Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 26 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Prusinowska

Protokolant: p.o. stażysty Justyna Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2017 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa A. K. PESEL (...)

przeciwko M. K.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 22 464,34 zł (dwadzieścia dwa tysiące czterysta sześćdziesiąt cztery złote trzydzieści cztery grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2017 r. do dnia zapłaty,

2.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  Kosztami postępowania obciąża obie strony stosunkowo to jest powoda w 70 % a pozwanego w 30 % i z tego tytułu:

a.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1166,10 zł tytułem zwrotu części opłaty od pozwu,

b.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1620 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

c.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO M. Prusinowska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 kwietnia 2017 r. powód A. K. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i nakazanie pozwanemu M. K., aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacił na rzecz powoda kwotę 77 728,32 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 marca 2017 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych, albo żeby w tym terminie wniósł do sądu sprzeciw. W przypadku wniesienia sprzeciwu powód wniósł o zasądzenie od pozwanego ww. kwoty z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 11 marca 2017 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż na początku roku 2015 zawarł z pozwanym w formie ustnej umowę, w oparciu o której treść powód zobowiązał się zawrzeć na swoją rzecz umowę kredytu gotówkowego, którą to uzyskaną w ten sposób kwotę pieniężna miał przekazać w całości na rzecz pozwanego. Pozwany był zobowiązany do spłaty ww. kredytu ze wszelkimi dodatkowymi należnościami. Całkowita kwota kredytu i dodatkowych należności wynosiła, zdaniem powoda 77 728,32 zł. Pozwany do dnia wytoczenia pozwu zapłacił jedynie 3480 zł , pomimo licznych wezwań kierowanych do niego telefonicznie. Powód podjął próbę polubownego załatwienia sporu wzywając pozwanego w piśmie z dnia 27 lutego 2017 r. do dobrowolnej zapłaty. Pozwany odebrał pismo w dniu 3 marca 2017 r. jednakże pozostało ono bez odpowiedzi.

W dniu 12 maja 2017 r. referendarz sądowy stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postepowaniu upominawczymi skierował sprawę do rozpoznania w trybie zwykłym.

W piśmie z dnia 18 lipca 2017 r. pozwany wniósł o zmianę terminu rozprawy, a także zarzucił powodowi błędne oznaczenie strony pozwanej, bowiem, zdaniem pozwanego, nie ma wobec powoda żadnych zobowiązań finansowych. Pozwany podniósł, iż nie zawierał z powodem żadnej umowy przewidującej zaciągnięcie przez powoda kredytu, który miałby spłacać.

W piśmie z dnia 7 sierpnia 2017 r. powód doprecyzował, iż wnosi o zasądzenie kwoty 59 818,21 zł, a w pozostałym zakresie pozew cofnął.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż na dochodzoną pozwem sumę składają się następujące kwoty:

a.  10 733,87 zł tytułem wynagrodzenia dla firmy pośredniczącej Kancelaria (...) sp. zo.o.

b.  25 100 zł, którą powód przekazał pozwanemu przelewem z dnia 27 stycznia 2015r.,

c.  5000 zł przekazana pozwanemu do rąk własnych celem dokonania przez niego spłaty zaległości,

d.  22 464,34 zł tytułem spłaty rat kredytu za okres od dnia 2 marca 2015 r. do dnia 4 lipca 2017 r.

Na rozprawie w dniu 28 września 2017 r. działający w imieniu pozwanego pełnomocnik w osobie radcy prawnego, oświadczył, iż nie wyraża zgody na częściowe cofnięcie pozwu, wniósł o oddalenie powództwa w całości, a nadto wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Jednocześnie pełnomocnik zaproponował ugodę tej treści, iż pozwany zwróci powodowi kwotę 21 620 zł płatną w ratach po 500 zł każda.

