Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 187/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Marek Wójcik

Protokolant:

st. sekr. sądowy Teresa Głód

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2017 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko (...) Oddziałowi Straży Granicznej w N.

o uchylenie kary

I. Oddala powództwo;

II. Zasądza od powoda J. K. na rzecz strony pozwanej (...) Oddział Straży Granicznej w N. kwotę 120 zł ( sto dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa prawnego.

Sygn. akt IV P 187/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 8 lutego 2017 r.

Powód J. K. wniósł o uchylenie kary porządkowej nagany, udzielonej mu przez pozwanego (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej w N. w likwidacji.

Powód wskazał, że w listopadzie 2015 r. pozwany wprowadził w regulaminie pracy zmianę w zakresie treści oświadczenia o wykorzystaniu świadczeń określonych w art. 20 ust. 1 punkt 2 w/w ustawy dodając wymóg potwierdzenia przez Zakład Opieki Zdrowotnej oświadczenia składanego przez pracownika. Powód zwrócił wtedy uwagę pozwanemu, że nie jest mu znana podstawa prawna do żądania takiego potwierdzenia ze strony ZOZ.

Pismem z dnia 15.02.2016 r. pozwany wystąpił do powoda zwracając się o uzupełnienie złożonych oświadczeń (dotyczących korzystania ze świadczeń zdrowotnych) poprzez złożenie ich na drukach obowiązujących od 3.11.2015 r.

Temat ten był ponadto poruszany w trakcie rozmowy kierownika z powodem w dniu 2.09.2016 r.

W dniu 5.09.2016 r. powód został ukarany karą nagany. Jako podstawę wskazano nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy to jest nieprzestrzeganie obowiązującego u pozwanego regulaminu pracy, w związku z wyjściem powoda w godzinach pracy, w celu wykonania badań specjalistycznych na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. W dniu 9.09.2016 r. powód złożył sprzeciw od nałożonej kary nagany. Pismem z dnia 20.09.2016 r. pracodawca sprzeciw odrzucił.

Zdaniem powoda brak było podstaw do nałożenia kary nagany gdyż wymienione w nałożonej karze okoliczności nie mieszczą się w katalogu wymienionym w art. 108 § 1 k.p.

W odpowiedzi na pozew (k.14-18) pozwany wniósł o oddalenia powództwa w całości.

W uzasadnieniu wskazano, że przepisy nie określają szczegółowych zasad udzielania przez pracodawcę zwolnienia od pracy w celu wykonania zabiegów leczniczych lub usprawniających. Do pracodawcy należy więc określenie tych zasad. W celu realizacji tego ustawowego uprawnienia osoba niepełnosprawna przedstawia pracodawcy orzeczenie potwierdzające stopień niepełnosprawności i uprawdopodabnia, że nie może wykonać badania poza godzinami pracy. Przedmiotową kwestię u pozwanego uregulowano w Regulaminie Pracy. Z powyższego obowiązku powód nie wywiązuje się twierdząc, że brak jest podstaw prawnych do potwierdzania składanych oświadczeń przez lekarza. U pozwanego z przedmiotowych uprawnień w 2016 r. korzystało także dwóch innych pracowników, którzy zastosowali się do Regulaminu Pracy i składali oświadczenia zgodne z załącznikiem nr 24 do regulaminu.

W piśmie z dnia 18 listopada 2016 r. (k. 38) powód rozszerzył powództwo domagając się ustalenia czy w dacie wymierzenia kary porządkowej pozwany był nadal jego pracodawcą czy też doszło i w jakiej dacie do przejęcia pracownika na mocy art. 23 1 k.p przez nowego pracodawcę (...) Oddział Straży Granicznej w N..

