Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędzia SO Magdalena Balion - Hajduk

SR (del.) Maryla Majewska - Lewandowska

Protokolant Agnieszka Wołoch

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2017 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. B. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 14 lutego 2017 r., sygn. akt I C 802/16

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki 900 zł (dziewięćset złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSR (del.) Maryla Majewska-Lewandowska SSO Andrzej Dyrda SSO Magdalena Balion-Hajduk

Sygn. akt III Ca 893/17

UZASADNIENIE

Powódka J. B. (1) domagała się zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 12.500 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 maja 2014r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu tytułem zadośćuczynienia za śmierć osoby najbliższej B. B. (1), która nastąpiła na skutek wypadku komunikacyjnego w dniu 26 sierpnia 2008r. w W. na ulicy (...).

W dalszej części procesu powódka sprecyzowała uzasadnienie żądania w ten sposób, że oświadczyła, iż dochodzone świadczenie w wysokości 12.500 zł jest świadczeniem, które już uwzględnia przyczynienie się B. B. (1) do szkody w wysokości 50 %.

W odpowiedzi na pozew pozwany Towarzystwo (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Przyznał, że ponosi odpowiedzialność za skutki wypadku z dnia 26 sierpnia 2016r. w którym zginał wnuk powódki, jednakże zakwestionował zarówno wysokość żądanego zadośćuczynienia jak również podniósł, że na pozwanej ciąży obowiązek wykazania rozmiaru doznanej krzywdy. W ocenie pozwanego, powódka nie wykazała aby śmierć wnuka doprowadziła do negatywnych następstw w jej psychice, które utrudniałyby jej prawidłowe funkcjonowanie bądź, że związany z tym wstrząs psychiczny doprowadził do rozstroju zdrowia

Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim wyrokiem z dnia 14 lutego 2017r. zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. B. (2) kwotę 12.500 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 lipca 2014r. do dnia zapłaty w pozostałym zakresie oddalając powództwo. Nadto zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5.442 zł tytułem kosztów procesu.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że w dniu 26 sierpnia 2008r. B. B. (1) poruszał się pojazdem V. (...) o nr rej. (...) jadąc ulicą (...) w W. w kierunku K.. Droga była oznaczona jako znajdująca się poza terenem zabudowanym, z ograniczeniem prędkości do 70 km/h. Do wypadku doszło na fragmencie, gdy droga biegła w dół do dzielnicy W. - Z.. B. B. (1) najpierw wyprzedził wolno poruszający się pojazd marki S. kierowany przez J. S. a następnie podjął manewr zjechania z drogi głównej na posesję znajdująca się po lewej stronie drogi, zmniejszając prędkość i wykonując manewr skrętu i nie włączając lewego kierunkowskazu. B. B. (1) nie był jedynym kierującym wyprzedzającym samochód S., za nim manewr ten wykonał A. S. kierujący pojazdem M. (jechał za B. B. (1)) oraz T. K. kierujący pojazdem V.. Po wyprzedzeniu S. T. K. podjął manewr wyprzedzania pojazdu M. i następnie pojazdu V., kierowanego przez B. B. (1). Pojazd kierowany przez T. K. uderzył w pojazd kierowany przez B. B. (1), który właśnie zjeżdżał z drogi na posesję po lewej stronie drogi. T. K. nie zachował należytej ostrożności i jechał z nadmierną prędkością, co najmniej 112 km/h. Wskutek odniesionych obrażeń B. B. (1) zmarł po przewiezieniu do szpitala w W..

W chwili śmierci B. B. (1) był kawalerem, miał 28 lat. Był synem I. B. i B. B. (2). Jego babką ojczystą była powódka J. B. (1). B. B. (1) był jej pierwszym wnukiem. B. B. (1) mieszkał w P. wraz z rodzicami a powódka mieszkała w T.. B. B. (1) często dowiedział powódkę, czasami codziennie. Gdy był jeszcze w wieku szkolnym zdarzało się, że przebywał w domu powódki dłużej w czasie wakacji, to jest nocował przez wiele dni. Często zdarzało się też, że B. B. (1) przebywał u powódki przez cały weekend. Powódka jako emerytowana nauczycielka pomagała wnukowi przy wypracowaniach. B. B. (1) pomagał dziadkom przy koszeniu trawy i przy pracach na polu w gospodarstwie. B. B. (1) wraz z rodzicami spędzał z babcią i dziadkiem święta.

