Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Przemysław Majkowski

Protokolant : sekr. Joanna Wołczyńska-Kalus

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2017 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko D. S. i B. S. (1)

o zapłatę

1.  zasądza solidarnie od pozwanych D. S. i B. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 148 486,85 (sto czterdzieści osiem tysięcy czterysta osiemdziesiąt sześć 85/100) złotych;

2.  zasądza solidarnie od pozwanych D. S. i B. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 5 135,44 (pięć tysięcy sto trzydzieści pięć 44/100) złotych;

3.  zasądza solidarnie od pozwanych D. S. i B. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 3 572,79 (trzy tysiące pięćset siedemdziesiąt dwa 79/100) złotych;

4.  zasądza solidarnie od pozwanych D. S. i B. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 16,63 (szesnaście 63/100) złotych;

5.  zasądza solidarnie od pozwanych D. S. i B. S. (1) na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę 1 983 (jeden tysiąc dziewięćset osiemdziesiąt trzy) złote tytułem zwrotu kosztów procesu;

6.  nakazuje pobrać solidarnie od pozwanych D. S. i B. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 5 895 (pięć tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt pięć) złotych tytułem brakującej części opłaty sądowej.

Sygn. akt I C 262/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 25 listopada 2016 r. (data wpływu) wniesionym do Sądu Rejonowego- Lublin Zachód w Lublinie pełnomocnik powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zwrócił się o wydanie w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty przeciwko D. S. oraz B. S. (1) zasądzającego od wymienionych solidarnie kwotę łączną kwotę 157.211,71 zł.

W dniu 26 kwietnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 2147379/16 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał przeciwko pozwanym nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty SR Lublin-Zachód w Lublinie k. 8).

Pełnomocnik pozwanych w ustawowym terminie złożył sprzeciw od wydanego przeciwko nim nakazu wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

(sprzeciw k. 9 -10).

Postanowieniem z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 2147379/16 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny postanowił przekazać sprawę do Sądu Okręgowego w Sieradzu.

(postanowienie SR Lublin-Zachód w Lublinie k. 22).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 10 marca 2015 r. powodowy (...) Bank S.A. z siedzibą w W. i pozwani B. S. (1) i D. S. zawarli umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) mocą, której powodowy Bank udzielił pozwanym kredytu w kwocie 179.490,25 zł. Kredytobiorcy wskazali bankowi numer rachunku bankowego B. S. (1), na który miały zostać przekazane środki z kredytu. Zawierając umowę pozwani złożyli oświadczenia o poddaniu się rygorowi egzekucji w zakresie zobowiązań wynikających z niniejszej umowy i zaakceptowali warunki ubezpieczenia kredytu i wysokość ponoszonych w tym przedmiocie kosztów. W treści umowy strony zawarły warunki udzielenia kredytu oraz wysokość prowizji i opłat za czynności bankowe. W umowie strony określiły okres kredytowania na 60 miesięcy, zaś wysokość oprocentowania RRSO zgodnie z treścią § 2 umowy na poziomie od 16,00 %, z zastrzeżeniem zmiennej stopy procentowej. W treści § 3 umowy zawarte zostało zobowiązanie kredytobiorców do spłat rat kapitałowo – odsetkowych na rachunek wskazany w umowie w wysokości po 3.562,60 złotych każda z rat w terminie do 1 dnia każdego miesiąca.

Kwota udzielonego kredytu, po potrąceniu opłat, prowizji i kosztów ubezpieczenia została przelana, w dniu 10 marca 2015 r., przez powodowy Bank na konto pozwanej B. S. (1) prowadzone w (...) Bank S.A. z siedzibą w W.. Pozwani rozpoczęli spłatę zaciągniętego kredytu poczynając od 27 marca 2015 r. i należności z tego tytułu wpływały systematycznie na rzecz banku do 1 marca 2016 r.

Zgodnie z treścią § 9 zawartej umowy powodowy Bank mógł ją wypowiedzieć z zachowaniem 1 – miesięcznego terminu wypowiedzenia w razie naruszenia przez kredytobiorców warunków umowy.

W związku z zawartą umową pozwani zobowiązani byli do dokonywania w okresie i kwotach wskazanych w umowie spłaty rat kredytu wraz z odsetkami na rachunek wierzyciela. Pomimo ciążącego na pozwanych obowiązku nie wywiązywali się oni z postanowień zawartej umowy i nie dokonywali płatności w ustalonych kwotach i terminach.

