Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVI C 543/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 11 października 2017 roku

Pozwem wniesionym w dniu 31 stycznia 2017 roku (data nadania przesyłki poleconej) strona powodowa Wspólnota Mieszkaniowa (...) 1A w W. domagała się zasądzenia na jej rzecz od Z. G. kwoty 4.069,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dat szczegółowo wskazanych w pozwie do dnia zapłaty oraz zasądzenia na jej rzecz od pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż pozwana jest właścicielką 1/6 udziału w lokalu mieszkalnym o numerze (...) położonym w budynku przy ul. (...) w W., w związku z czym jest ona obowiązana uiszczać na rzecz strony powodowej należności związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej oraz wpłat na fundusz remonty. Jak podała strona powodowa, należności z tego tytułu, odpowiadające wysokości udziału w prawie własności przysługującego pozwanej, wynoszą 81,41 zł miesięcznie i obejmują zaliczkę na utrzymanie nieruchomości wspólnej, zaliczkę na świadczenia C.O. oraz wpłatę na fundusz remontowy w wysokości 42,40 złotych za okres od września 2013 roku do grudnia 2014 roku oraz w wysokości 16,96 złotych od stycznia 2015 roku do grudnia 2015 roku. Strona powodowa nadmieniła, iż dochodzone pozwem opłaty winny być uiszczane przez właścicieli lokali do dnia 10 - go każdego miesiąca, przy czym pozwana – pomimo skierowania do niej wezwania do zapłaty – nie uiściła przedmiotowych należności do dnia wniesienia pozwu ( pozew k. 1-5).

Stanowisko strony powodowej zostało ostatecznie sprecyzowane pismem z dnia 27 czerwca 2017 roku (data nadania przesyłki poleconej), w treści którego pełnomocnik strony powodowej zawarł oświadczenie o rozszerzeniu powództwa o należności za dalsze okresy tj. od października 2016 roku do 8 maja 2017 roku na ogólną kwotę 650,57 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od wskazanych kwot i od terminów szczegółowo podanych w treści pisma. Ostatecznie powód dochodził od pozwanej kwoty 4.719,83 złote ( pismo z dnia 27 czerwca 2017 roku k. 50 - 51).

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W pierwszej kolejności zgłosiła zarzuty nieudowodnienia przez stronę pozwaną dochodzonego powództwem roszczenia, braku należytego umocowania pełnomocnika strony powodowej, nadużycia prawa podmiotowego i zarzut przedawnienia roszczenia.

W uzasadnieniu zajętego stanowiska pozwana wskazała, iż udział 1/6 w lokalu mieszkalnym opatrzonym numerem (...) położony w budynku przy ul. (...) w W. przypadł pozwanej z tytułu dziedziczenia po R. P.. Przytoczyła także, że postanowieniem z dnia 10 grudnia 2015 roku wydanym przez tut. Sąd w sprawie o sygn. XVI Ns 450/15 Sąd dokonał podziału majątku wspólnego R. i W. P. oraz działu spadku po R. P. i W. P. w ten sposób, że zarządził jego sprzedaż w drodze licytacji publicznej. Pozwana podała, że postanowieniem z dnia 11 lipca 2017 roku wydanym przez tut. Sąd w postępowaniu o sygn. I Co 861/15 własność przedmiotowego lokalu mieszkalnego została przysądzona na rzecz nabywcy licytacyjnego. W zakresie zarzutu nieudowodnienia dochodzonego roszczenia pozwana przytoczyła, iż ustalenie wysokości opłat na pokrycie kosztów zarządu wymaga uchwały właścicieli lokali, przy czym przedłożone do akt sprawy przez stronę powodową uchwały nie zawierały imiennych list głosowania. Pozwana zakwestionowała także fakt skutecznego doręczenia wezwań do zapłaty przedłożonych wraz z pozwem.

W dalszej kolejności pozwana zaznaczyła, iż wątpliwe jest umocowanie pełnomocnika strony powodowej, albowiem przedłożona uchwała w przedmiocie powołania członków zarządu nie zawiera listy głosowania oraz powzięta została 27 kwietnia 1999 roku, nadto nieczytelne podpisy pod treścią pełnomocnictwa udzielonego pełnomocnikowi nie pozwalają na ustalenie, iż podpisane osoby są umocowane do składania oświadczeń woli w imieniu i na rachunek strony powodowej.

