Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 464/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2017r

Sąd Rejonowy w Gdyni – Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant: Yuliya Kaczor

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2017r w Gdyni

sprawy z powództwa P. M.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 26 084,82 zł. ( dwadzieścia sześć tysięcy osiemdziesiąt cztery złote osiemdziesiąt dwa grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 lipca 2015r do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7046 zł. (siedem tysięcy czterdzieści sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje ściągnięcie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa –Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 1306,12 zł. (jeden tysiąc trzysta sześć złotych dwanaście groszy) tytułem zwrotu brakujących kosztów opinii biegłego.

Sygn. akt I C 464/16

UZASADNIENIE

Powód P. M. domagał się zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 28 568,87 zł, w tym kwoty 27 584,87 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 lipca 2015r do dnia zapłaty tytułem odszkodowania w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 29 czerwca 2015r za uszkodzenie jego pojazdu marki V. o nr rej. (...) z winy sprawcy ubezpieczonego w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń oraz kwoty 984 zł. wraz z odsetkami od dnia 4 października 2015r do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów poniesionych w związku z wynagrodzeniem dla reprezentującej powoda w postępowaniu likwidacyjnym firmy (...) po wypadkach i kolizjach drogowych wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powód wskazał, iż pozwany wypłacił jemu odszkodowanie w wysokości 19 378,69 zł, w oparciu o sporządzony przez siebie kosztorys. Zdaniem jednak powoda wypłacone odszkodowanie jest zbyt niskie, nie pozwala na przywrócenie samochodu do stanu sprzed kolizji i dlatego wezwał pozwanego do zapłaty pozostałej części odszkodowania w wysokości dochodzonej pozwem, załączając kalkulację naprawy 03/1, z której wynika, iż koszt naprawy pojazdu powoda wynosi 46 963 zł. Pozwany odmówił wypłaty żądanej należności.

(pozew k. 2 – 3, ekspertyza powoda z dn.19.08.2015 k. 12-18 , wezwanie przesądowe k.9 - 10, faktura nr (...) k. 19)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, wskazując, iż nie przeczy swojej odpowiedzialności za szkodę komunikacyjną z dnia 29 czerwca 2015r, jednak w jego ocenie powód dochodzi kosztu faktycznie nie poniesionego i wyższego od szkody. Pozwany sporządził ocenę techniczną szkody, uwzględniając wszystkie uszkodzenia pojazdu powoda, gdzie koszt naprawy pojazdu powoda został określony na kwotę 19 378,69 zł, a powód nie wykazał faktu naprawy. Po oględzinach pojazdu, pozwany wskazał powodowi zakład naprawczy, który gotów był podjąć się naprawy pojazdu powoda za kwotę wskazaną w kalkulacji pozwanego. Powód nie skorzystał z oferty pozwanego, a tym samym przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody. Pozwany zakwestionował wskazane w pozwie stawki za prace blacharsko – lakiernicze oraz zasadność wykonania naprawy przy użyciu nowych, oryginalnych części zamiennych. Pozwany podkreślił, że bez uzasadnienia pozostaje roszczenie o zwrot kosztów pomocy w postępowaniu przesądowym, wskazując że miarodajnym sposobem wykazania wysokości szkody jest opinia biegłego, a nie prywatna opinia opracowana na zlecenie strony.

(odpowiedź na pozew k. 27 - 32).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 czerwca 2015r. na ul. (...) w G. doszło do kolizji drogowej, w której uległ uszkodzeniu pojazd powoda P. M., marki V. o nr rej. (...).

Sprawca szkody ubezpieczony był w ramach odpowiedzialności OC u pozwanego. Powód zgłosił szkodę pozwanemu.

(okoliczności bezsporne)

Pozwany ubezpieczyciel w dniu 30 lipca 2015r na podstawie własnej kalkulacji naprawy nr (...) ustalił i wypłacił powodowi tytułem odszkodowania kwotę 19 378,69 zł.

(okoliczność bezsporna)

Powód pismem z dnia 24 sierpnia 2015r wskazał, że nie zgadza się z kwotą odszkodowania, jaką jemu przyznano, podając iż jest ona nieadekwatna do rozmiaru uszkodzeń jego pojazdu, co potwierdza zlecona ocena techniczna nr 03/1 i wezwał pozwanego o dokonanie rozliczenia zgodnie z dołączoną oceną techniczną, z której wynika koszt naprawy na kwotę 46 963,56 zł., to jest o dopłatę odszkodowania w kwocie 27 584,87 zł. Pozwany odmówił uwzględnienia żądania powoda.

