Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2017 roku

Sąd Rejonowy w Nysie, Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Sądu Rejonowego Bartłomiej Madejczyk

Protokolant - Justyna Paralusz

Prokurator ------

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 23 lutego, 22 marca, 10 maja, 7 czerwca, 12 i 26 lipca i 20 grudnia 2016 r. oraz 31 stycznia, 28 lutego, 16 marca, 11 i 19 kwietnia, 16 maja, 25 lipca, 29 sierpnia i 3 października 2017 r.

sprawy karnej

1. B. B. (1) (B.) s. M. i L. z domu R., ur. (...) w N.,

2. P. M. (1) (M.) s. L. i I. z domu R., ur. (...) w N.

oskarżonych o to, że:

w nocy z 20/21 grudnia 2013r. w N. woj. (...), na skrzyżowaniu ulic (...) i Wigury działając wspólnie i w porozumieniu, używając przemocy polegającej na dwukrotnym uderzeniu głową w twarz M. O. (1) doprowadzili go do stanu bezbronności, dokonując na jego szkodę kradzieży telefonu komórkowego m-ki LG o nr (...) o wartości 300 zł,

to jest o przestępstwo z art. 280 § 1 k.k.,

1.  uznaje oskarżonego B. B. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku przyjmując, że został on popełniony 22 grudnia 2013 r., to jest występku z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

2.  uznaje oskarżonego P. M. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku przyjmując, że został on popełniony 22 grudnia 2013 r., to jest występku z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

3.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemuB. B. na okres próby 5 (pięciu) lat,

4.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu P. M. (1) na okres próby 5 (pięciu) lat,

5.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w okresie próby oddaje oskarżonego B. B. (1) pod dozór kuratora,

6.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w okresie próby oddaje oskarżonego P. M. (1) pod dozór kuratora,

7.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary zalicza oskarżonemu B. B. okres tymczasowego aresztowania od 20 stycznia do 19 maja 2014 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

8.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary zalicza oskarżonemu P. M. (1) okres tymczasowego aresztowania od 20 stycznia do 19 maja 2014 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

9.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze zasądza z budżetu Skarbu Państwa na rzecz adw. A. W. opłatę w wysokości (...) (trzech tysięcy siedmiuset siedemdziesięciu ośmiu) złotych i 56 groszy, w tym podatek VAT, z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemuB. B.,

10.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonych B. B. (1) i P. M. (1) w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Na oryginale właściwe podpisy

Z upoważnienia Kierownika S..

Protokolant sądowy

E. P.

UZASADNIENIE

W oparciu o dowody przeprowadzone w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

22 grudnia 2013 r. po godzinie 3 oskarżeni B. B. i P. M. przebywali w okolicy sklepu (...) przy ul. (...) w N.. Następnie udali się oni ulicą (...) w kierunku centrum N.. Na skrzyżowaniu z ul. (...) spotkali oni idącego od strony (...) pokrzywdzonego M. O. (1). P. M. nagle zaatakował pokrzywdzonego, uderzając go dwa razy głową w twarz. M. O. starał się wyjaśnić o co chodzi, ale oskarżony uderzył go ponownie. B. B. zażądał wydania telefonu komórkowego. Pokrzywdzony przekazał oskarżonym swój telefon LG L5 o wartości 300 zł. W trakcie zdarzenia na ul. (...) pojawił się patrol Policji w składzie (...). Oskarżeni widząc radiowóz uciekli ulicą (...). Policjanci po krótkiej rozmowie z pokrzywdzonym dokonali penetracji okolicy jednakże nie napotkali napastników.

/ dowód: zeznania pokrzywdzonego – k.487v; zeznania M. J. – k.411; zeznania G. S. – k.428v; zeznania J. B. – k.429; protokół okazania osoby – k.41,44/

Sprawcy przekazali telefon nieustalonej osobie, która jeszcze w dniu 22 grudnia sprzedała go P. W., a ten odsprzedał go A. K. (1), który z kolei sprzedał go P. S. (1). Ten aktywował w nim swoją kartę SIM o numerze wywoławczym (...) w dniu 22 grudnia 2013 r. o godz. 22:34.