Zgodnie z treścią § 9 zawartej umowy powodowy Bank mógł ją wypowiedzieć z zachowaniem 1 – miesięcznego terminu wypowiedzenia w razie naruszenia przez kredytobiorców warunków umowy.

(dowód: kserokopia umowy kredytu k. 32-35, historia spłat kredytu k. 101 - 102, potwierdzenie realizacji przelewu kredytu k. 117, potwierdzenie wykonania operacji k. 95, potwierdzenie zawarcia umowy kredytu k. 120 -121, kserokopia wniosku kredytowego k. 106- 109, deklaracja zgody na objęcie kredytu ochroną ubezpieczeniową k. 110).

W związku z tym, że pozwani przestali po 1 marca 2016r. realizować postanowienia umowy i zaprzestali spłaty kredytu powodowy Bank w dniu 11 lipca 2016 r. wypowiedział umowę kredytu, wskazując, iż rozwiązanie umowy nastąpi po upływie okresu wypowiedzenia określonego w umowie, liczonego od dnia doręczenia pisma zawierającego wypowiedzenie. Pismo zawierające wypowiedzenie umowy odebrała w dniu (...) córka pozwanych K. S..

(dowód: kserokopia wypowiedzenia umowy kredytu i potwierdzenia odbioru k. 40 -43).

W dniu 23 listopada 2016 r. powodowy bank wystawił wyciąg z ksiąg bankowych potwierdzający wysokość wymagalnego zadłużenia, a następnie w dniu 10 października 2016 r. wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 107.88,02 złotych.

(dowód: kserokopia wyciągu z ksiąg bankowych k. 31, wezwanie do zapłaty k. 38 ).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zaoferowanych dowodów z dokumentów złożonych w odpisach, którym sąd w pełni dał wiarę, wobec braku ze strony pozwanych jakichkolwiek dowodów przeciwnych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Podstawę prawną żądania powoda stanowiły przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (Dz.U. 2015.128). Przepis art. 69 ust. 1 ustawy prawo bankowe w brzmieniu znajdującym zastosowanie w niniejszej sprawie stanowił, że przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Na wstępie wskazać należy, że strona powodowa uczyniła zadość ciążącemu na niej obowiązkowi i w sposób należyty wykazała, że między stronami doszło do zawarcia ważnej umowy kredytu, a także że powodowy bank przekazał stronie pozwanej środki pieniężne określone w umowie oraz, że pozwani uchybili warunkom umowy nie wywiązując się z obowiązku spłaty zaciągniętej wierzytelności.

Odnosząc się zaś do stanowiska strony pozwanej przede wszystkim wskazać należy, że podniosła ona szereg zarzutów, które nie tylko nie znajdują podstawy w realiach niniejszej sprawy, ale również pozostają ze sobą w ewidentnej sprzeczności. Z jednej strony pełnomocnik pozwanych podnosi zarzut, że roszczenie nie jest wymagalne, co jednocześnie zupełnie nie przeszkadza mu podnosić także zarzutu przedawnienia roszczenia ( „z ostrożności procesowej”). W tym miejscu należy przywołać pogląd Sądu Najwyższego, że nie można odpowiadając na pozew twierdzić, że strona nie zgadzając z pozwem "przeczy wszystkim faktom powołanym przez powoda, poza tymi, które wyraźnie przyzna". Fakty i dowody związane z konkretnymi okolicznościami, z którymi się strona pozwana nie zgadza, powinna wskazać w sposób rzeczowy, wyraźny i konkretny, jeśli ma to służyć obronie jej racji, ustosunkowując się tym samym do twierdzeń strony powodowej (por. wyrok SN z dnia 9 lipca 2009 r. sygn. III CSK 341/08). W przeciwnym wypadku podnoszenie wszelkich możliwych zarzutów, pozostających bez związku ze stanem faktycznym sprawy należy traktować jedynie jako nieuzasadniony zamiar uniknięcia odpowiedzialności za zobowiązanie. Z powyższego wynika, że pełnomocnik pozwanych winien wskazać na konkretne okoliczności, z którymi się nie zgadza, czego w niniejszej sprawie nie uczynił. Powyższe sprawia, że jego zarzuty procesowe na przykład w zakresie podniesionej nieważności umowy czy posłużenia się przez powoda w umowie kredytowej niedozwolonymi klauzulami umownymi, uniemożlwiającymi prawidłowe wyliczenie roszczenia, przy jednoczesnym nie uszczegółowieniu tych zarzutów, należy traktować jako gołosłowną polemikę z ustaleniami poczynionymi w sprawie, nakierowaną wyłącznie na uzyskanie korzystnego dla siebie wyniku procesu.

