Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 123/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2017 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st.sekr.sąd. Elżbieta Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 listopada 2017 roku

sprawy z powództwa G. S.

przeciwko M. S.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

1.  uchyla z dniem 01 września 2017 roku obowiązek alimentacyjny G. S. wobec jego pełnoletniego syna M. S. ustalony w pkt. 4 wyroku rozwodowego w sprawie I C 686/10 z dnia 09.04.2010 roku,

2.  zasądza od M. S. na rzecz G. S. kwotę 800 (osiemset) złotych tytułem zwrotu nadpłaconych alimentów za wrzesień 2017 roku,

3.  oddala powództwo w pozostałej części,

4.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania.

Sygn. akt III RC 123/17

UZASADNIENIE

Powód G. S. w pozwie z dnia 16 sierpnia 2017 roku skierowanym przeciwko pozwanemu M. S. wniósł o uchylenie alimentów płatnych na rzecz pozwanego .

Powód podniósł, iż kwota alimentów w wysokości po 800 zł miesięcznie na rzecz pozwanego ustalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 9 kwietnia 2011 roku w sprawie IC 686/10. (pozew – k.2)

Pozwany wniósł w piśmie procesowym z dnia 5 września 2017 roku o oddalenie w całości powództwa. Powołał się na fakt, iż od momentu ostatniego wyroku ustalającego wysokość alimentów płatnych od powoda na rzecz pozwanych nie nastąpiła żadna zmiana sytuacji powoda, ani pozwanego, który jest nadal studentem ,choć obecnie korzysta z urlopu dziekańskiego i odbywa służbę przygotowawczą do służby wojskowej.(odpowiedz na pozew k. 12-16)

Na rozprawie w dniu 02 listopada 2017 roku powód poparł powództwo i wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego z dniem 15 marca 2017r.i zażądał zwrotu kwoty 5600 złotych tytułem zwrotu nadpłaconych alimentów.

Pozwana wniósł o oddalenie powództwa. (protokół rozprawy – k. 51-52-odwrót)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany M. S. jest synem H. S. (1) i G. S.. H. S. (1) i G. S. są po rozwodzie, nie mieszkają razem.

(okoliczności bezsporne)

Wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2010 roku wydanym w sprawie o rozwód Sąd Okręgowy w Łodzi I Wydział Cywilny zasądził od G. S. na rzecz wówczas małoletniego M. S. kwotę po 800 zł oraz na rzecz H. S. (1) kwotę po 800 zł miesięcznie tytułem alimentów. Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w wyroku z dnia 1 grudnia 2010 roku w sprawie I ACa 501/10 oddalił apelację G. S., opartą na podważeniu opinii biegłego Z. S..

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z akt sprawy I C 686/10 – k. 494, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi w sprawie I ACa 501/10 z akt sprawy I C 686/10 – k.630 )

Gdy Sąd ostatnio orzekał o wysokości alimentów od powoda na rzecz pozwanych małoletni M. S. miał 17 lat i 4 miesiące, uczył się w liceum w Nowych Z.. Do szkoły dojeżdżał autobusem szkolnym, którego miesięczny koszt wynosił 53 zł. Korzystał z korepetycji z matematyki, języka angielskiego i czasami z chemii i niemieckiego. Łączny koszt tych dodatkowych zajęć wynosił miesięcznie 200 zł. Na utrzymanie małoletniego H. S. (1) przeznaczała 1.000 zł miesięcznie, w tym – oprócz w/w kosztów – 50 zł – karta telefoniczna, 50 zł – Internet oraz 100 zł – rozrywka.

Pozwany razem z matką mieszkali u brata powódki, któremu H. S. (2)

pomagała w prowadzeniu gospodarstwa rolnego w zamian za mieszkanie i

jedzenie. W domu brata mieszkała też ich matka. G. S. nie

kontaktował się z synem M..

Powód był współwłaścicielem z żoną gospodarstwa o powierzchni 21,61 ha położonego w R. w gminie Z.. Powód czerpał wszystkie dochody z gospodarstwa oraz pobierał rentę inwalidzką w wysokości 236,47 zł. Na podstawie opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości Z. S. Sąd ustalił, że miesięczny dochód w/w gospodarstwa zamyka się w kwocie wynosił minimum 4.458 zł miesięcznie zł. Jest to gospodarstwo wielkotowarowe, nastawione na produkcję jałówek. Powód mieszkała w domu pozostającym we współwłasności z pozwaną. Na rok 2010 powód otrzymał 15.000 zł tytułem dopłat unijnych i zatrudniał w tym czasie pracowników najemnych do pracy w gospodarstwie. Kupił nawozy sztuczne za około 12.000 zł.