Uzasadniając podniesiony zarzut przedawnienia pozwana wskazała, iż dochodzone pozwem należności ulegają przedawnieniu wraz z upływem trzyletniego terminu, zatem należności dochodzone pozwem, a wymagalne przed dniem 10 lutego 2014 roku uległy już przedawnieniu. Przytoczyła także, że ostatnia z kwot dochodzona pozwem, tj. 256.58 złotych nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia w twierdzeniach pozwu. Pozwana wskazała także, iż wobec jej wyjazdu z Polski w latach sześćdziesiątych XX wieku, a zatem przed wejściem w życie ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali, jak i faktu, iż nie wykonuje ona uprawnień właścicielskich względem lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (...) przy ul. (...) w W. i nie utrzymuje kontaktu z zamieszkującym przedmiotowy lokal bratem, nie miała ona świadomości konieczności ponoszenia opłat dochodzonych pozwem. Podała, iż powodowa wspólnota nie zawiadamiała pozwanej o wysokości opłat związanych z jej udziałem w prawie własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego, pomimo iż zawiązanie kontaktu z pozwaną nie nastręcza większych trudności. Te wszystkie okoliczności w ocenie pozwanej stanowią podstawę do przyjęcia, iż dochodzenie przez powodową wspólnotę zaliczek na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, w szczególności w zakresie odsetek za opóźnienie, stanowi nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 kc, a w konsekwencji powinno prowadzić do oddalenia powództwa (odpowiedź na pozew – k. 63-66).

Do dnia zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2015 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt XVI Ns 450/15, Sąd Rejonowy dla W. M.w W. dokonał podziału majątku wspólnego małżonków W. P. i R. P., działu spadku po R. P. oraz działu spadku po W. P. w postaci prawa własności lokalu mieszkalnego nr (...) położnego w W. przy ul. (...), objętego księgą wieczystą (...), wraz z wynoszącym 9/1.000 udziałem w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo użytkowania wieczystego oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, objętej księgą wieczystą (...) w ten sposób, że zarządził jego sprzedaż w drodze licytacji publicznej. Ponadto orzekł, że z kwoty przypadającej dotychczasowym współwłaścicielom w planie podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży w/w nieruchomości we wskazanym trybie – 1/6 (jedna szósta) zostanie wypłacona wnioskodawczyni Z. G. oraz 5/6 (pięć szóstych) zostanie wypłacona uczestnikowi E. P.. Powyższe rozstrzygnięcie wynikało z faktu, iż na mocy dziedziczenia po w/w osobach Z. G. przysługiwał udział 1/6 w prawie własności lokalu mieszkalnego opatrzonego numerem (...) położonego w W. przy ul. (...) ( okoliczność bezsporna; kopia postanowienia k. 68 - 69).

Uchwałą właścicieli Wspólnoty Mieszkaniowej podjętej w dniu 1 lutego 2007 roku zarząd nieruchomością wspólną został powierzony I. O., J. Z. i C. D. (dowód: uchwała nr 3/ (...) z dnia 1 lutego 2017 roku – k. 75).

Uchwałami nr 2/I/2013 r. oraz 3/I/2013 r. z dnia 25 stycznia 2013 roku współwłaściciele nieruchomości (...) 1A uchwalili wysokość zaliczki na utrzymanie nieruchomości wspólnej na kwotę 2,80 zł/m 2, wysokość poszczególnych opłat za media oraz stawki wpłat na fundusz remontowy od 1 stycznia 2013 roku do 31 stycznia 2013 roku na kwotę 2,50 zł/m 2. W 2014 roku wysokość zaliczek na utrzymanie nieruchomości wspólnej oraz na fundusz remontowy nie uległa zmianie (dowód: uchwała nr 2/ (...) z dnia 25 stycznia 2013 roku – k. 10, uchwała nr 3/ (...) z dnia 25 stycznia 2013 roku – k. 11, uchwała nr 2/ (...) z dnia 31 stycznia 2014 roku – k. 12, uchwała nr 3/I/2014 r. z dnia 31 stycznia 2014 – k. 13).