W zakresie zarzutów podniesionych przez stronę pozwaną to w pierwszej kolejności podnieść należy, że Sąd nie podzielił stanowiska pozwanych co do tego, że w ich przekonaniu powód uchybił obowiązkowi wynikającemu z treści art. 207 k.p.c. oraz 217 k.p.c. poprzez zgłoszenie spóźnionych twierdzeń i dowodów, które Sąd powinien pominąć, co skutkowałoby oddaleniem powództwa. W tym względzie należy podnieść, że strona powodowa już przy okazji przekazania sprawy do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu złożyła wszystkie dowody w postaci: kopii umowy kredytu łączącej strony, wyciągu z ksiąg bankowych, wezwania do zapłaty, oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, ostatecznego wezwania do zapłaty. W świetle powyższego trudno uznać zasadność twierdzeń strony pozwanej, iż powód nie wykazał w sposób należyty swego roszczenia, oraz że przedstawione przez bank dowody zostały sprekludowane. Trzeba przytoczyć w tym miejscu stanowisko judykatury, zgodnie z którym zarówno przepis art. 207 § 6 k.p.c., jak i art. 217 § 2 k.p.c. wprost wskazują na możliwość uwzględnienia wniosków dowodowych, których strona nie zgłosiła z zachowaniem wymogów prekluzji dowodowej. Do takich okoliczności należy przede wszystkim brak winy strony, wyjątkowe okoliczności sprawy, a także taki stan postępowania, w którym uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Ponadto konieczność składania określonych dowodów musi wynikać z okoliczności procesowych, w tym przypadku było to możliwe dopiero gdy pozwani przedstawili swoje zarzuty przeciwko żądaniu pozwu (zob. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 16 marca 2017 r. w sprawie I ACa 1203/16 Lex nr 2282429). Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że strona powodowa przedstawiła wszelkie konieczne twierdzenia i dowody natychmiast kiedy sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu. Konieczność złożenia zaś tych dokumentów wynikała z faktu zakwestionowania przez pozwanych roszczeń powoda w zasadzie w każdej płaszczyźnie stosunku zobowiązaniowego. Przedstawione dokumenty dają podstawę do przyjęcia, że umowa jest ważna i skuteczna, tak przez pryzmat podpisania jej przez osoby uprawnione, jak i brak wniosków co do zastosowania niedozwolonych klauzul umownych. Uwypuklić zaś w tym miejscu należy, iż pozwani dobrowolnie i z własnej inicjatywy podpisali przedmiotową umowę, co wynika wprost z załączonych do akt odpisów tejże umowy. Istotne jest także, że poza kwestionowaniem tej okoliczności, pozwani nie zaoferowali sądowi żadnego wniosku dowodowego. Zawierając zaś przedmiotową umowę, nie negowali umocowania osób, które w imieniu powodowego banku podpisywały umowę kredytową. Następnie otrzymali środki z tytułu kredytu, co potwierdza kserokopia wpływu tych środków na rachunek pozwanej B. S. i systematyczne spłaty kwot wynikających z harmonogramu aż do 1 marca 2016 r. włącznie. Po tej dacie brak dowodów na realizację poszczególnych rat kredytowych w przewidzianej umową wysokości. Podejmując czynność faktyczną stanowiącą realizację postanowień umowy, pozwani potwierdzili istnienie pomiędzy nimi, a powodowym Bankiem stosunku prawnego wynikającego z zawartej umowy i jednocześnie nie przedstawili okoliczności, dla których zaprzestali spełniania świadczenia z przedmiotowej umowy po 1 marca 2016 r. Trudno w tych realiach mówić o „nieważności umowy bankowej” czy „braku wykazania przekazania przez powoda środków pieniężnych pozwanym”, co znalazło się jako zarzut w odpowiedzi na pozew.

