Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 679/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Cezary Klepacz

Sędziowie: SO Bartosz Pniewski

SO Hubert Wicik

Protokolant: starszy protokolant sądowy Beata Wodecka

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2017 r. w Kielcach na rozprawie

sprawy z powództwa I. D.

przeciwko M. W. (1), M. A. i K. W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Busku-Zdroju z dnia 13 marca 2017 r., sygn. akt I C 67/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie III (trzecim) w ten sposób, że zasądza od M. W. (1), M. A. i K. W. na rzecz I. D. kwoty po 2.896,85 (dwa tysiące osiemset dziewięćdziesiąt sześć i 85/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie: co do M. W. (1) – od 4 marca 2015 r. do dnia zapłaty, co do M. A. – od 9 marca 2015 r. do dnia zapłaty, co do K. W. – od dnia 16 marca 2015 r. do dnia zapłaty;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Busku-Zdroju na rzecz adwokat B. S. kwotę 1.476 (jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć) złotych tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu powódce w postępowaniu apelacyjnym;

4.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Busku-Zdroju, tytułem kosztów sądowych w postępowaniu apelacyjnym:

- od I. D. – z zasądzonego na jej rzecz roszczenia – kwotę 920 (dziewięćset dwadzieścia) złotych,

- od M. W. (1), M. A. i K. W. kwoty po 145 (sto
czterdzieści pięć) złotych.

Sygn. akt II Ca 679/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 13 marca 2017 roku, sygn. akt I C 67/15, Sąd Rejonowy w Busku-Zdroju:

I. zasądził od pozwanych: M. W. (1), M. A. i K. W. na rzecz powódki I. D. kwoty po 6.131,70 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie: co do M. W. (1) – od 4 marca 2015 roku, co do M. A. – od 9 marca 2015 roku, co do K. W. – od 16 marca 2015 roku – do dnia zapłaty;

II. zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 2.914,34 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie;

III. oddalił powództwo o zapłatę w pozostałym zakresie;

IV. zasądził od każdego z pozwanych na rzecz powódki kwoty po 698 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego ustanowionej z urzędu adwokat B. S.;

V. zasądził od powódki na rzecz pozwanych kwoty po 232 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego;

VI. przyznał adwokat B. S. z sum Skarbu Państwa kwotę 858 zł tytułem części wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną świadczoną z urzędu na rzecz powódki;

VII. nakazał pobrać od pozwanych na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 1.649 zł tytułem kosztów sądowych;

VIII. odstąpił od obciążenia powódki kosztami sądowymi.

Sąd ten ustalił, że w dniu 10 września 2008 roku powódka zawarła z R. W. i Z. W. przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości, na mocy której małżonkowie W. zobowiązali się przenieść na jej rzecz prawo własności działki nr (...) o powierzchni 20 arów, położonej w S., wraz z domem o powierzchni 104 m 2 i garażem, za cenę 100.000 zł. Na poczet ceny powódka uiściła w dniu zawarcia umowy zadatek w kwocie 10.000 zł. R. i Z. małżonkowie W. nie byli właścicielami nieruchomości (ta była własnością ich dzieci: M. W. (1), K. W. i M. A.). Oprócz zadatku powódka przekazała R. W. i Z. W. jeszcze 90.000 zł. Pozwani udzielili swoim rodzicom w dniu 19 marca 2009 roku pełnomocnictwa do sprzedaży należących do nich udziałów w nieruchomości za cenę i na warunkach według uznania pełnomocników. W dniu
27 maja 2009 roku R. i Z. małżonkowie W. przenieśli na rzecz powódki prawo własności tych udziałów za cenę 60.000 zł.