Powód nie wyraził na powyższe zgody i wniósł jak w piśmie z dnia 7 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód i pozwany w roku 2014-2015 pracowali w jednej firmie. Później ich drogi zawodowe się rozeszły, ostatni raz widzieli się pod koniec roku 2016. Pozwany opowiedział powodowi, że znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, bowiem zaciągnął zobowiązania tzw. chwilówki, których nie jest w stanie spłacić. Z uwagi na fakt, iż figurował w Biurze (...) jako osoba posiadająca zadłużenia żaden bank nie chciał udzielić mu pożyczki. Pozwany potrzebował 25 000 zł, chciał spłacić zobowiązania, a potem udać się do firmy pośredniczącej celem zaciągnięcia pożyczki. W grudniu 2014 r. powód wypłacił kwotę 5000 zł, które przekazał pozwanemu bez pokwitowania. Wobec tego powód w dniu 23 stycznia 2015 r. zawarł z firmą (...) Sp. z o.o. umowę o świadczenie usług pośrednictwa finansowego nr (...), na mocy której firma zobowiązała się do wyszukania dostosowanych do powoda ofert finansowych. Powód zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia na rzecz firmy pośredniczącej w wysokości 10 733,87 zł. W tym samym dniu powód zawarł umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) z G. (...) bank SA na kwotę 59 632,61 zł na okres 72 miesięcy. W związku z zawarciem umowy powód uiścił prowizję bankową w kwocie 5957,30 zł, a także opłatę za objęcie kredytobiorcy ubezpieczeniem grupowym na życie i zdrowie w kwocie 8300,86 zł. Z tej pożyczki miało zostać spłacone zobowiązanie powoda, który zgodził się zaciągnąć kredyt na rzecz pozwanego. W dniu 26 stycznia 2015 r. (...) Bank SA dokonał przelewu na rzecz powoda kwoty 45 374,45 zł, po potrąceniu prowizji i innych opłat należnych bankowi z tytułu składki na ubezpieczenie. W dniu 27 stycznia 2015 r. powód przelał pozwanemu kwotę 25 100 zł. W dniu 28 stycznia 2015r. powód uiścił przelewem wynagrodzenie na rzecz firmy pośredniczącej w wysokości 10 733,87 zł. Z tej kwoty powód dokonał rekompensaty kwoty 5000 zł wypłaconej pozwanemu w grudniu 2014 r.

W okresie od dnia 2 marca 2015 r. do dnia 4 lipca 2017 r. powód dokonał spłaty rat kredytu w łącznej wysokości 22 464,34 zł. W dniu 2 lutego 2016 r. pozwany dokonał wpłaty kwoty 1080 zł bezpośrednio na rzecz banku tytułem „monit (...)” Kolejnej wpłaty dokonał w dniu 10 lutego 2016 r. tytułem „opłata za ratę A. K.”, a kolejnej w dniu 18 sierpnia 2016 r. na kwotę 1300 zł z takim samym opisem tytułu przelewu. W okresie od grudnia 2015 r. do lipca 2016 r. powód prowadził z pozwanym korespondencję sms-ową, w której domagał się od pozwanego zapłat na rzecz (...) Bank SA. W trakcie wymiany korespondencji pozwany ani razu nie kwestionował swojego zadłużenia wobec powoda, obiecywał, że będzie spłacał raty. W dniu 27 lutego 2017 r. powód, reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 77 728,32 zł w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy do sądu. Wezwanie doręczono pozwanemu w dniu 3 marca 2017 r. pozwany do dnia dzisiejszego nie zapłacił powodowi żądanej kwoty. Powód nadal regularnie uiszcza raty kredytu.

Dowód: umowa o świadczenie usług pośrednictwa finansowego – k. 6, umowa kredytu konsumpcyjnego gotówkowego- k. 7-14, potwierdzenie dokonania przelewu- k. 15, 16, 17, k. 20-24, elektroniczne zestawienie operacji – k. 18-19, k. 69-71dowody wpłat – k. 25-27, zdjęcia korespondencji sms-owej stron – k. 28-42, k. 72-74, wezwanie do zapłaty, k. 43, dowód nadania przesyłki – k. 44, wyciąg z programu śledzenie przesyłek – k. 45-46, zeznania powoda – k. 59, e-protokół k. 61 w zw. z k. 79-80, e-protokół – k. 81,

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, gdyż ich autentyczność, ani prawdziwość nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu, a nadto w oparciu o zeznania powoda A. K., które były wiarygodne, spójne z przedłożonymi dokumentami i nie zostały w żaden sposób podważone przez pozwanego.

