Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 493/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący - Sędzia

SA Ewa Lauber-Drzazga (spr.)

Sędziowie:

SA Elżbieta Patrykiejew

SA Zbigniew Grzywaczewski

Protokolant

Sekretarz sądowy Magdalena Szymaniak

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2013 r. w Lublinie na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Związku(...)z siedzibą w L.

przeciwko (...) Publicznemu Szpitalowi (...) w L.

o zobowiązanie do udzielenia informacji publicznej

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 27 maja 2013 roku, sygn. akt I C 189/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  zobowiązuje pozwany (...) Publiczny Szpital (...) w L. do udzielenia powodowi (...) Związkowi (...)z siedzibą w L. informacji o kosztach diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej, finansowanych ze środków publicznych, poniesionych w 2010 roku na przeprowadzenie badań dla potrzeb leczenia zamkniętego i otwartego;

2.  zasądza od pozwanego (...) Publicznego Szpitala (...) w L. na rzecz powoda (...) Związku (...)z siedzibą w L. kwotę 407 (czterysta siedem) złotych tytułem kosztów procesu;

II.  zasądza od pozwanego (...) Publicznego Szpitala (...) w L. na rzecz powoda (...) Związku (...)z siedzibą w L. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

I ACa 493/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 27 maja 2013r. Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił powództwo (...) Związku (...)z siedzibą w L., który domagał się nakazania pozwanemu (...) Publicznemu Szpitalowi (...) w L. udzielenia informacji o kosztach diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej z podziałem na wykonywane badania dla potrzeb leczenia zamkniętego i otwartego poniesionych w 2010r.

Wyrok Sądu Okręgowego został oparty na następujących ustaleniach:

Pismem z 10 sierpnia 2011r. powód zwrócił się do pozwanego o przedstawienie mu objętej sporem informacji.

W odpowiedzi pozwany poinformował powoda, że żądane informacje stanowią informację publiczną, do której prawo dostępu jest ograniczone zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej, ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy, zaś udział procentowy diagnostyki stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa rozumianą jako nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Pismem z 31 sierpnia 2011r. powód ponownie zwrócił się do pozwanego o udzielenie informacji o kosztach diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej. W odpowiedzi na powyższe pismo pozwany podtrzymał swoje stanowisko.

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo jest niezasadne.

Wprawdzie pozwany Szpital jako Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w zakresie, w jakim korzysta ze środków publicznych, jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji stanowiących informację publiczną stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz.1198 ze zm.) i żądana przez powoda informacja jest informacją publiczną, jednakże jest to informacja o charakterze przetworzonym co pociąga za sobą istnienie szczególnego interesu publicznego w jej uzyskaniu (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o d.i.p.)

Powód natomiast nie przytacza żadnych okoliczności przemawiających za istnieniem takiego szczególnego interesu publicznego, wskazując jedynie, że obowiązek udzielenia przez pozwanego takiej informacji wynika z faktu, iż jest on zakładem opieki zdrowotnej finansowanym ze środków publicznych, co sprawia, że informacje o jego wydatkach mają charakter publiczny.

Sąd Okręgowy wskazał również, iż środki finansowe wykorzystywane przez Szpital pochodzą nie tylko z umów o realizację świadczeń zdrowotnych zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia, ale także z działalności komercyjnej wyrażającej się w udzielaniu świadczeń poza kontraktem z NFZ i nie istnieje możliwość żądania udzielenia informacji o środkach uzyskiwanych z tego źródła.

Wprawdzie ustawa z 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654) klasyfikuje samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej jako podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą, to jednak w sytuacji prowadzenia przez szpital działalności zarobkowej i uczestniczenia przez to w działalności gospodarczej możliwa jest w ocenie Sądu odmowa udostępnienia informacji z powołaniem się na art. 5 ust.2 ustawy o d.i.p. Powód żąda w niniejszym postępowaniu informacji dotyczących kosztów poniesionych na przeprowadzenie badań wszelkiego rodzaju mieszczących się w pojęciu „badanie z zakresu diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej”, informacje te zaś posiadają wartość gospodarczą podlegającą ochronie na mocy art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Od tego wyroku powód złożył apelację zarzucając naruszenie:

- art. 5 i 6 kpc poprzez oparcie wyroku oddalającego powództwo na zarzucie procesowym niepodniesionym przez pozwanego;

- art. 4 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej poprzez uznanie pozwanego za przedsiębiorcę.

Wskazując na powyższe powód wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja podlega uwzględnieniu jakkolwiek z innych przyczyn, niż podane w jej uzasadnieniu.