/ dowód: zeznania A. K. – k.507v; zeznania P. W. – k.546; protokół zatrzymania rzeczy – k.15; wykaz połączeń – k.110/

Policja odzyskała skradziony telefon i zwróciła pokrzywdzonemu.

/ dowód: zeznania pokrzywdzonego – k.487v/

B. Bar ma 31 lat, jest stanu wolnego, nie ma nikogo na utrzymaniu, posiada wykształcenie zawodowe, z zawodu jest ślusarzem. Oskarżony był karany sądownie.

/ dowód: dane osobowe oskarżonego – k. 62; dane o karalności – k.539/

P. M. ma 38 lat, jest stanu wolnego, nie ma nikogo na utrzymaniu, posiada wykształcenie zawodowe, z zawodu jest mechanikiem pojazdów. Oskarżony był karany sądownie.

/ dowód: dane osobowe oskarżonego – k. 77; dane o karalności – k.536/

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na zeznaniach M. O., który od początku konsekwentnie opisywał zachowanie sprawców i rozpoznał ich w trakcie okazania. W ocenie Sądu wartości tych zeznań nie deprecjonowało to, iż z upływem czasu pokrzywdzony miał więcej wątpliwości dotyczących okoliczności zdarzenia, w tym tożsamości jednego z oskarżonych, czemu dał choćby wyraz w swoich zeznaniach złożonych na rozprawie. Taka sytuacja w ocenie Sądu związana jest naturalną funkcją pamięci. Natomiast w ocenie Sądu jego zeznania złożone w pierwszej fazie postępowaniu nie pozostawiały wątpliwości, co do sprawstwa oskarżonych, tym bardziej, że korespondowały z zeznaniami J. B. i G. S., co do obecności oskarżonych w pobliżu miejsca zdarzenia oraz ich ubioru. Relacje tych ostatnich świadków, które w ocenie Sądu były wiarygodne, znalazły również częściowe potwierdzenie w zeznaniach M. J., który widział B. B. pod lokalem (...) na krótko przed dokonaniem rozboju na pokrzywdzonym.

Sąd dał również wiarę zeznaniom P. W. i A. K.. Szczere były także zeznania P. Z. i M. Z., jednakże nie miały one znaczenia dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie.

Co do świadka K. G. (1) wiarygodne były jego pierwsze zeznania złożone w postępowaniu przygotowawczym, gdyż zgodne były z ustalonym stanem faktycznym. Natomiast zeznania złożone w dniu 19 lutego 2013 r. w trakcie pobytu w Szpitalu (...) w O., jak i późniejsze złożone na rozprawie miały małą wiarygodność, co spowodowane było znacznym obniżeniem zdolności postrzegania i odtwarzania spostrzeżeń w wyniku epizodu chorobowego, co potwierdziły w swoich opiniach biegłe psycholog i psychiatra.

Nadto Sąd oparł się na dowodach z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym opiniach biegłych, które nie były kwestionowane przez strony, a ich prawdziwość i autentyczność nie budziły wątpliwości.

Natomiast Sąd nie dał wiary zeznaniom P. S., gdyż były one sprzeczne z zeznaniami A. K., który na rozprawie szczerze przyznał, że sprzedał mu telefon komórkowy. Tym bardziej, że okoliczność tę uprawdopodobnił też K. G. w swoich pierwszych zeznaniach, które Sąd z przyczyn wskazanych powyżej uznał za wiarygodne
– opisując, że P. S. i A. K. handlowali ze sobą.