Gdy B. B. (1) zaczął pracować, to z oczywistych względów nocował u babki rzadziej. Jednak często jadąc z pracy w kopalni (...) do domu odwiedzał babcię po drodze. Gdy powódka była po udarze mózgu to wnuk się nią opiekował.

Powódka planowała, że jak B. B. (1) ożeni się, to zamieszka u niej wraz z żoną i będzie się nią opiekował do śmierci.

Powódka ciężko przeżyła śmierć wnuka. Płakała po jego śmierci. Czuła się zdradzona przez los. Cierpienia zostały powiększone przez fakt, że 2 tygodnie później 9 września 2008 roku zmarł na zawał serca mąż powódki a dziadek B.. Powódka uważa, że jej mąż zmarł, gdyż ciężko przeżywał śmierć wnuka. Do teraz powódka jak sobie przypomni wnuka, to ma łzy w oczach. Powódka kochała wnuka i uważała, że wnuk kochał ją. Odwiedza grób wnuka.

Pismem z dnia 5 czerwca 2014r. pełnomocnik powódki zgłosił u pozwanego szkodę domagając się wypłaty zadośćuczynienia w wysokości 80.000 zł Do wniosku dołączono dowody wskazujące na pokrewieństwo ze zmarłym oraz 2 – stronicowy opis cierpień powódki spisany przez nią własnoręcznie. Decyzją z dnia 12 czerwca 2014r. pozwany odmówił wypłaty świadczenia.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy wskazał jako podstawę odpowiedzialności pozwanego art. 822 § 1 k.c. w związku z art. 13 i art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, natomiast roszczenie powódki ma swoją podstawę w art. 446 § 4 k.c.

Sąd stwierdził, że zmarły wnuczek należy do najbliższych członków rodziny. Jest osoba spokrewnioną w linii prostej o drugim stopniu pokrewieństwa.

Sąd wskazał, że istota sporu, przy przyjęciu przyczynienia się przez zmarłego do szkody w 50 %, sprowadzała się do ustalenia wysokości należnego zadośćuczynienia.

Sąd wskazał, że ustawodawca nie sprecyzował kryteriów od których zależy zasadność i wysokość zadośćuczynienia. Wskazując, że zadośćuczynienie ma służyć złagodzeniu cierpienia wskutek śmierci osoby bliskiej jak i ma pomóc dostosować się do nowej rzeczywistości, stwierdził, że okolicznościami mającymi wpływ na wysokość zadośćuczynienia są: poczucie osamotnienia, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, ale też rolę jaką w rodzinie pełniła osoba zmarłego, charakter i rodzaj zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu pozostałych członków rodziny oraz stopień w jakim pozostali członkowie będą umieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolni są zaakceptować obecny stan rzeczy. Sąd uznał, że dla przyznania zadośćuczynienia nie jest wymagane zaistnienie poza cierpieniem „negatywnych zjawisk w psychice” czy zaistnienie rozstroju zdrowia.

Sąd zwrócił nadto uwagę, że pewną trudność w ustaleniu zakresu następstw tego zdarzenia u powódki powoduje fakt, że powódka w krótkim czasie straciła wnuka i męża, który zmarł 2 tygodnie po wnuku. Sąd uznał, że powódka doznając cierpień, cierpiała i z powodu śmierci wnuka i z powodu śmierci męża, a rozróżnienie tych cierpień ze względu na ich przyczynę jest niemożliwe.

Sąd stwierdził, że śmierć wnuka spowodowała u powódki dość typową reakcję na śmierć osoby bliskiej. Powódka czuła się dotknięta przez los, płakała. Sąd stwierdził przy tym, że pomiędzy powódką a zmarłym B. B. (1) istniała silna więź. B. B. (1) często odwiedzał babcię, na wakacjach spędzał tam dużo czasu, znaczną część dzieciństwa przeżył z babcią i dziadkiem. Jako dorosła osoba spędzał mniej czasu z powódką ale cały czas ją odwiedzał. Sąd stwierdził, że powódka miało prawo przypuszczać, że do śmierci będzie cieszyć się tym wnukiem, będzie on ją odwiedzać i będzie z nim spędzać czas, że będą razem spędzać święta, że będzie ją wspierać na starość i zapewni jej opiekę. Powódka planowała nawet, że po ożenieniu się, B. B. (1) zamieszka u niej w domu wraz z żoną. Więź ta została zniszczona wskutek śmierci wnuka, a nagłe jej zniszczenie stanowi źródło głębokiej krzywdy.