Z uwagi na wady fizyczne i prawne kupionej nieruchomości, powódka pismem z dnia
6 września 2009 roku odstąpiła od umowy sprzedaży. Prawomocnym wyrokiem z dnia 29
lutego 2011 roku, sygn. akt I C 45/11, Sąd Rejonowy w Busku-Zdroju nakazał pozwanym złożenie oświadczenia woli, że nabywają ponownie na współwłasność nieruchomość i zobowiązał ich do zwrotu I. D. kwoty 60.000 zł stanowiącej cenę sprzedaży. W dniu 30 października 2014 roku powódka złożyła oświadczenie o zwrotnym przeniesieniu na rzecz pozwanych udziałów po 1/3 części we współwłasności nieruchomości z zastrzeżeniem,
że odda ją pozwanym po tym, jak ci zwrócą jej w całości uiszczoną cenę.

Powódka w okresie od 10 września 2008 roku do 27 maja 2009 roku sfinansowała
szereg nakładów na nieruchomość, polegających na: doprowadzeniu wody do kuchni, łazienki
i kotłowni, wykonaniu centralnego ogrzewania, wyburzeniu nieczynnego kominka, wybiciu otworów w stropie i wykonaniu schodów wewnętrznych na piętro, pomalowaniu pomieszczeń
i drzwi drewnianych, wykończeniu łazienek wraz z wyposażeniem, montażu paneli i kasetonów w łazience, przedpokoju i ganku, ułożeniu płytek ceramicznych w kuchni, pomalowaniu elewacji, wyburzeniu istniejących i wykonaniu nowych schodów zewnętrznych, wykonaniu wylewki oraz ociepleniu tarasu, wyłożeniu papą i zabezpieczeniu balkonu od ulicy, pomalowaniu balustrad tarasu i balkonów, ociepleniu i otynkowaniu części budynku, wymianie pokrycia dachu wraz z obróbkami i rynnami.

Po zawarciu umowy przeniesienia własności nieruchomości powódka sfinansowała natomiast prace zewnętrzne na działce siedliskowej, polegające na: wymianie ogrodzenia, wykonaniu dwóch sztuk bram wjazdowych z furtkami, demontażu drewnianej wiaty, uprzątnięcia terenu działki, wykarczowaniu krzewów, wyrównaniu terenu i wykonaniu
trawnika, wykonaniu komórki na węgiel.

Nakłady te miały charakter nakładów użytecznych, w większości wykonane zostały systemem gospodarczym i częściowo odbiegały od wymogów jakościowych. Ich wartość
wynosi 22.174,82 zł, a bez pomniejszenia o odstępstwa od wymagań jakościowych – 28.746,20 zł.

Poniesione przez powódkę nakłady zwiększyły wartość nieruchomości o kwotę 35.771 zł. Wartość korzyści powódki z tytułu zamieszkiwania na nieruchomości w S. w okresie od 10 września 2008 roku do 30 października 2014 roku wyniosła 17.376 zł.

Sąd uznał, że powódka po zawarciu umowy przedwstępnej, która dawała jej prawo do zamieszkiwania na nieruchomości, czyniła nakłady w dobrej wierze, we własnym imieniu i na swoją rzecz. Ich rozliczenie powinno nastąpić w oparciu o przepisy art. 410 § 2 w związku z art. 408 § 1 k.c. Rozliczenie nakładów po rozwiązaniu umowy przeniesienia własności odbywa
się zgodnie z art. 408 k.c., co oznacza, że zobowiązany do zwrotu nieruchomości może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie znalazły pokrycia w użytku, który z nich
osiągnął, a zwrotu innych – o tyle, o ile zwiększają wartość korzyści w chwili jej wydania. Opierając się na opinii biegłej z zakresu szacowania nieruchomości, Sąd przyjął, że nakłady użyteczne powódki zwiększyły wartość nieruchomości o 35.771 zł. Od tej sumy odliczył korzyść, jaką powódka osiągnęła mieszkając na nieruchomości do 30 października 2014 roku, kiedy korzystała z prawa zatrzymania. Należność z tego tytułu wynosi 17.376 zł. Powódka zaoszczędziła w ten sposób środki, jakie musiałaby przeznaczyć na ewentualny najem. Zasądzono zatem na jej rzecz kwotę 18.395 zł, tj. po 6.131,70 zł od każdego z pozwanych, zgodnie z przysługującymi im udziałami we współwłasności nieruchomości.

