Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II C 26/16

Obraz 1

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSRK. T.

Protokolant sekr. sądowy M. U.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2017 roku w Ł.

sprawy z powództwa M. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz pozwanej kwotę (...) (dwadzieścia tysięcy) złotych z odsetkami:

a)  od kwoty 5000 (pięć tysięcy) złotych: ustawowymi od dnia 14 stycznia 2015 roku dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

b)  od kwoty (...) (piętnaście tysięcy) złotych: ustawowymi od dnia 16 czerwca 2015 roku dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1400 (tysiąc czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  obciąża, tytułem tymczasowo wyłożonych wydatków, na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi:

a)  powódkę kwotą 329,12 (trzysta dwadzieścia dziewięć 12/100) złotych, którą ściągnąć z roszczenia zasądzonego w punkcie 1. wyroku;

b)  pozwanego kwotą 329,12 (trzysta dwadzieścia dziewięć 12/100) złotych.

Sygnatura akt II C 26/16

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 14 stycznia 2015 roku M. B., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniosła o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej w S. kwoty 40000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, a także zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 19 listopada 2012 roku doszło do wypadku komunikacyjnego, którego sprawca był ubezpieczony w ramach OC w pozwanym Towarzystwie, w którym powódka doznała obrażeń ciała postaci urazu głowy i kręgosłupa szyjnego. Pozwany wypłacił tytułem zadośćuczynienia kwotę 2000 zł.

(pozew k. 1-3, pełnomocnictwo k. 4)

W odpowiedzi na pozew pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Strona pozwana zakwestionowała powództwo co do wysokości wskazując, iż wypłacona kwota 2000 zł w pełni pokrywa szkodę, której doznała powódka.

(odpowiedź na pozew z uzasadnieniem k. 60-64, pełnomocnictwo k. 66, odpis z KRS pozwanego k. 67- 79 )

Sąd ustalił stan faktyczny:

W dniu 19 listopada 2012 roku miało miejsce zdarzenie drogowe, w którym poszkodowana została powódka, kierująca samochodem F. (...) o nr rej. (...). Sprawcą wypadku był kierujący samochodem H. (...) o nr rej. (...), objetym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w S..

(okoliczność bezsporna; także zeznania M. F.: zapis rozprawy 00:34:33 oraz k. 132)

Bezpośrednio po wypadku powódka została przewieziona do szpitala w Z.. Powódka odczuwała dolegliwości bólowe tułowia i zawroty głowy. Powódce zalecono stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, po czym wypisano ją do domu. Następnego dnia, z powodu bólu odcinka szyjnego kręgosłupa, zawrotów głowy i nudności, powódka zgłosiła się do szpitala im. K. w Ł.. Po wykonaniu badań diagnostycznych u powódki stwierdzono stan po urazie głowy i kręgosłupa szyjnego. Powódce zalecono stosowanie miękkiego kołnierza ortopedycznego, leki przeciwbólowe i kontrolę stanu zdrowia w warunkach ambulatoryjnych. Leczenie powódka kontynuowała u lekarza neurologa i ortopedy. Powódka, do grudnia 2012 roku odczuwała bóle i zawroty głowy, a także bóle odcinka szyjnego kręgosłupa oraz drętwienie palców prawej ręki i zaburzenia snu. Podczas wizyty u lekarza neurologa w dniu 8 grudnia 2012 roku u powódki stwierdzono wstrząśnienie mózgu I stopnia. Powódka, ze względu na lęki związane z jazdą samochodem, przebywała również pod opieką psychologa. Powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim do 30 listopada 2012 roku. Po wypadku powódka wymagała pomocy innych osób w czynnościach higienicznych, gotowaniu, zakupach, sprzątaniu, podawaniu posiłków, przez okres jednego-dwóch tygodni. Pomocy powódce udzielała matka.

(dokumentacja medyczna k. 9-30, kopia opinii psychologicznej k. 31-33, zeznania M. F.: zapis rozprawy 00:34:33 oraz k. 132, zeznania C. B.: zapis rozprawy 00:08:30 oraz k. 131)

W piśmie z dnia 10 grudnia 2012 roku pełnomocnik powódki zgłosił szkodę do (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. i wniósł o zapłatę kwoty 7000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, w terminie 30 dni od złożenia zawiadomienia o szkodzie. Decyzją z dnia 17 grudnia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. przyznała i wypłaciła powódce kwotę 2000 zł tytułem zadośćuczynienia. W piśmie z dnia 4 lutego 2013 roku pełnomocnik powódki wniósł m.in. o dopłatę kwoty 8000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zaś w piśmie z 6 marca 2013 roku ograniczył tę kwotę wnosząc o dopłatę kwoty 5000 złotych.

