Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 213/16

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2017 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Sylwia Piasecka

Protokolant sekretarz sądowy Grażyna Pałubicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 października 2017 roku w Człuchowie

sprawy

z powództwa (...) S.A. z siedzibą w L.

przeciwko D. P.

o zapłatę

oddala powództwo.

Pobrano opłatę kancelaryjną

w kwocie zł – w znakach

opłaty sądowej naklejonych

na wniosku.

Sygn. akt I C 213/16

UZASADNIENIE

Powód – (...) S.A. z siedzibą w L., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko D. P. o zapłatę kwoty 1.435,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 16 października 2015 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że strona powodowa na podstawie umowy cesji z dnia 21 lipca 2014 roku nabyła od pierwotnego wierzyciela (...) sp. z o.o. wierzytelność w stosunku do pozwanego z tytułu świadczonych mu usług telekomunikacyjnych. O cesji pozwany została powiadomiony. Powód podkreślił, że poprzedni wierzyciel wystawił na rzecz strony pozwanej dokumenty księgowe według specyfikacji nota nr (...) z dnia 18 września 2013 roku na kwotę 1.173,62 zł, płatną do 3 października 2013 roku. Podniósł nadto, że kwota zadłużenia strony pozwanej, na dzień wytoczenia powództwa, wynosi 1.435,94 zł i stanowi ona należność wynikającą z wystawionych przez wierzyciela pierwotnego faktury VAT/noty w wysokości 1.173,62 zł i skapitalizowanych odsetek naliczonych od dnia następnego po dacie wymagalności roszczenia, tj. 4 października 2013 roku, do dnia wytoczenia powództwa w kwocie 262,32 złotych.

Powód podjął próbę polubownego odzyskania należnej mu od strony pozwanej kwoty, jednakże bezskutecznie.

Nakazem zapłaty z dnia 29 października 2015 roku, wydanym w sprawie VI Nc-e 2001083/15, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie uwzględnił roszczenie strony pozwanej w całości i zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty procesu oraz pouczył o terminie wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty.

Postanowieniem z dnia 22 marca 2016 roku, wydanym w sprawie VI Nc-e 2001083/15, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie uchylił nakaz zapłaty z dnia 29 października 2015 roku w całości i przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

Postanowieniem z dnia 1 lipca 2016 roku, wydanym w sprawie I C 213/16, Sąd Rejonowy w Człuchowie zawiesił postępowanie w sprawie na mocy art. 177 §1 pkt 6 kpc.

Postanowieniem z dnia 23 lutego 2017 roku Sąd Rejonowy w Człuchowie odmówił podjęcia zawieszonego postępowania.

Postanowieniem z dnia 28 lipca 2017 roku Sąd Rejonowy w Człuchowie podjął zawieszone postępowanie.

Pozwany – D. P. nie stawił się na termin rozprawy, nie zajął stanowiska w sprawie, jak również nie wniósł o przeprowadzenie rozprawy pod jego nieobecność.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 maja 2013 roku pozwany D. P. zawarł z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych w sieci (...) na czas oznaczony do dnia 10 maja 2015 roku. Umowa przewidywała karę umowną w wysokości 1.404,00 złotych.

bezsporne, nadto dowód: umowa z dnia 20 maja 2013 roku k. 11 – 11v.

W dniu 21 lipca 2014 roku powód zawarł z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę sprzedaży wierzytelności, której przedmiotem było przeniesienie na rzecz nabywcy wierzytelności pieniężnych określonych w § 2 umowy, a mianowicie niespornych i wymagalnych wierzytelności pieniężnych w stosunku do dłużników, wynikających z umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych i umów zawieranych w ramach promocji przez użytkowników (...).

bezsporne, nadto dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 21 lipca 2014 roku k. 15 – 19.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie, mimo że pozwany nie zajął stanowiska w sprawie. Uzasadniało to zatem, stosownie do treści art. 339§2 kpc, uwzględnienie podstawy faktycznej powoda i w konsekwencji wydanie wyroku zaocznego. Podkreślić przy tym jednak należy, że wydanie wyroku zaocznego może nastąpić tylko wówczas, gdy Sąd rozpoznający sprawę, nie ma żadnych uzasadnionych wątpliwości co do prawdziwości twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie. Niezależnie bowiem od ustalenia podstawy faktycznej Sąd jest zawsze zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny natomiast wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwa, gdyż w tym zakresie nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 kpc (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 roku, III CRN 30/72, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 1973, III CRN 59/73). Przepis art. 339 § 2 k.p.c. ustanawia bowiem domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczących okoliczności faktycznych w wypadku bezczynności pozwanego, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Domniemanie to dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Domniemanie to zastępuje jedynie postępowanie dowodowe. Podkreślić przy tym należy, że ten wyjątkowy przepis nie może być wykładany rozszerzająco (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 1972 r., III CRN 539/71, Legalis). Zatem sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu, w zakresie tym bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c., negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 07 czerwca 1972 r. III CRN 30/72, 31 marca 1999 r., I CKU 176/97, 06 czerwca 1997 r., I CKU 87/97, 15 marca 1996 r., I CRN 26/96, 15 września 1967 r., III CRN 175/67).

