przeniesienie wierzytelności na rzecz powoda, a w konsekwencji uznaniu, że do nabycia wierzytelności wynikającej z umowy kredytu (...) nie doszło,

- wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu nie stanowi wiarygodnego dowodu na przejście wierzytelności, podczas gdy księgi rachunkowe funduszu podlegają kontroli Komisji Nadzoru Finansowego, a więc stanowią wiarygodny dowód na poprawność zawartych w nim danych, w szczególności w sytuacji kiedy pozwany nie kwestionował ani swojego zobowiązania, ani faktu przeniesienia wierzytelności na powoda, a zapisy wyciągu są spójne z całością dokumentacji zgromadzonej w sprawie,

- Sąd I Instancji pominął okoliczność, iż zbywający wierzytelność w dniu 17 stycznia 2014 roku bank w wyniku zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności i po zapłacie ceny przekazał stronie powodowej dokumenty związane z umową kredytową nr (...), co do których obowiązek zachowania tajemnicy bankowej podlega wyłączeniu w sytuacji zawarcia i wykonania umowy sprzedaży wierzytelności (art. 104 ust 2 pkt 4 ustawy Prawo bankowe). Innymi słowy powód jest w posiadaniu dokumentów stanowiących tajemnicę bankową, które zostały mu przekazane przez bank w wyniku wykonania umowy sprzedaży wierzytelności 17 stycznia 2014 roku, a które nie mógłby zostać przekazane, gdyby umowa nie została zawarta i nie była wykonywana. Okoliczności dotyczącą wysokości ceny sprzedaży pozostaję bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

2. naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., poprzez brak uzasadnienia podstawy faktycznej rozstrzygnięcia oraz przyczyn, dla których Sąd odmówił wiarygodności i mocy dowodowej wyciągowi z ksiąg rachunkowych powoda, poza ogólnikowym stwierdzeniem, że nie stanowi on dowodu wystarczającego do uwzględnienia powództwa;

3. naruszenie art. 230 k.p.c., w zw. z art. 233 k.p.c., polegające na jego niezastosowaniu i uznaniu okoliczności istnienia oraz wysokości zadłużenia pozwanego za nieudowodnioną, podczas gdy pozwany na żadnym etapie postępowania powyższego nie zakwestionował, co kwalifikowało uznanie przez Sąd faktu zarówno istnienia, jak i wysokości zadłużenia za przyznany;

4. naruszenie art. 6 k.c., poprzez błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że strona powodowa nie udowodniła przysługującego jej roszczenia wobec strony pozwanej, a wynikającego z umowy kredytu nr (...) na co ewidentnie wskazuje zebrany w sprawie materiał dowody

5. naruszenie art. 6 k.c., w zw. z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie, tj, nazbyt formalistyczne podejście przez Sąd I instancji do zasady szybkości postępowania i doprowadzenie tym samym do zakończenia procesu ze szkodą dla rozpoznania sprawy (podczas gdy twierdzenia powoda budziły „uzasadnione wątpliwości Sądu), co z kolei naruszyło prawo powoda do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy przez niezależny i bezstronny Sąd gwarantowane mu w art. 45 Konstytucji RP;

6. naruszenie art. 230 k.p.c., w zw. z art. 339 k.p.c., polegające na jego niezastosowaniu i uznaniu twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie za nieprawdziwe, w szczególności co do istnienia oraz wysokości zadłużenia pozwanego, podczas gdy strona pozwana na żadnym etapie postępowania powyższego nie zakwestionowała, nie stawiła się na rozprawę oraz nie brała czynnego udziału w sprawie, co kwalifikowało uznanie przez Sąd w/w faktów za przyznane przez powoda;

7. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 194 Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi poprzez jego niezastosowanie i uznanie, że prawidłowo wystawiony wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sękurytyzacyjnego (powoda) nie jest dowodem w sprawie (także) na okoliczność przejścia praw (na mocy umowy przelewu wierzytelności) na powoda.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych za I i II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się w przeważającej części zasadna.

Zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c., jeżeli pozwany nie stawi się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W orzecznictwie przyjmuje się, iż niezależnie od wynikającego z art. 339 § 2 k.p.c. domniemania prawdziwości twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, sąd ma każdorazowo obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1998 r., I CKU 85/98). Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 września 1993 roku (II CRN 80/93) wyraził nadto słuszny pogląd, iż sam brak odpowiedzi na pozew nie jest wystarczający do wydania wyroku zaocznego, w sytuacji, gdy dowody i twierdzenia powoda są niekompletne i pozostawiają wątpliwości co do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sporu.