W odpowiedzi na w/w żądanie strona wniosła o oddalenie powództwa także w tym zakresie (k. 45). Strona pozwana podała, że: Zarządzeniem nr 59 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 28 czerwca 2016 r. w sprawie zniesienia (...) Ośrodka (...) Straży Granicznej w N., zmienionym zarządzeniem nr 64 Komendanta Głównego Straży Granicznej, (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej w N. znosi się z dniem 1 stycznia 2017 r. a prawa i obowiązki wynikające z umów i porozumień, których podmiotem był (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej w N. przejmuje Komendant (...) Oddziału Straży Granicznej.

Decyzją nr (...) Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 6 kwietnia 2016 r. z dniem 1 sierpnia 2016 r. postawiono w stan likwidacji (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej, z terminem zakończenia likwidacji nie później niż do 31 grudnia 2016 r.

W związku z powyższym Komendant (...) Oddziału Straży Granicznej poinformował powoda pismem z dnia 27 czerwca 2016 r., iż z dniem 1 sierpnia 2016 r. nastąpi przejście części zakładu pracy (...) Ośrodka (...) Straży Granicznej na nowego pracodawcę (...) Oddział Straży Granicznej w N. .

Kolejnym pismem z dnia 8 lipca 2016 r. Komendant (...) Oddziału Straży Granicznej poinformował powoda, iż zmianie ulega termin zatrudnienia powoda w (...) Oddziale Straży Granicznej w N. oraz, że nowy termin zatrudnienia powoda zostanie określony odrębnie.

Decyzja nr (...) Komendanta Głównego Straży Granicznej powód został włączony w prace dotyczące przeprowadzenia inwentaryzacji w (...) Ośrodku (...) Straży Granicznej.

Z dniem 1 sierpnia w zatrudnieniu u strony pozwanej pozostawało 11 pracowników w tym powód, którzy wykonywali pracę związaną z likwidacją jednostki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód J. K. jest zatrudniony w Straży Granicznej od 4 listopada 2002 r. na czas nieokreślony. Posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. W związku z tym orzeczeniem powód korzysta ze świadczeń określonych w art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. O swoich nieobecnościach w pracy powód informował bezpośredniego przełożonego oraz odnotowywał czas nieobecności w stosownym rejestrze.

(bezsporne)

U pozwanego został wprowadzony Regulamin Pracy (...) z dnia 16 września 2014 r., który ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Aneksem nr (...) z dnia 3 listopada 2015 r. do w/w regulaminu wprowadzono zmianę w § 60, w którym określono, że osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy. Warunkiem bezwzględnym udzielenia zwolnienia jest przedstawienie skierowania lub zlecenia wraz z potwierdzeniem udzielającego w/w świadczenia o braku możliwości jego wykonania poza godzinami pracy. Dokumentem potwierdzającym korzystanie z przedmiotowych świadczeń może być również oświadczenie pracownika o braku możliwości wykonania tych świadczeń poza godzinami pracy potwierdzone przez podmiot udzielający świadczenia. Wzór takiego oświadczenia stanowi załącznik nr 24 do regulaminu.

( regulamin pracy z 16.09.2014 r. wraz z aneksem i załącznikiem nr 24)

W okresie 2016 r. do końca września powód korzystał z przedmiotowych uprawnień w dniach: 3, 8, 11, 17, 25 lutego, 21 kwietnia, 30 maja, 13, 14 czerwca, 5,6 lipca i 22 sierpnia.

W związku z tymi wyjściami z pracy powód składał oświadczenia, które nie były zgodne z zasadami określonymi w § 60 regulaminu, bowiem nie były potwierdzone przez podmiot udzielający świadczenia. Powód trzykrotnie był wzywany do uzupełnienia składanych oświadczeń, po raz ostatni pismem z dnia 16 sierpnia 2016 r. Pomimo tego nie zastosował się do przewidzianego regulaminem obowiązku.

