Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII P 56/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR Magdalena Szymańska

Ławnicy: Halina Sobota

C. S.

Protokolant: Małgorzata Wadoń

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko K. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w W.

o odszkodowanie

orzeka:

1.  zasądza na rzecz powoda M. D. od pozwanej K. G. kwotę 1.000 zł (jeden tysiąc złotych) tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza na rzecz powoda M. D. od pozwanej K. G. w W. kwotę 197 zł (sto dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nakazuje pobrać od pozwanej K. G. na rzecz Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie kwotę 50 zł (pięćdziesiąt złotych) tytułem opłaty od pozwu,

5.  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 listopada 2015 roku ( data stempla operatora pocztowego na kopercie) powód M. D., wniósł powództwo przeciwko K. G. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia, przywrócenie do pracy, wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy w kwocie 48.000 zł oraz 150.000 zł tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 4 listopada 2015 roku pozwana wręczyła mu wypowiedzenie, którego przyczyn on nie rozumie. W pozwie powód zawarł też wniosek o zwolnienie z opłaty sądowej od pozwu wraz z oświadczeniem majątkowym ( pozew k. 2-4, oświadczenie majątkowe k. 9-10).

Postanowieniem z dnia 7 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu dla m.st. Warszawy w Warszawie ( postanowienie k. 12).

W dniu 10.11.2015 roku powód złożył do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Wniosek nie nosi prezentaty żadnego Sądu ani nie znajduje się przy nim koperta. W chwili przekazania do tutejszego Sądu pismo leżało luzem przy okładce bez prezentat ( wniosek k. 19, notatka urzędowa k. 24).

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2016 roku Sąd zwolnił powoda od obowiązku uiszczania opłaty sądowej od pozwu ( postanowienie k. 20).

Postanowieniem z dnia 1 lutego 2016 roku Sąd oddalił wniosek o ustanowienie dla powoda pełnomocnika z urzędu ( postanowienie k. 25-26).

W odpowiedzi na pozew zawodowy pełnomocnik pozwanej, w osobie radcy prawnego, wniósł o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie kosztów postępowania, wskazując w uzasadnieniu, że przyczyny wypowiedzenia były prawdziwe, konkretne, zrozumiałe i uzasadniały rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie, a pozwana nie dyskryminowała powoda ( odpowiedź na pozew k. 28-33).

W dniu 31 marca 2016 roku powód ustanowił zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego ( pełnomocnictwo k. 79).

Pismem procesowym z dnia 06 kwietnia 2016 roku pełnomocnik powoda wskazał, że faktyczne wynagrodzenie powoda za pracę stanowiło 5.000 zł miesięcznie (pismo k. 75-78).

Pismem procesowym z dnia 30 maja 2016 roku pełnomocnik powoda wskazał, że pozwana wypłacała powodowi kwotę ponad tę wynikającą z umowy o pracę „pod stołem” (pismo k. 87-88).

Postanowieniem z dnia 04 czerwca 2016 roku skierował strony procesu do mediacji ( postanowienie o mediacji k. 92).

Na rozprawach w dniach 18 lipca 2016 roku, 21 listopada 2016 roku, 20 lutego 2017 roku, 08 maja 2017 roku Przewodnicząca bezskutecznie nakłaniała strony do ugodowego zakończenia sporu ( protokoły rozpraw k. 109,168, 197, 216).

Na rozprawie w dniu 21.11.2016 roku pełnomocnik pozwanej wycofał wniosek o przesłuchanie świadka L. (k. 167).

Sąd postanowieniem z dnia 18 lipca 2016 roku przekazał roszczenie o odszkodowania za nierówne traktowania w wysokości 150.000 zł do Sądu Okręgowego w Warszawie na podstawie art. 17 pkt 4 kpc ( postanowienie k. 118).

Powód ustnie na rozprawie w dniu 20.02.2017 roku dokonał modyfikacji powództwa wnosząc zamiast o przywrócenie do pracy o odszkodowanie w wysokości 24.000 zł ( protokół rozprawy k. 203), a następnie pełnomocnik powoda potwierdził modyfikację pisemnie wnosząc o odszkodowanie w wysokości 6.000 zł ( modyfikacja powództwa k. 206), którą to kwotę powód potwierdził ustnie na rozprawie w dniu 8 maja 2017 roku ( protokół rozprawy k. 216).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód został zatrudniony u pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 20 lipca 2015 roku, na stanowisku kasjera walutowego ( umowa o pracę k. 6).

Powód nie posiadał pisemnego zakresu obowiązków ( bezsporne).

Powód zwracał się do pozwanej jak podwładny do szefa, nie podważał jej autorytetu, zadania wykonywał w normalnym tempie.

(dowody: zeznania świadków : częściowo M. G. (k. 109-114), J. D. ( k. 114-116), częściowo H. D. ( k. 157-160), P. K. (k. 168-170 ), zeznania powoda, częściowo zeznania pozwanej ).

