Pełny tekst orzeczenia

Sygn. I Cz 238/17

POSTANOWIENIE

Dnia 31 października 2017 r.

SĄD OKRĘGOWY w ŁOMŻY w I WYDZIALE CYWILNYM

w składzie:

PRZEWODNICZĄCY: KRZYSZTOF ADAMIAK (spr.),

SĘDZIOWIE: ANDRZEJ KORDOWSKI

EUGENIUSZ DĄBROWSKI

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2017 r. w Łomży

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. i I. P. (1)

na czynność Komornika Sądowego przy (...) K. B. prowadzącą postępowanie egzekucyjne pod sygn. Km 658/15

na skutek zażalenia J. i I. P. (1)

na postanowienie o Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 20 czerwca 2017 r., sygn. I Co 55/17

postanawia:

oddalić zażalenie.

A. K. K. E. D.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd oddalił skargę J. i I. P. (1) na czynność komornika, w której wskazywali na naruszenie przez komornika przepisów prawa procesowego poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i ustalenie częściowych kosztów niezbędnych do celowego przeprowadzenia egzekucji w wysokości 93.441,58 zł i obciążenie nimi w całości dłużników. Dłużnicy wskazywali, że ustalenie kosztów egzekucyjnych jest przedwczesne.

Sąd Rejonowy w Łomży w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2017 r., sygn. I Co 55/17 ocenił, że postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. Km 658/15 było prowadzone na podstawie tytułu wykonawczego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Tytuł wykonawczy był prawidłowy i spełniający wymogi określone w art. 776 k.p.c. w zw. z art. 777 k.p.c. Sąd stwierdził, że Komornik Sądowy w przedmiotowej sprawie nie dopuścił się żadnych uchybień, które przemawiałyby za uwzględnieniem skargi. Komornik prawidłowo ustalił koszty postępowanie egzekucyjnego, które wynikało ze sprzedaży w drodze licytacji w dniu 3 października 2016r. nieruchomości dłużników. Sąd stwierdził, że już na etapie sporządzenia planu podziału powinno być wydane przez komornika postanowienie ustalające koszty egzekucyjne. Wysokość kosztów egzekucyjnych ustalonych przez komornika jest prawidłowa.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyli J. i I. P. (2). Zaskarżonemu postanowieniu zarzucili naruszenie przepisów postępowanie tj. art. 767 2§ 1 k.p.c. w zw. z art. 770 k.p.c. poprzez ich zastosowanie i oddalenie ich skargi na czynność Komornika Sądowego przy (...) K. B. w sprawie Km 685/15 w sytuacji gdy zaskarżona czynność w postaci ustalenia i obciążenia ich kosztami niezbędnymi do celowego przeprowadzenia egzekucji była przedwczesna wobec braku uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu prawa własności nieruchomości zlicytowanych w ramach ww. postępowania. W świetle powyższego wnieśli o: zmianę zaskarżonego postanowienie i zasądzenie na rzecz dłużników zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zażalenie jest bezzasadne.

Sąd Rejonowy właściwie uznał, że w niniejszej sprawie nie było podstaw do podzielenia przedstawionego przez dłużnika w skardze stanowiska.

Artykuł 770 k.p.c. nakłada na komornika obowiązek wydania postanowienia o ustaleniu kosztów egzekucji, gdy do niego należy jej przeprowadzenie. Wymaganie to jest istotne nie tylko z punktu widzenia interesów stron, które mają możliwość skorzystania ze środków zaskarżenia w przypadku wadliwego ustalenia tych kosztów przez komornika, ale także samego komornika, któremu na podstawie regulacji szczególnej zawartej art. 770 k.p.c. również przysługuje zażalenie na postanowienie sądu w tym zakresie, mimo że nie jest stroną postępowania egzekucyjnego. Z tych względów należy przyjąć, że komornik ma obowiązek wydania postanowienia o ustaleniu kosztów egzekucji z nieruchomości.