(pisma z 10.12.2012 r, 4.02.2013 r i 6.03.2013 r – akta szkodowe w formie płyty – k. 81, decyzje o wypłacie k. 34, 37 i 38)

Powódka w następstwie zdarzenia doznała urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego w mechanizmie tzw. urazu biczowego z wtórnym urazem głowy w okolicy tyłogłowia (potylicy) bez ewidentnych objawów wstrząśnienia mózgu. Powszechnie uznawany zespół bólowy będący następstwem urazu biczowego skutkuje objawami chorobowymi z kręgosłupa szyjnego i kręgowopochodnymi bólami głowy. Procentowy długotrwały uszczerbek na zdrowiu z powodu pourazowego zespołu korzeniowego szyjnego, pozostającego w związku z wypadkiem z 19.11.2012 r. wyniósł 5% wg rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu poz. J. punkt 94a. Procentowy długotrwały uszczerbek na zdrowiu z powodu pourazowych zaburzeń adaptacyjnych bez trwałych zmian w (...) pozostających w związku z wypadkiem z 19.11.2012 r. wyniósł 3% wg poz. A. punkt 10a wg rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 18 grudnia 2002 r. po uwzględnieniu §8 ust. 3 rozporządzenia. Zakres cierpień fizycznych i psychicznych powódki był umiarkowany. Przejawiał się utrzymującymi dolegliwościami bólowymi i ograniczeniem ruchomości kręgosłupa szyjnego, koniecznością unieruchomienia w kołnierzu ortopedycznym, zawrotami, bólem głowy, bólem barku, stanem lęku. Powódka wymagała intensywnej pomocy osób trzecich przez okres trzech tygodni od zdarzenia w wymiarze 3 godzin dziennie. W kolejnych dwóch miesiącach, kiedy dolegliwości złagodniały, pomocy osób trzecich w codziennych czynnościach życiowych tj. higienicznych, gotowaniu, zakupach, sprzątaniu, dojazdu do lekarza, powódka wymagała w okresie 2 godziny dziennie. Dolegliwości chorobowe z (...) i kręgosłupa szyjnego utrzymują się nadal aczkolwiek w złagodzonej formie. Utrudnienia życia codziennego przejawiają się nadal stanami lęku, unikaniem sytuacji, które mogłyby przypominać przeżyty wypadek, ograniczenie swobodnych ruchów kręgosłupa szyjnego, które ograniczają korzystanie z samochodu. Nasilenie występowania po zdarzeniu migrenowych bólów głowy powodować może utrudnienia w pracy zawodowej związanej z koncentracja uwagi i podzielnością uwagi. Lęk, z powodu którego cierpi powódka, w szczególności lęk komunikacyjny nie należy do obrazu klinicznego migreny. Natomiast znany jest z kliniki neurologicznej fakt, że stres jakiego doznała powódka w zdarzeniu może prowokować wystąpienie napadów migreny, zwiększać ich częstość i nasilenie, które utrudniają prowadzenie normalnego trybu życia i podjęcie odpowiedniej pracy. Rozpoznane zaburzenia adaptacyjne (jedna z postaci zaburzeń stresogennych) i zespół stresu pourazowego pozostają w związku przyczynowym ze zdarzeniem z 19.11.2012 roku.

(opinia pisemna biegłego neurologa: podstawowa k. 139-148 oraz uzupełniająca k. 166-169)

