Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XXIV Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Paweł Pyzio

Protokolant: protokolant sądowy Agnieszka Kowalczyk

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2015r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa: H. N.

przeciwko: P.U.P. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S.

o pobawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I oddala powództwo;

II zasądza od H. N. na rzecz P.U.P. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt XXIV C 950/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 25 sierpnia 2014 roku powód H. N. wniósł o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XXV Wydział Cywilny, wydanego sprawie o sygn. akt XXV Nc 246/05 i wydanego na jego podstawie nakazie zapłaty z dnia 29 grudnia 2005 roku, zwolnienia spod egzekucji spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego zlokalizowanego na ul. (...), (...)-(...) W., dla którego Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa prowadzi księgę wieczystą nr KW (...) oraz o zasądzenie od pozwanego P.U.P ,,(...)” Sp. z o.o. z siedzibą w S. na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że we wskazanym wyroku Sąd Okręgowy w Warszawie zasądził na rzecz P.U.P. (...) Sp. z o.o. kwotę 112.450,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 czerwca 2005 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 5.405,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu zawartych w nakazie zapłaty z dnia 29 grudnia 2005 roku. W toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego w oparciu o tytuł wykonawczy obejmujący nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Warszawie sygn. akt XXV Nc 246/05, komornik wyznaczył na dzień 1 października 2014 roku licytację ½ udziału własności powoda w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego dla którego Sąd Rejonowy dla Warszaw Mokotowa prowadzi księgę wieczystą nr KW (...). Powód wskazał, że przeciwko członkom zarządu spółki (...). Sp. z o.o. Prokuratura Rejonowa dla W.– Ż. prowadziła postępowanie przygotowawcze pod sygn. akt (...). Postępowanie to prowadzone było między innymi w sprawie, która dotyczy orzeczenia Sądu Okręgowego w Warszawie (sygn. akt XX Nc 246/05), na podstawie którego prowadzona jest egzekucja z majątku powoda. W ramach sporządzonej, na potrzeby postępowania przygotowawczego opinii nr (...) z dnia 30 listopada 2013 roku biegły sądowy inż. Z. C. stwierdził, że faktura (...) nie zawiera wykazu robót rzeczywiście wykonanych, nie odnosi się do umowy z dnia 10 kwietnia 2003 roku, faktura ta została wystawiona za prace niewykonane. W ocenie powoda wykazana łączna kwota zobowiązania Inwestora w stosunku do Wykonawcy w wysokości 112.450,58 zł (brutto) jest nieuzasadniona i nieuprawniona do uregulowania. Zdaniem powoda członkowie pozwanej spółki dopuścili się poświadczenia nieprawdy na fakturze (...), która była podstawą pozwu w sprawie o sygn. akt XXV Nc 246/05, następnie osoby te działające w imieniu pozwanej dopuściły się oszustwa sądowego, przedkładając poświadczające nieprawdę dokumenty Sądowi Okręgowemu w Warszawie oraz wyłudzając poświadczenie nieprawdy w nakazach zapłaty wydanych przez ten Sąd. Wobec czego w dniu 5 maja 2014 roku został złożony w Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli akt oskarżenia przeciwko K. K., B. W. i J. B. – członkom Zarządu spółki (...). Sprawa została zarejestrowana w IV Wydziale Karnym Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie, pod sygn. akt IV K 299/14. Powód wskazał, że w przypadku skazania chociażby jednego ze wskazanych członków Zarządu pozwanej spółki, spółka ta będzie ponosiła odpowiedzialność za ich czyny, w oparciu o ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Powód wskazał, że w przypadku zapadnięcia w sprawie karnej wyroku skazującego, zaktualizuje się przesłanka z art. 403 § 1 i 2 k.p.c., która przewiduje wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem uzyskanym za pomocą przestępstwa. Powód podniósł, że dalsze prowadzenie egzekucji z nieruchomości spowoduje nieodwracalne szkody, albowiem w przypadku wznowienia postępowania i ewentualnej zmiany wyroku niemożliwym będzie przywrócenie stanu sprzed egzekucji ( k.2-5).

