Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant stażysta Katarzyna Pielużek

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku M. H.

z udziałem W. H. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. (...)

o ustalenie zakresu ubezpieczeń społecznych

na skutek odwołania M. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 19 września 2016 r.

zmienia zaskarżoną decyzję i stwierdza, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe M. H. z domu H. podlegającej ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek W. H. (1) wynosi za styczeń 2016r., luty 2016r. oraz marzec 2016r. 3500 ( trzy tysiące pięćset) złotych miesięcznie.

Sygn. akt V U 1055/16

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 19 września 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że wnioskodawczyni M. H. za styczeń, luty i marzec 2016 roku podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u płatnika składek W. H. (1) z podstawą wymiaru składek równą minimalnemu wynagrodzeniu za pracę.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła wnioskodawczyni M. H. wnosząc o jej uchylenie oraz przyjęcie jako podstawy wymiaru składek za styczeń 2016 roku , luty 2016 roku i marzec 2016 roku w przeliczeniu na okres miesiąca kwoty 3500 zł, która jest kwotą wynikającą z umowy o pracę zawartej w dniu 2 stycznia 2016 roku.

Po wniesieniu odwołania M. H. zawarła związek małżeński i zmieniła nazwisko na H..

Płatnik W. H. (2) przyłączył się do odwołania.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W listopadzie 2016 roku M. H. wyszła za mąż i obecnie nosi nazwisko H..

W 2007 roku skarżąca ukończyła Akademię im. (...) w C. na kierunku pedagogika, specjalność poradnictwo zawodowe.

W okresach od 2004 roku do 2006 roku oraz od 1 lipca 2009 roku do 28 lutego 2013 roku wnioskodawczyni prowadziła działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży odzieży- sklep odzieżowy (...).

(dowód: wydruk z (...) k.8-9 , dyplom ukończenia studiów wyższych k.10 kwestionariusz osobowy k.19 w aktach ZUS, protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku zeznania M. B. 1 minuta 10 sekunda -10 minuta 46 sekunda- k.61-62 )

W. H. (1) jest ojcem wnioskodawczyni. Od 1993 roku prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów przemysłowych w P. – Sklep (...). Jest to sklep branży elektryczno-metalowej.

Od 1998 roku płatnik zatrudnia D. M. na stanowisku sprzedawcy z wynagrodzeniem w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. D. M. ma wykształcenie podstawowe i do jego obowiązków należy sprzedaż i wykładanie towaru.

W okresie od 1 sierpnia 2008 roku do 31 maja 2012 roku W. H. (1) zgłosił do ubezpieczenia jako osobę współpracującą żonę B. H..

(dowód: zaświadczenie k.11, protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku zeznania W. H. (1) 10 minuta 46 sekunda- 18 minuty 32 sekundy k.61-62, protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku zeznania M. B. 1 minuta 10 sekunda -10 minuta 46 sekunda- k.61-62, protokół audio-video z dnia 6 czerwca 2017 roku zeznania D. M. 2 minuta 32 sekunda- 11 minuty 52 sekundy k.57-58 )

M. H. od około 2 lat pomagała ojcu w prowadzeniu sklepu, który przygotował ją do przejęcia obowiązków kierownika sklepu.

(dowód: zeznania W. H. (1) protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku 10 minuta 46 sekunda- 18 minuty 32 sekundy k. 61-62 , zeznania M. B. protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku 1 minuta 10 sekunda -10 minuta 46 sekunda- k. 61-62 )

Z uwagi na pogarszający się stan zdrowia (na sierpień 2016 roku miał wyznaczoną operację wstawienia endoprotezy biodra) W. H. (1) w 2015 roku postanowił zatrudnić nowego pracownika.

W dniu 17 kwietnia 2015 roku W. H. (1) zgłosił M. H. do Urzędu Pracy celem zatrudnienia jej w swojej firmie jako stażysty. Urząd Pracy z uwagi na pokrewieństwo nie wyraził zgody na sfinansowanie stażu wnioskodawczyni w firmie ojca.

(dowód: pismo (...) w R. k.69 akt ZUS, zeznania W. H. (1) protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku 10 minuta 46 sekunda- 18 minuty 32 sekundy k. 61-62, wyniki badań W. H. (1) k.18 )

W dniu 2 stycznia 2016 roku W. H. (1) zawarł z M. H. umowę o pracę na czas określony do 31 grudnia 2019 roku. Płatnik zatrudnił skarżącą w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierownika sklepu- sprzedawcy w P. przy ul. (...) za wynagrodzeniem w kwocie 3500 złotych miesięcznie (brutto). Wnioskodawczyni przeszła szkolenie wstępne w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz uzyskała orzeczenie lekarza medycyny pracy o zdolności do pracy na stanowisku. kierownika sklepu-sprzedawcy.

