Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XV C 328/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku XV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Weronika Klawonn

Protokolant : st.M. K.

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2017 r. na rozprawie

sprawy z powództwa L. K. (1)

przeciwko (...).J. Ś. (1)

o zapłatę

uznaje roszczenie powoda L. K. (1) za usprawiedliwione w zasadzie

UZASADNIENIE

Stanowiska stron

Powód L. K. (1) pozwem skierowanym przeciwko (...) (...) im. J. Ś. (2) w G. (dalej (...)) domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 105548 zł. 72 gr. z odsetkami. Pismem z 10 sierpnia 2017 r. powód rozszerzył powództwo domagając się zapłaty kwoty 113621 zł. 20 gr. (k.178)

Powód jako przedsiębiorca zawarł z pozwanym umowę, której przedmiotem była wzajemna współpraca stron w zakresie promowania tenisa stołowego w nawiązaniu do najlepszych tradycji (...). Na podstawie tej umowy pozwana zobowiązała się do udostępnienia powodowi w okresie trwania umowy (2013 – 2016):

- hali sportowej oraz zewnętrznych obiektów sportowych celem prowadzenia zajęć w dla dzieci i młodzieży w okresach wakacyjnych

- Domu Studenta dla zakwaterowania grup młodzieżowych w okresach wakacyjnych,

- sali sportowej do prowadzenia treningów w czasie roku szkolnego.

Powód zaś zobowiązał się m.in. do promowania (...) i przeprowadzenia szkolenia trenerów i instruktorów tenisa stołowego.

Umowa została zawarta na czas określony do 31 sierpnia 2016r. Strony w treści umowy nie przewidziały możliwości jej wypowiedzenia.

Powód w wykonaniu umowy (promowania (...)) przeprowadził cykl turniejów sportowych, obozy letnie (wakacyjna akademia (...)). Powód zawsze informował, w czyich obiektach prowadzone są wydarzenia. Reklamy tych wydarzeń były na stronach internetowych powoda oraz (...) Związku (...).

Powód prowadził także organizowane w obiektach pozwanego otwarte treningi tenisa stołowego.

Powód nie przeprowadził szkolenia trenerów i instruktorów tenisa stołowego wraz z Uczelnianym Centrum (...), gdyż pozwany nie przeprowadził skutecznego naboru na takie szkolenie.

Pozwana w pierwszym kwartale 2015 r. zwróciła się do powoda z propozycją podwyższenia cen określonych w cenniku, stanowiących załącznik do umowy. Natomiast 10 czerwca 2015 r. podczas spotkania stron pojawiła się propozycja podwyższenia także cen za miejsca noclegowe w Domu Studenta.

24 marca 2015 r. pozwana skierowała do powoda pismo, w którym wyraziła wolę zakończenia współpracy poprzez wypowiedzenie umowy ze skutkiem na dzień 30 kwietnia 2015. Jako podstawę swojego stanowiska pozwana wskazała art. 746 § 1 k.c. oraz brak realizacji zobowiązań powoda określnych w umowie tj. niepodejmowanie działań promocyjnych oraz niezorganizowanie szkolenia instruktorów i trenerów.

Później toczyły się jeszcze rozmowy pomiędzy stronami co do możliwości kontynuowania współpracy. Jednakże ostatecznie strony nie doszły do porozumienia.

Zdaniem powoda wypowiedzenie umowy, która została zawarta na czas określony i pozostawała zbliżona do umowy najmu było bezprawne. Dlatego też pozwany ponosi wobec powoda odpowiedzialność odszkodowawczą.

Powód nie mógł więc przeprowadzić wcześniej planowanych letnich obozów sportowych. Poniósł szkodę majątkową, której wyrównania domaga się w niniejszym procesie.

Pozwany (...) w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa.

