Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Mrągowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Katarzyna Popowicz

Protokolant st. sekretarz sądowy Edyta Wetzel

po rozpoznaniu w dniu 04 października 2017 r. w Mrągowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko małoletnim A. K. i L. K. reprezentowanych przez matkę

J. K.

o obniżenie alimentów

powództwo oddala.

Sygn. akt III RC 53/17

UZASADNIENIE

Powód M. K. domagał się obniżenia alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 5 grudnia 2016 roku w sprawie VI RC 705/16 na rzecz jego małoletnich dzieci A. K. i L. K. z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 300 zł miesięcznie na każdego z małoletnich.

W uzasadnieniu wskazał, że od czasu tego orzeczenia jego sytuacja materialna uległa zmianie i nie jest w stanie płacić alimentów w tak ustalonej wysokości. Podniósł, że obecnie mieszka z rodzicami i partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania w wysokości około 500 zł miesięcznie oraz spłaca pożyczki zaciągnięte u rodziny i ponosi wydatki związane z zakupem paliwa w wysokości 300 zł miesięcznie. Nadto leczy się na nadciśnienie i musi kupować leki za około 100 zł miesięcznie. Obecnie nie ma pracy i podejmuje prace dorywcze, w toku jest postępowanie egzekucyjne w związku z niepłaceniem zaległych alimentów.

W odpowiedzi na pozew przedstawicielka ustawowa małoletnich pozwanych J. K. wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że twierdzenia powoda mijają się z prawdą. M. K. mieszka z rodzicami i nie dokłada się do kosztów utrzymania mieszkania. Nie podejmuje też prac dorywczych ale jest zatrudniony bez umowy w tartaku w P.. Na skutek nadużywania alkoholu stracił dobrą pracę jako kierowca. Nigdy nie interesował się dziećmi, nie utrzymuje z nimi kontaktów i brak jest podstaw do obniżenia alimentów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. i J. K. zd. K. w dniu 23 czerwca 2012 roku zawarli związek małżeński zarejestrowany przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w P. za numerem (...).

Posiadają dwoje dzieci – A. K., ur. (...) i L. K., ur. (...).

Wyrokiem zaocznym z dnia 5 grudnia 2016 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt VI RC 705/15 Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał przez rozwód małżeństwo J. K. i M. K. bez orzekania o winie. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron A. K. i L. K. zostało powierzone matce z ograniczeniem władzy rodzicielskiej ojcu do prawa dowiadywania się od matki o stanie zdrowia dzieci i postępów w nauce. Jednocześnie obie strony zobowiązano do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletnich dzieci, zasądzając z tego tytułu od M. K. na rzecz małoletnich A. i L. K. alimenty w wysokości po 500 zł miesięcznie.

Małoletni A. miał wówczas 6 lat i uczęszczał do pierwszej klasy szkoły podstawowej. Do września 2016 roku posiadał orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w związku z nadpobudliwością. Był pod opieką poradni pedagogiczno – psychologicznej w M. z powodu problemów w nauce. Małoletnia L. miała dwa lata.

Razem z matką zamieszkiwali od września 2016 roku w mieszkaniu socjalnym należącym do Gminy P. o powierzchni 49 m2 , które wymagało wykończenia. Wcześniej J. K. z dziećmi mieszkała u swojego ojca w miejscowości R., gdzie wprowadziła się po rozstaniu z powodem z którym dotąd zamieszkiwali u jego rodziców. J. K. była osobą bezrobotną. Utrzymywała się z alimentów zasądzonych w trybie zabezpieczenia w toku sprawy rozwodowej, zasiłku rodzinnego i świadczenia „500 plus” na każde dziecko.

M. K. mieszkał ze swoimi rodzicami w P.. Pracował jako kierowca na trasach międzynarodowych. Zarabiał około 3000 – 4000 zł netto miesięcznie. Praktycznie nie utrzymywał kontaktów z dziećmi i nie łożył na ich utrzymanie.

(dowód: dokumenty w aktach VI RC 705/16 SO w Olsztynie)

Obecnie M. K. w dalszym ciągu mieszka ze swoimi rodzicami w P.. Nie partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania. Od 26 czerwca 2017 roku przebywa na stażu dla osób bezrobotnych, który potrwa do 25 grudnia 2017 roku. W zakładzie pracy gdzie odbywa staż dodatkowo pracując w nadgodzinach otrzymuje około 50 zł tygodniowo. Jest operatorem maszyny. Wcześniej do marca 2017 roku pracował jako kierowca międzynarodowy i zarabiał około 4000 zł netto miesięcznie, ale porzucił pracę.

W związku z niepłaceniem alimentów i niestawiennictwem na termin przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego i złożenia oświadczenia majątkowego Gminny Ośrodek Pomocy (...) w P. w dniu 14 marca 2017 roku wydał decyzję administracyjną o uznaniu M. K. za dłużnika alimentacyjnego uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych.

Po uprawomocnieniu się tej decyzji Starosta (...) działając w trybie przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2017 roku, poz. 489 ze zm.) zatrzymał M. K. prawo jazdy.

Przeciwko powodowi toczy się postępowanie egzekucyjne a alimenty wypłacane są z funduszu alimentacyjnego. M. K. posiada też zadłużenie u rodziny.

Od 5 lat leczy się na nadciśnienie.

