Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 291/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Zientara

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Michaliszyn

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2017 r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku Spółki Akcyjnej we W.

przeciwko D. U.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego D. U. na rzecz powoda (...) Banku Spółki Akcyjnej we W. kwotę 101.966,23 zł /sto jeden tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt sześć złotych dwadzieścia trzy grosze/ z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, z ograniczeniem do wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. liczonymi od kwot:

- 81.426 zł od dnia 27 września 2016 r. do dnia 14 października 2016 r.

- 81.326 zł od dnia 14 października 2016 r. do dnia 4 sierpnia 2017 r.

- 81.026 zł od dnia 4 sierpnia 2017 r. do dnia 28 sierpnia 2017 r.

- 80.726 zł od dnia 28 sierpnia 2017 r. do dnia 27 września 2017 r.

- 80.526 zł od dnia 27 września 2017 r. do dnia 14 listopada 2017 r.

- 80.326 zł od dnia 14 listopada 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.371 zł /dwanaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt jeden złotych/ tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 291/17

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. w pozwie wniesionym przeciwko pozwanemu D. U. domagał się zasądzenia kwoty 103.066,23 zł wraz z odsetkami umownymi od kwoty 81.426 zł w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 27 września 2016 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu według norm prawem przepisanych.

Po ostatecznym sprecyzowaniu żądania, wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 101.966,23 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. liczonymi od:

- kwoty 81.426 zł od dnia 27 września 2016 r. do dnia 14 października 2016 r.;

- kwoty 81.326 zł od dnia 14 października 2017 r. do dnia 4 sierpnia 2017 r.;

- kwoty 81.026 od dnia 4 sierpnia 2017 r. do dnia 28 sierpnia 2017 r.;

- kwoty 80.726 od dnia 28 sierpnia 2017 r. do dnia 27 września 2017 r.;

- kwoty 80.526 zł od dnia 27 września 2017 r. do dnia 14 listopada 2017 r.;

- kwoty 80.326 zł od dnia 14 listopada 2017 r. do dnia zapłaty,

cofając pozew odnośnie kwoty 1.100 zł należności głównej, ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie. Żądanie powoda odnośnie zasądzenia kosztów procesu od pozwanego według norm prawem przepisanych pozostało bez zmian.

W uzasadnieniu pozwu powód podkreślił, iż w dniu 19 stycznia 2011 r. zawarł z pozwanym umowę pożyczki nr (...) na kwotę 155.244,36 zł. Pozwany zobowiązał się do spłaty zadłużenia w 72 ratach miesięcznych według ustalonego harmonogramu. Pozwany z obowiązku tego się nie wywiązywał, co skutkowało wypowiedzeniem w dniu 16 września 2014 r. umowy pożyczki i postawieniem całej wierzytelności w stan wymagalności z dniem 23 października 2014 r. Pozwany, po zawiśnięciu sporu, uiścił na rzecz powoda kwotę 1.100 zł.

Pozwany D. U. nie negował faktu zaciągnięcia zobowiązania. Nie kwestionował także faktu braku spłat w terminach oznaczonych w harmonogramie. Podkreślał, iż jego możliwości zarobkowe i majątkowe są ograniczone, domagał się restrukturyzacji zadłużenia, deklarował gotowość spłat w kwotach niższych aniżeli wynikające z harmonogramu.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 19 stycznia 2011 r. powód (...) Bank Spółka Akcyjna we W. zawarł z pozwanym D. U. umowę pożyczki nr (...), mocą której została pozwanemu przyznana kwota 155.244,62 zł. Kwotę tę pozwany miał spłacić w 71 ratach po 2.760,94 zł każda oraz ostatnia w kwocie 2.752,07 zł, począwszy od dnia 18 lutego 2011 r. do dnia 20 stycznia 2017 r.

W dniu 16 września 2014 r., wskutek nierealizowania przez pozwanego obowiązku spłaty zadłużenia, powód wypowiedział umowę pożyczki, wzywając jednocześnie pozwanego do zapłaty kwoty 104.850,45 zł, na którą składał się kapitał (100.033,25 zł), zaległe odsetki (4.060,30 zł), odsetki (601,60 zł), koszty windykacji (155 zł). Powód skutek wypowiedzenia określił na dzień 23 października 2014 r.

Umowa pożyczki zawarta pomiędzy stronami była ubezpieczona w B. (...) Towarzystwo (...) na Życie V. (...) w W.. Ubezpieczyciel uiścił na rzecz powoda łącznie kwotę 21.591,34 zł, wyczerpującą sumę ubezpieczenia.

(dowód: umowa pożyczki nr (...) z dnia 19 stycznia 2011 r. wraz z harmonogramem spłaty rat, k. 22-39; wypowiedzenie umowy pożyczki z dnia 16 września 2014 r., k. 21; pismo procesowe powoda, k. 59-60; dowody wpłat dokonywanych przez ubezpieczyciela, k. 60-62; tabelaryczne zestawienie wpłat dokonywanych w ramach realizacji umowy pożyczki, k. 63-73; umowa ubezpieczenia pożyczki, k.74-84)

W piśmie z dnia 22 października 2014 r. pozwany zwrócił się do powoda z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia, wskazując na zmniejszenie możliwości zarobkowych, deklarując możliwość spłat w miesięcznych ratach po 800 zł. Powód nie zajął stanowiska w sprawie.

(dowód: pismo pozwanego z dnia 22 października 2014 r., k. 54)

Pozwany nie kwestionuje istnienia zadłużenia wobec powoda, nie neguje sposobu zarachowania przez powoda wszelkich wpłat, dokonanych w ramach realizacji umowy pożyczki.