Pozwany przyznał fakt zawarcia umowy. Jej celem nie miało być osiąganie zysków przez którąkolwiek ze stron, ale promocja tenisa stołowego poprzez określone umową działania. Z tego też względu pozwany zdecydował się na udostepnienie powodowi obiektów sportowych na wyjątkowo korzystnych dla powoda warunkach. Pozwanemu jako uczelni związanej z tradycją tenisa stołowego zależało na promocji tej dyscypliny sportu.

Powód nie wywiązał się ze swych obowiązków wynikających z umowy. W informacjach dotyczących wydarzeń organizowanych przez powoda pozwany pojawia się jedynie jako właściciel obiektów sportowych, na których te wydarzenia maja się odbywać. Nie zamieszczano logo pozwanego, ani też nie wskazywano na tradycje tenisa stołowego związane z (...).

Z uwagi na upływ czasu i zwiększone koszty utrzymania obiektów pozwany podjął decyzję o renegocjacji warunków umowy zawartej z powodem. Propozycje pozwanego nie spotkały się z akceptacją powoda, który zamierzał w dalszym ciągu korzystać z obiektów pozwanej praktycznie za darmo osiągając zyski z tytułu prowadzonej na nich działalności.

W związku z tym pismem z 24 marca 2015 r. pozwany wypowiedział umowę zawartą z powodem, powołując się na treść art. 746 k.c.

Pozwany przedstawił swoje stanowisko co do charakteru zawartej pomiędzy stronami umowy, wskazując, że pozostaje ona zbliżona do umowy zlecenia. Możliwe było więc jej wypowiedzenie przez pozwanego jako dającego zlecenie, co wyklucza odpowiedzialność pozwanego za szkodę.

Pozwany zakwestionował także wysokość wskazywanej przez powoda szkody oraz okoliczności faktyczne służącej jej ustaleniu.

Przesłanki wydania wyroku wstępnego:

Powód w pozwie wniósł o wydanie wyroku wstępnego z uwagi na złożony charakter szkody majątkowej stanowiącej zasadniczo utracone korzyści.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie tego wniosku.

W ocenie Sądu wniosek o wydanie wyroku wstępnego zasługiwał na uwzględnienie.

Sporna pomiędzy stronami pozostawała zarówno zasada odpowiedzialności jak i wysokość szkody.

Przesądzenie zasady odpowiedzialności pozwanego wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego dotyczącego:

- wykładni oświadczeń woli stron zawartych w umowie,

- ustalenia jej przedmiotu tj. świadczeń, do których w istocie strony, a w szczególności powód był zobowiązany

- wykonywania przez powoda świadczeń wynikających z umowy,

W świetle tych ustaleń należało ocenić dopuszczalność wypowiedzenia umowy.

Przesądzenie tych kwestii otwiera potrzebę badania zaistniałej po stronie powoda szkody, oraz jej związku z wypowiedzeniem umowy i zaprzestaniem przez pozwaną udostępniania powodowi obiektów sportowych. Ustalenie wysokości szkody wymaga natomiast przeprowadzenia postępowania dowodowego co do szeregu elementów składających się te korzyści, których powód nie uzyskał.

Sąd uznał zatem, że skomplikowany charakter przesłanek dotyczących samej zasady odpowiedzialności wymaga dokonania w tym przedmiocie prejudycjalnego rozstrzygnięcia podlegającego weryfikacji instancyjnej. Dlatego też zdecydował o wydaniu wyroku wstępnego na mocy art. 318 § 1 k.p.c.

Dowody

Postępowanie dowodowe dotyczące wykładni oświadczeń woli stron zawartych w pisemnej umowie wymaga weryfikacji szeregu okoliczności towarzyszących zawarciu umowy, wzajemnych relacji stron oraz celu umowy. W razie wystąpienia sporu na tle wykonania umowy strony niejednokrotnie wskazują na rozbieżne rozumienie jej postanowień oraz odmiennie definiują jej cel. Dlatego też Sąd w tym zakresie przeprowadził szereg dowodów osobowych przesłuchując świadków wskazanych przez strony oraz same strony.