Oskarżeni na rozprawie, podobnie jak w postępowaniu przygotowawczym nie przyznali się do popełnienia zarzucanego im czynu. i skorzystali z prawa do odmowy złożenia wyjaśnień. Jednocześnie po odczytaniu wyjaśnień złożonych w toku wcześniejszego postępowania podtrzymali je. B. B. wyjaśniał, że w nocy kiedy doszło do zdarzenia prawdopodobnie spotkał przypadkowo P. M., ale nigdzie z nim nie szedł. P. M. natomiast wyjaśnił, że nie pamięta czy był wtedy w towarzystwie (...). B.. Natomiast obaj konsekwentnie zaprzeczyli by dokonali rozboju na pokrzywdzonym. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom żadnego
z oskarżonych, gdyż wersje te były całkowicie sprzeczne z przedstawionymi wcześniej zeznaniami świadków, na których to oparto się ustalając stan faktyczny w sprawie. Jednocześnie nie przeprowadzono na rozprawie żadnego dowodu, który potwierdziłby okoliczności przedstawione przez oskarżonych. W ocenie Sądu wyjaśnienia każdego z oskarżonych stanowiły wyłącznie linię obrony mającą na celu uniknięcie odpowiedzialności karnej.

Sąd zważył, co następuje:

B. B. i P. M. oskarżeni zostali o popełnienie wspólnie i w porozumieniu czynu zabronionego z art. 280 § 1 k.k.

Zgodnie z przepisem art. 4 § 1 k.k. jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy.

W związku z wejściem w życie z dniem 1 lipca 2015 r. nowelizacji Kodeksu karnego, zastosowano ustawę karną materialną w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r.,
gdyż w ocenie Sądu porównanie z przepisami obowiązującymi obecnie w zakresie kompleksowej oceny wszystkich prawnokarnych instytucji obu tych ustaw, które mogłyby mieć zastosowanie do sprawcy wskazywało in concreto, iż była ona dla niego względniejsza.

Czyn zabroniony z art. 280 § 1 k.k. popełnia ten, kto kradnie, używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności.

Jest to przestępstwo powszechne, jego sprawcą może więc być każdy.

Użyciem przemocy będzie takie zastosowanie siły fizycznej, fizycznego przymusu
w stosunku do osoby, które albo ją fizycznie obezwładnia, albo tylko doprowadza do podjęcia decyzji woli zgodnej z zamierzeniami sprawcy. Przemoc winna wyrażać się przynajmniej
w naruszeniu nietykalności cielesnej. Użycie przemocy nie musi pozbawiać w pełni osoby,
na która jest skierowana, możliwości stawiania oporu. Nie jest też konieczne, aby działanie sprawcy natrafiało na opór pokrzywdzonego lub innej osoby.

Dla zaistnienia przestępstwa rozboju konieczne jest by użycie przemocy nastąpiło
przed zaborem rzeczy lub jednocześnie z nim. Przy czym zamiar popełnienia tego typu czynu zabronionego nie musi występować od początku danego zdarzenia, lecz może pojawić się w jego trakcie. Jednakże musi to nastąpić najpóźniej w chwili stosowania jednego ze środków oddziaływania na osobę (tak m.in. Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 1 lipca 2004 r., sygn. akt II AKa 128/04).

Przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 2 do 12 lat.

Zgodnie z przepisem art. 69 § 1 k.k. w brzemieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r. sąd mógł warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli było to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia i wynosi od 2 do 5 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 73 § 1 k.k. zawieszając wykonanie kary, sąd może w okresie próby oddać skazanego m.in. pod dozór kuratora.

Mając na uwadze powyższe oraz poczynione w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne, Sąd stwierdził, że oskarżeni 22 grudnia 2013 r. około godziny 3.50, działając wspólnie
i w porozumieniu, na skrzyżowaniu ulic (...) i W. w N. używając przemocy polegającej na uderzeniu głową w twarz M. O. doprowadzili go do stanu bezbronności, dokonując na jego szkodę kradzieży telefonu komórkowego marki LG o wartości 300 zł, a tym samym, że działając z zamiarem bezpośrednim swoim zachowaniem wyczerpali znamiona czynu zabronionego z art. 280 § 1 k.k.

Jednocześnie wina żadnego z oskarżonych nie budziła wątpliwości, gdyż zdecydowali się oni na zachowanie niezgodnie z prawem, chociaż bezprawność czynu była rozpoznawalna
i każdy z nich mógł działać zgodnie z normą prawną. Przy tym nie zachodziły żadne okoliczności wyłączające lub ograniczające winę. W przypadku B. B. dodatkowo biegli psychiatrzy w wydanej opinii potwierdzili, iż miał on zachowaną zdolność do rozumienia znaczenia swojego czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Za popełnione przestępstwo Sąd wymierzył każdemu z oskarżonych karę 2 lat
pozbawienia wolności.