Spór miedzy stronami sprowadzał się do tego, czy udzielenie informacji żądanej przez powoda podlega ograniczeniom stosownie do postanowień ustawy z dnia 6 września 2001r o d.i.p. i czy pozwany był uprawniony do odmowy jej udzielenia.

W ocenie Sądu Apelacyjnego kwestia czy pozwany może być zakwalifikowany jako podmiot gospodarczy w zakresie prowadzonej działalności jest bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego sporu z uwagi na to, iż powód na rozprawie przed Sądem Okręgowym w dniu 13 maja 2013r. wyraźnie sprecyzował swoje żądanie stwierdzając, iż objęte sporem informacje dotyczą tylko świadczeń realizowanych ze środków finansowanych przez NFZ.

Pozwany w zakresie działalności leczniczej finansowanej ze środków publicznych nie jest przedsiębiorcą (art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej), a zatem odmowa udzielenia powodowi informacji nie mogła być uzasadniona tajemnicą przedsiębiorcy (art. 5 ust.2 ustawy o d.i.p.).

Natomiast wbrew stanowisku powoda Sąd Okręgowy, niezależnie od podniesienia przez pozwanego zarzutu, obowiązany był ocenić charakter żądanej przez powoda informacji, albowiem wchodzi to w zakres prawa materialnego.

Sąd Apelacyjny nie podziela jednak stanowiska Sądu Okręgowego, iż żądana przez powoda informacja ma charakter informacji przetworzonej do uzyskania której niezbędne jest wykazanie, iż jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Podstawową cechą różniącą informację publiczną przetworzoną od informacji publicznej jest to, że informacji tej wprost podmiot nie posiada i dla jej wytworzenia niezbędne jest przeprowadzenie pewnych działań na posiadanych przez dany podmiot informacjach, w wyniku których to działań powstanie nowa jakościowo informacja. Taka nowa jakościowo informacja nie jest jedynie innym technicznie zestawieniem posiadanych informacji - innym sposobem uszeregowania posiadanych dotąd informacji, ale inną, jakościowo nową informacją, prowadzącą zazwyczaj do określonej oceny danego zjawiska czy określonej interpretacji, znalezienia różnic albo podobieństw. Aby wytworzyć informację przetworzoną niezbędne jest poddanie posiadanych informacji analizie albo syntezie i wytworzenie w taki właśnie sposób nowej jakościowo informacji, która nie wynika z treści żadnej jednostkowej informacji, które podlegały procesowi przetwarzania, ale wynika z ich całościowego przetworzenia w określony sposób - w uogólnieniu, wynika z sumy (zbioru) jednostkowych informacji podlegających przetworzeniu. Zatem informacją przetworzoną nie jest inne uszeregowanie posiadanych informacji, ale nowa jakość tkwiąca immanentnie w uzyskanej w wyniku przetworzenia nowej informacji (wyrok NSA z dnia 3 sierpnia 2010 r. I OSK 1727/09, LEX nr 737494).

W niniejszej sprawie mamy do czynienia z informacja prostą tj. taką której treść nie ulega zmianie przed jej udostępnieniem.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008 r. w sprawie zakresu informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 801) świadczeniodawcy mają obowiązek przekazywania do oddziału wojewódzkiego Funduszu w formie elektronicznej danych dotyczących każdego świadczenia wynikającego z umowy o udzieleniu świadczeń opieki zdrowotnej (§ 5-7 i 9 ww. rozporządzenia). Dane te świadczeniodawcy przekazują odnośnie każdego okresu sprawozdawczego, którym jest miesiąc kalendarzowy (§ 11 rozporządzenia). Tym samym na dzień złożenia przez powoda wniosku o udostępnienie informacji publicznej tj. 10 sierpnia 2011r., pozwany Szpital dysponował już gotową informacją w swojej bazie.

Nie ma znaczenia, że udzielenie informacji wymaga podjęcia czynności związanych z obsługą systemu komputerowego, które są czynnościami czysto technicznymi i zawsze są podejmowane w celu realizacji wniosków o udostępnienie informacji publicznej. Brak jest podstaw, aby twierdzić, że sporządzone w ten sposób zestawienie tworzy informację przetworzoną. W sytuacji, gdy nie powstaje nowa jakościowo informacja, jest to wyłącznie informacja prosta (por. wyrok NSA z dnia 1 grudnia 2011 r. I OSK 1621/11, LEX nr 1133465).

W związku z powyższym powództwo należy uznać za zasadne. (art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o d.i.p.)

Orzeczenie o kosztach wydano w oparciu o art. 98 § 1 i 3 kpc oraz § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez Radce prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).

Z tych względów i na podstawie art. 386 § 1 kpc i art. 108 § 1 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.