Dowody z zeznań świadków T. M. (1) oraz T. M. (2) okazały się nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie objętym wyrokiem wstępnym. Osoby te nie brały udziały w rozmowach dotyczących zawarcia umowy. Świadkowie twierdzili jedynie, że powód nie wywiązywał się z umowy, gdyż nie promował uczelni. Swoje przekonanie opierali na faktach związanych z brakiem banerów reklamowych Uczelni podczas imprez realizowanych przez powoda.

Sąd analizował zeznania świadka O. K. (...). Przedstawił on swój punkt widzenia co do oczekiwań wobec powoda w związku zawartą umową – w kontekście działań innych znanych sportowców na rzecz uczelni. Przedstawił także swoją ocenę działań powoda w wykonaniu zobowiązań wynikających z umowy. Sąd oceniając wiarygodność zeznań świadka miał na uwadze to, że jest on osobą odpowiadającą za administrację i gospodarkę uczelni. Dlatego też zależało mu na przedstawieniu Sądowi treści umowy w ten sposób, aby można było określić, jakie obowiązki spoczywały na powodzie i czego zaniedbał w wywiązaniu się z nich. Sąd dał wiarę świadkowi co do tego, jakie oczekiwania mogły towarzyszyć przedstawicielom Uczelni przy zawieraniu umowy. Jednakże z zeznań nie wynika, aby zostały one wyraźnie zakomunikowane powodowi.

Sąd zasadniczo dał wiarę zeznaniom świadka A. K.. Przedstawiła ona w sposób wiarygodny kwestie związane z organizacją letnich obozów oraz inne działania w ramach Akademii (...). W ocenie Sądu nieco na wyrost prezentowała walory promocyjne tych przedsięwzięć.

Kluczowymi dla kwestii wykładni oświadczeń woli stron oraz przyczyn leżących u podstaw oświadczenia o wypowiedzeniu umowy były zeznania powoda oraz Rektora pozwanej (...) W. M..

Sąd zasadniczo dał wiarę zeznaniom powoda. W ocenie Sądu powód w sposób wiarygodny przedstawił okoliczności towarzszące zawarciu umowy. W szczególności dotyczyły one tego, że już od jesieni 2012 r. współpracował z (...), a sam dokument umowy został podpisany na kilka dni przed rozpoczęciem turnusów letnich obozów sportowych. Powód przedstawił cel umowy ze swojego punktu widzenia, mając jednak na uwadze realia świata sportowego. Powód nie starał się przypisywać sobie jakichś szczególnych przedsięwzięć związanych z promocją Uczelni, wskazując, że większość czasu spędzał na salach treningowych, a promocja miała wynikać z wykorzystania jego znanego nazwiska. Powód jednak w niepełny sposób przedstawił zasady jego funkcjonowania w ramach (...) oraz tło konfliktu z klubem – co, jak wynika z pozostałych materiałów, miało wpływ na wypowiedzenie umowy.

Analizie zostały poddane także zeznania Rektora pozwanej (...) W. M.. Sąd dał wiarę tym zeznaniom w zakresie dotyczącym okoliczności poprzedzających zawarcie umowy: długoletnia znajomość z powodem, powrót powoda na W., chęć „rewitalizacji” tenisa stołowego w G.. Pan Rektor precyzyjnie określił swoje oczekiwania (jako organu Uczelni) wobec powoda w związku z zawartą umową. Pokrywały się one częściowo z zapisami § 3 umowy. Jednakże doprecyzowanie celów umowy i wymagany sposób ich realizacji budził wątpliwości. Np. Rektor przedstawił cały szereg działań, które miał podjąć powód dla zorganizowania międzynarodowego eventu, podczas gdy z charakteru dotychczasowej działalności powoda nie wynikało jakiekolwiek doświadczenie w organizowaniu tego rodzaju imprez. Podobnie Rektor wskazywał na oczekiwane przedsięwzięcia związane z kursem trenerów. Tymczasem ostatecznie okazało się, ze podmiotem prowadzącym to szkolenie miała być (...). Rektor wskazywał także na zasadniczy cel, jakim było stworzenie drużyny tenisa stołowego, zdolnej osiągać sukcesy na światowym poziomie. To był cel co do którego obie strony pozostawały w swych zeznaniach zgodne, choć nie został on zapisany w umowie.