W ocenie Sądu Okręgowego brak było w sprawie podstaw do powzięcia uzasadnionych wątpliwości, w powyższym rozumieniu, w zakresie istnienia legitymacji procesowej czynnej powoda, w tym przy uwzględnieniu obu eksponowanych przez Sąd pierwszej instancji okoliczności, to jest kwestii określenia ceny nabycia wierzytelności i jej zapłaty, jak też objęcia przedmiotową umowa cesji także spornych w sprawie wierzytelności.

W szczególności wysokość tejże ceny nie jest w sprawie istotną, zaś na jej uiszczenie w sposób wystarczający wskazuje posiadanie przez powoda dokumentów dołączonych do pozwu i apelacji, w postaci umowy o kartę kredytową, bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 25 lipca 2011 roku, postanowienia Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 21 września 2011 roku, sygn. akt I Co 1767/11, o nadaniu temu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, wniosku z dnia z dnia 24 listopada 2011 roku o wszczęcie na podstawie takiego tytułu wykonawczego postępowania egzekucyjnego i wreszcie postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie K. K. z dnia 17 grudnia 2012 roku, sygn. akt KM 4018/11, o umorzeniu, na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., postępowania w tej sprawie.

Wszystkie te dokumenty zostały wystawione przez cedenta, względnie dotyczą postępowań, jakie toczyły się z jego udziałem. Dysponowanie tymi dokumentami przez powoda jasno wskazuje, że umowa cesji została sfinalizowana, także w zakresie jej warunku, w postaci zapłaty ceny nabycia pakietu wierzytelności.

Co więcej w świetle tychże dokumentów nie sposób powziąć uzasadnionych wątpliwości, że przedmiotem tej umowy cesji były także wierzytelności dochodzone przez powoda w rozpoznawanej sprawie.

Dowody z ww. dokumentów dołączonych do apelacji nie mogły zostać uznane za spóźnione, w trybie art. 381 k.p.c., skoro powód obiektywnie dopiero z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku mógł posiąść wiedzę, że jego twierdzenia i przedstawione okoliczności faktyczne wzbudziły wątpliwości Sądu pierwszej instancji.

W przeważającej części nieuzasadnionymi były także wątpliwości Sądu pierwszej instancji co do istnienia i zakresu objętych pozwem wierzytelności.

Już na wstępie rozważań w tym przedmiocie wskazać trzeba, że Sąd Rejonowy zarzucił powodowi, że ten nie przedłożył umowy łączącej pozwanego z pierwotnym wierzycielem, stanowiącej źródło zobowiązań dochodzonych od pozwanego w rozpoznawanej sprawie.

Tymczasem kopia umowy o kartę kredytową C. zawartej z pozwanym stanowiła załącznik do pozwu i znajduje się na karcie 10 akt sprawy.

Istotnym w sprawie jest, że pozwany przynajmniej częściowo odbierał osobiście kierowaną doń korespondencję, zarówno w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji, jak też w postępowaniu apelacyjnym i mając rzeczywistą, a nie tylko formalną, wynikającą z zastępczego doręczenia, unormowanego w art. 139 § 1 k.p.c., możliwość ustosunkowania się do żądania pozwu i wskazywanych przez powoda okoliczności faktycznych, w tym w szczególności - co do istnienia i wysokości dochodzonych roszczeń, nie zgłosił żadnych zarzutów w zakresie wysokości dochodzonych roszczeń.

Przypomnienia wymaga, że składały się na nie kapitał - 14.279,41 zł, odsetki - 2656,83 zł oraz koszty 1336,29 zł, razem dające żądaną pozwem kwotę 18.272,53 zł.

W zakresie tej pierwszej kwoty na uwagę zasługuje, że została ona wymieniona w załączniku do umowy cesji, a co więcej jest niższa od kwoty kapitału wskazanej w treści ww. bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 25 lipca 2011 roku – karta 54 akt.