(dowód: umowa o pracę k.13 akt ZUS , karta szkolenia wstępnego BHP k.15 ZUS, orzeczenie lekarskie k.17).

Wnioskodawczyni od zawarcia umowy pracowała w sklepie w P. przy ul. (...) w dni powszednie w godzinach od 8.00 do 16.00. Do jej obowiązków należało zamawianie towarów, ich wycena, wprowadzanie i wystawianie faktur, przywóz towaru oraz wykładanie towaru. Nadzorowała również pracę sprzedawcy D. M. jako jego szefowa.

(dowód: umowa o pracę k.13 akt ZUS zeznania W. H. (1) protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku 10 minuta 46 sekunda- 18 minuty 32 sekundy k.61-62, zeznania M. B. protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku 1 minuta 10 sekunda -10 minuta 46 sekunda- k.61-62, zeznania D. M. protokół audio-video z dnia 6 czerwca 2017 roku 2 minuta 32 sekunda- 11 minuty 52 sekundy k.57-58 )

Od dnia 31 marca 2016 roku wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy z powodu ciąży. W chwili zawierania umowy o pracę wnioskodawczyni nie wiedziała, że jest w ciąży. Nie planowała też ciąży, gdyż miała już 12 letniego syna. Ciąża była dla niej zaskoczeniem. Na zwolnieniu lekarskim przebywała do dnia porodu 10 sierpnia 2016 roku, a od 11 sierpnia 2016 korzystała przez kolejny rok z zasiłku macierzyńskiego ( okoliczność bezsporna).

Obecnie M. H. z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem przebywa na urlopie wychowawczym bezpłatnym. Po jego zakończeniu zamierza wrócić do pracy, a po uzyskaniu przez ojca prawa do emerytury przejąć sklep.

(dowód: zeznania M. B. 1 minuta 10 sekunda -10 minuta 46 sekunda- k.61-62 )

Podczas nieobecności M. H. jej obowiązki przejął W. H. (1). W prowadzeniu sklepu pomaga płatnikowi niepracująca żona B. H.. Płatnik nikogo nie zatrudnił na miejsce wnioskodawczyni, bo nie miał osoby zaufanej, takiej jak córka, której mógłby przekazać prowadzenie swoich interesów.

W związku z niezdolnością do pracy wnioskodawczyni płatnik przełożył operację wstawienia endoprotezy biodra na 14 sierpnia 2017 roku.

(dowód: protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku zeznania W. H. (1) 10 minuta 46 sekunda- 18 minuty 32 sekundy k.61-62, protokół audio-video z dnia 21 września 2017 roku )

W 2016 roku W. H. (1) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej osiągnął przychód w wysokości 602.064,65 złotych, dochód w wysokości 31 414,67 złotych.

(dowód: PIT 2016 i (...) wraz z urzędowym poświadczeniem odbioru k.49-53 ).

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2012 roku, poz. 1442 ze zm) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.

Przychodem są natomiast przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy (art. 4 pkt 9 cytowanej ustawy).

W myśl zaś art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

W przedmiotowej sprawie ZUS zakwestionował wysokość wynagrodzenia wnioskodawczyni wynikającą z zawartej przez nią z płatnikiem umowy o pracę. Spór koncentrował się zatem na kwestii wysokości podstawy wymiaru składek wnioskodawczyni na ubezpieczenia społeczne, tj. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe w okresie od dnia zawarcia umowy o pracę tj. od dnia 2 stycznia 2016r. do dnia 31 marca 2015r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika.

Organ rentowy jest uprawniony do weryfikowania wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonego wynikającej z zawartej umowy o pracę na podstawie art. 41 ustęp 12 i 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. Przepis art. 41 ustęp 3 ustawy systemowej stanowi bowiem, że jeżeli Zakład zakwestionuje i zmieni informacje przekazane przez płatnika składek, zawiadamia o tym ubezpieczonego i płatnika składek. Jeżeli w terminie określonym w ust. 11 osoba ubezpieczona i płatnik składek nie złożą wniosku o zmianę stanowiska Zakładu, informacje uznane przez Zakład traktuje się jako prawdziwe. W razie złożenia takiego wniosku, Zakład po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego wydaje decyzję. Z treści art. 41 ust 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wypływa zatem wniosek, iż ZUS jest uprawniony nie tylko do zakwestionowania przekazanych przez płatnika składek informacji o wysokości wynagrodzenia, ale także do ich zmiany.