W efekcie w dniu 5 września 2016 r. powodowi wymierzono karę porządkową nagany z powodu nieprzestrzegania ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy to jest nieprzestrzeganie Regulaminu Pracy. W piśmie wymierzającym karę nagany wskazano w szczególności, że naruszenie obowiązku polegało na nieprawidłowym usprawiedliwianiu nieobecności w związku z wyjściem w godzinach służbowych w celu wykonania badań specjalistycznych na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. Wskazano, że nieobecności te miały miejsce w dniach: 3, 8, 11, 17, 25 lutego, 21 kwietnia, 30 maja, 13, 14 czerwca, 5,6 lipca oraz 22 sierpnia. Oświadczenia, które powód składał nie były zgodne z zasadami określonymi w § 60 regulaminu, bowiem nie były potwierdzone przez podmiot udzielający świadczenia.

Powód złożył sprzeciw od udzielonej kary porządkowej, który został odrzucony o czym powoda poinformowano w piśmie z dnia 20 września 2016 r.

(dowód: zeznania pozwanego k. 73, pisma k.5-7, pismo z 5.09.2016 r. o udzieleniu kary nagany k. 8, oświadczenia k. 21-34)

Zarządzeniem nr 59 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 28 czerwca 2016 r. w sprawie zniesienia (...) Ośrodka (...) Straży Granicznej w N., zmienionym zarządzeniem nr 64 Komendanta Głównego Straży Granicznej, (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej w N. znosi się z dniem 1 stycznia 2017 r. a prawa i obowiązki wynikające z umów i porozumień, których podmiotem był (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej w N. przejmuje Komendant (...) Oddziału Straży Granicznej.

Decyzją nr (...) Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 6 kwietnia 2016 r. z dniem 1 sierpnia 2016 r. postawiono w stan likwidacji (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej, z terminem zakończenia likwidacji nie później niż do 31 grudnia 2016 r.

W związku z powyższym Komendant (...) Oddziału Straży Granicznej poinformował powoda pismem z dnia 27 czerwca 2016 r., iż z dniem 1 sierpnia 2016 r. nastąpi przejście części zakładu pracy (...) Ośrodka (...) Straży Granicznej na nowego pracodawcę (...) Oddział Straży Granicznej w N. i dotyczyć będzie wszystkich pracowników.

Kolejnym pismem z dnia 8 lipca 2016 r. Komendant (...) Oddziału Straży Granicznej poinformował powoda, iż zmianie ulega termin zatrudnienia powoda w (...) Oddziale Straży Granicznej w N. wynikający z informacji z dnia 27 czerwca 2016 r. oraz, że nowy termin zatrudnienia powoda zostanie określony odrębnie.

Decyzja nr (...) Komendanta Głównego Straży Granicznej powód został włączony w prace dotyczące przeprowadzenia inwentaryzacji w (...) Ośrodku (...) Straży Granicznej.

Z dniem 1 sierpnia w zatrudnieniu u strony pozwanej pozostawało 11 pracowników w tym powód, którzy wykonywali pracę związaną z likwidacją jednostki.

Powód od 1 sierpnia 2016 do końca roku 2016 nadal składał podpisy na liście obecności (...) Ośrodka (...) Straży Granicznej, otrzymywał wynagrodzenie i świadczył pracę na rzecz tego samego pracodawcy.

(dowód: zarządzenia k. 51,52, decyzje k. 54-56, lista obecności k. 57-60, pisma k. 39, 40, 42, 61, zeznania pozwanego k. 73)

Dowody z dokumentów Sąd uznał za wiarygodne z uwagi na okoliczność, że stanowiąc dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone (art. 244 k.p.c.) oraz tego, że osoby, które je podpisały złożyły zawarte w nich oświadczenia (art. 245 k.p.c.), korzystają z domniemania autentyczności i prawdziwości.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne zeznania pozwanego, które w całości znajdują potwierdzenie w przedłożonych do sprawy dokumentach. Zeznania w/w są w znacznej mierze zgodne z zeznaniami powoda co do okoliczności faktycznych. Powód różni się jednak z pozwanym co do oceny swojego zachowania i zawinienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlega oddaleniu.