( okoliczności niesporne)

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu powoda marki V. o nr rej. (...), przy uwzględnieniu uszkodzeń opisanych w protokole oględzin przez pozwanego ubezpieczyciela oraz uśrednionych stawek blacharsko lakierniczych, stosowanych na lokalnym rynku, wynosi kwotę 45 463,51 zł brutto.

(dowód: opinia biegłego sądowego K. K. z dn. 23.12.2016r k. 82- 105 akt sprawy, opinia uzupełniająca biegłego K. K. z dnia 17.03.2017r k. 122-132 akt, opinia uzupełniająca biegłego K. K. z dn. 30.05.2017r k. 157-158 akt ).

Sąd zważył, co następuje:

Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, że dokumenty złożone i sporządzone do akt szkody i dołączone do akt sprawy mają walor autentyczności, dają pełny obraz postępowania likwidacyjnego szkody przeprowadzonego przez pozwanego, zaś fakt ich sporządzenia nie był kwestionowany przez żadną ze stron.

Ponadto, Sąd uwzględnił, przy dokonywaniu ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, opinię biegłego sądowego K. K. w zakresie ustalenia celowych i niezbędnych kosztów naprawy pojazdu powoda powstałych w wyniku kolizji z dnia 29.06.2015r., przy zastosowaniu cen części i usług, którymi posługują się warsztaty naprawcze na rynku lokalnym wraz opiniami uzupełniającymi powołanymi w ustaleniach stanu faktycznego, złożonymi w odpowiedzi na zarzuty pozwanego. W ocenie Sądu przedmiotowe opinie są wiarygodne i stanowią pełnowartościowy dowód, z uwagi na fakt, iż zostały one sporządzone przez osobę posiadającą odpowiednią wiedzę fachową z zakresu wyceny pojazdów samochodowych. Biegły poprawnie zanalizował stan faktyczny, prawidłowo zgromadził materiały potrzebne do wydania opinii i sporządził je, uwzględniając wszystkie aspekty sprawy. Zdaniem Sądu, złożone opinie są jasne, logiczne i wewnętrznie niesprzeczne, stąd nie ma podstaw do kwestionowania wniosków w nich zawartych. Biegły w opiniach uzupełniających ustosunkował się również obszernie do zarzutów pozwanego.

Sąd podzielił w całości ustalenia biegłego, mając na względzie jego doświadczenie zarówno zawodowe, jak i procesowe w charakterze biegłego sądowego i uznał zarzuty pozwanego zgłoszone do opinii za bezpodstawne.

W niniejszym procesie powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 28 568,87 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 27 584,87 zł. od dnia 30 lipca 2015r do dnia zapłaty, tytułem wyrównania uszczerbku majątkowego powstałego po jego stronie wskutek uszkodzenia pojazdu, stanowiącego jego własność, z winy kierującego pojazdem ubezpieczonym od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń wraz z kosztami zastępstwa przedprocesowego powoda oraz wraz z kosztami sporządzonej prywatnie kalkulacji naprawy - w kwocie 984 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4 października 2015r do dnia zapłaty. Pozwany w niniejszym procesie nie kwestionował swej odpowiedzialności co do zasady. Kwestią sporną pozostawała wysokość uzasadnionych i celowych kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu i zasadność żądania zwrotu kosztów poniesionych przed procesem .

Normatywną podstawą odpowiedzialności pozwanego są przepisy art. 805 k.c. oraz art. 822 k.c. i art. 824 1k.c.

Zgodnie z art. 805 § 1 i § 2 pkt. 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie zakładu ubezpieczeń polega w szczególności na zapłacie - przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

Art. 822 § 2 k.c. stanowi, iż umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Z treści przepisu art. 822 § 4 k.c. wynika natomiast, iż uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Art. 824 1 § 1 k.c. stanowi jednocześnie, że o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

Z treści art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.03.124.1152 z późn. zm) wynika, iż w obowiązkowych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem, nie wyżej jednak niż do wysokości sumy gwarancyjnej ustalonej w umowie, przy czym nie budzi wątpliwości Sądu w niniejszej sprawie, iż odpowiedzialność pozwanego wynika z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, wiążącej pozwanego ze sprawcą szkody.