Uchwałami nr 3/I/2015 r. oraz 4/I/2015 r. z dnia 29 stycznia 2014 roku współwłaściciele nieruchomości (...) 1A uchwalili wysokość zaliczki na utrzymanie nieruchomości wspólnej na kwotę 2,80 zł/m 2, przy czym wysokość opłat na poczet funduszu remontowego została obniżona do stawki 1 zł/m 2. Uchwałą z dnia 3/I/2016 r. współwłaściciele nieruchomości (...) 1A podjęli uchwałę o utrzymaniu dotychczasowej stawki na koszty utrzymania części wspólnej oraz nie podjęli uchwały o wysokości wpłat na fundusz remontowy (dowód: uchwała nr 3/I/2015 r. z dnia 29 stycznia 2015 roku – k. 14, uchwała nr 4/I/2015 r. z dnia 29 stycznia 2015 roku – k. 14A, uchwała nr 3/I/2016 r. z dnia 29 stycznia 2015 roku – k. 15).

Należności obciążające pozwaną, stosownie do wysokości jej udziału, na podstawie w/w uchwał, w okresie od lutego 2014 roku do grudnia 2014 roku wynosiły łącznie 123,81 złotych miesięcznie, na co składały się należności eksploatacyjne w wysokości 81,41 złotych oraz zaliczka na fundusz remontowy w wysokości 42,40 złotych.

Opłaty obciążające Z. G. w okresie od stycznia 2015 roku do grudnia 2015 roku wynosiły 98,37 złotych miesięcznie, na co składały się należności eksploatacyjne w wysokości 81,41 złotych oraz zaliczka na fundusz remontowy w wysokości 16,96 złotych

Z kolei opłaty od stycznia 2016 roku do grudnia 2016 roku wynosiły 81,41 złotych miesięcznie, gdyż nie była pobierana zaliczka na poczet funduszu remontowego. Finalnie należności a od stycznia 2017 roku do maja 2017 roku wynosiły 89,89 złotych miesięcznie ( dowód: wydruk z księgi pomocniczej za rok 2014 – k. 21,22, wydruk z księgi pomocniczej za rok 2015 k. 23 - 24).

Postanowieniem z dnia 9 maja 2017 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt I Co 861/15, tut. Sąd udzielił przybicia własności lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. na rzecz B. K. (1). W dniu 11 lipca 2017 roku, tut. Sąd w powyższej sprawie przysądził własność w/w lokalu na rzecz B. K. (2) ( kopia postanowienia k. 70 – 71).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedłożone do akt sprawy, zarówno w formie zwykłych kserokopii, jak i kserokopii poświadczonych za ich zgodność z oryginałem przed pełnomocnika reprezentującego stronę będącego adwokatem lub radcą prawnym (art. 129 § 2 kpc). Strony nie kwestionowały okoliczności w nich stwierdzonych, jak i rzetelności ich sporządzenia, w szczególności nie żądając przedłożenia do akt sprawy oryginałów dokumentów. Także Sąd badając wskazane dokumenty z urzędu nie dopatrzył się podstaw do podważenia ich mocy dowodowej, dając im wiarę w całości.

Podstawą ustaleń faktycznych w sprawie były także zgodne twierdzenia stron oraz twierdzenia stron, co do których strona przeciwna nie wypowiedziała się. Nie wymagały one dowodu stosownie do treści art. 229 i 230 kpc.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie kwoty 3.844,20 złotych wraz ze szczegółowo określnymi w sentencji odsetkami. W pozostałym zakresie nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnieniu.

Nie ulega wątpliwości, iż podstawę merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy cywilnej stanowi materiał procesowy (tzn. fakty i dowody) zebrany w toku postępowania, o czym przesądza treść art. 316 § 1 i art. 328 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku - Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz. z 2016 roku, poz. 1822 ze zm., powoływany dalej w skrócie jako kpc). Jednak zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 1964 roku – Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2017 roku, poz. 459, powoływany dalej w skrócie jako kc) oraz art. 232 kpc to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyższe przepisy stanowią normatywną podstawę zasady kontradyktoryjności, zgodnie z którą ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania, do nich należy gromadzenie materiału i wreszcie to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 76, z glosą A. Zielińskiego, Palestra 1998, nr 1–2, s. 204; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 roku, II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113).