Pracodawca w dniu 4 listopada 2015 roku dokonał wręczenia powodowi oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. Jako przyczynę wskazano „podważanie autorytetu właściciela firmy oraz opieszałość w wykonywaniu poleceń służbowych” ( wypowiedzenie k. 7) . W dniu, w którym wręczano powodowi wypowiedzenia stawił się do firmy w celu świadczenia pracy ( zeznanie powoda).

Po wręczeniu wypowiedzenia powód przebywał na zwolnieniu lekarskim od dnia 4 listopada do dnia 19 listopada 2015 roku (L4 k. 8).

Wynagrodzenie powoda brutto liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 2.000 zł ( zaświadczenie o zarobkach k. 36).

Opisany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, w tym akt osobowych powoda oraz ich kserokopii, których wiarygodności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw ku temu by czynić to z urzędu.

Sąd ustalił stan faktyczny także na zeznaniach świadków: częściowo M. G. (k. 109-114), J. D. ( k. 114-116), częściowo H. D. ( k. 157-160), P. K. ( k. 168-170).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, gdyż były wzajemnie spójne, logiczne, zgodne z treścią dokumentów złożonych do akt sprawy przez obie strony, nadto były zgodne z zasadniczą częścią zeznań samej powoda, którym także Sąd dał wiarę co do faktów ( zeznania powoda k. 131-132),

Sąd nie dał wiarę zeznaniom pozwanej (k. 197-201), iż przyczyny wskazane wypowiedzeniu były prawdziwe, gdyż przeczy im materiał dowody w postaci zeznań świadków niespokrewnionych z powodem i pozwaną. Pozwana w zeznaniach skupiała się na rzekomych błędach powoda dotyczących sposoby dokonywania transakcji ponadprogowych, podczas gdy przyczyna taka nie znalazła się w ogóle w oświadczeniu woli o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Sąd nie dał wiary tej części zeznań świadka M. G., że zachowanie powoda do pozwanej było naganne, nie tylko jako do pracodawcy ale i jako do kobiety (k. 112). Sąd zważył, że świadek jest mężem pozwanej, co mogło wpłynąć na subiektywizm jego zeznań. W przeważającej większości jego zeznania nie przyczyniły się do ustalenia stanu faktycznego w sprawie, gdyż dotyczyły historii zatrudnienia powoda oraz sposobu wykonywania przez niego operacji ponadprogowych, co nie zostało wskazane jako przyczyny wypowiedzenia, a których dotyczył proces.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka J. D., że nigdy nie zauważyła, aby powód odnosił się lekceważąco do pozwanej oraz że w jej obecności powód nigdy nie podważał kompetencji pozwanej.

Sąd dał wiarę zeznaniu świadka H. D., iż powód mówił jej, że nie rozumie treści wypowiedzenia (k. 159v).

Zeznania świadka P. D. ( k. 160-163) – brata powoda - nie przyczyniły się do ustalenia stanu faktycznego w sprawie, gdyż dotyczyły roszczenia o odszkodowanie za nierówne traktowanie, które zostało przekazane do Sądu Okręgowego w warszawie.

Sąd dał wiarę zeznaniu świadka P. K., iż powód zwracał się do pozwanej „szefowo” lub „pani K.” oraz że zwracała się do pozwanej „normalnie jak podwładny do przełożonej” (k. 169). Sąd dał wiarę, że pozwana zgłaszała zarzutu do powoda dotyczące przerzutów walutowych, ale świadek nie wiedział, czy i jaki termin powód otrzymał na wykonanie polecenia (k. 168).

Zeznania powoda, którym Sąd dał wiarę potwierdzają nieprawdziwość i niekonkretność przyczyn zawartych w wypowiedzeniu.

Sąd ustalał stan faktyczny w takim zakresie, jaki był niezbędny dla rozstrzygnięcia o zasadności żądania pozwu.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie spór dotyczył przyczyn rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę z powodem za wypowiedzeniem. Sporne było, czy wskazane przez pracodawcę przyczyny rozwiązania umowy o pracę były rzeczywiste, czy uzasadniały rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem, czy też rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło niezgodnie z prawem, a tym samym, czy zasadne jest roszczenie powoda o odszkodowanie. Na podstawie art. 45§1 kp w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Wypowiedzenie umowy o pracę stanowi zwykły sposób jej rozwiązania. Przyczyna wypowiedzenia nie musi zatem charakteryzować się znaczną wagą, nadzwyczajną doniosłością, czy też powodować szkód po stronie pracodawcy ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 sierpnia 2007 roku, sygn. akt I PK 79/07, Monitor Prawa Pracy z 2007 roku, Nr 12, str. 651). Przyczynę wypowiedzenia mogą stanowić zarówno okoliczności zależne od pracownika, jak i okoliczności od niego niezależne, jeżeli przemawia za tym uzasadniony interes pracodawcy.

