Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 448/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

30 marca 2017

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Rafał Cieszyński

Protokolant Katarzyna Kudzia

po rozpoznaniu na rozprawie 23 marca 2017 we Wrocławiu

sprawy z powództwa R. P.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki R. P. kwotę 60.000 zł ( sześćdziesiąt tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 30 października 2015 do dnia zapłaty;

II.  oddala dalej idące powództwo;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.017 zł tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 448/16

UZASADNIENIE

Pozwem z 11 marca 2016 powódka R. P. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 260.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od 30 października 2015 do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, powód T. P. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 260.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od 30 października 2015 do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, a powód P. J. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 270.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od 30 października 2015 do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

Na żądaną przez powódkę kwotę składało się zadośćuczynienie z tytułu śmierci córki J. P. w kwocie 110.000 zł, odszkodowanie z tytułu pogorszenia się sytuacji życiowej w związku ze śmiercią córki w kwocie 60.000 zł oraz zadośćuczynienie z tytułu śmierci wnuka W. J. w kwocie 90.000 zł. Na żądaną przez powoda T. P. kwotę składało się zadośćuczynienie z tytułu śmierci córki J. P. w kwocie 110.000 zł, odszkodowanie z tytułu pogorszenia się sytuacji życiowej w związku ze śmiercią córki w kwocie 60.000 zł oraz zadośćuczynienie z tytułu śmierci wnuka W. J. w kwocie 90.000 zł. Na żądaną przez powoda P. J. kwotę składało się zadośćuczynienie z tytułu śmierci narzeczonej J. P. w kwocie 110.000 zł oraz zadośćuczynienie z tytułu śmierci syna W. J. w kwocie 160.000 zł.

W uzasadnieniu swojego żądania powodowie podali, że w wyniku wypadku komunikacyjnego spowodowanego przez ubezpieczonego z tytułu odpowiedzialności cywilnej w pozwanym (...) A. K.śmierć ponieśli J. P. i małoletni W. J.. W procesie likwidacji szkody pozwany wypłacił tytułem zadośćuczynienia za śmierć J. P. na rzecz każdego z powodów kwotę 40.000 zł, tytułem zadośćuczynienia za śmierć W. J. wypłacono na rzecz powodów R. P. i T. P. kwotę 10.000 zł, a na rzecz powoda P. J. kwotę 40.000 zł oraz tytułem odszkodowania po śmierci J. P. na rzecz każdego z powodów wypłacono kwotę 20.000 zł.

Uzasadniając żądanie zasądzenia odszkodowania z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej powódka podała, że obecnie jest osobą bezrobotną, której nie przysługuje prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Zmarła, będąca jedynym dzieckiem, córka zamieszkiwała wspólnie z rodzicami wspierając ich emocjonalnie i finansowo. J. P. otrzymywała miesięcznie wynagrodzenie zasadnicze wynoszące około 8.000 zł oraz dorabiała jako kelnerka lub sprzedawca, a z uzyskanego wynagrodzenia wspomagała rodziców w opłacaniu rachunków i utrzymaniu gospodarstwa domowego.

Odsetek powodowie domagali się od dnia następnego po dniu wydania przez pozwanego ostatecznej decyzji w procesie likwidacji szkody.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu.

Uzasadniając odpowiedź na pozew pozwany przyznał, iż wypłacił na rzecz powódki i powoda T. P. świadczenie w kwocie po 70.000 zł, a na rzecz powoda P. J. w kwocie 120.000 zł. Pozwany wskazał, że nie jest zobowiązany do zapłaty na rzecz powódki wszelkich dodatkowych świadczeń wyrażających się w pracach domowych, jakie zmarła świadczyłaby na rzecz rodziny przez spodziewany okres życia oraz do rekompensaty za utraconą pomoc i wsparcie w zdobywaniu wykształcenia, doświadczenia życiowego, znalezienia zatrudnienia, zakupie samochodu i samodzielnego mieszkania oraz realizacji zainteresowań opisanych w pozwie.

Wobec zawarcia przez strony ugody sądowej, postanowieniem z 17 stycznia 2017 Sąd umorzył w całości postępowanie w sprawie z powództwa powodów T. P. i P. J. oraz umorzył w zakresie żądania zadośćuczynienia po śmierci córki i wnuka powództwo powódki R. P..