Podstawę prawną roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie stanowił art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (tj. Dz. U. z 2015 roku, poz. 1892 ze zm., powoływana dalej jako uwl) zgodnie z którym: właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nie utrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra. Na koszty zarządu nieruchomością wspólną – zgodnie z art. 14 uwl – składają się w szczególności wydatki na remonty i bieżącą konserwację, opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę, ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali, wydatki na utrzymanie porządku i czystości oraz wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 uwl na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca. Wskazane wyżej koszty zarządu mają charakter wydatków okresowych, w zdecydowanej większości pokrywanych w stosunku miesięcznym. Ustawa nadaje zaliczkom charakter świadczeń okresowych miesięcznych, płatnych z góry do 10 każdego miesiąca, co zbliża je do świadczeń czynszowych. Wynika to z faktu, iż mają one pokrywać okresowe, najczęściej konieczne do poniesienia co miesiąc, wydatki na wskazane wyżej koszty zarządu nieruchomością wspólną. Opłacanie przez właścicieli lokali miesięcznych zaliczek na koszty zarządu ma zapewnić płynną, bieżącą gospodarkę i zarząd nieruchomością wspólną, bez konieczności zaciągania pożyczek lub krótkoterminowych kredytów.

Zgodnie z art. 22 ust. 3 pkt 3 uwl wysokość zaliczek uchwalana jest przez właścicieli lokali i powinna być uchwalona w takiej wysokości, by wspólnota mogła z nich pokrywać miesięczne wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Jak sama nazwa wskazuje, zaliczki nie są i nie muszą być ustalone w wysokości ściśle odpowiadającej rzeczywistym kosztom zarządu, choć niewątpliwie muszą być bezpośrednią funkcją tych kosztów i powinny odpowiadać im przynajmniej w przybliżeniu.

Oceniając okoliczności niniejszej sprawy należy wskazać, iż poza sporem stron pozostawał wyłącznie fakt przysługiwania pozwanej w okresie objętym pozwem udziału 1/6 w prawie własności lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W., gdzie zawiązana została powodowa wspólnota mieszkaniowa. Pozwana kwestionowała jednak zarówno umocowanie pełnomocnika strony powodowej, jak samo roszczenie zgłoszone w pozwie co do wysokości.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu nieprawidłowego umocowania pełnomocnika powodowej wspólnoty, albowiem ustalenie w przedmiocie jego nienależytego umocowania mogłoby skutkować nieważnością postepowania – stosownie do treści art. 379 pkt 2 kpc. Zgodnie z art. 20 ust. 1 uwl jeżeli lokali wyodrębnionych, wraz z lokalami niewyodrębnionymi, jest więcej nie siedem właściciele lokali są obowiązani podjąć uchwałę o wyborze jednoosobowego lub kilkuosobowego zarządu. Członkiem zarządu może być wyłącznie osoba fizyczna wybrana spośród właścicieli lokalu lub spoza ich grona. Z kolei wykładnia art. 21 ust. 2 uwl prowadzi do wniosku, iż w przypadku, gdy zarząd jest kilkuosobowy, oświadczenia woli za wspólnotę mieszkaniową składają przynajmniej dwaj jego członkowie.

W realiach niniejszej sprawy wraz z pełnomocnictwem przedłożono uchwałę właścicieli lokali wyodrębnionych z budynku przy ul. (...) z dnia 27 kwietnia 1999 roku, przy czym upływ czasu pomiędzy podjęciem przedmiotowej uchwały a wytoczeniem niniejszego powództwa istotnie mógł budzić wątpliwości co do prawidłowości umocowania pełnomocnika. Należy jednak wskazać, iż wobec oświadczenia pełnomocnika powodowej wspólnoty złożonego podczas rozprawy w dniu 3 sierpnia 2017 roku (protokół rozprawy – k. 72) oraz treści przedłożonych uchwał nr 3/ (...), uchwały Nr 1/II/2007 r. oraz Protokołu Komisji Skrutacyjnej z zebrania (...) 1A” z dniu 1 lutego 2007 roku (k. 75-77) co do wieloletniego sprawowania stanowisk przez członków zarządu wspólnoty „ (...) 1A” w W. przez I. O. oraz C. D., których podpisy widnieją pod treścią udzielonego pełnomocnictwa, zarzut podniesiony przez pozwaną należało uznać za całkowicie chybiony. Zgodnie z art. 21 ust. 2 uwl gdy zarząd jest kilkuosobowy, oświadczenia woli za wspólnotę mieszkaniową składają przynajmniej dwaj jego członkowie. Na pełnomocnictwie dla radcy prawnego M. K. ( k. 7) są podpisy w/w dwóch członków zarządu, a tym samym nie ma wątpliwości jej umocowanie do działania w imieniu powoda.