Ciężar dowodu w zakresie wykazania okoliczności wskazanych w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę spoczywa na pozwanym pracodawcy (art. 6 kc). Wykazując zasadność wypowiedzenia, pracodawca musi przedstawić dowody potwierdzające prawdziwość i zasadność jego przyczyny. Natomiast pracownika obciąża dowód istnienia okoliczności przytoczonych przez niego w celu wykazania, że wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione ( wyrok SN z 08.09.1977 r., I PRN 17/77, (...)).

Odnosząc powyższe rozważania prawne do ustalonego przez Sąd stanu faktycznego przy jednoczesnej analizie wskazanych przez pracodawcę przyczyn rozwiązania stosunku pracy z powódką, przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że w oświadczeniu woli pracodawca wskazał jako pierwszą przyczynę „podważanie autorytetu właściciela”. Z zeznań świadków wynika, że powód odnosił się do pozwanej jak podwładny używając zwrotów „szefowo” lub „pani K.” i nie podważał jej autorytetu. Druga przyczyna „opieszałość w wykonywaniu obowiązków służbowych” jest ogólna i niekonkretna. Powód już w pozwie wskazywał, że nie rozumie przyczyny wypowiedzenia. Także z zeznań jego matki – H. dury – wynika, że powód żalił się jej, że nie rozumie przyczyny wypowiedzenia. Sąd zważył, że przyczyna w postaci „opieszałości” zazwyczaj jest stosowana w zakładach produkcyjnych, fabrykach, gdzie istnieją normy pozwalające zmierzyć wydajność i szybkość pracy. Sformułowanie „opieszałość w wykonywaniu obowiązków służbowych” użyte w wypowiedzeniu sugeruje, że chodzi o wszelkie obowiązki służbowe, każdej kategorii. Już w toku procesu pozwana zdawała się sugerować, że chodziło o obowiązek powoda przyuczenia przez powoda pozostałych pracowników do dokonywania czynności przerzutów bankowych. Takie zawężenie przyczyny dopiero na etapie procesu sądowego jest niedopuszczalne, gdyż przyczyny wypowiedzenia ograniczają się do tych wskazanych w pisemnym oświadczeniu woli. Nadto, jedyny świadek, który zeznał, że nauczył się wykonywać przerzuty już po zwolnieniu powoda – P. K. – nie posiadał wiedzy, jaki termin powód otrzymał na wykonanie zadania. Dodatkowo należy wskazać, że obowiązek przeszkolenia stanowiskowego należy do pracodawcy, a skoro pozwana wielokrotnie w toku procesu podkreślała, że powód był „szeregowym” pracownikiem nie było więc logiczne ani zgodne z doświadczeniem życiowym, aby to właśnie on dokonywał w imieniu pracodawcy szkoleń stanowiskowych.

Odnosząc się do wysokości zasądzonego odszkodowania Sąd zważył, że finalnie powód wycofał się z kwestionowania zaświadczenia o zarobkach, przez co jego wysokość stała się niesporna (2.000 zł brutto). Także na rozprawie w dniu 8 maja 2017 roku wskazywała na zapytanie Sądu, iż dochodzi odszkodowania w wysokości 6.000 zł jako trzykrotności miesięcznych zarobków tj. 3x2.000 zł=6.000 zł. Sąd zgodnie z dyspozycją art. 45§1 w zw. z art. 47(1) kp zasądził na rzecz powoda odszkodowania w wysokości okresu wypowiedzenia tj. za dwa tygodnie (2.000 zł:2=1.000 zł), oddalając roszczenie w pozostałej części co do wysokości o czym orzeczono w pkt 2) wyroku. Powód nie udowodnił bowiem, aby poniósł szkodę w wysokości 5.000 zł w wyniku zwolnienia z pracy. Powód w połowie lub pod koniec grudnia znalazł nową pracę, w której nadal pracuje ( zeznania matki powoda k. 160).

W ocenie Sądu wskazane przez pracodawcę obydwie przyczyny rozwiązania z powódką stosunku pracy nie były prawdziwe, przyczyna w postaci opieszałości nie była konkretna, a w związku z tym obie przyczyny nie uzasadniały rozwiązania stosunku pracy w tym trybie, stąd oddalił uwzględnił powództwo powoda w wysokości wynikającej z dwutygodniowego okresu wypowiedzenia, oddalając w pozostałej części – co do wysokości.

Rozstrzygając o kosztach procesu, Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 98 kpc, statuującym zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, biorąc pod uwagę, że powódka przegrał sprawę w całości. Na podstawie §11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) Sąd zasądził 180 zł za roszczenie o odszkodowanie, plus 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, łącznie 197 zł, o czym orzekł w pkt 3) wyroku.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t .j. Dz. U. 2010, Nr 90, poz. 594 ze zm.), Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 5% z kwoty 1.000 zł tytułem opłaty stosunkowej od pozwu, której, zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 35 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, powód, jako pracownik wnoszący powództwo do sądu pracy, nie miał obowiązku uiszczać, o czym orzeczono w pkt 4) wyroku.