Powódka na skutek zdarzenia z 19 listopada 2012 roku doznała urazu ciała w sensie somatycznym, uraz kręgosłupa szyjnego, uraz głowy. Uczestniczenie w przedmiotowym zdarzeniu spowodowało konieczność przeżywania strachu, niepokoju związanego z zagrożeniem zdrowia własnej osoby, a także zagrożenia zdrowia osoby bliskiej emocjonalnie. Niepokój o stan zdrowia, powódka werbalizuje do chwili obecnej - subiektywne postrzeganie sygnałów płynących z ciała. Powódka przed wypadkiem nie była leczona psychiatrycznie. Silne doznania negatywne po wypadku (obawy związane z ruchem drogowym, drażliwość, niecierpliwość) prawdopodobnie nałożyły się na wcześniejsze kwestie emocjonalne powódki i spowodowały ujawnienie zaburzeń o charakterze reaktywnym (zaburzenia adaptacyjne). Powódka przeżyła zdarzenie o gwałtownym przebiegu, z urazem ciała i to przeżycie było katalizatorem dla okresowego wzmocnienia się reakcji nerwicowych. Wzmogło to problemy funkcjonalne powódki. Uraz somatyczny spowodował doznania bólowe - wykluczenie z pełnienia obowiązków zawodowych. M. B. ujawnia reakcje nerwicowe o miernym nasileniu. Po zdarzeniu powódka mogła odczuwać znaczny dyskomfort emocjonalny wynikający z odczuwanego bólu, ograniczeń funkcjonalnych, obawy związanej z kwestiami pracy (zwolnienie, przykrości). Negatywne doznania nałożyły się na występujące prawdopodobnie wcześniej problemy funkcjonalne i je wzmocniły. Dolegliwe doznania emocjonalne były szczególnie aktywne do odzyskania względnej sprawności fizycznej. U powódki do chwili obecnej występują nienasilone objawy nerwicowe. W sytuacjach kojarzonych ze zdarzeniem u powódki mogą się pojawiać symptomy niepokoju (reakcja sytuacyjna). Powódka aktualnie korzysta z terapii (ukierunkowanej na inną sferę problemów). Jest zdecydowanie prawdopodobne, że wpływ terapeutyczny ogarnie obszarowo również problemy związane z wypadkiem. Rokowanie jest dobre.

(opinia pisemna biegłego psychologa M. G. k. 176-181)

W dniu 31 października 2014 roku nastąpiło połączenie spółek kapitałowych poprzez przejęcie (...) S.A. z siedzibą w S. przez (...) S.A. w S. w trybie art. 492 § 1 pkt 1 K.s.h.

(odpis KRS k. 67-79)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części.

Podstawą prawną odpowiedzialności ubezpieczyciela za skutki wypadku jest przyjęcie odpowiedzialności za ubezpieczonego na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zgodnie z art. 822 kc przez umowę odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim względem, których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający, albo osoba, na której rzecz umowa została zawarta. Stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych (…)- Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierowca pojazdu mechanicznego są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę. Natomiast, zgodnie z art. 19 ust. 1 tej ustawy, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Podstawę prawną żądania zadośćuczynienia stanowi przepis art. 445 § 1 k.c. Zgodnie z ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie poglądem zadośćuczynienie stanowi sposób naprawienia szkody niemajątkowej na osobie wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych. Na pojęcie krzywdy składają się nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, polegające na znoszeniu cierpień psychicznych (wyrok SN z dnia 20 marca 2002 r., V CKN 909/00, LEX nr 56027). Inaczej, niż przy odszkodowaniu, w przypadku zadośćuczynienia, ustawodawca nie wprowadza jasnych kryteriów ustalania jego wysokości. Wskazuje jedynie, iż suma przyznana z tego tytułu winna być odpowiednia, pozostawiając jej określenie sądowi. W orzecznictwie wypracowano zasady określania wysokości zadośćuczynień. Wskazuje się na potrzebę poszukiwania obiektywnych i sprawdzalnych kryteriów oceny jego wysokości, choć przy uwzględnieniu indywidualnej sytuacji stron. Do podstawowych kryteriów oceny w tym zakresie zalicza się stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 czerwca 1968 roku, I PR 175/68, OSNCP 1968, nr 2, poz.37; Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 8 grudnia 1973 roku, III CZP 37/73, OSNCP 1974, nr 9, poz.145; Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 września 2002 roku, IV CKN 1266/00, niepubl; Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 sierpnia 1980 roku, IV CR 238/80, OSNCP 1981, nr 5, poz.81; Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 stycznia 2004 roku, I CK 131/03, OSNC 2004 r, nr 4, poz.40).

