Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 419/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant st. sekr. sądowy Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2017 r. w Kaliszu

odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 5 stycznia 2017 r. Nr (...) i (...)

w sprawie J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie wysokości należności z tytułu nieopłaconych składek

Zmienia decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 5 stycznia 2017 r. znak (...) i (...) w ten sposób, że ustala, iż J. K. nie jest zobowiązany do zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz Fundusz Pracy od września 2010r. do września 2016r.

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia 05.01.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O. określił wysokość zobowiązania J. K. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy za okres od 09/2010r. do 06./2016r. oraz za okres od 07/2016r. do 09/2016r. w kwotach określonych w obu decyzjach i z należnymi odsetkami, bowiem nie złożył deklaracji rozliczeniowych ani nie wyrejestrował działalności, a miał w tym czasie obowiązek deklaracje składać i należne składki opłacać, tym bardziej, że prawomocnymi decyzjami z dnia 05.07.2012r. ustalone było podlegania przez niego ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Odwołanie od oby tych decyzji wniósł do Sądu J. K. domagając się ich uchylenia, gdyż działalności nie prowadził już od 18.02.2009r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił i zważył co następuje.

Poza sporem jest, że J. K. prowadził działalność gospodarczą.

Wpisu do ewidencji działalności dokonał z dniem 01.01.2008r. z oznaczeniem przedsiębiorcy: (...). Jako przedmiot działalności wpisano działalność agencji reklamowych (wydruk z CEIDG w aktach ZUS).

Była to jedyna działalność odwołującego się i zarejestrowana została w związku z wymogiem podmiotu z jakim współpracował. W dniu 2.01.2008r. zawarł bowiem umowę pośrednictwa w sprzedaży i wykonywania usług marketingowo-promocyjnych z Grupą (...) s.a.Następnie podmiot ten przekształcił się w (...) s.a. i umowę analogiczną jak pierwszą odwołujący się zawarł z tą spółką w dniu 17.11.2008r.

Faktycznie odwołujący się zajmował się przedstawianiem oferty wydawniczej i zbieraniem w szkołach i przedszkolach zamówień na podręczniki. Formalnie nazywano to kreowaniem sprzedaży i wykonywaniem usług marketingowo-promocyjnych.

(dowód- zeznania odwołującego się, umowy z 2.01.2008 r.i z 17.11.2008r. k 30)

W dniu 04.02.2009r. (...) S.A. w K.rozwiązała z J. K.umowę z dnia 17.11.2008r. ze skutkiem na 18.02.2009r.

(dowód- pismo z 04.02.2009r. k 30)

Poza sporem jest, że odwołujący się co do okresu objętego w/w decyzjami nie składał deklaracji rozliczeniowych ani wyrejestrowującej w ZUS, mimo że zaprzestał zajmować się rozprowadzaniem podręczników po rozwiązaniu z nim umowy. Nie wyrejestrował też działalności z ewidencji.

Podobnie nie składał deklaracji podatkowych poza zeznaniem PIT-37 za rok 2007 i VAT -7 za miesiące 03/2009 do 07/2008 r.

(dowód - informacja z Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. z 05.10.2017r. k 35)

J. K.nie prowadził dalszej działalności gospodarczej w innym zakresie. Współpraca z wydawnictwem z K. (1)była jedyną formą jego aktywności zarobkowej. Po zaprzestaniu współpracy z (...) S.A. odwołujący się już nie pracował zarobkowo. Zajmował się domem i pomagał chorującej matce. Jego rodzina utrzymywała się z zarobków żony J. K..

(dowód-zeznania odwołującego się od 14 do 22 minuty nagrania z rozprawy)

Wezwaniem z dnia 22.11.2011r. Prezydent Miasta K.poinformował go o konieczności zgłoszenia zmiany we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej poprzez zmianę przedmiotu działalności zgodnie z PKD.

W piśmie zawarto informację, że niezłożenie wniosku o zmianę wpisu będzie stanowić dowód, że działalność nie jest prowadzona, co będzie uzasadniać wykreślenie wpisu z ewidencji działalności.( kserokopia pisma k 14)

Poza sporem jest, że J. K.nie zareagował na to wezwanie. Podobnie nie zareagował na dwie decyzje z dnia 05.07.2012r jakimi ZUS Oddział w O.stwierdził o podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzonej działalności w okresie od 1.01.2008r. do 31.12.2009 z preferencyjnymi składkami, a od 01.01.2010r. z podstawa wymiaru składek 60% przeciętnego wynagrodzenia. Obie decyzje odebrał osobiście, co potwierdzają podpisy na zwrotnych poświadczeniach odbioru korespondencji. ( w aktach ZUS)

Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016r. poz. 963 ze zm.) do zakresu działania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należy między innymi: wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Z kolei jak wynika z treści art. 46 ustawy systemowej płatnik składek jest obowiązany, bez uprzedniego wezwania przez ZUS, według zasad wynikających z przepisów ustawy opłacać.