W piśmie procesowym z dnia 18 grudnia 2014 roku, uzupełnionym odpowiedzią na pozew z dnia 8 stycznia 2015 roku, pozwany wskazał, że dłużnik nie wykazał żadnej przesłanki pozwalającej na pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, gdyż nie zaprzeczył zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a więc prawomocności orzeczenia o sygn. akt XXV Nc 246/05, przez co należy rozumieć zaprzeczenie przez dłużnika obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia objętego tytułem egzekucyjnym oraz nie wykazał, iż zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Pozwany przyznał że w dniu 10 kwietnia 2003 roku zawarta została między stronami umowa dot. realizacji obiektu pn. ,,P. i rozbudowa budynku mieszkalnego wraz z instalacjami w m. G., obręb G., gm. S. w zakresie objętym dokumentacją techniczną”. Pozwany wskazał, że zaprzestał prowadzenia inwestycji wobec niewypełnienia przez powoda obowiązku zapłaty wynagrodzenia za wykonane prace budowlane. Umowa o realizację prac remontowych ma charakter umowy wzajemnie zobowiązującej, wobec czego obowiązkowi wykonania robót odpowiada obowiązek spełnienia świadczenia pieniężnego. Pozwany uprawniony był zatem do zaprzestania prowadzenia prac do czasu otrzymania zapłaty za prace już wykonane. Powód jedynie w części zapłacił za wykonane już roboty budowlane. Pozwany wskazał, że zaprzestał prowadzenia robót budowlanych z powodu braku zapłaty, ale również wobec odmowy podpisania przez powoda aneksu uwzględniającego zmieniony zakres rzeczowy prowadzonych prac i związaną z tym faktem zmianą wysokości wynagrodzenia, jak też terminem zakończenia prac. Strony podpisały w dniu 23 lipca 2004 roku porozumienie, w którym powód wyraził zgodę na wystawienie przez pozwanego faktury na kwotę 299.362,87 zł. Powód nie zapłacił pozwanemu ustalonej kwoty wynagrodzenia, kwota ta stanowiła roszczenie pozwanego zgłoszone w postępowaniu sądowym o zapłatę, zawisłą przed Sądem Okręgowym w Warszawie pod sygn. akt XXV Nc 200/05, a następnie XXV C 471/05. Pozwany wskazał ponadto, że opinia nr (...) na którą powołuje się powód jest niekompletna gdyż nie zawiera dokumentacji zdjęciowej, ponadto biegły nie uwzględnił podczas jej sporządzania faktu niezakończenia robót budowlanych przez wykonawcę, degradacji budynku wobec upływu czasu i braku zabezpieczeń ze strony powoda. Zdaniem pozwanego nie można dokonywać oceny budynku nie uwzględniając zakresu rzeczowego umowy, robót dodatkowych, zakresu prac wykonanych w dacie przekazywania placu budowy. Nie można także dokonywać rozliczenia finansowego inwestycji bez uwzględnienia wyceny wykonanych robót dodatkowych oraz oszacowanych innych kosztów niezwiązanych z pracami budowlanymi, takich jak dozorowanie obiektu po wstrzymaniu prowadzonych prac a przed przekazaniem placu budowy. W ocenie pozwanego działania te doprowadziły do wzbogacenia powoda, poprzez niedokonanie zapłaty za wykonane i odebrane roboty budowlane. Pozwany wyjaśnił ponadto, że wobec prowadzonego postępowania egzekucyjnego komornik przekazał wierzycielowi (pozwanemu) w dniu 18 lipca 2006 roku zabezpieczoną w postępowaniu egzekucyjnym kwotę w wysokości 34.611,16 zł. Okoliczność ta była wskazana w pozwie z dnia 2 września 2009 roku o uznanie za bezskuteczne umów darowizny, dlatego też wniosek o wszczęcie egzekucji z dnia 19 sierpnia 2009 roku został ograniczony do kwoty 99.157,44 zł. Przy czym wyegzekwowana przez komornika sądowego kwota została zaliczona na poczet postępowania sądowego i częściowo na należność główną. Pozwany wskazał, że przedmiotowe powództwo zmierza do ponownego rozpoznania prawomocnie zakończonej sprawy XXV Nc 246/05. Jednocześnie pozwany zaznaczył, że nawet jeżeli w sprawie karnej zapadłyby wyrok, to z uwagi na upływ terminu prekluzyjnego z art. 408 k.p.c. wznowienie postępowania jest niedopuszczalne ( k. 112-123, 214-218).