Pismem z 17 stycznia 2017 powódka rozszerzyła żądanie pozwu domagając się tytułem odszkodowania za utracone korzyści dodatkowo kwoty 60.680 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż zawarła z J. P. umowę uaktywniającą mocą, której miała w okresie od 01 września 2015 do 31 grudnia 2018 sprawować opiekę nad W. J. za miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.850 zł brutto (1.517 zł netto). Zaistniały wypadek doprowadził do niezrealizowania umowy i uniemożliwił powódce uzyskanie stałego miesięcznego dochodu. Dodatkowe odszkodowanie stanowiło iloczyn okresu, na jaki została zawarta umowa (40 miesięcy) i wynagrodzenia netto powódki (1.517 zł).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny, istotny dla rozstrzygnięcia sprawy:

(...) na drodze krajowej numer (...) w miejscowości B. kierujący pojazdem marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) A. K. nie obserwował przedpola jazdy i nie zachował należytej ostrożności przekraczając pomimo zakazu oś jezdni i zjechał na przeciwległy pas ruchu, gdzie zderzył się z prawidłowo jadącym samochodem ciężarowym marki M. (...) wraz z naczepą. W skutek zderzenia samochód ciężarowy, w wyniku uszkodzenia przedniego koła, zjechał na przeciwległy pas ruchu, gdzie zderzył się z prawidłowo jadącym pojazdem marki V. (...). W wyniku zdarzenia śmierć ponieśli kierująca pojazdem V. (...) J. P. i pasażer 7 miesięczny W. J. – córka i wnuk powódki. J. P. zginęła na miejscu kolizji, a W. J. w szpitalu dnia następnego.

Pojazd, którym kierował sprawca kolizji ubezpieczony był z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego w pozwanym Towarzystwie (...).

(dowód: okoliczności bezsporne)

Począwszy od 31 lipca 2014 J. P. zatrudniona była przez J. F. na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku specjalisty do spraw obsługi klienta korporacyjnego z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 8.000 zł. W związku z urodzeniem syna J. P. przebywała na urlopie macierzyńskim w okresie od 05 stycznia 2014 do 24 maja 2014. W sierpniu 2014 roku J. P. otrzymała wynagrodzenie w kwocie 5.826,23 zł, we wrześniu 2014 wynagrodzenie w kwocie 5.640,85 zł, w październiku 2014 wynagrodzenie w kwocie 1.903,91 zł, w listopadzie wynagrodzenie w kwocie 4.245,25 zł, a w grudniu wynagrodzenie w kwocie 2.476,04 zł. W roku 2014 J. P. osiągnęła dochód w wysokości 25.951,10 zł.

(dowód: umowa o pracę z 31 lipca 2014, k. 26,

wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego z 12 stycznia 2015, k. 27 v,

indywidualna lista płac J. P., k. 32 – 34, 37,

potwierdzenie odbioru wypłaty, k. 36,

deklaracja PIT-37 za 2014 rok, k. 30, 31)

Pismem z 25 września 2015 powodowie dokonali pozwanemu zgłoszenia szkody. Tytułem odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej powódka domagała się kwoty 100.000 zł.

Pozwany wypłacił powódce odszkodowanie w kwocie 20.000 zł.

(dowód: zgłoszenie szkody z 25 września 2015, k. 92, 93,

pismo pozwanego z 29 października 2015, k. 97)

Powódka zamieszkiwała wspólnie z mężem oraz J. P. i W. J. w należącym do córki domu. Nieruchomość została darowana córce przez powódkę. J. P. pokrywała ¾ kosztów utrzymania gospodarstwa domowego.

Do roku 2014 powódka prowadziła własną działalność gospodarczą. Począwszy od 22 października 2014 powódka jest zrejestrowana jako osoba bezrobotna. Przez pierwsze 90 dni powódka otrzymywała zasiłek w kwocie 997,40 zł miesięcznie, a w kolejnych okresach 783,20 zł miesięcznie. Z dniem 22 października 2015 powódka utraciła prawo do zasiłku dla bezrobotnych.

W roku 2014 powódka osiągnęła dochód w wysokości 1.691,94 zł.

Powódka wraz z mężem i córką założyła rodzinne przedsiębiorstwo, które rozpoczęła swoją działalność w maju 2015. Powódka miała zajmować się czynnościami z zakresu reklamy i marketingu.