Analogiczne stanowisko Sąd przyjął wobec zarzutów co do wysokości opłat z tytułu utrzymania nieruchomości wspólnej oraz opłat na fundusz remontowy. Wbrew twierdzeniom pozwanej, dla wykazania ważności uchwał zgromadzenia właścicieli lokalów znajdujących się w nieruchomości przy ul. (...) w W. nie było konieczne przedłożenie wraz z uchwałami imiennej listy głosowania nad wskazanymi uchwałami. Przepisy uwl przewidują, iż uchwały właścicieli lokali zapadają większością głosów właścicieli lokali (art. 23 ust. 2), nie stanowią natomiast wymogu co do każdorazowego przedłożenia imiennej listy głosowania wraz z uchwałą dla oceny jej ważności. Zaznaczyć należy także, że każda z uchwał przedłożona do akt sprawy została podjęta przez ponad 50% uprawnionych do głosowania, przez co Sąd nie miał wątpliwości co do ważności wskazanych uchwał oraz zasadności dochodzenia na ich podstawie przez powodową wspólnotę należności z tytułu utrzymania nieruchomości wspólnej, zaliczek na opłaty eksploatacyjne oraz opłat na fundusz remontowy. Dodatkowo pozwana nie wykazała, by powyższe uchwały były przez kogokolwiek zaskarżone, a tym bardziej by zostały uchylone.

Dlatego też roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w zakresie należności z wyżej wskazanych tytułów. Należy jednak wskazać, iż zarzut nieudowodnienia roszczenia był skuteczny w zakresie kwoty 256,58 zł, której termin wymagalności oznaczono na dzień 11 września 2016 roku. W treści pozwu brak jest wskazania, z jakiego tytułu powodowa wspólnota dochodzi wskazanej należności, a także analiza księgi pomocniczej prowadzonej dla rozliczeń z pozwaną nie prowadzi do żadnych ustaleń w tym zakresie. W tym zakresie Sąd podzielił stanowisko pozwanej, iż roszczenie o zapłatę 256,58 zł jako nieopisane należycie przez stronę powodową nie zostało udowodnione, a w konsekwencji – podlega oddaleniu jako niezasadne.

Zasadny okazał się także częściowo zarzut przedawnienia roszczenia podniesiony przez pozwaną. Stosownie do treści art. 117 § 1 w zw. z art. 118 kc co do zasady roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu z upływem dziesięcioletniego terminu przedawnienia, a w przypadku roszczeń o świadczenia okresowego oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Świadczenia o charakterze okresowym wyróżnia ich powtarzalny charakter oraz zależność wysokości świadczenia od upływu czasu (tak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 26 stycznia 2005 roku, III CZP 42/04, OSNC 2005, Nr 9, poz. 149). Wobec przytoczonego stanowiska nie ulega wątpliwości, iż dochodzone pozwem należności z tytułu zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną, zaliczek na c.o. oraz opłat na fundusz remontowy są roszczeniami o charakterze okresowym, a zatem ulegają przedawnieniu wraz z upływem lat trzech od daty ich wymagalności.