Sąd zapoznał się także z dokumentami przedłożonymi przez strony. Nie były one kwestionowane w zakresie prawdziwości. Dokumenty te miały charakter prywatnych.

Elementem podstawy faktycznej wyroku wstępnego stały się także okoliczności notoryjne – dotyczące osoby powoda L. K. (1), a także działalności W. M. oraz (...). Sąd opisał się na podstawie informacji zawartych na odpowiednich stronach (...).

W oparciu o tak przeprowadzone postepowanie dowodowe Sąd ustalił podstawę faktyczną wyroku wstępnego.

Podstawa faktyczna wyroku wstępnego.

Powód L. K. (1) (ur. (...)) jest absolwentem (...) w G., wielokrotnym medalistą mistrzostw świata i Europy w tenisie (...) Dwa razy uczestniczył w igrzyskach olimpijskich. Reprezentował m.in. (...) G.. Od 1991 r. zajmuje się szkoleniem. Jego podopieczni również odnosili sukcesy na arenie międzynarodowej. Powód był działaczem (...) Związku (...). Powód jest osobą rozpoznawalną w środowisku sportowym – w szczególności związanym z tenisem (...).

( okoliczność notoryjna)

Powód od kilku lat (od 2004r.) prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której wspólnie z żoną organizuje obozy sportowe dla młodzieży. Przez pewien czas przebywał za granicą i wówczas nie prowadził działalności. W 2012 r. powód wrócił z zagranicznego kontraktu i ponownie zamieszkał G.. Zarejestrował się w Urzędzie Pracy jako bezrobotny.

(Dowód: zeznania świadka A. K. - rozprawa 20.10.17 adn. 00:03:1, zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 00:28:45,

W tamtym czasie od 2010 funkcję rektora (...) zajmował W. M., który w styczniu 2012r. został wybrany na kolejną kadencję. W. M. znał osobiście powoda L. K. (1). Obaj w przeszłości byli zawodnikami (...) oraz studentami (...) w G.. Obaj byli związani z tenisem stołowym. W. M. był wcześniej wiceprezesem (...) Związku (...).

( okoliczność notoryjna - wydruk ze strony (...) k. 37 i nast., , zeznania rektora W. M. – rozprawa 20 października 2017 r.)

(...) oraz (...) podejmują w różnych formach organizacyjnych współpracę z absolwentami Uczelni oraz zawodnikami Klubu, którzy osiągnęli sportowy znaczący sukces. Współpraca ta ma służyć promowaniu Uczelni oraz Klubu przez osoby rozpoznawalne w świecie sportu. Dzięki zaangażowaniu znanych sportowców Uczelnia i Klub pozyskują sponsorów, możliwość organizowania ogólnokrajowych lub międzynarodowych imprez. Wzrasta przez to prestiż instytucji, a co za tym idzie dochody.

(dowód: zeznania świadka O. B. – rozprawa 18 października 2017 r. adn.00:04:42, adn.00:56:56)

Powód skontaktował się z prof. W. M. i prowadził z nim rozmowy dotyczące „rewitalizacji” tenisa (...) w G.. Strony poszukiwały formuły współpracy. W rozmowach poprzedzających podpisanie umowy W. M. wskazywał, że sytuacja finansowa klubu (...) jest trudna i nie może zapewnić powodowi odpowiedniej do rangi jego nazwiska gratyfikacji. Dążeniem obu stron było stworzenie takiej drużyny w ramach (...), która byłaby w stanie zdobywać najwyższe trofea w rywalizacji międzynarodowej. Powód miał gwarantować szkolenie zawodników na najwyższym światowym poziomie. Poza tym wiadomo było, że stworzenie drużyny osiągającej sukcesy wysokiej rangi wymaga pieniędzy. Powód był przekonany, że oferuje swoje nazwisko poprzez pracę w (...). Samo jego nazwisko jako osoby współpracującej z Uczelnią miało być „wartością dodaną”. Między innymi udział powoda w jakichś imprezach sportowych miał ułatwić pozyskanie sponsorów poprzez nobilitację imprezy. Samą organizacją imprez, czy eventów miała się zająć Uczelnia lub Klub (...). Uczelnia dysponowała odpowiednimi strukturami organizacyjnymi i zapleczem – m.in. Uczelnianym Centrum (...). Rektor z kolei oczekiwał, że powód korzystając ze swego autorytetu i podejmując intensywne starania, uzyska pozwolenie od (...) na organizację ogólnopolskich imprez wysokiej rangi w tenisie stołowym w G. na obiektach Uczelni.