Treść przepisu art. 339 § 2 k.p.c. wskazuje, iż domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda nie obowiązuje, jeżeli budzą one uzasadnione wątpliwości lub zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Z brzmienia przepisu wynika, że chodzi tu o kwalifikowaną postać wątpliwości, a mianowicie muszą być one uzasadnione. Te uzasadnione wątpliwości mogą powstać np. gdy podane w pozwie okoliczności stają w sprzeczności z faktami powszechnie znanymi (art. 228 § 1 k.p.c.) lub faktami znanymi sądowi urzędowo (art. 228 § 2 k.p.c.) Uzasadnione wątpliwości mogą też powstać w wypadku, kiedy twierdzenia powoda zawarte w pozwie odnośnie do stanu faktycznego sprawy są ze sobą sprzeczne, nie zawierają pełnego stanu faktycznego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy, wskazują na brak legitymacji procesowej powoda lub pozwanego itp. (por. komentarz do art. 339 k.p.c. pod redakcją Zieliński - system Legalis).

Dlatego też w przypadku, gdy sąd poweźmie wątpliwości co do zgodności twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, nie może wydać wyroku zaocznego, opierając się tylko na twierdzeniach powoda o okolicznościach faktycznych. Wówczas należy przeprowadzić postępowanie dowodowe w celu wyjaśnienia powstałych wątpliwości co do faktów bądź ustalenia, czy powód zmierza do obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972r. III CRN 30/72, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 1973r. III CRN 59/73, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 1999r. I CKU 176/97, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 1996r. I CRN 26/96).

Z powyższych przyczyn obowiązkiem strony powodowej jest dołączenie do pozwu dowodów, które umożliwią Sądowi weryfikacje twierdzeń pozwu pod kątem spełnienia przesłanek z art. 339 kpc. Brak jakichkolwiek dokumentów powoduje, że przytoczone okoliczności budzą wątpliwości co skutkuje oddaleniem powództwa - nawet przy biernej postawnie strony pozwanej - gdyż nie jest możliwym przyjęcie za prawdziwych twierdzeń pozwu. Tym bardziej, że z treści art. 3 k.p.c. wynika obowiązek stron i ich pełnomocników do przedstawiania dowodów istotnych w sprawie.

W toku niniejszego procesu strona powodowa powinna udowodnić zarówno zasadność, jak i wysokość określonej wierzytelności. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne, tym bardziej, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia przy tym dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to zatem, że Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 k.p.c. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzecznictwa obowiązek wskazania dowodów, potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest - czy też nie jest - dostateczny do jej rozstrzygnięcia (art. 316 § 1 in principio k.p.c.). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 k.p.c. uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznawany spór jest ich sprawą, a nie sądu. Podkreślić również należy, że zasada kontradyktoryjności winna być całkowicie zachowana zwłaszcza wówczas, gdy strony korzystają z pomocy profesjonalnych pełnomocników.

Powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, na poparcie swojego roszczenia przedłożył jedynie umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych w sieci (...) oraz umowę sprzedaży wierzytelności.

W ocenie Sądu załączone dokumenty nie są wystarczające do merytorycznej weryfikacji wysokości dochodzonej pozwem należności.

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że z przedłożonej umowy wynika jedynie okoliczność, że pozwany faktycznie zawarł taką umowę. Powód nie przedłożył natomiast ani regulaminu, który stanowił część składową umowy, jak również cennika. Uniemożliwił tym samym Sądowi zweryfikowanie kwoty wskazanej w uzasadnieniu pozwu, jak również podstawy dochodzonego roszczenia. Tym bardziej, że okoliczności te nie wynikają również z umowy na podstawie, której powód nabył wierzytelność wobec pozwanego. Brak jest w niej bowiem jakichkolwiek danych umożliwiających konkretyzację zobowiązania czy też indywidualizację pozwanego jako dłużnika.

W ocenie Sądu, powód nie wykazał także aby zawiadomienie o przelewie oraz wezwanie do zapłaty zostały skutecznie doręczone pozwanemu.

Wobec powyższego, mimo że w niniejszej sprawie pozwany nie zaprzeczył istnieniu wierzytelności, bowiem nie zajął w sprawie stanowiska w ogóle, to zdaniem Sądu przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne budzą uzasadnione wątpliwości, aby móc wydać wyrok uwzględniający roszczenie.

Wobec powyższego, skoro strona powodowa nie przedstawiła dowodów jednoznacznie wykazujących wysokość dochodzonego roszczenia, to zasadnym było oddalić roszczenie w całości, o czym Sąd orzekł w sentencji wyroku.