W niniejszej sprawie należy mieć również na względzie treść art. 361 § 1 k.c., który stanowi, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność jedynie za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła, oraz treść art. 363 § 1 k.c. który stanowi, iż co do zasady naprawienie szkody winno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie do stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, przy czym gdyby przywrócenie do stanu poprzedniego pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 czerwca 2003 roku (sygn. akt III CZP 32/03, opubl. Monitor Prawniczy 2004/2/81) odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Sąd Najwyższy podkreślił także, iż jeżeli poniesione przez poszkodowanego koszty naprawy samochodu odpowiadają cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku i jednocześnie można te koszty zaliczyć do kategorii niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy, ubezpieczyciel nie ma uzasadnionych podstaw do odmowy wypłaty odszkodowania odpowiadającego wspomnianym kosztom. W rezultacie należy przyjąć, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego, obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku usług naprawczych. Należy zatem mieć na uwadze, iż poszkodowany ma prawo wyboru warsztatu naprawczego, który dokona naprawy pojazdu, jednakże muszą to być koszty niezbędne i ekonomicznie uzasadnione. Tym samym za bezpodstawny należy uznać argument pozwanego, że powód przyczynił się do powiększenia szkody, nie korzystając z usług warsztatu wskazanego przez pozwanego.

W tym zakresie tj. w celu ustalenia niezbędnych i celowych kosztów naprawy pojazdu powoda, Sąd dopuścił, na wniosek powoda, dowód z opinii biegłego sądowego K. K.. Biegły, w swojej fachowej i w pełni wiarygodnej opinii, wskazał, iż zanalizował cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, przeprowadził oględziny pojazdu powoda, dokonując m.in. pomiaru i identyfikacji rodzaju powłoki lakierowej na podstawie identyfikacji wg oznaczenia VIN pojazdu oraz podał, że pojazd posiada lakier o kodzie i oznaczeniu 455 T. grey pearl, z tego względu biegły uwzględnił wyższe koszty materiałów lakierniczych przyjmując dodatek w wysokości 15%. Biegły nie stwierdził nieoryginalności części zamiennych, potwierdził potrącenie przyjęte przez strony procesu w zakresie wymiany pokrywy komory silnika. Biegły wskazał, że pełnomocnicy stron nie uczestniczyli w oględzinach, prawidłowo zawiadomieni o ich terminie. Biegły podczas oględzin stwierdził, że po wypadku, którego dotyczy niniejsze postępowanie, miała miejsce kolejna kolizja i przeprowadzono kolejną częściową naprawę. Z uwagi na fakt, że właściciel był sprawcą zdarzenia i nie posiadał polisy AC, nie wykonywał żadnej dokumentacji obrazującej zakres uszkodzeń tego zdarzenia i sposobu wykonania naprawy. Określił uszkodzenia z kolejnego zdarzenia na : uszkodzenie błotników przednich, zderzaka, pokrywy komory silnika, inne - nieznane. W takiej sytuacji biegły przyjął zakres uszkodzeń pojazdu określony przez pozwanego w sporządzonej przez niego kalkulacji kosztów naprawy, jako podstawę do określenia celowych i zasadnych kosztów naprawy pojazdu. Sąd uznał, że jest to ustalenie prawidłowe i jedyne pozwalające na prawidłowe określenie wartości szkody. Sąd podzielił również w pełni ustalenia biegłego co do przyjęcia uśrednionych stawek dla prac blacharsko – mechanicznych dla warsztatów na lokalnym rynku (k. 129 akt).

Zasadny koszt naprawy pojazdu powoda, Sąd ustalił w oparciu o sporządzoną opinię biegłego, na kwotę 45 463,51 zł. brutto, przyjmując że zasadne jest zastosowanie w sprawie cen części według cen producenta, oryginalnych, ponieważ pozwany nie wykazał, ażeby w samochodzie były przed zdarzeniem elementy nieoryginalne, jeśli takie byłyby zamontowane znajdowałoby to niewątpliwie wyraz w protokole oględzin i kosztorysie sporządzonym przez pozwanego.

Podkreślić należy, że jak wskazuje się w orzecznictwie przedmiotu, w wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego, osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego, do których wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20.11.1970 r., II CR 425/72, OSNCP Nr 6/1973, poz. 111). Zakład ubezpieczeń, jako strona umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, nie ma żadnych podstaw do narzucania osobie trzeciej nie będącej stroną umowy – tj. poszkodowanemu – jakichkolwiek obowiązków w zakresie dotyczącym sposobu naprawy samochodu, w tym poszukiwania firmy sprzedającej części najtaniej (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r., sygn. akt III CZP 32/03).