W egzekucji z nieruchomości występują wyraźnie wyodrębnione etapy. Jeden z nich kończy wydanie przez sąd postanowienia o udzieleniu przybicia, a w dalszym toku postępowania funkcję organu egzekucyjnego pełni sąd. Nakazuje to przyjąć, że po udzieleniu przybicia komornik powinien wydać postanowienie o ustaleniu kosztów egzekucji obejmujących dotychczasowe postępowanie, a o kosztach powstałych później powinien orzekać sąd na zasadach ogólnych. W tej sytuacji prawomocne postanowienie komornika o ustaleniu kosztów egzekucji powinno stanowić podstawę określenia ich wysokości w sporządzanym przez komornika projekcie planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji.

Za takim stanowiskiem, które przeważa w doktrynie, przemawia również brzmienie art. 1025 § 1 pkt 1 k.p.c.. Pojęcie kosztów egzekucyjnych użyte w tym przepisie obejmuje nie tylko opłaty egzekucyjne należne komornikowi, ale również koszty poniesione przez wierzyciela. Wymóg ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego jest podyktowany obowiązkiem późniejszego ich zamieszczenia w planie planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji (podobnie:

H. C., Komentarz do art.1024 Kodeksu postępowania cywilnego, Stan prawny: 2013.11.21. LEX). Pogląd ten został potwierdzony w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2010 r. (III CZP 71/10, Biul.SN 2010/10/9), w której tezie stwierdzono, że koszty egzekucyjne związane z czynnościami komornika w egzekucji z nieruchomości podlegają uwzględnieniu przy podziale sumy uzyskanej z egzekucji na podstawie postanowienia komornika ustalającego ich wysokość (art. 770 k.p.c.). W uzasadnieniu Sąd Najwyższy wskazał, że mimo iż na etapie sporządzania planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji organem egzekucyjnym jest sąd, czynności egzekucyjne, aż do chwili udzielenia przez sąd przybicia wykonuje w tym postępowaniu także komornik, zaś zastosowanie art. 770 k.p.c. nie ogranicza się wyłącznie do tych przypadków, gdy prowadzenie egzekucji należy wyłącznie do komornika. Sąd podkreślił, że art. 770 k.p.c. jest przepisem o charakterze bezwzględnie obowiązującym, a jego znaczenie polega na tym, że umożliwia kontrolę prawidłowości ustalonych kosztów postępowania nie tylko stronom, ale także komornikowi (który nie jest stroną postępowania). W razie niekorzystnej dla komornika zmiany jego postanowienia, dokonanej na skutek wniesienia skargi na czynności komornika, może on w drodze zażalenia przewidzianego w art. 770 § 4 k.p.c. poddać kontroli prawidłowość postanowienia sądu. W konsekwencji Sąd Najwyższy uznał, że komornik ma obowiązek wydania postanowienia o ustaleniu kosztów egzekucji z nieruchomości i powinien to uczynić - stosując art. 108 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. - po podjęciu ostatniej należącej do niego czynności, obejmując orzeczeniem dotychczasowe postępowanie. Pogląd ten należy zaakceptować.

W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy nie znalazł przesłanek uzasadniających twierdzenia zażalenia, że komornik sądowy dopuścił się uchybień w ustalając przedwcześnie koszty egzekucyjne. Sąd Okręgowy zgodził się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że wysokość kosztów egzekucyjnych ustalonych przez komornika jest prawidłowa. Słusznie wskazał sąd I instancji, że obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej powinno nastąpić w drodze złożenia wniosku o obniżenie opłaty stosownie do art. 49 ust. 7 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.

Z tych przyczyn, na podstawie art. 397 §2 k.p.c. w zw. z art. 13 §2 k.p.c. i art. 385 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

A. K. K. E. D.

ZARZĄDZENIE

Odpis postanowienia doręczyć stronom z pouczeniem, że jest ono prawomocne.

31 października 2017r.