W piśmie złożonym na terminie rozprawy w dniu 30 marca 2014 roku pełnomocnik powoda wskazała, że w dniu 20 lutego 2015 roku powód złożył pozwanemu oświadczenie o potrąceniu kwoty 387.839,69 zł będącej wierzytelnością pozwanego (w tym 77.134,82 zł wynikającej z nakazu zapłaty z dnia 29 grudnia 2005 roku ) oraz kwoty 410.721,55 zł będącej wierzytelnością powoda względem P.U.P. (...) sp. z o.o. W ocenie powoda doszło tym samym do kompensacji wierzytelności pozwanego oraz powoda, w następstwie czego powód przestał faktycznie być dłużnikiem pozwanego, a co za tym idzie postępowanie egzekucyjne powinno zostać umorzone, a tytuł wykonawczy powinien zostać pozbawiony klauzuli wykonalności ( k.291-239).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 29 grudnia 2005 roku (sygn. akt XXV Nc 246/05) Sąd Okręgowy w Warszawie nakazał H. N. zapłacić Przedsiębiorstwu Usługowo – Produkcyjnemu (...) Sp. z o.o. w S. kwotę 112.450,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 czerwca 2005 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 5.405,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty albo wnieść w tymże terminie zarzuty ( k.14).

W dniu 18 lipca 2006 roku w ramach toczącego się w oparciu o wskazany powyżej tytuł wykonawczy postępowania egzekucyjnego, komornik sądowy przekazał na rzecz pozwanego zabezpieczoną w postępowaniu egzekucyjnym kwotę 34.611,16 zł ( bezsporne).

24 marca 2011 roku komornik sądowy wszczął przeciwko H. N. egzekucję z ograniczonego prawa rzeczowego położonego w W. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa XII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( k.207 z dołączonych akt (...) ).

Postanowieniem z dnia 27 marca 2014 roku Komenda Rejonowa Policji W. (...), wobec zgłoszonego przez H. N. zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wszczęła dochodzenie w sprawie poświadczenia nieprawdy w dniu 11 maja 2005 roku, w nieustalonym miejscu na dokumencie dot. rozliczenia budowy budynku mieszkalnego w G. poprzez naniesienie nieprawdziwych, zawyżonych danych, przez członków Zarządu P.U.P. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S., tj. o czyn z art. 271 § 1 k.k. ( k. 80 z dołączonych akt dochodzenia (...) ).

W ramach nadzoru Prokuratury w sprawie postępowania (sygn. akt (...)) dotyczącego doprowadzenia do niekorzystne rozporządzenia mieniem H. N. w dniu 29 lipca 2004 roku i 08 czerwca 2005 roku w S., poprzez poświadczenie nieprawdy w dokumentach rozliczenia budowy budynku mieszkalnego mieszczącego się G., obręb G., gm. S., w dniu 30 listopada 2013 roku biegły sądowy inż. Z. C. sporządził opinię celem odpowiedzi na pytania Prokuratury sformułowane w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego z dnia 27 maja 2013 roku. W ramach sporządzonej opinii biegły sformułował stwierdzenie, że faktura nr (...) nie zawiera wykazu robót rzeczywiście wykonanych. Nie odnosi się ona do umowy z dnia 10 kwietnia 2003 roku. Powoływanie się zatem na wynagrodzenie ujęte w piśmie z dnia 11 maja 2005 roku jest nieuzasadnione i nie uprawnione, gdyż faktura została wystawiona za prace niewykonane ( k. 15-37).