Stosownie do art.4 ust 2 cyt. ustawy za płatnika uznaje się m.in. ubezpieczonego zobowiązanego do opłacania składek na własne ubezpieczenie. Zgodnie z art.4 ust.1 ubezpieczonym jest osoba fizyczna podlegającą chociaż jednemu z ubezpieczeń, o których mowa w art. 1 ustawy systemowej. Zgodnie z art.6 ust 1 pkt. 5, art. 12 ust 1. cyt. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym; emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu podlegają m.in. osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, stosownie do art.66 ust.1 pkt 1 lit.c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z 27.08.2004r. (tj Dz.U.2015 poz.581) podlegają osoby prowadzące działalność gospodarczą i osoby z nimi współpracujące (z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej).

Za osobę prowadzącą działalność gospodarczą w myśl słowniczka zawartego w art.8 ust.6 cyt. ustawy uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Stosownie do treści art. 13 ust 4 cyt. ustawy – obowiązek ubezpieczenia powstaje w stosunku do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności i trwa do dnia zaprzestania wykonywania działalności.

Jest w orzecznictwie sądowym już ugruntowany pogląd, że o istnieniu obowiązku podlegania ubezpieczeniu przez osoby prowadzące działalność gospodarczą decyduje faktyczne prowadzenie czynności, a nie kwestie związane z uzyskiwaniem przychodu czy z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem czy zgłaszaniem przerw w prowadzeniu działalności.

Są to kwestie mające znaczenie w sferze dowodowej, a nie przesądzają same w sobie o podleganiu ubezpieczeniu. (patrz wyroki SN z 04.01.2008r. sygn. IUK 202/07, i sygn. IUK208/07, wyrok S.A. w Białymstoku z 24.06.2008r.IIIAUa 534/08, wyrok SN z 11.04.2008r.sygn.IUK 297/07, wyrok SN z 19.03.2007r.sygn.IIIUK 133/06)

Przytoczone orzeczenia wskazują przy tym zgodnie i konsekwentnie na decydujące znaczenie dowodów przedstawionych w konkretnej sprawie dla ustalenia okoliczności faktycznych dotyczących prowadzonej działalności, z uwagi na indywidualne sytuacje mogące mieć miejsce w każdym ocenianym przypadku.

W przypadku sporu co do podlegania obowiązkowi ubezpieczenia ciężar dowodu spoczywa na ubezpieczonym (wyrok SN z 4.04.2008r. IUK 293/07)

W niniejszej sprawie okoliczności faktyczne świadczą, że po rozwiązaniu umowy z (...) S.A. z K. (1)odwołujący się już nie zajmował się sprzedażą podręczników. Nie prowadził też swojej aktywności zawodowej w żadnej innej formie. Potwierdzeniem tego jest brak rozliczeń podatkowych od 2009r.

W tych okolicznościach o istnieniu tytułu do podlegania ubezpieczeniom nie mogą świadczyć wydane przez ZUS decyzje o podleganiu przez niego obowiązkowo ubezpieczeniom z 05.07.2012r. mimo, że nie były one skarżone przez odwołującego się. Decyzje te są późniejsze niż wezwanie z 22.11.2011r. od Prezydenta Miasta K.o zgłoszenie zmiany we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej zgodnie z PKD. Pouczenie zawarte w tym wezwaniu stwarzało po stronie odwołującego się uzasadnione przekonanie, że brak jego wniosku o zmianę wpisu jest dowodem, że działalność nie jest już prowadzona i automatycznie zostanie wykreślona z ewidencji działalności gospodarczej.

Zaniechanie przekazania przez J. K. stosownych deklaracji do organu rentowego świadczyć może o jego braku odpowiedzialności i niefrasobliwości, ale nie o prowadzeniu działalności gospodarczej w okresach wskazanych w w/w decyzjach z 2012r. i do nadal.

W ocenie Sądu odwołujący się w okresach wskazanych w obu zaskarżonych decyzjach, czyli od września 2010r. do września 2016r.. już nie prowadził działalności gospodarczej, a skoro jej nie prowadził, to nie podlegał w tym czasie ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnemu i w konsekwencji nie jest zobowiązany do zapłaty zaległości składkowych za ten okres.

Zaskarżone decyzje podlegały więc zmianie i zgodnie z art. 477 14 § 2 kpc orzeczono jak w wyroku.