Dla Rektora Uczelni istotnym elementem współpracy było także szkolenie trenerów w ramach Uczelnianego Centrum (...), gdyż od szeregu lat tego rodzaju szkolenia odbywały się w innych ośrodkach akademickich i klubowych. To miał być pierwszy krok do przyciągnięcia środowiska tenisa stołowego do (...).

Rektor oczekiwał także, że powód organizując obozy sportowe, wyraźnie będzie wskazywał, że są organizowane one we współpracy z (...).

(Dowód: zeznania świadka O. B. – rozprawa 18 października 2017 r. adn. 00:10:33, zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 00:28:45; adn. 00:37:42, adn. 00:42:00, zeznania rektora W. M. – rozprawa 20.10.17 adn. 01:23:52, 01:38:10, 01:44:09)

Powód od jesieni 2012 r. prowadził nieodpłatnie treningi tenisa stołowego w (...), następnie otrzymywał wynagrodzenie w kwocie ok. 800 zł. miesięcznie finansowane z grantów z Urzędu Miasta G.. W ramach tego powód prowadził treningi w wymiarze 4-6 godzin dziennie.

(Dowód: zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 00:34:35)

Powód by zainteresowany miejscem na prowadzenie letnich obozów sportowych - z bazą noclegową oraz salami na treningi. Wznowił wcześniejszą działalność gospodarczą ( Akademia (...)) której przedmiotem było organizowanie obozów sportowych, uczęszczał na odpowiednie kursy i otrzymał dofinansowanie z UE. Formą gratyfikacji dla powoda za jego działalność w (...) miała być możliwość organizowania obozów na terenie pozwanej uczelni – przy promocyjnych stawkach za noclegi i sale treningowe. Z drugiej strony obozy miały zainteresować młodzież tenisem stołowym oraz nauką w (...), względnie treningami w ramach (...).

(Dowód: Zeznania świadka A. K. – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 00:07:49, Zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20.10 2017 r. adn. 00:36:41 i nast.)

Od marca 2013 r. powód w ramach swojej działalności gospodarczej organizował grupy na obozy letnie. W tym czasie trwały dalej jego rozmowy z K. Uczelni O. B. oraz Rektorem. Był też poruszany temat szkoleń dla trenerów. Nie były omawiane szczegóły. Przedmiotem negocjacji były także stawki za noclegi i wynajem hali. Przedstawiano plany dotyczące stworzenia drużyny ligowej.

(Dowód: zeznania świadka A. K. – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 00:10:25, Zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20.10 17. A.. 01:05:21, zeznania świadka O. B. – rozprawa 17 października 2017 r. adn. 00:10:33,

W dniu 17 czerwca 2013 r. (tj. na krótko przed rozpoczęciem pierwszego turnusu obozów) ostatecznie strony podpisały umowę. Powód zawierał ją jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Akademia (...). Teks umowy przygotowali pracownicy pozwanej.

Strony wskazały, że przedmiotem umowy jest „wzajemna współpraca w zakresie promowania tenisa stołowego w nawiązaniu do najlepszych tradycji (...). Pozwana zobowiązała się do udostępnienia hali sportowej oraz Domu Studenta po cenach preferencyjnych w okresach letnich 2013 – 2016., oraz sali sportowej w obiekcie (...) w okresie roku szkolnego dla prowadzenia treningów sportowych tenisa stołowego.