Przy wymiarze kary Sąd miał na uwadze wszelkie okoliczności podmiotowe
i przedmiotowe, leżące w granicach cech przypisanego oskarżonym przestępstwa,
a także dotyczące każdego ze sprawców, a mające znaczenie dla wymiaru kary.

Przede wszystkim orzeczone kary nie przekraczały stopnia winy, który był wysoki,
gdyż każdy z oskarżonych będąc osobą o normalnym rozwoju miał pełną świadomość,
że naruszając jedne z podstawowych praw porządku społecznego, tj. cudze zdrowie i mienie,
popełnia przestępstwo.

Również stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonym był wysoki. Występek ten godził zarówno w zdrowie innej osoby, jak i w cudze prawo własności. Oskarżeni działali przy tym z zamiarem bezpośrednim, wspólnie i w porozumieniu. Tak więc mając
na uwadze powyższe zarówno motywacja, jak i sposób zachowania się oskarżonych były naganne.

Reasumując, w ocenie Sądu kara w takim wymiarze, spełni przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do sprawców, jak również w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, gdyż otrzyma ono czytelny sygnał, że celowy zamach na inną osobę i jej mienie spotka się ze stanowczą reakcją, nawet po latach, co wpłynie w ocenie Sądu pozytywnie na kształtowanie świadomości prawnej obywateli.

Kolejna kwestia dotyczyła tego czy oskarżeni powinni odbywać karę w warunkach izolacji. Przede wszystkim mając na uwadze zasadę ultima ratio bezwzględnej kary pozbawienia wolności wyrażoną w art. 58 § 1 k.k., Sąd widząc możliwość osiągnięcia celów kary na innej drodze, nie widział potrzeby orzeczenia kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. W ocenie Sądu, za koniecznością oddziaływa na oskarżonych w warunkach izolacji, nie przemawiał sam w sobie fakt ich dotychczasowej karalności. Tym bardziej, że ostatnie skazania oskarżonych miały miejsce przed kilkoma laty. Sąd przyjął, iż okres ostatnich kilku lat, gdy oskarżeni nie wchodzili w konflikt z prawem potwierdzał, iż zmienili oni swoje postawy życiowe i był swoistym okresem próby. Znajdowało to również potwierdzenie choćby w tym, że wobec oskarżonego B. B. w latach 2013 i 2014 r. na etapie postępowania wykonawczego stosowano zarówno instytucję przedterminowego zwolnienia, jak i warunkowego zawieszenia wykonania kary na podstawie art. 152 k.k.w. Tak więc choć niewątpliwie wcześniejsze przestępstwa były zachowaniami nagannymi, czego wynikiem były skazania, to jednak nie mogły być one uznane automatycznie za tożsame ze znacznym stopniem demoralizacji oskarżonych, nakazującym ich izolację. W ocenie Sądu orzeczone kary, mimo że nie będą efektywnie wykonywane spełnią swój wychowawczy cel w stosunku do każdego z oskarżonych, a przede wszystkim zapobiegną ponownemu popełnieniu przestępstwa. Z tych względów wykonanie orzeczonych kar pozbawienia wolności warunkowo zawieszono każdemu z oskarżonych na okres próby wynoszący 5 lat. Jednocześnie dla wzmocnienia efektu probacyjnego wymierzonych kar, każdego z oskarżonych oddano pod dozór kuratora.

Na poczet orzeczonej kary na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono każdemu z oskarżonych oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od 20 stycznia do 19 maja 2014 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Sąd uznał, iż uiszczenie przez oskarżonych kosztów byłoby obecnie nadmiernym obciążeniem i zwolnił ich od zapłaty na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Nadto na podstawie art. 29 ust. 1 Prawa o adwokaturze zasądzono na rzecz obrońcy B. B. koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej mu z urzędu.