Pozwanego obciążają zobowiązania finansowe także wobec innych podmiotów. Od października 2014 r., pozwany uzyskuje wynagrodzenie miesięczne netto w wysokości ok. 3.400 zł. Posiada na utrzymaniu bezrobotną małżonkę. Jest współwłaścicielem nieruchomości – przysługuje mu udział odpowiadający wielkością 150 m 2 w nieruchomości letniskowej. Nie posiada żadnego innego majątku.

(dowód: zeznania D. U., k. 55, 92, elektroniczny zapis przebiegu rozprawy k . 92)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powód w toku postępowania za pomocą zaoferowanego materiału dowodowego dowiódł zasadności roszczenia dochodzonego pozwem tak co do zasady, jak i wysokości.

Pozwany nie kwestionował okoliczności, iż łączyła go z powodem umowa pożyczki nr (...) zawarta w dniu 19 stycznia 2011 r.; nie negował wysokości zobowiązania wynikającego z tej umowy, obowiązku zapłaty. Przyznał, że część rat spłacił ubezpieczyciel w związku z czasową utratą przez niego zdolności do pracy. W końcu pozwany na rozprawie w dniu 19 grudnia 2017 r. przyznał, że przedstawione przez powoda zestawienie wpłat na poczet spłaty zadłużenia pożyczkowego, było prawidłowe i odzwierciedlało aktualne saldo zadłużenia w stosunku do powoda (por. k. 92).

W istocie zatem okoliczności przedmiotowej sprawy nie są w ogóle pomiędzy stronami sporne.

Pozwany domagał się w toku postępowania rozłożenia zadłużenia na raty, płatne co miesiąc w wysokości około 800 zł – 1.200 zł, z możliwością ich podwyższenia począwszy od września 2018 r., kiedy to małżonka pozwanego nabędzie uprawnienie do świadczenia emerytalnego. Pozwany zarzucił, że wystąpił do powoda z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia, nie uzyskał jednak od pozwanego odpowiedzi.

Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Przesłanką zastosowania przepisu art. 320 k.p.c. jest ustalenie, że w danej sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, a za jego przyjęciem decydują okoliczności konkretnej sprawy. Istotne przy tym jest, że rozłożenie obowiązku spełnienia świadczenia na raty musi wiązać się z realną szansą spełnienia świadczenia w takim kształcie przez zobowiązanego, przy czym rozważając rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, sąd orzekający nie może pomijać sytuacji wierzyciela (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 08 lutego 2017 r., I ACa 1030/16, System Informacji Prawnej LEX Gamma nr 2250117). Zatem przy orzekaniu na podstawie art. 320 k.p.c. sąd winien mieć na uwadze również interes powoda, w tym jego prawo do odpowiednio szybkiego otrzymania należnego mu świadczenia. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 20 grudnia 2016 r., I ACa 957/16, System Informacji Prawnej Lex 2257060).

W ocenie Sądu w okolicznościach ustalonych w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw dla rozłożenia zasądzonego na rzecz powoda roszczenia na raty. Jak wynika z treści dokumentu w postaci tabelarycznego zestawienia wpłat dokonywanych przez pozwanego tytułem spłaty zadłużenia, pozwany począwszy od 30 września 2015 r. nie dokonał żadnej wpłaty w wysokości przewyższającej 500 zł. W okresie od 30 września 2015 r. do 14 listopada 2017 r. pozwany dokonał na rzecz powoda 17 wpłat, przy czym większość z nich (10) w kwotach po 100 zł, pozostałe zaś w wysokości od 200 zł do 300 zł (por. k.63 v.) W tych okolicznościach trudno jest zakładać, iż pozwany będzie w stanie wywiązać się z deklarowanych spłat w wysokości po 800-1200 zł miesięcznie, skoro dotychczas uiszczane dobrowolnie kwoty były kilkakrotnie mniejsze.

Nie można również tracić z pola widzenia, że o ile sytuacja majątkowa pozwanego w roku 2013 r. w związku z przebywaniem na rencie zdrowotnej (w wysokości 1.000 zł/m-c) nie pozwalała mu na wywiązywanie się ze spłat wobec powoda w wysokości ustalonej w harmonogramie, o tyle pozwany w październiku 2014 r. deklarował uzyskiwanie dochodu w kwocie 4.900 zł miesięcznie brutto z tytułu wynagrodzenia za pracę. Pozwany miał zatem realną możliwość zaspokajania powoda kwotami po 800 zł miesięcznie (por. k. 54). Pomimo deklaracji, w okresie od 30 września 2015 r. do 14 listopada 2017 r. (26 miesięcy), uiścił na rzecz powoda łącznie kwotę 2.900 zł.

Innymi słowy, w ocenie Sądu, uwzględnienie wniosku pozwanego o rozłożenie roszczenia na raty, skutkowałoby naruszeniem interesu wierzyciela, którego uprawnienie do uzyskania należnej mu sumy zostałoby odroczone aż na ok. 8 lat. Dodatkowo zauważyć należy, że pozwany nie daje żadnej gwarancji wywiązywania się ze spłaty zadłużenia w deklarowanych przez siebie wysokościach.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 78 w zw. z art. 69 ust. 1 prawa bankowego powództwo zasługiwało na uwzględnienie, o czym orzeczono w punkcie pierwszym sentencji. O odsetkach od zasądzonego roszczenia orzeczono na podstawie art. 481 § 1, 2, 2 1 k.c.

O umorzeniu postępowania w pozostałym zakresie orzeczono na podstawie art. 355 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 i 4 k.p.c.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015, poz. 1804), w brzmieniu tego przepisu obowiązującym do dnia 26 października 2016 r. Na zasądzoną kwotę kosztów składało się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa (7.217 zł) oraz zwrot uiszczonej opłaty od pozwu (5.154 zł).