Noclegi w Domu Studenta obejmowały 150 miejsc w cenie po 8 zł. za osobę. Ponadto (...) miała udostępnić w miarę możliwości wszystkie zewnętrzne obiekty w zryczałtowanej cenie 1000 zł. brutto miesięcznie.

Z kolei powód zobowiązał się do „promowania (...). Ponadto postanowiono, że Akademia (...) wraz z Uczelnianym Centrum (...) przeprowadzi szkolenie trenerów i instruktorów tenisa stołowego. Akademia miła także przygotować eventy międzynarodowe i krajowe promujące tenis stołowy.

Umowa została zawarta na czas określony do 31 sierpnia 2016 r. Umowa nie zawierała postanowień dotyczących możliwości i sposobu wcześniejszego rozwiązania stosunku prawnego.

(Umowa z 17 czerwca 2013 r. k. 22 i nast.)

Część treningów na terenie (...) było prowadzonych przez powoda w ramach Akademii (...). Część zaś w ramach działalności (...). Zawodnicy opłacali składki, które stanowiły dochód (...). Niektóre zajęcia (dla weteranów), szczególnie wieczorne odbywały się w ramach Akademii (...). Powód do końca 2014 r. miał być Trenerem Głównym Sekcji Tenisa Stołowego (...).

(Dowód: zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 00:53:30, pismo z 9 października 2014 r. k. 214,

Powód już od marca 2013 r. (a zatem jeszcze przed podpisaniem umowy) organizował cykl pod nazwą „(...) L. K. (1)” adresowanych do dzieci i młodzieży. Byli tam również zawodnicy z krajów nadbałtyckich. Rektor otrzymał informacje, że osoby te nie przyjeżdżały, aby wziąć udział w turniejach, lecz aby wziąć udział w odpłatnych zajęciach L. K. (2). Współorganizatorem imprezy był (...) oraz (...). Impreza była finansowana z grantu uzyskanego przez (...). Rozgrywki odbywały się raz w miesiącu na terenie obiektów (...). Na plakatach znalazły się informacje o współorganizatorach imprezy. Turnieje nie odpowiadały imprezom tej rangi, jakich oczekiwała Uczelnia.

(Dowód: zeznana świadka A. K. - rozprawa 20 października 2017 r. adn. 00:10:25, informacja ze strony internetowej : (...) L.-K.-szuka-nastepcow-turniej-imp362535.html , wydruk ze strony (...) k. 31 i nast.), zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017 r. adn.01:00:18, zeznania W. M. – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 02:04:18 i nast.

Powód w ramach Akademii (...) w sezonie letnim 2013 oraz 2014 organizował obozy letnie dla dzieci i młodzieży. Rekrutacja uczestników obozu odbywała się miedzy innymi przez stronę internetową Akademii (...) oraz (...) Związku (...). Wskazywano, że zakwaterowanie i treningi będą miały miejsce w obiektach (...). Pozwana uczelnia nie występowała jednak jako współorganizator obozów. W obozach brały udział także dzieci z zagranicy.

(Dowód: zeznania świadka A. K. rozprawa 20 października 2017 r. 00:25: 12, zeznania powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017 r. adn. 01:12:54 , wydruk ze strony (...) k. 25)

Powód był zaproszony na uroczystość 45-lecia Uczelni. Brał w niej udział razem w Rektorem W. M.. Powód nie odmawiał zaproszeniom ze strony Uczelni. Powód organizował także bezpłatne treningi tenisa stołowego w ramach Akademii (...). Zajęcia odbywały się na obiektach pozwanej, o czym informowano w mediach.