Należy podnieść, że stanowisko zgodnie z którym w ramach art. 41 ust. 12 i 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zakwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa, jest w orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowane.

Nadmierne podwyższenie wynagrodzenia pracownika w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych może być bowiem ocenione jako dokonane z zamiarem nadużycia prawa do świadczeń (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2005 r., II UZP 2/05, opubl. OSNP 2005/21/338, LEX nr 148238; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r., II UK 16/05, opubl. OSNP 2006/11-12/191, LEX nr 182776; oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2009 r., III UK 7/09, LEX nr 509047). Zgodnie zaś z art. 58 § 2 k.c. nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Wskazać w tym miejscu należy na stanowisko wyrażone w wyroku z dnia 9 sierpnia 2005 r. sygn. akt III UK 89/05, w którym Sąd Najwyższy wskazał, że ustalenie w umowie o pracę rażąco wysokiego wynagrodzenia za pracę może być, w konkretnych okolicznościach, uznane za nieważne jako dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiąganiu nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu - art. 58 § 3 k.c. w związku z art. 300 k.p. (opubl. OSNP 2006/11-12/192, LEX nr 182780). Sąd Okręgowy podziela również pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Krakowie w uzasadnieniu do wyroku z dnia 16 października 2013 r. sygn. III AUa 294/13 (opubl. LEX nr 1388831), w którym sąd ten wskazał, że autonomia stron umowy o pracę w kształtowaniu jej postanowień podlega ochronie jedynie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa, a strony obowiązuje nie tylko respektowanie własnego interesu jednostkowego, lecz także wzgląd na interes publiczny. Odpowiednie zastosowanie art. 58 k.c. prowadzi do wniosku, że postanowienia umowy o pracę sprzeczne z ustawą albo mające na celu jej obejście są nieważne, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, a sprzeczne z zasadami współżycia społecznego - nieważne bezwzględnie.

Przyznanie zatem rażąco wysokiego wynagrodzenia za pracę może być, w konkretnych okolicznościach, uznane za nieważne. Podstawą jest naruszenie zasad współżycia społecznego, polegające na świadomym osiąganiu korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu.

W uchwale II UZP 2/05 Sąd Najwyższy podkreśla, że godziwość wynagrodzenia – jako jedna z zasad prawa pracy (art. 13 k.p.) - zyskuje dodatkowy walor aksjologiczny; w prawie ubezpieczeń społecznych istnieje bowiem znacznie mocniejsza niż w prawie pracy bariera działania w ramach prawa, oparta na wymagającym ochrony interesie publicznym i zasadzie solidarności ubezpieczonych. Względność zasady godziwości wynagrodzenia, wyrażająca się koniecznością odniesienia się nie tylko do potrzeb pracownika, ale także świadomości społecznej oraz ogólnej sytuacji ekonomicznej i społecznej, nie powinna zresztą budzić wątpliwości. W związku z tym nadmiernemu uprzywilejowaniu płacowemu pracownika, które w prawie pracy mieściłoby się w ramach art. 353 ¹ k.c., w prawie ubezpieczeń społecznych, w którym pierwiastek publiczny zaznacza się bardzo wyraźnie, można przypisać - w okolicznościach każdego konkretnego wypadku - zamiar nadużycia świadczeń przysługujących z tego ubezpieczenia. Jak wynika bowiem z przytoczonych na wstępie przepisów od wysokości podstawy wymiaru składek uzależniona jest wysokość wypłaty świadczeń w postaci zasiłku chorobowego oraz macierzyńskiego, opiekuńczego i rodzicielskiego. Należy pamiętać, że alimentacyjny charakter tych świadczeń oraz zasada solidaryzmu wymagają, żeby płaca - stanowiąca jednocześnie podstawę wymiaru składki - nie była ponad granicę płacy słusznej, sprawiedliwej i zapewniającej godziwe utrzymanie oraz żeby rażąco nie przewyższała wkładu pracy, a w konsekwencji, żeby składka nie przekładała się na świadczenie w kwocie nienależnej. Jest tak również dlatego, że choć przepisy prawa ubezpieczeń społecznych w swej warstwie literalnej odnoszą wysokość składek do wypłaconego wynagrodzenia, to w rzeczywistości odwołują się do takiego przełożenia pracy i uzyskanego za nią wynagrodzenia na składkę, które pozostaje w harmonii z poczuciem sprawiedliwości w korzystaniu ze świadczeń z ubezpieczenia, udzielanych z zasobów ogólnospołecznych (por. postanowienie Sądu najwyższego z dnia 14 września 2012 r., sygn. I UK 220/12).