08 sierpnia 2015 powódka zawarła z J. P. umowę uaktywniającą. Powódka miała opiekować się w dni powszednie w godz. 7 – 15 W. J.. Opieka miała być sprawowana w miejscu zamieszkania J. P.. J. P. od 01 września 2015 rozpocząć miała zatrudnienie w usytuowanym w P. oddziale firmy (...), a z początkiem roku 2016 miała zostać służbowo przeniesiona do centrali pracodawcy do O., gdzie mieszkał powód P. P.. Powódka z córką ustaliły, iż opieka nad W. J. sprawowana będzie wówczas przez powódkę w Norwegii. Część obowiązków w rodzinnym przedsiębiorstwie powódka miała scedować na osoby trzecie, a część wykonywać drogą elektroniczną z Norwegii. Powódka miała otrzymywać comiesięczne wynagrodzenie w wysokości 1.850 zł brutto. Umowę zawarto na okres od 01 września 2015 do 31 grudnia 2018.

04 listopada 2015 powódka złożyła wniosek w przedmiocie przyznania świadczenia przedemerytalnego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. odmówił przyznania powódce świadczenia przedemerytalnego.

Po śmierci córki sytuacja majątkowa powódki uległa pogorszeniu. Powódka z mężem utrzymują się z oszczędności oraz wynagrodzenia za pracę powoda T. P. w kwocie 2.500 zł miesięcznie. Powódka zmuszona została do ograniczenia dotychczasowych wydatków. Zła kondycja psychiczna po śmierci córki i wnuka nie pozwala powódce na wykonywanie jakichkolwiek czynności związanych z pracą zarobkową. Przedsiębiorstwo powódki i jej męża przynosi obecnie straty. Dom, w którym zamieszkuje powódka stał się własnością powoda P. J..

(dowód: karta rejestracyjna bezrobotnego k. 49 v,

decyzja Starosty (...) z 29 października 2014 k. 49 v,

zaświadczenie Powiatowego Urzędu Pracy w P. z 04 listopada 2015 k. 50 v,

deklaracja PIT-37 za 2014 rok powódki k. 44, 46,

wniosek o świadczenie przedemerytalne z 04 listopada 2015 k. 42,

decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w P. k. 55 v,

umowa uaktywniająca z 08 sierpnia 2015 k. 329, 330,

zeznania świadka R. N. – elektroniczny protokół rozprawy z 22 września 2016 00:03:53 – 00:16:37 k. 276, 277,

zeznania świadka M. J. – elektroniczny protokół rozprawy z 22 września 2016 00:17:07 – 00:33:57 k. 276, 277,

zeznania świadka K. G. (1) – elektroniczny protokół rozprawy z 22 września 2016 00:34:24 – 00:48:33 k. 276, 277,

zeznania świadka M. K. – elektroniczny protokół rozprawy z 22 września 2016 00:49:00 – 01:07:55 k. 276, 277,

zeznania świadka P. N. – elektroniczny protokół rozprawy z 22 września 2016 01:08:23 – 01:21:43 k. 276, 277,

zeznania świadka K. G. (2) – elektroniczny protokół rozprawy z 22 września 2016 01:22:10 – 01:42:51 k. 276, 277,

przesłuchanie powódki R. P. – elektroniczny protokół rozprawy z 23 marca 2017 00:03:53 – 00:12:22 k. 382, 384)

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Mając na uwadze, iż w wyniku zawarcia przez strony ugody sądowej i skutkującego tym umorzenia postępowania, przedmiotem rozpoznania przez Sąd pozostawało w niniejszym przypadku jedynie żądanie powódki R. P. zasądzenia od pozwanego kwoty 120.680 zł wraz z ustawowymi odsetkami.

Między stronami procesu niesporna była zasada odpowiedzialności strony pozwanej. Pozwany jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego sprawcy szkody jest zobowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej w związku z ruchem tego pojazdu. Na mocy art. 436 § 1 k.c., samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego pojazdu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Jednocześnie zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. W wyniku kolizji z (...) śmierć ponieśli J. P. i W. J. – córka i wnuk powódki, tym samym powódka poniosła szkodę, a pozwany zobowiązana jest do świadczenia na jej rzecz zgodnie z przepisami art. 822 k.c. oraz art. 9 ust. 1, art. 19 ust. 1, art. 34 ust. 1 i art. 35 ustawy z 22 maja 2003 o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity Dz. U. z 2016, poz. 2060 ze zmianami).