(dowód: opinia biegłego Z. S. z akt sprawy I C 686/10 – k. 580-596, zeznania powódki z akt sprawy I C 686/10 – k.307v, zeznania pozwanego z akt sprawy I C 686/10 – k.492; F. VAT z akt sprawy I C 686/10 – k.482-484

Obecnie M. S. ma 24 lata, jest studentem (...). Studiuje historię na Wydziale F.- Historycznym. Planowo powinien zakończyć studia w 2017 roku. Jednakże w październiku 2016 roku doznał urazu kolana, miał założony gips i nie zaliczył w terminie egzaminów z sesji jesiennej, które przesunęły się aż do marca 2017r.Miał dużo zaległości i nie złożył w terminie pracy magisterskiej, zatem wystąpił o udzielenie urlopu dziekańskiego i uzyskał na takowy zgodę prodziekana na rok 2017/18 celem zaliczenia semestru IV oraz złożenia pracy magisterskiej i złożenia egzaminu dyplomowego. Do X 2016 roku odbywał planowo studia.

Pozwany na przełomie czerwca i lipca 2017 r pracował na basenie jako ochroniarz ,ze statusem studenta. Podejmował tez inne prace np. jako ogrodnik. Kończył kursy obronne celem podwyższenia swoich umiejętności i kwalifikacji ponieważ zamierzał starać się o przyjęcie do zawodowej służby wojskowej. Do końca sierpnia 2017 roku zamieszkiwał w akademiku , utrzymywał się z alimentów , prac dorywczych i pomocy matki.

Od 5 września 2017 r do 22 grudnia 2017 r pozwany odbywa przygotowawczą służbę wojskową .Otrzymuje uposażenie 960 złotych brutto, ma zakwaterowanie i całodzienne wyżywienie. Po zakończonej służbie ma zamiar wrócić na studia , zdać brakujące trzy egzaminy i obronić prace magisterską. Na studia ma zamiar dojeżdżać , bowiem nie ma szans na ponowne uzyskanie akademika. W okresie do lipca chce odbywać szkolenia wojskowe rotacyjne przygotowujące do naboru do służby wojskowej, który przewiduje na lato 2018r.

Nie ma zamiaru przejmować gospodarstwa rolnego jego rodziców , nadto ojciec nie złożył mu takiej propozycji. Otrzymywał od powoda alimenty w zasądzonej kwocie do września włącznie 2017 r.

/ zeznania pozwanego k.52 w zw. z wyjaśnieniami k 51-odwrót, zeznania świadka k. H. S. , zaświadczenia 43,45,63/

Powód G. S. ma 62 lata, nadal prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni 21,61 ha, położone w R. w gminie Z.. Jest to gospodarstwo wysokotowarowe. Powód czerpie wszystkie dochody z gospodarstwa oraz pobiera rentę inwalidzką w wysokości 236,47 zł. Obecnie pozwany choruje , leczy się onkologicznie i uważa , że skoro pozwany nie uczy się obecnie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

(dowód: zeznania powoda – k. 52 w zw z wyjaśnieniami k 51, zaświadczenie 63,64)

Sąd dał wiarę zeznaniom stron , które uznał jako spójne i wiarygodne, potwierdzone przedstawionymi dokumentami , nie kwestionowanymi przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zostało uwzględnione w części co do uchylenia obowiązku alimentacyjnego poczynając od dnia 01 września 2017 i zwrotu nadpłaconych alimentów co do kwoty 800 złotych za miesiąc wrzesień, zaś w pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone.

W myśl art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy istotne zwiększenie możliwości zarobkowych lub majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania potrzeb własnymi siłami lub wszelkie okoliczności skutkujące ustaniem obowiązku alimentacyjnego .(T. Domińczyk [w:] K. Piasecki (red.) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2009, s. 998).