Bezzasadny okazał się zarzut przedawnienia roszczenia, bowiem oświadczenie o zwrotnym przeniesieniu nieruchomości zostało złożone przez powódkę 30 października 2014 roku, a pozew nadano listem poleconym 5 lutego 2015 roku – przed upływem roku od zwrotu rzeczy, o którym mowa w art. 229 § 1 k.c.

Odpisy pozwu doręczono: M. W. (1) w dniu 4 marca 2015 roku, M. A. – 9 marca 2015 roku, a K. W. – 16 marca 2015 roku, zatem daty te stanowią termin początkowy naliczania odsetek z art. 481 § 1 i 2 k.c.

Na podstawie art. 415 w zw. z art. 441 § 1 k.c. uwzględniono żądanie zasądzenia solidarnie od pozwanych kwoty 2.914,34 zł tytułem zwrotu kosztów aktów notarialnych.

Oddalono powództwo w pozostałym zakresie. Pozwani nie mieliby legitymacji biernej, gdyby przyjąć ich odpowiedzialność na podstawie art. 415 k.c., ponad kwotę 3.539 zł,
wskazaną w opinii biegłej E. K. jako wartość nakładów na nieruchomość wykonanych na działce siedliskowej po zawarciu umowy przeniesienia własności nieruchomości. Wcześniejsze nakłady zostały przez powódkę dokonane na podstawie umowy przedwstępnej, którą zawarła z ich rodzicami pozwanych działającymi bez wiedzy i zgody swoich dzieci.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zdanie pierwsze w zw. z art. 122 §
1 k.p.c.
, a o kosztach sądowych – w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od tego wyroku co do pkt I, III, IV i V wywiodła powódka, zarzucając:

1) błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że pozwani nie wiedzieli o umowie przedwstępnej zawartej z I. D. oraz o warunkach sprzedaży nieruchomości obejmującej część działki nr (...) ((...)podczas gdy przyznali oni, że rodzice
mieli pełne prawo i zgodę na dysponowanie nieruchomością według własnego uznania, jeszcze przed udzieleniem pełnomocnictwa w formie notarialnej widzieli, że powódka wraz z mężem zamieszkiwali na tej nieruchomości i czynili na nią znaczne nakłady, wnioskowali o podział tej nieruchomości przed zawarciem umowy sprzedaży, są dziećmi R. W. i Z. W.,
a z zasad doświadczenia życiowego wynika, że osoby najbliższe mają wiedzę o czynnościach, które podejmowane są w rodzinie, zwłaszcza że dotyczą majątku, którego są współwłaścicielami;

2) naruszenie art. 415 k.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy pozwani wiedzieli, a celowo zataili przed powódką, że budynek, który znajdował się na nieruchomości objętej początkowo umową przedwstępną, tj. na części działki (...), a następnie definitywnie sprzedany powódce, już po wydzieleniu działki nr (...), stanowi samowolę budowlaną, a nadto został wybudowany niezgodnie z zasadami sztuki budowlanej, a zatem świadomie wyrządzili
powódce szkodę, którą poniosła ona w związku z czynieniem nakładów na postawiony nielegalnie budynek, niemal bez fundamentów, który prawnie jest budynkiem nieistniejącym;