Podstawę prawną powództwa stanowi art. 446 § 3 k.c. W myśl tego przepisu sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.

Powołany przepis służy możliwości chociażby częściowego zrekompensowania uszczerbku w postaci znacznego pogorszenia sytuacji życiowej, będącego następstwem śmierci najbliższego członka rodziny wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Odszkodowanie, o którym mowa w tym przepisie ma charakter szczególny, chodzi w nim bowiem o szkodę o charakterze majątkowym, jednak najczęściej ściśle powiązaną i przeplatająca się z uszczerbkiem o charakterze niemajątkowym, a więc o szkodę trudną do uchwycenia i ścisłego obliczenia, jaką zazwyczaj wywołuje śmierć najbliższego członka rodziny. Taki szczególny charakter szkody rekompensowanej „stosownym”, a nie „należnym” odszkodowaniem oznacza potrzebę daleko idącej indywidualizacji zakresu świadczeń przysługujących na podstawie art. 446 § 3 k.c. Pogorszenia sytuacji życiowej nie można sprowadzać do prostego zmniejszenia dochodów lub zwiększenia wydatków najbliższych członków rodziny zmarłego, ponieważ pojęcie to ma sens o wiele szerszy. Szkody majątkowe prowadzące do znacznego pogorszenia bieżącej lub przyszłej sytuacji życiowej osoby najbliższej zmarłemu są często nieuchwytne lub trudne do obliczenia. Znaczne pogorszenie, o którym mowa w art. 446 § 3 k.c., obejmuje te wszystkie niekorzystne zmiany bezpośrednio w sytuacji materialnej najbliższych członków rodziny zmarłego oraz zmiany w sferze dóbr niematerialnych, które rzutują na ich sytuację materialną. Ocena pogorszenia tej sytuacji i stopnia jego rozległości w znaczeniu sfer życia, których dotknęło, powinna być poprzedzona szczegółową analizą położenia, w jakim znajduje się osoba uprawniona z uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na jej warunki życiowe (wiek, stopień samodzielności życiowej, stosunki rodzinne i majątkowe, warunki wychowawcze) oraz porównaniem z sytuacją, w jakiej znalazłby się uprawniony, gdyby nie śmierć osoby bliskiej. W ramach ustalania rozmiaru szkody uwzględnia się takie czynniki niewymierne jak utrata oczekiwanego wsparcia na przyszłość, osłabienie aktywności życiowej oraz motywacji do przezwyciężania trudności dnia codziennego (wyrok Sądu Najwyższego z 11 lipca 2014, sygn. akt III CSK 193/13, Legalis numer 1359736).