Umowa o pracę wywołuje bowiem nie tylko skutki bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także dalsze, pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych kształtując stosunek ubezpieczenia społecznego, w tym wysokość składki, co w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. W związku z powyższym ocena postanowień umownych może i powinna być dokonywana także z punktu widzenia prawa ubezpieczeń społecznych, a więc nie tylko z punktu widzenia interesu pracownika (ubezpieczonego), ale także interesu publicznego.

Godziwość wynagrodzenia za pracę w prawie ubezpieczeń społecznych musi być zatem interpretowana przy uwzględnieniu wymogu ochrony interesu publicznego oraz zasady solidarności ubezpieczonych. Podstawę wymiaru składki ubezpieczonego będącego pracownikiem stanowi wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy, natomiast ocena godziwości tego wynagrodzenia wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji.

A zatem ustalenie zbyt wysokiego wynagrodzenia za pracę może być,
w konkretnych okolicznościach, uznane za nieważne, jako dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiąganiu nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu.

W rozpatrywanym przypadku taka sytuacja – wbrew stanowisku organu rentowego- nie zachodzi.

Organ rentowy podniósł, że wnioskodawczyni została zatrudniona u płatnika składek od stycznia 2016 roku, a od 31marca 2016 roku stała się już niezdolna do pracy z powodu ciąży. Fakty te przemawiają zdaniem ZUS za tym, że wysokość wynagrodzenia została podyktowana chęcią uzyskania przez odwołującą wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego, o czym ma świadczyć okoliczność, że pod nieobecność wnioskodawczyni płatnik nie zatrudnił innego pracownika. Organ zarzucił ponadto, że brak dowodów na wykonywanie przez wnioskodawczynię obowiązków kierownika sklepu. Podniósł, że wykonywała ona jedynie obowiązki sprzedawcy.

Stanowisko organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie. Zarzut organu rentowego, że skarżąca w istocie pełniła jedynie obowiązki sprzedawcy tak jak pracownik D. M., należy uznać za gołosłowne. Co innego wynika bowiem nie tylko z dokumentów w postaci umowy o pracę, gdzie stanowisko skarżącej zostało określone jako kierownik-sprzedawca, a nie tylko sprzedawca, ale także z zeznań wnioskodawczyni, płatnika i wreszcie pracownika D. M.. D. M. zeznał, że obowiązki wnioskodawczyni były zgoła odmienne od jego obowiązków jako sprzedawcy. On zajmował się wyłącznie sprzedażą w sklepie, a skarżąca przede wszystkim dbałością o to, by w sklepie był właściwy towar i w odpowiedniej ilości. Do jej obowiązków należało zatem zamówienie towaru, dokonanie jego wyceny i wystawienie faktur. D. M. jako sprzedawca mimo, że pracuje u płatnika 20 lat nigdy takimi rzeczami się nie zajmował. Nie jest też prawdą, że wnioskodawczyni nie nadzorowała pracy D. M.. D. M. zeznał, że wnioskodawczyni była jego szefową i to do niej zwracał się ze wszystkimi sprawami. To, że wnioskodawczyni, nie musiała mu wydawać codziennie bezpośrednich poleceń, jak ma wykonywać swoje obowiązki sprzedawcy, wynikło z doświadczenia zawodowego D. M., który swoją pracę wykonuje od 20 lat. Okoliczność ta nie pozbawia w żadnym wypadku skarżącej atrybutów władzy kierowniczej wobec D. M., jak bezpodstawnie sugeruje organ rentowy.

Zważywszy na odmienny zakres obowiązków i pozycję zawodową wnioskodawczyni oraz D. M., nie sposób porównywać ich wynagrodzeń, jak to uczynił organ rentowy. D. M. ma wykształcenie podstawowe i wykonuje obowiązki sprzedawcy, co czyni otrzymywane przez niego minimalne wynagrodzenie odpowiednim zarówno w stosunku do kwalifikacji jak i zakresu obowiązków. W tym kontekście zupełnie odmiennie przedstawia się sytuacja skarżącej. Ta ma wyższe wykształcenie i doświadczenie w branży handlowej, gdyż przez sześć lat prowadziła własną działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży odzieży.

Biorąc pod uwagę wykształcenie M. H., jej doświadczenie zawodowe oraz zakres wykonywanych u płatnika obowiązków w ramach zawartej umowy o pracę, należy uznać, że uzgodnione przez strony w umowie wynagrodzenie w wysokości 3500 złotych brutto, nie było wygórowane.