Postanowieniem z dnia 31 marca 2014 roku Prokuratura Rejonowa W. - Ż. w W. umorzyła śledztwo w sprawie doprowadzenia w dniu 8 czerwca 2005 roku w miejscowości G., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 112.450,58 zł H. N., poprzez wystawienie faktury VAT nr (...) datowanej na dzień 8 czerwca 2005 roku, poświadczając w niej nieprawdę co do faktu wykonanych robót budowlanych i tym samym wprowadzając pokrzywdzonego w błąd, co do rzeczywistej wartości i ilości wykonanych robót, czym działano na szkodę w/w pokrzywdzonego, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na zasadzie art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k., z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienie przestępstwa ( dołączone akta dochodzenia (...)).

20 lutego 2015 roku powód złożył pozwanemu oświadczenie w przedmiocie potrącenia wzajemnych wierzytelności stron. Powód wskazał, że wysokość jego zobowiązań względem pozwanego opiewa na łączną kwotę 387.839,69 zł, z kolei zobowiązania pozwanego względem powoda stanowi kwota 410.721,55 zł. Powód podniósł, że potrącenie skutkuje wzajemnym umorzeniem wierzytelności do wysokości wierzytelności mniejszej, a tym samym w ocenie powoda doszło do całkowitego umorzenia należnych od niego na rzecz pozwanego wierzytelności ( k.295-296).

W odpowiedzi na oświadczenie powoda, pozwany pismem z dnia 24 lutego 2015 roku wskazał, że powód uznał jedynie roszczenie co do należności głównej i kosztów postępowania, jednakże wobec prawomocności orzeczeń uznanie roszczenia w ogóle nie jest wymagalne, a prawomocność wyroku rozciąga się także na należności uboczne, jakimi są odsetki w wysokości ustawowej. Pozwany wskazał, że odsetki od kwoty 299.362,87 zł liczone są od dnia 25 września 2004 roku do dnia 24 lutego 2015 roku i wynoszą 388.819,05 zł, zaś odsetki od kwoty 112.450,58 zł liczone od dnia 12 czerwca 2015 roku do dnia 24 lutego 2015 roku wynoszą 135.757,12 zł, co łącznie wynosi 936.389,62 zł. Pozwany wskazał, że rzeczywiste zobowiązanie powoda względem niego jest znacznie wyższe, albowiem powód wyliczając wysokość swych zobowiązań względem pozwanego pominął koszty zastępstwa procesowego w dalszych instancjach, jak też koszty zastępstwa procesowego wynikające z innych postępowań sądowych i egzekucyjnych ( 277-280).

Na terminie rozprawy w dniu 30 marca 2015 roku powód ograniczył roszczenie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w części, tj. do kwoty 77.134,82 zł wobec dokonanego już wyegzekwowania od niego pozostałej części roszczenia, ( oświadczenie pełn. powoda – protokół – k. 299).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, tj. dokumenty dołączone do akt sprawy. Sąd dał wiarę tym dowodom nie znajdując podstaw do ich kwestionowania. Sąd oddalił wnioski dowodowe o przesłuchanie stron oraz przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa lądowego na okoliczność częściowego niewykonania, a w pozostały zakresie nienależytego wykonania zobowiązania, a także pozostałe wnioski dowodowe wskazane w piśmie pełnomocnika powoda z dnia 30 marca 2015 roku, albowiem w ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do wydania rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 840 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia, jeżeli:

1)  przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2)  po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;

3)  małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 k.p.c., wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

W ocenie Sądu powód nie udowodnił istnienia żadnej z przesłanek wymienionych w art. 840 k.p.c. Swoje roszczenie powód oparł na okoliczności rzekomego sfałszowania przez pozwanego faktury (...) w oparciu o którą przeciwko powodowi w sprawie o sygn. akt XXV Nc 246/05 wydany został w dniu 29 grudnia 2005 roku nakaz zapłaty na kwotę 112.450,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 czerwca 2005 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 5.405,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Celem powództwa opozycyjnego jest pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo jego ograniczenie. Powództwo to pozwala na zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem i w konsekwencji musi być ono oparte przynajmniej na jednej ze wskazanych powyżej przesłanek.