Brzmienie art. 446 § 3 k.c., jak również przytoczone wyżej stanowisko Sądu Najwyższego jednoznacznie przesądzają, iż wysokość odszkodowania z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej najbliższego członka rodziny zmarłego ustalana jest, podobnie jak zadośćuczynienie, w ramach uznania sędziowskiego. Oznacza to, iż Sąd dokonuje oceny całokształtu okoliczności towarzyszących sprawie i w przypadku ustalenia zasadności żądania dokonuje oszacowania wysokości należnego odszkodowania. Świadczenie zasądzone na podstawie art. 446 § 3 k.c. nie powinno stanowić sztywnego wyliczenia wysokości utraconych przez poszkodowanego korzyści istniejących w chwili zdarzenia i mogących powstać w przyszłości. Z tych też względów Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, finansów i ekonomii, jako bezzasadny, a nadto przedłużający postępowanie i generujący dodatkowe jego koszty.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w szczególności przesłuchanie powódki i zeznania świadków, nie pozostawiał najmniejszych wątpliwości co do wyjątkowo silnych relacji panujących w rodzinie powódki. Śmierć córki bez wątpienia nie tylko pozostawiła piętno w sferze psychicznej powódki, ale również negatywnie odbiła się na jej kondycji finansowej obecnej, jak i przyszłej. Jak bowiem ustalono, J. P. wspierała rodziców finansowo, przejmując na siebie znaczną część kosztów prowadzenia wspólnego z nimi gospodarstwa domowego. W dodatku cała rodzina mieszkała w należącej do J. P. nieruchomości, której prawo własności w wyniku spadkobrania przeszło na P. J.. Powódka nie tylko otrzymywała ze strony córki doraźną pomoc materialną, ale mając na względzie ich wzajemne relacje, mogła liczyć na wsparcie także w przyszłości. Doskonałym zresztą przykładem takowej pomocy było zawarcie przez powódkę z J. P. umowy uaktywniającej. Mocą tej umowy powódka w czasie, kiedy córka wykonywała pracę zarobkową miała za wynagrodzeniem opiekować się maleńkim wnukiem. Okres opieki ustalony został na ponad 3 lata. Co więcej w przypadku, gdyby J. P. zdecydowała się wraz z synem przeprowadzić na stałe do Norwegii, gdzie mieszkał i pracował jej narzeczony – powód P. J., powódka miała przeprowadzić się wraz z nimi i świadczyć opiekę nad wnukiem w miejscu jego zamieszkania. Niewątpliwie poza wynagrodzeniem za opiekę w przypadku wyjazdu zagranicznego powódka mogłaby liczyć na utrzymanie i wspólne zamieszkiwanie z córką, co uznać można za swojego rodzaju formę opieki. Tymczasem śmierć J. P. pozbawiła bezrobotną trwale od 22 października 2014 powódkę, której nie przysługuje zasiłek dla bezrobotnych ani świadczenie emerytalne stałego źródła dochodu. Wynagrodzenie z tytułu sprawowania opieki nad wnukiem nie ograniczałoby się jedynie do poprawy doraźnych finansów powódki, ale w przypadku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, zwiększyłoby wymiar należnego powódce w przyszłości świadczenia emerytalnego. Negatywny wpływ tragicznej i niespodziewanej śmierci córki i wnuka na kondycję psychiczną powódki uniemożliwił jej realizację obowiązków związanych z utworzony przedsiębiorstwem rodzinnym oraz pozwala przyjąć, iż możliwość podjęcia przez nią pracy zarobkowej w najbliższym czasie pozostaje wielce wątpliwa. Wraz z utratą córki i wnuka znacznie pogorszyły się widoki powódki na przyszłość. Pamiętać bowiem należy, iż J. P. była jedynym dzieckiem powódki, która obecnie poza mężem nie posiada najbliższej rodziny. Tym samym powódka została pozbawiona niemalże w całości opieki i wsparcia finansowego, których konieczność może powstać w przyszłości.

Z tych też względów Sąd uznał, iż odszkodowanie z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej powódki w kwocie 80.000 zł zrekompensuje powódce poniesione w związku ze śmiercią córki straty materialne i pozwoli na godne życie również w przyszłości. Nie można tracić z pola widzenia, że świadczenie zasądzane w oparciu o art. 446 § 3 k.c. ma poprawić nie tylko doraźnie kondycję finansową poszkodowanego, ale także zabezpieczać dożywotnio jego sytuację majątkową. O ile bowiem zasądzona kwota postrzegana jako świadczenie jednorazowe i zestawiana z wysokością zadośćuczynienia może wydawać się wygórowaną, o tyle jako zabezpieczenie przyszłej egzystencji powódki pozostaje w ocenie Sądu wartością adekwatną do rozmiaru poniesionej szkody. Wobec tego mając na względzie wypłacone w toku likwidacji szkody przez pozwanego świadczenie w kwocie 20.000 zł, należało zasądzić w niniejszym postępowaniu na rzecz powódki kwotę 60.000 zł.

O odsetkach od zasądzonej kwoty orzeczono na podstawie art. 481 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, zgodnie z żądaniem pozwu.

Z tych wszystkich względów, Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku, oddalając dalej idące powództwo w punkcie II.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Strony wygrały proces po połowie. Na poniesione przez powódkę koszty składały się: kwota 3.000 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 3.034 zł tytułem opłaty sądowej od rozszerzonego powództwa, kwota 7.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Ogółem poniesione przez powódkę koszty procesu wyniosły 13.251 zł, co przy uwzględnieniu wyniku sporu czyniło zasadnym żądanie zwrotu tych kosztów w 50 %, to jest w kwocie 6.625,50 zł. Pozwany natomiast poniósł koszty procesu w postaci kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł, oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Z ogólnej kwoty poniesionych przez pozwanego kosztów w wysokości 7.217 zł należne było 50 % tych kosztów, co stanowiło kwotę 3.608,50 zł. Po wzajemnej kompensacji poniesionych przez strony kosztów, w punkcie III sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.017 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (6.625,50 zł – 3.608,50 zł).

Przyjęte stawki kosztów zastępstwa procesowego wynikały z treści § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu (Dz. U. z 2015, poz. 1804).