Art. 20 ust. 1 pkt 2 Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych stanowi, że: Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia: w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Szczegółowe zasady udzielania zwolnień, o których mowa w cytowanym powyżej przepisie nie zostały uregulowane w przepisach wykonawczych do w/w ustawy.

Zgodnie z art. 22 § 1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Obowiązki pracownika zostały określone dokładniej w Art. 100 § 1 k.p. W myśl tego przepisu pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. W szczególności pracownik jest obowiązany przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy, przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku.

W pozwanym zakładzie pracy został wprowadzony Regulamin Pracy (...) z dnia 16 września 2014 r., który ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Aneksem nr (...) z dnia 3 listopada 2015 r. do w/w regulaminu wprowadzono zmianę w § 60, w którym określono, że osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy. Warunkiem bezwzględnym udzielenia zwolnienia jest przedstawienie skierowania lub zlecenia wraz z potwierdzeniem udzielającego w/w świadczenia o braku możliwości jego wykonania poza godzinami pracy. Dokumentem potwierdzającym korzystanie z przedmiotowych świadczeń może być również oświadczenie pracownika o braku możliwości wykonania tych świadczeń poza godzinami pracy potwierdzone przez podmiot udzielający świadczenia.

Powód został poinformowany o treści regulaminu oraz o w/w obowiązku. Nie zastosował się do w/w zapisów regulaminu pomimo, że trzykrotnie wzywano go do prawidłowego dokumentowania wyjść i uzupełnienia wcześniejszej dokumentacji.

Powód odmawiając zastosowania się do takiego polecenia pracodawcy naruszył art. 100 k.p. gdyż polecenie pracodawcy dotyczyło pracy i nie było sprzeczne ani z przepisami prawa ani z umową o pracę. Powód naruszył więc podstawowy obowiązek pracownika wynikający z art. 100 k.p. Powód naruszył tym samym także kolejne obowiązki wynikające z art. 100 k.p.: przestrzegania regulaminu pracy, gdyż taki sposób dokumentowania nieobecności w pracy został uregulowany w regulaminie pracy, oraz przestrzegania czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy gdyż w rezultacie niedostosowania się do obowiązku należytego dokumentowania wyjść z pracy, nieobecności powoda zostały uznane przez pracodawcę za nieusprawiedliwione.

Powód w/w obowiązki naruszył w pełni świadomie tłumacząc się tajemnicą lekarską bądź problemami ze zdobyciem stosownych zaświadczeń. Zdaniem sądu argumenty powoda w tym zakresie nie są zasadne. Powód w żaden sposób nie wykazał aby jakikolwiek podmiot odmówił mu wystawienia stosownego zaświadczenia. Co więcej nie przeczył twierdzeniom i zeznaniom strony pozwanej, która podała, że dwóch innych niepełnosprawnych pracowników bez żadnych trudności przedstawia stosowne zaświadczenia zgodnie z regulaminem. Zdaniem Sądu zaświadczenie podmiotu udzielającego powodowi świadczenia medycznego w żaden sposób nie narusza tajemnicy lekarskiej podobnie jak nie narusza jej pieczątka i podpis lekarza wystawiającego (...). Należy też zwrócić uwagę, że pracodawca zna treść orzeczenia o niepełnosprawności pracownika. Jest rzeczą oczywistą, wynika to z istoty stosunku pracy, że pracodawca musi posiadać pewną, niezbędną wiedzę o zdrowiu pracownika.

W myśl art. 108 § 1 k. p. za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować: karę upomnienia, lub karę nagany.

Całkowicie niezrozumiałe są zarzuty powoda dotyczące tego, że okoliczności wymienione w naganie nie mieszczą się w katalogu wymienionym w art. 108 § 1 k.k. W naganie napisano wprost, że naruszenie obowiązku dotyczy nieprawidłowego usprawiedliwiania nieobecności. Jest to jedna z przesłanek wymienionych w art. 108 k.k.