3) naruszenie art. 410 § 2 w zw. z art. 408 § 1 k.c. poprzez ich błędne zastosowanie, a także art. 224-226 k.c. poprzez ich niezastosowanie i błędne uznanie, że do rozliczenia nakładów należy zastosować przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, podczas gdy przepisy art. 224-226 k.c. mają charakter szczególny, a Sąd uznał, że powódka była posiadaczem samoistnym nieruchomości w dobrej wierze, zarówno czyniąc nakłady w okresie obowiązywania umowy przedwstępnej, jak i po zawarciu umowy sprzedaży nieruchomości (jak się okazało nieważnej
ex tunc), a nadto w sytuacji, gdy Sąd w uzasadnieniu odwołuje się do art. 229 § 1 k.c., dotyczącego przedawnienia roszczeń posiadacza samoistnego o zwrot nakładów poczynionych na nieruchomość, a także w sytuacji, gdy przepisy szczególne (np. art. 898 § 2 k.c. w przypadku odwołania darowizny) nie odsyłają w zakresie rozliczenia nakładów do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu;

4) naruszenie art. 408 § 1 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie i odliczenie wartości
pożytków, jakie uzyskała powódka z rzeczy, gdy jej nakłady miały charakter użytecznych, a tylko w przypadku nakładów koniecznych, zgodnie z powołanym przepisem, należy odliczyć
od ich wartości wartość pożytków.

Wskazując na to, I. D. wniosła o zmianę wyroku w pkt I i zasądzenie solidarnie od pozwanych kwoty 27 085,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 października 2008 roku do dnia zapłaty, ewentualnie o zasądzenie od pozwanych kwot po 9.028,55 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 lutego 2012 roku do dnia zapłaty oraz zmianę orzeczenia zawartego w pkt III poprzez jego uchylenie, a także zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stosownie do wyniku sprawy i zasądzenie kosztów postępowania
apelacyjnego.

Pozwani wnosili o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja jest częściowo zasadna.

Sąd Okręgowy uznał za trafny zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 408
§ 1 k.c.
Słusznie bowiem podniesiono, że wobec ustalenia – zgodnie z opinią biegłego z zakresu budownictwa (...) – iż nakłady na nieruchomość poczynione przez powódkę mają charakter nakładów użytecznych, brak było podstaw do zastosowania
dyspozycji zdania pierwszego tego przepisu, zgodnie z którym wyłącznie zwrot nakładów koniecznych jest ograniczony wartością korzyści uzyskanej w związku z używaniem rzeczy.
Jak natomiast stanowi art. 408 § 1 zdanie drugie k.c., zobowiązany do wydania korzyści może żądać zwrotu innych nakładów niż konieczne o tyle, o ile zwiększają wartość korzyści w chwili jej wydania. Zwrot nakładów użytecznych, które mają na celu ulepszenie rzeczy, nadanie jej właściwości podnoszących funkcjonalność, następuje zatem tylko z jednym zastrzeżeniem – mają one zwiększać wartość rzeczy w chwili jej wydania. Taka sytuacja zaistniała w rozpoznawanej sprawie, gdyż wartość nieruchomości pozwanych wzrosła na skutek
dokonanych przez powódkę nakładów o wyliczoną przez biegłą z zakresu szacowania nieruchomości E. K. sumę 35.771 zł. Wielkość ta nie podlegała więc pomniejszeniu o wartość ewentualnych korzyści uzyskanych przez powódkę z tytułu zamieszkiwania na nieruchomości, w tym określonych przez biegłą na kwotę 17.376 zł.

Zasądzona ostatecznie z tytułu rozliczenia nakładów kwota wyniosła 27.085,66 zł.
I. D. wystąpiła bowiem z powództwem o zapłatę łącznie sumy 30.000 zł, co stanowiło górną granicę uwzględnionych roszczeń (art. 321 § 1 k.p.c.). W ramach tego żądania domagała się ona też zwrotu kosztów sporządzenia aktów notarialnych w związku z zawarciem, a później unieważnieniem, umowy sprzedaży nieruchomości i z tego tytułu zasądzono na jej rzecz 2.914,34 zł (pkt II wyroku Sądu Rejonowego). Skoro od pozwanych, poza tą kwotą, zasądzono już prawomocnie na rzecz powódki kwotę 18.395,10 zł (3 × 6.131,70 zł), to do zapłaty przez każdego z nich pozostaje jeszcze po 2.896,85 zł, tj. łącznie 8.690,55 zł.