J. K. razem z dziećmi w dalszym ciągu mieszka w lokalu socjalnym w P.. Posiada zadłużenie w wysokości o koło 10 000 zł. Miesięczne koszty utrzymania mieszkania wynoszą: czynsz – 450 zł, energia elektryczna – 200 zł, telewizja, internet – 150 zł, gaz – 50 zł. Matka małoletnich jest osobą bezrobotną. Utrzymuje się z zasiłku rodzinnego w wysokości 219 zł miesięcznie oraz alimentów na dwoje małoletnich dzieci w wysokości 1000 zł miesięcznie, które są wypłacane z funduszu alimentacyjnego i świadczenia „500 plus”.

J. K. jest w związku z nowym partnerem, ale nie mieszkają razem.

Małoletni A. ma 8 lat i z powodu trudności w nauce powtarza pierwszą klasę szkoły podstawowej. Cierpi na dysleksję i ma problemy z zapamiętywaniem znaków graficznych. Pozostaje pod opieką poradni pedagogiczno – psychologicznej w M..

Małoletnia L. jest 4 letnią dziewczynką i chodzi do przedszkola.

(dowód: odpis aktu urodzenia k. 5, faktury i dokumenty k. 27-28, zaświadczenia i decyzje k. 36-40, 55, wniosek o zatrzymanie prawa jazdy k. 46-47, zawiadomienie o wszczęciu postępowania k. 48, umowa zlecenie z załącznikami k. 49-54, przesłuchanie M. K. k. 41-42, przesłuchanie J. K. k. 42-43)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała i które nie budzą zastrzeżeń Sądu oraz na podstawie zeznań stron, odnośnie ich sytuacji materialnych i możliwości zarobkowych i ponoszonych przez nich kosztów utrzymania, które Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powoda niewątpliwie obciąża obowiązek alimentacyjny wobec jego małoletnich dzieci A. i L. K., a zakres tego obowiązku zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 KRO).

Natomiast zgodnie z treścią art. 138 KRO, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego.

Przez zmianę stosunków rozumie się zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Tak określony przedmiot badania oznacza, że w postępowaniach o zmianę wysokości obowiązku alimentacyjnego Sąd bada jedynie czy doszło do istotnej zmiany stosunków. W tym celu koniecznym jest porównanie stanu istniejącego w dacie ostatniego orzeczenia ustalającego wysokość alimentów ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu. Sąd jest bowiem związany prawomocnym orzeczeniem Sądu i nie ma możliwości zbadania, czy określona w nim kwestia przedstawiała się w inny sposób. Moc wiążąca prawomocnego wyroku wynika z art. 365 § 1 KPC, w świetle którego orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe.

Podkreślenia wymaga, że zmiana orzeczenia alimentacyjnego na podstawie art. 138 KRO jest dopuszczalna tylko w razie zmiany stosunków powstałych po wydaniu tego orzeczenia i porównania stanu istniejącego w dacie uprzedniego orzeczenia ze stanem obecnym.

Od daty ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów sytuacja finansowa powoda uległa zmianie, jednakże w ocenie Sądu nie uzasadnia to obniżenia obciążającego go obowiązku alimentacyjnego.

Poprzednio M. K. pracował jako kierowca międzynarodowy, a obecnie jest osobą bezrobotną i przebywa na stażu finansowanym z Powiatowego Urzędu Pracy w M., należy jednak podkreślić, że stan ten jest w znacznej mierze konsekwencją zachowania samego powoda, który porzucił pracę u dotychczasowego pracodawcy a następnie na skutek uporczywego uchylania się od przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego zostało mu zabrane prawo jazdy i dlatego nie może znaleźć pracy jako kierowca.

W tej sytuacji uwzględnienie żądania powoda i obniżenie dotychczas ustalonych alimentów ze względu na znaczne pogorszenie jego kondycji finansowej w ocenie Sądu byłoby nie tylko nieuprawnione ale także sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Nie bez znaczenia dla takiej oceny pozostaje również fakt, że powód nawet w czasie kiedy pracował jako kierowca i dobrze zarabiał nie poczuwał się w ogóle do obowiązku łożenia na swoje małoletnie dzieci, a alimenty już wówczas były wypłacane z funduszu alimentacyjnego. Postępowanie powoda tym bardziej jest naganne, że nie płacił alimentów pomimo tego, że praktycznie nie ponosił kosztów swojego utrzymania, ponieważ mieszkał z rodzicami, gdzie w dalszym ciągu zamieszkuje.

Jednocześnie należy podkreślić, że sytuacja finansowa matki małoletnich od czasu poprzedniego orzeczenia w zakresie alimentów nie uległa poprawie.

Powód powinien więc czynić wszelkie starania aby zaspokoić potrzeby swojego syna i córki. Jest to jego podstawowy obowiązek jako rodzica. Należy podkreślić, że to na rodzicach w równym stopniu ciąży obowiązek alimentacyjny względem ich wspólnych małoletnich dzieci. Również na powodzie spoczywa więc odpowiedzialność za rozwój i edukację małoletnich, tym bardziej, że obecnie cały ciężar związany z wychowaniem i troską o nie spoczywa na matce, a powód na co dzień w zasadzie nie uczestniczy w procesie wychowania i opieki nad dziećmi.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu nie doszło do zmiany stosunków uzasadniających obniżenie obciążającego powoda obowiązku alimentacyjnego, a powództwo w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego też na podstawie a contrario art. 138 KRO zostało oddalone .