Zdaniem Sądu w sytuacji zerwania więzi między babcią lub dziadkiem a wnukiem na skutek śmierci, to przypadek śmierci wnuka uzasadnia przyznanie wyższego zadośćuczynienia niż sytuacja odwrotna. Sąd uznał, że powódka miała prawo spodziewać się, że śmierci swojego wnuka B. B. (1) i związanej z tym krzywdy nie doświadczy nigdy. Z tych względów Sąd uznał zasadnym zadośćuczynienie w kwocie 25.000 zł, a po uwzględnieniu przyczynienia się B. B. (1) do szkody w 50 %, Sąd zasądził zadośćuczynienie w kwocie 12.500 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, uznając, że skoro szkodę zgłoszono 5 czerwca 2014r., zatem od dnia 6 lipca 2014r. pozwany pozostawał w opóźnieniu. Dlatego Sąd zasądził kwotę 12.500 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 lipca 2014r. oddalając żądanie w zakresie odsetek od dnia 28 maja 2014r. do 6 lipca 2014r. powództwo należało oddalić.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. i obciążył nimi pozwanego jako przegrywającego sprawę prawie w całości.

Apelację od tego orzeczenia wniósł pozwany zaskarżając wyrok w części, tj.: zasądzającej na rzecz powódki J. B. (1) świadczenie tytułem zadośćuczynienia w kwocie powyżej 6.000 zł tj. w zakresie kwoty 6.500 zł oraz zasądzającej na rzecz powódki J. B. (1) koszty postępowania.

Zarzucił naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 § 1 k.p.c. i 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegające na uznaniu: a) przez Sąd I instancji iż powódka wykazała, aby rozmiar doznanych przez nią krzywd uzasadniał zasądzenie na jej rzecz tak wysokiej kwoty zadośćuczynienia, b) niewskazanie w uzasadnieniu wyroku obiektywnych przyczyn, w oparciu o które Sąd uznał, iż zasądzona kwota zadośćuczynienia odpowiada wadze krzywd wyrządzonej powódce.

Nadto zarzucił naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności: a) art. 446 § 4 k.c. poprzez zasądzenie rażąco wysokiej kwoty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę mimo, iż jest sprzeczna z przyjętymi w orzecznictwie sądów powszechnych kryteriami ustalania wysokości zadośćuczynienia, zwłaszcza mając na uwadze okoliczność przyczynienia się poszkodowanego B. B. (1) do zakresu powstałej szkody na poziomie 50%; oraz b) art. 6 k.c. poprzez uznanie, iż powódka wykazała rozmiar krzywd przez nią doznanych uzasadniających zasądzenie na jej rzecz lak wysokiej kwoty tytułem zadośćuczynienia po śmierci wnuka B. B. (1).

Na tych podstawach wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalanie powództwa w części zasądzającej na rzecz powódki kwotę 6.500 zł, tj. zasądzenie na jej rzecz kwoty 6.000 zł oraz rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów sądowych w oparciu o przepis art. 100 k.p.c., przy uwzględnieniu zmian zaskarżonego wyroku zgodnie z punktem 1 jak wyżej; oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, w przypadku uznania przez Sąd Odwoławczy, iż Sąd I Instancji nie rozpoznał istoty sprawy lub postępowanie dowodowe wymaga przeprowadzenia ponownie.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenia powódki przyjmując za podstawę prawną swego rozstrzygnięcia przywołane przepisy prawne, a następnie ustalił wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Poczynione ustalenia dotyczące okoliczności faktycznych mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materialne dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logicznych i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne.

Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Odnosząc się do podniesionych przez pozwaną zarzutów prawa procesowego, w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, iż uzasadnienie wyroku, stosownie do art. 328 § 2 k.p.c., powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Z ujęcia redakcyjnego art. 328 § 2 k.p.c. wynika, że punktem wyjścia dla przedstawienia w motywach pisemnych uzasadnienia wyroku koncepcji prawnej rozstrzygnięcia sprawy powinny być poczynione ustalenia faktyczne. Ustalenia mają zaś odpowiadać postulatowi jasności i kategoryczności. W uzasadnieniu wyroku musi znaleźć odzwierciedlenie dokonanego wyboru przepisów, ustalenie w drodze wykładni ich znaczenia i zastosowanie norm prawnych w związku z poczynionymi ustaleniami faktycznymi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2002r., I CKN 105/00). Sąd jest przy tym zobowiązany do wyjaśnienia motywów podjętego rozstrzygnięcia w sposób umożliwiający przeprowadzenie kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2007r., V CSK 115/07). Uchybienie Sądu w tym zakresie, następuje jedynie w sytuacji, gdy uzasadnienie wyroku zawiera jedynie opis poszczególnych elementów stanu faktycznego, bez wniosków z nich wynikających i bez dokonanego ustalenia stanu faktycznego istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 1999r., II UKN 437/98; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 28 sierpnia 1951r., C 154/51).

W analizowanym przypadku uchybienia takie nie zachodzą. Sąd Rejonowy wskazał bowiem dowody na których poczynił ustalenia faktyczne, jak również wskazał powody dla których uznał zasadność przyznania powódce zadośćuczynienia w wysokości określonej w sentencji zaskarżonego wyroku.

W dalszej części, odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa procesowego, wskazać należy, że przewidziane w art. 233 k.p.c., ramy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są wymogami prawa procesowego, doświadczeniem życiowym oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonując wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 14 sierpnia 2012r. III AUa 620/12). Stawiając zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. należy wykazać, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Z tych względów za niewystarczające należy uznać przekonanie strony o innej niż przyjęta przez Sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i o ich odmiennej ocenie niż ocena dokonana przez Sąd (Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyrokach: z dnia 1 marca 2012r. I ACa 111/12; z dnia 3 lutego 2012r., I ACa 1407/11). Jeżeli zatem Sąd, ze zgromadzonego materiału dowodowego, wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, co ma miejsce w niniejszej sprawie, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, chociażby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (tak: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyrokach: z dnia 8 lutego 2012r. (I ACa 1404/11), z dnia 14 marca 2012r. (I ACa 160/12), z dnia 29 lutego 2012r. (I ACa 99/12); a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 maja 2012r. VI ACa 31/12).

Nie można również pominąć, iż same, nawet poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd pierwszej instancji, jeżeli tylko nie wykroczyła ona poza granice zakreślone w art. 233 § 1 k.p.c., nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd drugiej instancji odmiennego stanowiska (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r., I UK 347/11).

W ocenie pozwanej Sąd pierwszej instancji dopuścił się naruszenia tych zasad (zarówno z art. 233 k.p.c. i art. 328 k.p.c.) poprzez uznanie, że powódka wykazała, aby rozmiar doznanych przez nią krzywd uzasadniał zasądzenie na jej rzecz tak wysokiej kwoty zadośćuczynienia oraz, iż odpowiada wadze krzywd wyrządzonej powódce.

Wskazać jednak należy, że Sąd Rejonowy, w swoich rozważaniach wskazał, że powódce wskutek zdarzenia z dnia 26 sierpnia 2016r. została wyrządzona krzywda, której w naturalnym porządku rzeczy, zaistnienia nie mogła się spodziewać. Tym samym, już z tego założenia, jednoznacznie wynika, że zakres krzywdy doznanej przez powódkę jest odpowiednio większy niż w sytuacjach typowych (normalnego procesu żałoby). Ocena natomiast zakresu tej krzywdy miała bezpośredni wpływ na sposób zastosowania przez Sąd Rejonowy normy z art. 446 § 4 k.c.

Stawiając zarzut naruszenia art. 446 § 4 k.c., pozwana podniosła, że zasądzona kwota jest rażąco zawyżona. Niemniej jednak, Sąd Rejonowy, uwzględnił okoliczność, aby wysokość zasądzonego zadośćuczynienia pieniężnego uwzględnia aktualne warunki oraz stopę życiową społeczeństwa kraju, w którym mieszka poszkodowany (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2006r., IV CSK 80/05; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2004r., I CK 131/03; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2009r., III CSK 62/09).