W pozostałej części apelacja jest bezzasadna.

Wadliwe było zgłoszenie zarzutu błędu w ustaleniach w zakresie przyjęcia, że pozwani wiedzieli o zawartej przez ich rodziców umowie przedwstępnej i pozostającego z nim w
ścisłym związku zarzutu naruszenia art. 415 k.c. Podnoszenie w apelacji jednocześnie zarzutu błędu w ustaleniach przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i powoływanie się na naruszenie prawa materialnego obarczone jest błędem logicznym. Kwestionowanie rozstrzygnięcia jako naruszającego prawo materialne wymaga bowiem wykazania, że stan faktyczny ustalony w sprawie nie odpowiada hipotetycznemu stanowi faktycznemu przewidzianemu daną normą prawną, przez co skutki prawne wynikające z tej normy w konkretnym przypadku nie mają miejsca, bądź na wykazanie mylnego rozumienia samej treści lub znaczenia konkretnego przepisu prawa. Inaczej mówiąc, błędną subsumcję lub też nieprawidłową wykładnię
przepisów prawa materialnego można zarzucać jedynie przy braku zastrzeżeń co do prawidłowości ustaleń faktycznych w sprawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16
czerwca 1998 roku, I CKN 749/97, LEX nr 1219549).

Kwestia ta nie ma jednak większego znaczenia, ponieważ zastosowana podstawa prawna, tj. art. 405 w zw. z art. 408 § 1 zdanie drugie k.c., skutkowała uwzględnieniem w
całości roszczenia o zwrot nakładów. Kwestia ewentualnej wiedzy bądź odpowiedzialności pozwanych za działania rodziców na zasadzie winy, nie stanowiła przesłanki badanej przy ocenie zasadności powództwa. Nadto w stanie faktycznym sprawy dokonana subsumpcja była trafna, jako że bezpodstawne wzbogacenie jest szczególnym zdarzeniem prawnym, w wyniku którego dochodzi do wzrostu wartości majątku po stronie podmiotu wzbogaconego, tu: pozwanych, kosztem jednoczesnego pogorszenia sytuacji majątkowej osoby zubożonej, tu: powódki, wywołanego tą samą przyczyną (w niniejszej sprawie poczynieniem przez I. D. nakładów na nieruchomość pozwanych). Nie ma tu jednak związku przyczynowo-skutkowego, takiego jak przy odpowiedzialności z art. 415 w zw. z art. 361 § 1 k.c., między zubożeniem a wzbogaceniem, ponieważ wzbogacenie nie jest przyczyną zubożenia, które z
kolei nie jest jego skutkiem. Odpowiedzialność na podstawie tych dwóch regulacji jest inna również dlatego, że obowiązek wydania korzyści majątkowej uzyskanej bez podstawy prawnej (art. 405 i nast. k.c.) i jego zakres (art. 409 k.c.) nie odpowiada w pełni pojęciu szkody, o której mowa w art. 363 § 2 k.c. i granicom odpowiedzialności za nią, określonym w art. 363 § 1 k.c. (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2014 roku, II CSK 453/14, LEX
nr 1754055
). Tym samym brak jest podstawy prawnej do obciążenia pozwanych solidarnie obowiązkiem zwrotu świadczenia. Jak stanowi przepis art. 369 k.c., zobowiązanie jest solidarne tylko wówczas, gdy wynika to z ustawy lub z czynności prawnej.

Na marginesie warto tylko dodać, że możliwy jest zbieg roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia z roszczeniami opartymi na niektórych innych podstawach (art. 414 k.c.). Jednak w razie zbiegu roszczenia z czynu niedozwolonego z roszczeniem z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia uprawnionemu służy wybór co do wystąpienia z roszczeniem przeciwko sprawcy czynu wyrządzającego szkodę (art. 361-363 k.c.) albo z roszczeniem przeciwko wzbogaconemu o wydanie korzyści majątkowej uzyskanej bez podstawy prawnej kosztem jego majątku (art. 405-406 k.c.), a zaspokojenie jednego z tych roszczeń zwalnia drugiego dłużnika od obowiązku świadczenia na rzecz wierzyciela (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2015 roku, II CSK 734/14, LEX nr 2027465).