Zdaniem Sądu powód nie wykazał żadnej przesłanki pozwalającej na pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

W tym miejscu wskazać należy, że niezależnie od wyniku postępowania przygotowawczego, odnośnie zgłoszonego przez powoda podejrzenia popełnienia przestępstwa sfałszowania faktury (...), które ostatecznie z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienie przestępstwa zostało umorzone, kwestia sfałszowania faktury, w oparciu o którą został wydany nakaz zapłaty nie może być traktowana jako zdarzenie, które po powstaniu tytułu egzekucyjnego skutkowałoby wygaśnięciem zobowiązania lub niemożnością jego egzekwowania.

Wskazana przez powoda okoliczność uzyskania zaskarżonego tytułu wykonawczego w drodze przestępstwa, z uwagi na enumeratywne wyliczenie przesłanek dopuszczających powództwo dłużnika o pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności nie może stanowić podstawy do uwzględnienia niniejszego powództwa. Okoliczność uzyskania rozstrzygnięcia sądowego w oparciu o dokument podrobionym, czy też przerobionym lub za pomocą przestępstwa może bowiem stanowić podstawę jedynie do wznowienia postępowania.

Odnosząc się z kolei do podniesionego przez powoda w toku postępowania zarzutu potrącenia, wskazać należy że oświadczenie o potrąceniu zostało złożone przez powoda już po wytoczeniu przedmiotowego powództwa. Wygaśnięcie zobowiązania powoda wobec pozwanego, gdyby faktycznie nastąpiło na skutek oświadczenia powoda o potrąceniu, mogłoby być skuteczną podstawa powództwa przeciwegzekucyjnego. Jednak w przedmiotowej sprawie zdaniem Sądu nie doszło do wygaśnięcia zobowiązania powoda wynikającego z nakazu zapłaty z dnia 29 grudnia 2005r. Pozwany zaprzeczył istnieniu wierzytelności powoda wskazanej w oświadczeniu o potrąceniu. Oświadczenie w przedmiocie potrącenia dotyczyło rzekomej wierzytelności powoda w stosunku do pozwanego wynikającej z częściowego niewykonania i z nienależytego wykonania w pozostałym zakresie, zobowiązania pozwanego wynikającego z umowy z dnia 10 kwietnia 2003r.

Wskazać w tym miejscu należy, że podstawę prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie XXV Nc 246/05 stanowiło ustalenie, że P.U.P (...) Sp. z .o.o. z siedzibą w S. wykonał należycie swoje zobowiązanie i należy mu się z tego tytułu zapłata w wysokości wskazanej w nakazie. Zgłoszone przez powoda w ramach niniejszego postępowania wnioski dowodowe mające wykazać skuteczność oświadczenia o potrąceniu wierzytelności , zmierzały więc w istocie do ustalenia okoliczności podważających prawomocne rozstrzygniecie Sądu w sprawie XXV Nc 246/05. Tymczasem powództwo oparte na podstawie art. 840 k.p.c. w żadnym wypadku nie może zmierzać do ponownej merytorycznej oceny sprawy prawomocnie już osądzonej. Co oznacza, iż podstawą tego żądania nie mogą być twierdzenia, czy też zarzuty, które powinny były być badane i oceniane w toku merytorycznego rozpoznania takiej sprawy ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 stycznia 2014 roku, sygn. akt I ACa 1236/13).

Reasumując, powód nie udowodnił istnienia okoliczności uzasadniających wytoczone powództwo co skutkowało jego oddaleniem.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty procesu pozwanego złożyła się kwota 3.600,00 zł kosztów zastępstwa procesowego oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.