W oparciu o powyższe należy uznać, że świadczenie wypłacone dotąd powódce nie zaspokoiło w pełni jej roszczenia o zadośćuczynienie, choć jednocześnie nie jest ono uzasadnione w wysokości objętej pozwem. Powódka w wyniku wypadku doznała urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego w mechanizmie tzw. urazu biczowego z wtórnym urazem głowy w okolicy tyłogłowia (potylicy). Doznany uraz spowodował umiarkowany rozmiar cierpień fizycznych, który przejawiał się dolegliwościami bólowymi i ograniczeniem ruchomości kręgosłupa szyjnego, koniecznością unieruchomienia w kołnierzu ortopedycznym, zawrotami, bólem głowy, a także bólem barku. Nadto uraz ten spowodował długotrwały uszczerbek na zdrowiu w zakresie fizycznym, z powodu pourazowego zespołu korzeniowego szyjnego i pourazowych zaburzeń adaptacyjnych w łącznej wysokości 8%. Skutkiem odniesionych obrażeń była również konieczność korzystania przez powódkę z pomocy osób trzecich przez okres trzech tygodni od zdarzenia. Pomimo upływu czasu, u powódki nadal utrzymują się dolegliwości związane z ośrodkowym układem nerwowym i szyjnym odcinkiem kręgosłupa, aczkolwiek w złagodzonej formie. Ograniczenie swobodnych ruchów kręgosłupa szyjnego powódki ogranicza korzystanie przez nią z samochodu. Nadto skutki zdarzenia manifestowały się także w psychice powódki. W wyniku wypadku u powódki rozwinęły się nienasilone objawy nerwicowe. Występujące u powódki objawy (obawy związane z ruchem drogowym, drażliwość, niecierpliwość, ale również przeżywanie strachu, niepokoju związanego z zagrożeniem zdrowia własnej osoby, a także zagrożenia zdrowia osoby bliskiej emocjonalnie) w znacznej mierze przełożyły się na życie codzienne powódki i spowodowały ujawnienie zaburzeń o charakterze reaktywnym (zaburzenia adaptacyjne), wzmocnienie reakcji nerwicowych i problemów funkcjonalnych powódki. Uraz somatyczny spowodował doznania bólowe - wykluczenie z pełnienia obowiązków zawodowych. Obecnie powódka nadal odczuwa skutki wypadku, szczególnie w sferze psychicznej, manifestujące się poprzez nienasilone objawy nerwicowe. Również w sytuacjach kojarzonych ze zdarzeniem u powódki, nadal mogą się pojawiać symptomy niepokoju. Jakkolwiek stan zdrowia psychicznego powódki nie jest wyłącznie wynikiem zdarzenia, to jednak, co wyraźnie wskazała biegła, zdarzenie miało wpływ na ten stan powodując jego pogorszenia. Reasumując, adekwatnym do krzywdy powódki zadośćuczynieniem jest w ocenie Sądu kwota 22000 złotych, a skoro do tej pory wypłacono powódce kwotę 2000 zł, zasądzeniu podlegała różnica.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 kc, zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wymagalność roszczenia w stosunku do zakładu ubezpieczeń powstaje w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku (art. 817 § 1 kc), chyba, że w powyższym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia jego odpowiedzialności lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe. W niniejszej sprawie, w ramach postępowania likwidacyjnego ostatecznie powódka domagała się tytułem zadośćuczynienia kwoty 5000 zł. Zatem na chwilę wniesienia pozwu pozwany był w opóźnieniu jedynie co do kwoty 5000 zł. Powódka żądała odsetek dnia wniesienia pozwu, zatem takie żądanie było uzasadnione wyłącznie co do kwoty 5000 zł. Odsetki od dalszej kwoty (15000 zł) należne są zatem powódce dopiero od dnia 16 czerwca 2015 roku, to jest od dnia następnego od dnia następnego od doręczenia pozwanej odpisu pozwu (k. 59). Z uwagi na wyodrębnienie począwszy od 1 stycznia 2016 roku odsetek ustawowych za opóźnienie, Sąd zawarł odpowiednią wzmiankę w wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., rozliczając je stosunkowo. Strony w równych częściach uległy w procesie. Łączne koszty procesu wyniosły 8000 zł, z czego powódka poniosła 5400 zł (opłata od pozwu 2000 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 2400 zł, 1000 zł zużytej zaliczki na wynagrodzenie biegłych), zaś pozwany 2600 zł (wynagrodzenie pełnomocnika 2400 zł, 200 zł zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłych). Mając to na uwadze należało zasądzić na rzecz powódki 1400 zł.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 i 83 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 zd. 1 k.p.c. Skarb Państwa poniósł tymczasowo wydatki na wynagrodzenie biegłych w łącznej kwocie 658,24 złotych, zatem należało w równych częściach obciążyć strony postępowania tą kwotą.