Nie było też podyktowane chęcią wyłudzenia wysokich świadczeń z ubezpieczeń społecznych, jak imputuje organ rentowy. W chwili zatrudnienia nawet wnioskodawczyni, nie mówiąco płatniku, nie wiedziała jeszcze, że jest w ciąży i co więcej takiej ciąży nawet nie planowała, gdyż miała już 12-letniego syna. W. H. (1) zdecydował się na zatrudnienie córki, z uwagi na kłopoty zdrowotne, czekał na operację wszczepienia endoprotezy. Jego zamiarem było przygotowanie swojego następcy, chciał by to wnioskodawczyni, która już wcześniej nieformalnie pomagała mu w prowadzeniu sklepu i do której miał pełne zaufanie, przejęła w całości jego obowiązki, a później także działalność. Przed zatrudnieniem wnioskodawczyni to W. H. (1) pełnił funkcję kierownika sklepu zajmując się zamówieniem i wyceną towaru, dowozem i wykładaniem towaru, wprowadzaniem i wystawianiem faktur. Od 2 stycznia 2016 roku obowiązki te przejęła M. H.. Nie można także uznać, że o zawarciu umowy o pracę w celu obejścia przepisów ubezpieczeniowych świadczy to, iż w okresie korzystania przez skarżącą ze zwolnienia lekarskiego pracodawca nie zatrudnił innego pracownika. To, czy zatrudniać pracowników, jakich i na jakich stanowiskach, pozostawione jest bowiem swobodnej decyzji pracodawcy, albowiem to on ponosi ryzyko prowadzenia zakładu pracy. Ponadto trudno czynić płatnikowi taki zarzut, zważywszy na zakres prowadzonej przez niego działalności. Płatnik prowadzi mały rodzinny sklep, od 20 lat zatrudnia tam tylko jednego pracownika i to w charakterze sprzedawcy. Nigdy, poza skarżącą, nie powierzył nikomu swoich obowiązków, co wynika z obawy przed konkurencją. To dlatego płatnik zatrudnił córkę, a nie obcą osobę w swoim sklepie. I dlatego też nie zdecydował się zatrudnić nikogo na jej miejsce podczas jej nieobecności. Płatnik postanowił w okresie nieobecności córki skorzystać z pomocy niepracującej żony. Jak widać robi wszystko, by rodzinny interes przetrwał i by jego córka mogła go przejąć po odchowaniu dziecka.

Reasumując Sąd uznał, że ustalone przez strony wynagrodzenie za pracę nie było zawyżone w stosunku do zajmowanego przez wnioskodawczynię stanowiska (kierownik sklepu-sprzedawca) i zakresu powierzonych jej obowiązków pracowniczych (zamówienie towaru, wycena towaru, wprowadzanie faktur, przywiezienie towaru) i mieściło się w zakresie swobody kontraktowej stron. Co więcej kwota ta nie odbiega od przeciętnego wynagrodzenia osób zatrudnionych na samodzielnych stanowiskach, z podobnym zakresem obowiązków.

Przypomnienia wymaga, że podstawę wymiaru składki ubezpieczonego będącego pracownikiem powinno stanowić uzyskiwane wynagrodzenie, jeśli jest godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy. Ocena godziwości tego wynagrodzenia wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji. Rozstrzygnięcia spraw, w których występują wątpliwości co do celowego zawyżania wysokości wynagrodzenia, nie można sprowadzać do schematu, w którym normą miałoby być redukowanie umownego wynagrodzenia za pracę do najniższego wynagrodzenia, jako podstawy składek i świadczeń, także w przypadku pierwszego zatrudnienia ubezpieczonego na danym stanowisku, czy nawet przy pierwszym zatrudnieniu w ogólności. Takie podejście przekracza granice weryfikacji, a decyzja organu staje się arbitralna, jeśli przy niekwestionowanym zatrudnieniu pomija podstawowe zasady ustalania wysokości wynagrodzenia wynikające z prawa pracy (art. 11 i 13 k.p.). Nie wystarczy też zastosować schemat porównania zarobków uzyskiwanych na innych stanowiskach funkcjonujących w strukturze danego zakładu pracy, z zarobkami ustalonymi w badanej umowie, gdyż każdy stosunek pracy powinien mieć charakter indywidualny, a warunki płacy adekwatne do rzeczywistego zakresu i charakteru pracy wykonywanej przez pracownika.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w(...)w W. w ten sposób, że stwierdził, iż M. B. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika W. H. (1) z podstawą wymiaru składek za styczeń 2016 roku, luty 2016 roku ora marzec 2016 roku w wymiarze 3500 złotych miesięcznie.