Jak przytoczono już wyżej, stosownie do treści 15 ust. 1 uwl, wymagalność świadczeń zaliczkowych z tytułu ponoszenia przez właścicieli lokali w kosztach zarządu nieruchomością wspólną i opłat eksploatacyjnych następuje z dniem 11 każdego miesiąca, a zatem powodowa wspólnota była uprawniona do dochodzenia niniejszym pozwem jedynie świadczeń, których wymagalność nastąpiła nie wcześniej niż trzy lata od wytoczenia powództwa. Mając na uwadze, iż żądanie pozwu obejmowało należności, których wymagalność nastąpiła po 11 września 2013 roku, a pozew w sprawie został złożony 31 stycznia 2017 roku, należało przyjąć, iż roszczenie powodowej wspólnoty jest uzasadnione za okres od lutego 2014 roku, tj. od należności, której wymagalność nastąpiła w dniu 11 lutego 2014 roku. W pozostałym zakresie roszczenie, jako przedawnione, podlegało oddaleniu.

Odnosząc się do roszczenia odsetkowego należy wskazać, iż znajduje ono podstawę w treści art. 481 § 1 kc, stosownie do którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Stan rzeczy w niniejszej sprawie nie pozostawia wątpliwości co do zwłoki pozwanej w uiszczaniu na rzecz powodowej wspólnoty należnych jej świadczeń, wobec czego roszczenie odsetkowe zasługiwało na uwzględnienie od daty wymagalności poszczególnych należności, obejmujących okres od 11 lutego 2014 roku do 11 maja 2017 roku. Zaznaczenia wymaga także, że rozstrzygnięcie w zakresie odsetek należnych powodowej wspólnocie uwzględnia zmianę treści art. 481 § 2 kc, w zakresie w jakim stanowi, iż jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie została oznaczona, wierzycielowi należne są odsetki ustawowe za opóźnienie (odsetki ustawowe – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 roku).

Na marginesie Sąd pragnie także wskazać, iż za chybiony należało uznać podniesiony przez pozwaną zarzut nadużycia prawa podmiotowego przez powodową wspólnotę w dochodzeniu roszczenia zgłoszonego w pozwie, a w szczególności w zakresie odsetek za okres opóźnienia. Jak wskazała pozwana, zamieszkała ona w Kanadzie jeszcze w latach 60. XX wieku, wobec czego nie miała świadomości konieczności ponoszenia opłat na rzecz wspólnoty z tytułu zarządu częścią wspólną czy ten funduszu remontowego.

Stosownie do art. 5 kc nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Zastosowanie klauzuli generalnej przewidzianej w przytoczonym przepisie uzasadnione jest w razie sprzeczności określonego zachowania z regułami moralnymi o charakterze imperatywnym. Natomiast przez zasady współżycia społecznego należy rozumieć podstawowe zasady etycznego i uczciwego postępowania w stosunkach społecznych, takie jak zasady słuszności, zasady uczciwości czy lojalności (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 marca 2017 roku, V CSK 393/16, L.). Zastosowanie klauzuli przewidzianej w art. 5 kc musi być uzasadnione rażącymi i nieakceptowalnymi okolicznościami (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2011 roku, II CSK 438/12, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2014 roku, III CSK 178/13, L.). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż okoliczności tego rodzaju nie miały miejsca w omawianym stanie faktycznym. Żądanie zapłaty przez powodową wspólnotę zapłaty od pozwanej nie może zostać uznane za nadużycie prawa podmiotowego, albowiem – wbrew twierdzeniom pozwanej – miała, a przynajmniej powinna mieć świadomość konieczności partycypacji w kosztach zarządu nieruchomością wspólną, jak i ponoszenia opłat z tytułu chociażby centralnego ogrzewania.