W nawiązaniu zaś do zarzutu dotyczącego nieudowodnienia zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia oraz wysokości odsetek należy zwrócić uwagę na fakt, iż dochodzona w niniejszej sprawie wierzytelność wynika z umowy kredytu z dnia 10 marca 2015 r. Zawierając umowę pozwani w sposób swobodny i dobrowolny przyjęli i zaakceptowali warunki umowy. Tym samym zobowiązali się do spłaty zaciągniętego kredytu w ratach miesięcznych płatnych w terminach i wysokości określonej w harmonogramie stanowiącym załącznik do umowy. W związku z niewywiązywaniem się z umowy Bank wypowiedział umowę, a roszczenie w całości zostało postawione w stan wymagalności. W przedmiotowym przypadku roszczenie było precyzyjnie określone w treści wypowiedzenia, gdzie wskazana była data i numer umowy kredytu, z którego wynika dochodzona wierzytelność. Podana była także przyczyna wypowiedzenia w postaci „nieuregulowania zaległości w spłacie kredytu”. Zresztą pozwani nigdy nie twierdzili, że wywiązują się z ciążącego na nich obowiązku spłaty długu. Wysokość roszczenia banku zarówno co do kapitału, odsetek i kosztów wynika zaś z treści wyciągu z ksiąg bankowych, złożonego w odpisie do akt sprawy. Pozwani wysokość tę zakwestionowali, ale nie zaoferowali dowodu, który mógłby obalić wiarygodność wynikających z niego okoliczności. Zdaniem Sądu, pozwani nie udowodnili podstawowej kwestii jaką jest spełnienie przedmiotowego roszczenia w całości, a to na nich spoczywa ciężar dowodu w tej płaszczyźnie, skoro kredytodawca wykazuje przysługujący mu zakres roszczeń. Zgodnie z umową Bank zobowiązał się przekazać pozwanym wskazaną kwotę, co też uczynił, a na okoliczność tego przedstawił w odpisie dokument dyspozycji przelewu i w oryginale potwierdzenie wykonania operacji. Zgodnie zaś z postanowieniami umowy na pozwanych jako kredytobiorcach spoczywał obowiązek uiszczania na rzecz powodowego Banku kwot przewidzianych w harmonogramie spłat. W niniejszej sprawie pozwani nie przedstawili żadnego dowodu na tę okoliczność. Z tego względu należało dać wiarę powodowemu Bankowi, że pozwani nie uregulowali rat kredytu i na dzień wniesienia pozwu roszczenie było wymagalne i z tego tytułu byli winni stronie powodowej żądaną kwotę.

W ocenie Sądu nieskuteczny jest także podniesiony przez pozwanych zarzut braku wymagalności roszczenia. Zasadniczym dowodem na wymagalność dochodzonego roszczenia jest oświadczenie z dnia 11 lipca 2016 roku w przedmiocie wypowiedzenia umowy przesłane na adres pozwanych. To na pozwanych spoczywał ciężar udowodnienia, że wobec przedłożenia przez stronę powodową potwierdzenia odbioru przesyłki przez ich córkę K. S., korespondencji tej nie otrzymali. Takiego dowodu strona pozwana nie przeprowadziła (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 października 2011 roku wydany w sprawie VI ACa 445/11). Ponadto z przedstawionych przez powodowy Bank dokumentów jednoznacznie wynika, że pozwani zaprzestali uiszczania rat kredytowych, zgodnie z przyjętym harmonogramem, a tym samym naruszyli warunki umowy ( § 3 ust. 1 ). W tym miejscu należy przywołać stanowisko S.N. zaprezentowane w wyroku z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie IV CSK 679/12, zgodnie z którym „przesłanka naruszenia „warunków udzielenia kredytu”, o której mowa w art. 75 ust. 1 ustawy z 1997 r., - Prawo Bankowe, powinna być rozumiana szeroko jako obejmująca wszelkie wypadki naruszenia umowy kredytu, w tym również naruszenie przez kredytobiorcę obowiązku terminowej spłaty należnych rat ”. Pozwani tymczasem zaprzestali obsługi kredytu w kwietniu 2016 r., a bank dokonał wypowiedzenia umowy w lipcu 2016 r., tak więc należy przyjąć, że zaprzestanie spłaty należności kredytowej jest naruszeniem warunków umowy, uprawniającym bank do jej wypowiedzenia, a okoliczności niniejszej sprawy nie dają podstaw do przyjęcia aby czynność ta była ze strony banku naruszeniem prawa podmiotowego.