Zgodnie z art. 109 k. p. kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.

Pracodawca wywiązał się z w/w terminu. W przypadku gdy naruszenie obowiązków ma charakter ciągły należy brać pod uwagę datę ostatniego naruszenia w tym przypadku 22 sierpnia 2016 r.

Odpowiedzialność porządkowa pracowników jest instrumentem reakcji pracodawcy na naruszenie przez pracownika niektórych obowiązków. Spełnia ona zatem funkcję represyjną. Zapobiegając naruszaniu obowiązków pracowniczych, spełnia ona również funkcję prewencyjną.

Zachowanie powoda było zawinione. Powyższe wskazuje, iż zostały spełnione przesłanki określone w art. 108 k.p. w postaci zawinionego i bezprawnego nieprzestrzegania przez powoda zasad usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Zaistniały zatem podstawy wymierzenia powodowi kary porządkowej nagany.

Zgodnie z art. 23 1 § 1 k.p. W razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy, z zastrzeżeniem przepisów § 5.

Zgodnie z zarządzeniem nr 59 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dniem 1 stycznia 2017 r. znosi się (...) Ośrodek (...) Straży Granicznej. Strona pozwana funkcjonowała więc do końca 2016 r. choć była w stanie likwidacji.

Z pisma Komendanta (...) z dnia 27.06.2016 r. (k. 39) wynika wyraźnie, że nastąpi przejęcie części zakładu pracy. Początkowo miało dojść do przejęcia wszystkich pracowników strony pozwanej na podstawie art. 23 1 k.p. Istotne jest, że pismem z dnia 8 lipca 2016 r. (k. 40) dla powoda zrobiono wyjątek gdyż został on poinformowany, że w stosunku do niego ulega zmiana terminu zatrudnienia w (...) i nie nastąpi to z dniem 1 sierpnia 2016 r.

Art. 23 1 k.p. jest przepisem, który działa niezależnie od woli stron stosunku pracy gdyż ma za zadanie ochronę praw pracownika. Jak podkreślał wielokrotnie Sąd Najwyższy umowa cywilno-prawna o przejęcie pracowników jest tylko zdarzeniem prawnym, które może wywołać skutek w postaci przejścia zakładu, jedynie wtedy, gdy dojdzie do faktycznego przejścia składników jednostki gospodarczej decydujących o jej tożsamości.

W niniejszej sprawie, z dniem 1 sierpnia 2016 r. nastąpiło przejęcie jedynie części zakładu pracy a więc skutek art. 23 1 k.p. odnosi się z mocy prawa tylko do tych pracowników, którzy wykonywali obowiązki funkcjonalnie związane z częścią przejętego zakładu pracy. Powód do takich pracowników niewątpliwie nie należał. Został bowiem powołany w skład zespołu likwidacyjnego Ośrodka i od 1 sierpnia wykonywał zadania związane z jego likwidacją (pismo k. 42). Powód podpisywał listę obecności, świadczył pracę i otrzymywał wynagrodzenie od (...). Powód był więc nadal nie tylko formalnie ale i faktycznie pracownikiem (...).

Z tych przyczyn powództwo dotyczące ustalenia, że powód został z dniem 1 sierpnia przejęty przez (...) Oddział Straży Granicznej w N. podlegało oddaleniu.

Sąd obciążył powoda kosztami procesu jako stronę przegrywającą na zasadzie art. 98 k.p.c. Na koszty te składają się koszty poniesione przez stronę pozwaną na zastępstwo prawne zgodnie z najniższą stawką przewidzianą w § 9 ust.1 punkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

ZARZĄDZENIE

1/wyrok wraz z uzasadnieniem doręczyć powodowi, pełn. strony pozwanej

2/ kal. 14 dni