Powód nie przedstawił faktur naprawy pojazdu w niniejszym procesie, a pozwany nie wykazał, żeby koszty naprawy pojazdu powoda odbiegały od tych celowych i zasadnych określonych co do wartości przez biegłego. Uszkodzeniu w wypadku uległy części oryginalne, a celem naprawy jest przywrócenie stanu pojazdu sprzed kolizji. Wskazać należy, iż w przypadku, gdy odszkodowanie ustalone jest w oparciu jedynie o metodę kosztorysową, a poszkodowany nie przedstawia faktury za naprawę pojazdu, to nie ma to znaczenia dla powstania obowiązku wypłaty odszkodowania (uchwała SN z dnia 17 maja 2007r., sygn. akt III CZP 150/06). Również Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 22 lutego 2007 r. (I ACa 1179/06, LEX nr 298601) wskazał, iż szkoda, która powstaje wskutek wypadku komunikacyjnego, podlega naprawieniu według zasad określonych w art. 363 § 2 k.c. Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać. Odszkodowanie ma bowiem wyrównać uszczerbek majątkowy jakiego doznał poszkodowany w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Biorąc powyższe pod uwagę oraz uwzględniając wysokość części zamiennych i robocizny, przyjętych i wyliczonych przez biegłego sądowego jako wartości średnie, Sąd uznał, że wysokość szkody, jaką poniósł powód wynosi 45 463,51 zł. brutto i kwota ta stanowi rzeczywisty i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy pojazdu powoda. Skoro zaś bezspornie powód otrzymał już od pozwanego z tego tytułu kwotę 19 378,69 zł, to obecnie należy się jemu tytułem odszkodowania kwota 26 084,82 zł jako różnica pomiędzy kwotą należną a już wypłaconą.

W świetle powyższego, Sąd uznał roszczenie powoda, w zakresie żądania zapłaty odszkodowania za zasadne w zakresie wskazanym wyżej i na podstawie art. 822 § 1 i § 4 k.c. w zw. z art. 361 § 1 i 2 k.c. i art. 363 § 1 k.c. zasądził w pkt. 1 wyroku taką należność na rzecz powoda od pozwanego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 30 lipca 2015r do dnia zapłaty na podstawie przepisów art. 481 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 817 § 2 k.c. oraz art. 321 § 1 k.p.c. zgodnie z żądaniem pozwu w tym zakresie, oddalając żądanie ponad kwotę wyliczoną przez biegłego, na podstawie wyżej wskazanych przepisów a contrario.

Sąd uznał za niezasadne żądanie zwrotu kosztów zastępstwa prawnego przed procesem, a nie udowodnione żądanie kosztów przedprocesowo poniesionych przez powoda w zakresie sporządzenia kalkulacji naprawy, których wysokość nie wynika z przedstawionej Sądowi faktury. Sąd podziela w tym zakresie poglądy judykatury, z których jednoznacznie wynika, że powód jest obowiązany wykazać swoją szczególną sytuację, uniemożliwiającą mu samodzielne zajęcie się sprawą wypłaty odszkodowania i kontaktów z ubezpieczycielem np. stan zdrowia, zamieszkiwanie za granicą, wyjątkową nieporadność dla uwzględnienia roszczenia o zwrot kosztów przedprocesowego zastępstwa prawnego. Takie okoliczności w niniejszej sprawie nie zostały wykazane (por. m.in. uchwała SN z 18.05.2004 w sprawie III CZP 24/04)

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. 3 wyroku na podstawie art. 98 §1 k.p.c. w zw. z §2 pkt. 5, §21 i §19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłąt za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda, wobec uwzględnienia żądania pozwu w przeważającym zakresie (91%), zwrot pełnych kosztów procesu w kwocie 7 046 zł.: to jest kwoty 1429 zł. tytułem opłaty od pozwu, kwoty 4800 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości stawki minimalnej powiększonej o koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, a także uiszczonej zaliczki na koszt opinii biegłego w kwocie 800 zł.

Nadto w punkcie 4 wyroku Sąd na podstawie art. 5 pkt. 3, art. 83 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. nr 167 poz. 1398 z późn. zm.) nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 1306,12 zł. zł tytułem brakujących kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa, na które składają się koszty opinii biegłego do spraw wyceny pojazdów samochodowych.