Przepis art. 135 § 1 kro wskazuje, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zakres potrzeb dziecka, których zaspokajanie jest obowiązkiem rodziców, ustanawia przepis art. 96 k.r.o. W związku z powyższym, rodzice zobowiązani są zapewnić dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, zaspokojenie potrzeb w zakresie wyżywienia, odzieży, środków higieny oraz leczenia. Należy podkreślić, iż rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku.

Obowiązek alimentacyjny zgodnie z treścią art. 133 trwa dopóty dopóki strona uprawniona do alimentacji nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać.

Od chwili, kiedy ostatnio była ustalona wysokość alimentów od powoda na rzecz pozwanego M. S. (tj. od momentu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego Sądu Okręgowego w Łodzi, co nastąpiło 1 grudnia 2010 r.) uległa zmianie ich sytuacja. Od tego czasu minęło 7 lat.

Pozwany powinien planowo zakończyć studia w sesji letniej 2017r. Pozwany uległ wprawdzie kontuzji i miał nogę w gipsie przez dwa miesiące ,ale fakt ten nie powinien stanowić dla niego przeszkody w pisaniu pracy magisterskiej już na końcowym etapie studiów .Nadto pozwany korzystał ze zwolnienia w październiku i listopadzie , zatem miał jeszcze cały grudzień i styczeń na zaliczenie egzaminów i pisanie pracy , tym bardziej , że czas ten wykorzystywał na pracę zawodową i dodatkowe szkolenia. Posiada on nadal status studenta , ale korzysta z urlopu dziekańskiego , który z racji przerwy w studiowaniu daje możliwość wykonywania pracy. Pozwany już w okresie letnim prace taką świadczył mając jednakże status studenta. Do końca sierpnia korzystał też z (...) studenta jako jego mieszkaniec. Sąd uznał zatem , że pozwany do końca sierpnia 2017 r miał prawo do alimentowania jako osoba studiująca , zaś podejmowane prace nie miały charakteru stałego dającego możliwość samodzielnego utrzymania się. Sytuacja ta jednak uległa zmianie od września 2017 r bowiem pozwany z końcem sierpnia 2017 r opuścił Dom studenta i z dniem 05 września 2017r rozpoczął odbywanie służby przygotowawczej w jednostce wojskowej , gdzie otrzymuje pełne utrzymanie i podstawowe uposażenie w kwocie 832 zł brutto za wrzesień , 960 zł za październik i listopad oraz 704 zł za grudzień. Okres ten należy traktować jako zdolność do samodzielnego utrzymania. Powrót na studia po urlopie dziekańskim również nie jest związany z niemożnością samodzielnego utrzymania skoro pozwany planuje równolegle z kontynuacją studiów odbywać wymagane szkolenia rotacyjne , za które również będzie pobierał uposażenie. Nie stanowi to również przeszkody do podejmowania dodatkowego zatrudnienia okresowo jak czynił to w 2017 r .Nadto pozwany przewiduje możliwość podjęcia stałej służby wojskowej już latem 2018r. W sytuacji powrotu na studia dzienne do czasu podjęcia pracy jako żołnierz może ponownie ubiegać się o alimenty. Na dzień orzekania Sąd uznał , że w aktualnym stanie faktycznym co najmniej za okres od września do grudnia 2017r pozwany ma zdolność samodzielnego utrzymania się otrzymując świadczenia wojskowe. Dlatego też Sąd uchylił obowiązek alimentacyjny od 01 września 2017r nakazując jednocześnie zwrot uiszczonej przez powoda kwoty alimentów za miesiąc wrzesień.

W niniejszej sprawie Sąd doszedł do wniosku, iż zasadnym jest uwzględnienie w części powództwa, biorąc pod uwagę również fakt, iż sytuacja powoda uległa pogorszeniu, z powodu leczenia onkologicznego zaistniałego od momentu kiedy ostatnio o wysokości alimentów orzekał Sąd Okręgowy I Wydział Cywilny w wyroku z dnia 9 kwietnia 2010 roku wydanym w sprawie o rozwód, zaś Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w wyroku z dnia 1 grudnia 2010 roku w sprawie I ACa 501/10 oddalił apelację G. S..

Mając powyższe okoliczności na względzie Sąd na podstawie art. 138kriop w zw z art. 133 par 1 kriop orzekł jak w sentencji.