W konsekwencji nie zasługiwał również na uwzględnienie podnoszony przez pozwanych zarzut przedawnienia roszczenia. Zauważyć należy, że spłata kredytu zaciągniętego przez pozwanych została rozłożona na 60 miesięcznych rat. Nie ulega przy tym wątpliwości, że termin przedawnienia winien biec dla każdej z rat osobno, strony bowiem w sposób wyraźny określiły termin płatności poszczególnych rat. Zgodnie z treścią art. 118 § 1 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jak wynika z powyższego przewidziane w art. 118 k.c. terminy przedawnienia, jako terminy ogólne, mogą ulec skróceniu lub wydłużeniu z mocy szczególnego uregulowania ustawowego. Dla ustalenia terminu przedawnienia właściwego w sprawie rozważyć należało charakter roszczeń zgłoszonych przez powoda. Podkreślić należy, że powód w niniejszej sprawie domagał się spłaty przez pozwanych kredytu. Sąd Najwyższy przyjął, że w przypadku przedawnienia roszczeń z tytułu kredytu odnawialnego udzielonego w rachunku oszczędnościowo rozliczeniowym, przedawniają się one zgodnie z art. 118 k.c., a nie z upływem dwuletniego terminu przedawnienia przewidzianego dla roszczeń z rachunku bankowego (por. wyrok SN z dnia 2 października 2008 r. sygn. II CSK 212/08). W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanych zwrotu udzielonego kredytu oraz odsetek. Nie ulega zatem wątpliwości, że były to roszczenia związane z zasadniczym przedmiotem umowy tj. udzieleniem kredytu i w tym zakresie zastosowanie znajdował trzyletni termin przedawnienia. Skoro więc oświadczenie powoda o wypowiedzeniu umowy dotarło do dłużników w dniu 15 lipca 2016 r., to umowa uległa rozwiązaniu z upływem 30 dni czyli z dniem 16 sierpnia 2016 r. Bank wystawił zaś wyciąg z ksiąg bankowych w dniu 23 listopada 2016 r., a pozew w sprawie złożył w dniu 25 listopada 2016 r. zatem z całą pewnością nie można mówić o przedawnieniu roszczenia. Mając więc za uwadze powyższe argumenty należało uznać za bezzasadny podniesiony w sprawie zarzut przedawnienia, choć na marginesie trzeba zauważyć iż został podniesiony przez pełnomocnika pozwanych z „ostrożności procesowej”, a takie pojęcie w procedurze cywilnej nie istnieje.

Wraz z zawarciem umowy kredytowej pozwani zawarli z powodem umowę ubezpieczenia na wypadek śmierci, trwałej i całkowitej niezdolności do pracy, hospitalizacji w wyniku NW. Kredytobiorca upoważnił powodowy Bank do pobrania opłaty od tego ubezpieczenia w kwocie 11.559,18 zł. za okres pierwszych 12 miesięcy trwania umowy. Opłata została pobrana po zawarciu umowy co jest niesporne w sprawie. Pozwani nie kwestionowali obowiązku uiszczenia opłaty przy podpisywaniu umowy kredytowej, wiedzieli o tym zapisie podpisując umowę, zgodzili się dobrowolnie na te warunki, tym samym zarzut pozwanych co do zawarcia tej umowy uznać należy za bezzasadny tym bardziej, że od momentu zawarcia umowy pozwani nigdy w czasie trwania umowy nie zakwestionowali tego obowiązku.

Powyższe rozważania przesądziły o zasadności powództwa co znalazło odbicie w wydanym wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98 k.p.c. i zasądził od pozwanych D. S. i B. S. (1) solidarnie, jak strony która przegrała proces, na rzecz powoda (...) Banku SA z siedzibą w W. kwotę 1.983,00 zł tytułem zwrotu poniesionych przez niego kosztów procesu, a także orzekł o obowiązku pobrania od pozwanych brakującej części opłaty sądowej wyliczonej od wartości kwoty zasądzonej wyrokiem.