W tej sytuacji dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy kluczowe znaczenie miały tzw. osobowe źródła dowodowe, czyli zeznania powoda. Jednocześnie Sąd na rozprawie w dniu 28 września 2017 r. oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania pozwanego, bowiem powód to to nie wnosił, zaś pozwany był zobowiązany do zgłoszenia wszystkich wniosków dowodowych do dnia 19 czerwca 2017 r. i to pod rygorem skutków z art. 207 § 6 kpc. Pozwany tego nie uczynił. Dopiero na rozprawie w dniu 28 września 2017 r. pełnomocnik pozwanego złożył wniosek o przesłuchanie pozwanego w charakterze strony. Sąd musiał uznać, że wniosek ten został złożony z ewidentnym naruszeniem dyspozycji art. 207 § 6 kpc i jako taki został oddalony. Zdaniem Sądu pozwany miał dwukrotnie możliwość uczestniczenia w rozprawie, z której nie skorzystał, nie wskazał też uzasadnionych ku temu powodów. Zdaniem Sądu złożenie wniosku o przesłuchanie pozwanego rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku w sposób ewidentny zmierzało do przedłużenia postępowania.

Podkreślić należy przy tym, iż w takich przypadkach, gdy brak jest dokumentów, na podstawie których dokonać można jednoznacznych ustaleń, a stan faktyczny ustala się w oparciu o wzajemnie przeciwstawne zeznania stron ocena tych zeznań nastręcza wiele trudności. Do zeznań stron mających zwykle charakter subsydiarny podchodzić należy z dużą ostrożnością z uwagi na zainteresowanie stron wynikiem procesu. W takich okolicznościach, gdy twierdzenia jednej ze stron przeczą drugiej, za wiarygodne uznać należy te zeznania, które w jakikolwiek sposób zweryfikować można obiektywnie ustalonymi okolicznościami. Odmawia się z kolei wiarygodności zeznaniom, którym zarzucić można wewnętrzną sprzeczność i niekonsekwencje. Ja wyżej wskazano pozwany nie zaoferował żadnych dowodów, które mogłyby w jakikolwiek sposób podważyć wersję przedstawioną przez powoda i jego twierdzenia. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie opisane przez powoda okoliczności zawarcia umowy o świadczenie usług pośrednictwa finansowego oraz umowy kredytu konsumpcyjnego gotówkowego przedstawione zostały w sposób spójny, nie zawierają wewnętrznych sprzeczności i są bardziej przekonujące z punktu zasad doświadczenia życiowego. Zeznania te zostały poparte wydrukiem korespondencji powoda z pozwanym prowadzonej w formie sms-ów, dowodami wpłat rat, przelewów, a także dowodami wpłaty dwóch kwot przez pozwanego na rachunek banku tytułem spłaty kredytu. Ponadto twierdzenia powoda okazały się wiarygodne wobec niekonsekwentnej postawy pozwanego, który spłacił dwie raty kredytu, następnie w piśmie do Sądu zaprzeczył, jakoby posiadał jakiekolwiek zobowiązania finansowe wobec powoda, w wreszcie zaproponował ugodę, na mocy której chciał zapłacić powodowi kwotę 21 620zł. Zdaniem Sądy pozwany sam sobie przeczy, z jednej strony twierdząc, że powód musiał go z kimś pomylić, a z drugiej strony dokonując spłat rat kredytu i proponując spłatę kolejnej kwoty. Wprawdzie na rozprawie w dniu 28 września 2017 r. pełnomocnik pozwanego zaprzeczył wszelkim twierdzeniom i wnioskom powoda jednakże takie stanowisko nie zostało niczym poparte i w żaden sposób udokumentowane. W związku z taką postawą pozwanego Sąd uznał twierdzenia powoda za całkowicie wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w części, a mianowicie co do kwoty 22 464,34 zł. W pozostałym zaś zakresie podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 k.c. na pozwanym spoczywał ciężar dowodu istnienia braku przesłanek odpowiedzialności wobec powoda. Nie ma wątpliwości, co do tego, iż strona ma prawo wywodzić swoje roszczenia z określonych przez siebie faktów oraz obowiązek powoływać dowody na ich potwierdzenie, zwłaszcza gdy jest zastępowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Sąd orzekający nie ma obowiązku udzielania pomocy stronie, która sama musi dbać o dopełnienie obowiązków procesowych, jakie na niej ciążą. Jeżeli ich nie wypełni, ponosi skutki zaniedbania. W wyroku z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76 Sąd Najwyższy stwierdził, że „(...) rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Nie do Sądu należy dochodzenie w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani sąd ten nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.)”. Sąd obowiązany jest działać zgodnie z zasadą bezstronności i kontradyktoryjności. Potrzeba pomocy stronie i udzielanie jej wskazówek procesowych nie mogą zachodzić, gdy strona zastąpiona jest przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego o odpowiednim przygotowaniu zawodowym. Pozwany temu obowiązkowi nie sprostał, w przeciwieństwie do powoda.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, iż strony zawarły między sobą ustną umowę, na mocy której powód zobowiązał się zawrzeć na swoją rzecz umowę kredytu gotówkowego, a pozyskaną w ten sposób kwotę pieniężną w całości przekazać na rzecz pozwanego. Treścią zobowiązania pozwanego wobec powoda jest zatem treść umowy pomiędzy powodem a bankiem (...) SA. W wykonaniu łączącej strony umowy powód zawarł umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) z (...) Bank SA na kwotę 59 632,61 zł płatną w 72 ratach miesięcznych. W ocenie Sądu kwota 59 632,61 zł, na którą powód zaciągnął zobowiązanie jest równoważna z wysokością zobowiązania pozwanego wobec powoda i tę kwotę pozwany winien ostatecznie zwrócić powodowi. Taka była bowiem treść umowy ustnej pomiędzy stronami, na mocy której powód zawarł umowę kredytową na swoją rzecz, a pozwany zobowiązał się zwrócić mu powstałe w ten sposób zobowiązanie. Nie były natomiast istotne rozliczenia pomiędzy stronami, bowiem ostatecznie o wysokości zobowiązania pozwanego wobec powoda decydować będzie wysokość spłat dokonana przez powoda na rzecz banku.