Przedstawione wyjaśnienia odpowiadają w zasadzie także na zarzut naruszenia prawa materialnego, które – według powódki – miało polegać na niezastosowaniu w sprawie
przepisów art. 224-226 k.c. Raz jeszcze można zaś podkreślić, że bezpodstawne wzbogacenie stanowi samoistne źródło zobowiązania. Powstaje ono niezależnie od tego, w jaki sposób lub
za czyją sprawą ktoś uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, a więc może powstać w wyniku działania wzbogaconego (także wbrew jego woli) z jego dobrą lub złą wiarą, ale może też być rezultatem czynności zubożonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 272/06, LEX nr 250047). Nie budzi wątpliwości, że w sytuacji, gdy dochodzi do stwierdzenia nieważności umowy sprzedaży nieruchomości, do wzajemnych rozliczeń między jej stronami znajdują zastosowanie przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, w tym o zwrocie nienależnego świadczenia (por. powołane wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 maja
2014 roku, II CSK 453/14 i z dnia 2 października 2015 roku, II CSK 734/14). Wątpliwe byłoby uznanie powódki za posiadacza samoistnego spornej nieruchomości w rozumieniu art. 336 k.c., co warunkowałoby zastosowanie art. 224-226 k.c., w okresie po zawarciu umowy przedwstępnej, kiedy to użytkowała ją za wiedzą rodziców pozwanych (i jak twierdziła za przyzwoleniem samych pozwanych), w zakresie z nimi uzgodnionym, a tym bardziej jest to wykluczone w okresie po zwarciu umowy sprzedaży, kiedy I. D. kupiła nieruchomość i miała status jej właściciela.

Nieuprawniony jest wniosek o zasądzenie odsetek za opóźnienie za okres wcześniejszy niż przyjęte przez Sąd Rejonowy daty doręczenia każdemu z pozwanych odpisu pozwu, a w szczególności od dnia 1 października 2008 roku, czego powódka bliżej nie wyjaśniła, a co wykracza poza roszczenie zgłoszone w pozwie (odsetki od dnia 29 lutego 2012 roku).

Mając to na uwadze, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmieniono zaskarżony wyrok w punkcie III w ten sposób, że zasądzono od M. W. (1), M. A. i K. W. na rzecz I. D. kwoty po 2.896,85 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie: co do M. W. (1) – od dnia 4 marca 2015 roku do dnia zapłaty, co do M. A. – od dnia 9 marca 2015 roku do dnia zapłaty, a co do K. W. – od dnia 16 marca 2015 roku do dnia zapłaty (pkt 1.).

W pozostałej części oddalono apelację w myśl art. 385 k.p.c. (pkt 2.).

W oparciu o art. 29 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku – Prawo o adwokaturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 roku, poz. 1714) oraz § 3, § 4 ust. 1 i 3, § 8 pkt 5 w zw. z § 16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów niepłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 roku, poz. 1715) przyznano pełnomocnikowi wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną powódce z urzędu w postępowaniu apelacyjnym w kwocie 1.476
zł (pkt 3.).

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych w postępowaniu apelacyjnym wydano zgodnie z
o art. 113 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016, poz. 623 z późn. zm.) w zw. z art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., nakazując pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Busku-Zdroju,
tytułem nieuiszczonej opłaty od apelacji w kwocie 1.355 zł (5% × 27.086 zł): od I. D., z zasądzonego na jej rzecz roszczenia, kwotę 920 zł (powódka przegrała apelację
w 68%), a od M. W. (1), M. A. i K. W. – kwoty po 145 zł (pkt 4.).

SSO Bartosz Pniewski SSO Cezary Klepacz SSO Hubert Wicik

(...)