Co do odsetek wskazać trzeba, że żądanie w ich zakresie nie budzi uzasadnionych wątpliwości i na ich kwotę składały się odsetki w kwocie 165,96 zł wskazane w tym samym załączniku do umowy cesji oraz odsetki ustawowe za opóźnienie, naliczane przez powoda od kwoty kapitału od dnia nabycia przez niego wierzytelności, zapadłe do dnia wniesienia pozwu, w kwocie 2490,87 zł.

Brak jest w takiej sytuacji podstaw do odmowy uwzględnienia żądania pozwu co do tak obliczonej kwoty kapitału i odsetek, w tym ustawowych odsetek za opóźnienie, a nadto odsetek ustawowych za opóźnienie od łącznie kwoty 16.936,24 zł (14.279,41 zł + 2656,83 zł = 16.936,24 zł), od dnia wniesienia pozwu. W tym ostatnim zakresie żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawnych zawartych w art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 482 § 1 k.c.

Szerszych rozważań wymagała natomiast kwestia dochodzenia przez powoda kosztów w łącznej wysokości 1336,29 zł, które to żądanie tylko częściowo mogło być uznane za niebudzące uzasadnionych wątpliwości w rozumieniu art. 339 § 2 k.p.c.

Na kwotę te składały się wymienione w załączniku do umowy cesji: opłaty do spłaty – 525 zł oraz koszty postępowania sądowego i egzekucyjnego – 811,29 zł.

W zakresie tej pierwszej pozycji wskazania wymaga, że z dokumentów przedłożonych przez powoda, a nawet jego twierdzeń nie wynika w żaden sposób, na jakiej podstawie doszło do naliczenia tych opłat i jakie były ich poszczególne elementy. W takiej sytuacji, nawet przy uwzględnieniu dodatkowych dokumentów i twierdzeń apelacji, uznać należy, że nadal zachodzą uzasadnione wątpliwości, co do zgodności tej okoliczności z rzeczywistym stanem rzeczy i w konsekwencji powództwo w tej części nie mogło zostać uwzględnione.

To samo dotyczy kwoty 600 zł – kosztów zastępstwa prawnego poprzedniego wierzyciela w ww. postępowaniu egzekucyjnym. I tutaj brak jest podstaw do przyjęcia, że koszty takie zostały bankowi przyznane postanowieniem komornika wydanym w trybie art. 770 k.p.c. W szczególności powód nie przedłożył na tą okoliczność żadnego dokumentu.

W pozostałej części koszty: postępowania klauzulowego – 127 zł, zasądzone na rzecz banku w opisanym wyżej postanowieniem Sądu z dnia 21 września 20111 roku oraz koszty postępowania egzekucyjnego – 84,29 zł, przyznane temuż bankowi od dłużnika postanowieniem Komornika z dnia 17 grudnia 2012 roku nie budziły jakichkolwiek wątpliwości i podlegały zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda – w łącznej kwocie 211,29 zł. Od tej kwoty powód nie żądał odsetek ustawowych za opóźnienie.

Podsumowując powództwo zostało uwzględnione łącznie co do kwoty 17.147,53 zł (16.936,24 zł + 211,29 zł = 17.147,53 zł).

Mając na uwadze wszystko powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., orzekł jak w punkcie 1. sentencji wyroku.

Częściowe uwzględnienie powództwa – w 94 %, uzasadniało zasądzenie na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., w zw. z art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., od pozwanego na rzecz powoda kwoty odpowiadającej takiej części poniesionych przez powoda kosztów procesu, na które składały się: opłata od pozwu – 914 zł i wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda, wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa – 2417 zł [(914 zł + 2417 zł = 3331 zł) i (3331 zł x 94 % = 3131 zł)].

W pozostałej części apelacja - jako bezzasadna, podlegała oddaleniu, o czym Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2. sentencji wyroku, na podstawie art. 385 k.p.c.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego zapadło na analogicznych zasadach, jak to miało miejsce w przypadku rozstrzygania o kosztach procesu w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy zasądził tu od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3115 zł [(914 zł + 2400 zł = 3314 zł) i (3314 zł x 94 % = 3315 zł)].

SSO Violetta Osińska SSO Sławomir Krajewski SSR del. Monika Gniazdowska

Zarządzenia:

- odnotować,

- odpis wyroku, wraz z uzasadnieniem, doręczyć pełnomocnikowi powoda,

- zwrócić akta sprawy SR.