Bezspornym jest, że pozwany z tytułu umowy zawartej między stronami pozwany spłacił jedynie 3480 zł bezpośrednio na rzecz (...) Bank SA. Powód domagał się spłaty kwoty 59 881,21 zł wskazując szczegółowo w piśmie z dnia 7 sierpnia 2017 r., co składa się na powyższą kwotę. Sąd uznał, iż na dzień 7 sierpnia 2017 r. kiedy powód dokonał ostatecznej modyfikacji powództwa kwotą, która powód spłacił do banku i która była w tym dniu wymagalna była kwota 22 646,34 zł stanowiąca równowartość rat kredytu spłaconych przez powoda w okresie od marca 2015 r. do lipca 2017 r. Termin płatności pozostałych rat kredytu zaciągniętego przez powoda nie nadszedł, zatem nie były one wymagalne w dniu 7 sierpnia 2017 r. Wskazać należy, iż w dniu 7 sierpnia 2017 r. nie było wiadomym czy i w jakiej wysokości będą spłacane pozostałe raty kredytu. Teoretycznie może się zdarzyć, że pozwany przejmie płatność rat kredytu, co spowodowałoby niesłuszne wzbogacenie powoda o należność stanowiące raty, których termin wymagalności nie upłynął. Nie ulega jednakże wątpliwości Sądu, że to pozwany jest zobowiązany do spłaty reszty kredytu, a jeśli tego nie uczyni wówczas powodowi będzie przysługiwało prawo do wystąpienia o zwrot uiszczonych rat kredytu do sądu.

Mając na uwadze całokształt wskazanych powyżej rozważań, żądanie powoda uznać należało za częściowo zasadne, w związku z czym Sąd uwzględnił je do kwoty 22 464,34 zł, a w pozostałym zakresie jako przedwczesne oddalił. Jednocześnie z uwagi na fakt, że pozwany nie wyraził zgody na częściowe cofnięcie pozwu Sąd zobligowany był do merytorycznego rozpoznania żądania, formalnie cofniętego przez powoda.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc w związku z Na koszty postępowania złożyła się opłata od pozwu w wysokości 3887 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 5400 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Maria Prusinowska

ZARZĄDZENIE

1.proszę odnotować uzasadnienie;

2. odpis uzasadnienia doręczyć zgodnie z wnioskiem

3. za 14 dni lub z pismem;

P., dnia 16 listopada 2017 r.