Podkreślić bowiem należy, że nadrzędnym celem zadośćuczynienia jest dostarczenie środków eliminujących niekorzystne następstwa moralne i fizyczne zdarzenia wywołującego krzywdę. Zadośćuczynienie, poprzez kompensacyjny charakter, ma przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość, przy czym winno być utrzymane "w rozsądnych granicach" aby nie prowadzić do podważenia funkcji kompensacyjnej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2010r., I CSK 244/09), jak również nie stanowić źródła wzbogacenia lub represji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 października 2012r., I ACa 561/12; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2000r., III CKN 582/98).

Wysokość zasądzonego zadośćuczynienia pieniężnego powinna nadto uwzględniać aktualne warunki oraz stopę życiową społeczeństwa kraju, w którym mieszka poszkodowany (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2006r., IV CSK 80/05; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2004r., I CK 131/03; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2009r., III CSK 62/09), przy czym miernika takiego, na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 listopada 2010r. (IV CSK 126/10) nie może stanowić stopa życiowa poszkodowanego.

Powyższe okoliczności pozwalają na przyjęcie, że najbardziej obiektywnym miernikiem wskazującym na aktualną stopy życiowej społeczeństwa jest wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego w kraju poszkodowanego. Z tych względów zasadnym, w celu ustalenia, czy zasądzone zadośćuczynienie odpowiada również temu miernikowi, było uwzględnienie wysokości średniego miesięcznego wynagrodzenia, które w chwili wyrokowania przez Sąd Rejonowy, tj. w lutym 2017r. wynosiło 4.304,95 zł (Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 16 marca 2017r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w lutym 2017r.; Dz.Urz.GUS.2017.12) jak również wysokość minimalnego wynagrodzenia w 2017r. – 2.000 zł (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 września 2016 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017r., Dz.U. z 2016r., poz. 1456). Porównanie zatem wysokości przyznanego powódce zadośćuczynienia w kwocie 12.500 zł, przy uwzględnieniu wskazanych powyżej wartości, nie daje podstaw do uznania, że zasądzone zadośćuczynienie jest „rażąco zawyżone”.

Poczynione powyżej ustalenie jest o tyle istotne, iż jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 lutego 1971r. (II PR 18/71), wobec braku jednolitych, niezmiennych i porównywalnych kryteriów koniecznym jest uznanie, że określenie wysokości zadośćuczynienia stanowi istotny atrybut sądu merytorycznie rozstrzygającego sprawę w pierwszej instancji. Sąd meritii dysponuje więc w tym zakresie swobodą decyzyjną, natomiast możliwość korygowania wysokości zasądzonego przez ten sąd zadośćuczynienia, jest ograniczona jedynie do sytuacji, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy jest ono niewspółmiernie nieodpowiednie, tj. albo rażąco wygórowane, albo rażąco niskie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 29 listopada 2011r., I ACa 540/11; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 maja 2008r., I ACa 199/08; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 lutego 2008r., II AKa 11/08; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9 sierpnia 2006r. I ACa 161/06; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2005r. II KK 54/05; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2004r. I CK 219/04; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 1999r. II CKN 477/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1970r. I PR 52/70; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 1968r. III PRN 81/68; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1968r. I CR 383/68; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 1970r. III PRN 39/70). O rażącym naruszeniu zasad ustalania "odpowiedniego" zadośćuczynienia mogłoby świadczyć przyznanie zadośćuczynienia wręcz symbolicznego zamiast stanowiącego rekompensatę doznanej krzywdy, bądź też kwoty wygórowanej, prowadzącej do niestosownego wzbogacenia się tą drogą. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 lutego 2008r., II AKa 11/08).

Wskazane powyżej okoliczności uniemożliwiają zakwalifikowanie zasądzonego przez Sąd Rejonowy zadośćuczynienia jako rażąco zawyżonego, co z kolei wyklucza możliwość korygowania przez sąd drugiej instancji zasądzonego zadośćuczynienia.

Ze wskazanych powyżej względów apelacja podlegała oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c.,

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. oraz art.108 § 1 k.p.c. Koszty te ustalono w oparciu o § 2 pkt 4 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r. poz. 1804 z późniejszymi zmianami).

SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Andrzej Dyrda SSO Magdalena Balion - Hajduk