Abstrahując od całkowicie naturalnego założenia, iż posiadanie lokalu mieszkalnego (także udziału w jego własności) generuje zobowiązania finansowe, które było powszechne także w latach 60 – tych XX wieku, należy zwrócić uwagę, iż Sądowi jest znana z urzędu okoliczność co do zawisłej przed tut. Sądem sprawy pomiędzy pozwaną a powodową wspólnotą o zapłatę. Postępowanie to było prowadzone pod sygn. XVI C 2840/13 i zostało umorzone z uwagi na niezłożenie przez strony wniosku o podjęcie postępowania zawieszonego na zgodny wniosek stron. Zaznaczenia wymaga jednak, że zawieszenie postępowania o sygn. XVI C 2840/13 nastąpiło na zgodny wniosek stron z uwagi na rozmowy ugodowe prowadzone przez strony, a zatem uprawnione jest przyjęcie, iż już w 2014 roku pozwana miała świadomość co do obowiązków ciążących na niej z tytułu udziału w prawie własności lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W.. Nie bez znaczenia jest także fakt reprezentowania pozwanej w postępowaniu o sygn. XVI C 2840/13 przez profesjonalnego pełnomocnika, który – w przeciwieństwie do pozwanej – z pewnością posiada wiedzę w zakresie obowiązków właścicieli lokali wyznaczanych przez przepisy ustawy o własności lokali. Te wszystkie okoliczności legły u podstaw przyjęcia, iż dochodzenie roszczenia przez powodową wspólnotę nie nosi znamion nadużycia prawa podmiotowego i zasługuje, co do zasady, na ochronę prawną.

Warto także dodać, iż zgodnie z art. 83 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to obowiązek bezwzględny dla każdego (nie tylko dla obywateli polskich), nie ma dla niego żadnych odstępstw dla kogokolwiek i w żaden sposób nie wyłącza go czy usprawiedliwia nawet długotrwały pobyt poza granicami Polski.

Reasumując należy wskazać, iż należności obciążające pozwaną, stosownie do wysokości jej udziału, na podstawie w/w uchwał, w okresie od lutego 2014 roku do grudnia 2014 roku wynosiły po 123,81 złotych miesięcznie, w okresie od stycznia 2015 roku do grudnia 2015 roku wynosiły po 98,37 złotych miesięcznie, od stycznia 2016 roku do grudnia 2016 roku wynosiły po 81,41 złotych miesięcznie, a od stycznia 2017 roku do maja 2017 roku – po 89,89 złotych miesięcznie. Za maj 2017 roku powód domagał się zasądzenia kwoty 46,78 złotych. Mając na względzie stan faktyczny ustalony w sprawie, a także treść przytoczonych przepisów prawa, Sąd orzekł jak w pkt I i II sentencji.

O kosztach postępowania w pkt III wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc zd. pierwsze, w myśl którego w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Mając na uwadze kwotę dochodzoną pozwem i zasądzoną wyrokiem, należy przyjąć, iż powód wygrał niniejszy proces w ok. 81,44% (t. 3.844,20 : 4.719,83 ≈ 81,44%), zaś strona pozwana w ok. 18,56%.

Koszty w niniejszej sprawie wyniosły: 204 złotych uiszczone przez powoda tytułem opłaty od pozwu, kwoty po 1.800 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocników stron (ustalone zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, tj. Dz. U. poz. 1804 ze zm. oraz § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, tj. Dz. U. poz. 1800 ze zm. oraz) wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictw w wysokości po 17 złotych. Łącznie koszty procesu wyniosły więc 3.838 złotych. Powód poniósł koszty w wysokości 2.021 złotych, a powinien ponieść ok. 712,34 złotych (3.838 × 18,56% ≈712,34). Wobec tego Sąd w pkt II sentencji zasądził od strony pozwanej na jego rzecz kwotę 1.308,66 złotych (tj. 2.021 – 712,33 = 1.308,66).

Podstawą rozstrzygnięcia zawartego w pkt. IV-V sentencji był z art. 83 § 2 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. z 2016 roku, poz. 623 ze zm.) zgodnie z którym w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu.

W toku niniejszego postępowania doszło do rozszerzenia powództwa o kwotę 650,57 złotych ( pismo k. 50 – 51), a zatem należna z tego tytułu opłata sądowa wynosiła 33 złote. Zgodnie z art. 130 3 § 2 kpc powyższą kwotę należało rozliczyć w orzeczeniu kończącym postępowanie. W świetle ustalonych zasad zwrotu kosztów procesu i jego wyniku zasadne było ściągniecie na rzecz Skarb Państwa od powoda kwoty 6,10 złotych (tj. 33 x 18,56% ≈ 6,10), a od pozwanego kwoty 26,90 złotych (tj. 33 x 81,44% ≈ 26,90).

Mając na uwadze powyższe okoliczności i treść przepisów prawa, orzeczono jak w sentencji.

Zarządzenie: (...).