(Dowód: zeznania Rektora W. M. – rozprawa 20 października 2017, wydruk ze strony trójmiato.pl k. 34,

W 2013 r. powód prowadził z przedstawicielami pozwanego z Uczelnianego Centrum (...) na temat szkoleń dla trenerów. Powód oferował możliwość prowadzenia szkoleń. Natomiast oczekiwał od Uczelni, że zajmie się naborem chętnych. Powód wychodził z założenia, że Uczelnia dysponuje możliwościami organizacyjnymi, aby taki nabór przeprowadzić. W szczególności w (...) funkcjonowała jednostka zajmująca się szkoleniami tj. Uczelniane Centrum (...). Kurs miał być formalnie prowadzony przez Uczelniane Centrum (...). Umowy z trenerami oraz z uczestnikami kursu zawierałaby (...). Rolą powoda było zasadniczo wskazanie wytycznych do organizacji kursu: tj. kto i na jakich zasadach ma uczestniczyć w kursie, ile kurs miałby trwać i jaki byłby jego program oraz jakie uprawnienia można by uzyskać, Po tych spotkaniach z przedstawicielami Centrum (...) powód stwierdził, że prowadząc treningi „nie ma głowy” do przygotowania programu kursu dla trenerów i wytycznych dla jego organizacji. Poinformował, że ma się tym zająć J. M., który na zlecenie prowadził zajęcia z tenisa stołowego. Jednakże J. M. ostatecznie nie podjął się przygotowania kursu.

(Dowód: zeznania rektora W. M. – rozprawa 20 października 2017 r. 01:52:20, zeznania świadka O. B. – rozprawa 18 października 2017 r. – adn. 00:30:25 i nast., adn. 00:43:37 i nast.,

Rektor W. M. od września 2014 r. został prezesem (...). Wówczas uzyskał informacje o skargach rodziców zawodników (...) na działania powoda L. K. (1) jako trenera sekcji tenisa stołowego. Skargi dotyczyły między innymi tego, że powód miał pobierać dodatkowe opłaty za treningi z zawodnikami. W dniu 22 września 2014 r. do kierownictwa (...) zostało złożone pismo, w którym rodzice zawodników domagali się: rozdzielenia godzin treningów sekcji tenisa stołowego (...) z treningami prowadzonymi w ramach Akademii (...), zmiany osoby trenera głównego sekcji, wyłączności w korzystaniu z sali sportowej podczas treningów. Zarzucano, że w czasie przeznaczonym na treningi zawodników (...) powód prowadzi także treningi w ramach swojej Akademii (...). Prezydium (...) rozważało rozwiązanie współpracy z powodem. Postanowieniem z 3 marca 2015 r. zawieszono współpracę z L. K. (1)

(Dowód: zeznania świadka O. B. – rozprawa 18 października 2017 r. adn. 00:28:08, zeznania Rektora W. M. rozprawa 20 października 2017 r. 02:05:39, zeznania powoda – rozprawa 20 października 2017 r. and 00:58:04, wniosek z 22 września 2014 r. k. 217, postanowienie z 15 marca 2015 r. k. 218)

(...) funkcjonowała w trybie naprawczym. Miała obowiązek szczegółowego sprawozdawania kwestii finansowych. Jesienią 2014 r. Przedstawiciele Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeprowadzili kontrolę m.in. zawartej między stronami umowy. Zwrócili uwagę na niskie stawki wynajmu pomieszczeń noclegowych oraz hali sportowej. Władze uczelni w wyjaśnieniach wskazywały, ze powód miał dostarczyć stoły do gry w tenisa stołowego o wartości 100000 zł. , przeprowadzić szkolenie trenerów i instruktorów, a (...) zyska na tym kontrakcie. Władze uczelni kontaktowały się także z powodem informując o kontroli oraz o konieczności dostarczenia stołów i organizacji kursu dla trenerów. Wówczas wrócono do rozmów z Uczelnianym Centrum (...) na temat kursów. Rektor rozważał z K. podwyższenie stawki za najem pomieszczeń, o czym także informowano powoda.

(Dowód: zeznania świadka O. B. -rozprawa 17 października 2017 r. adn. 00:52:16 i nast., zeznania Rektora W. M. – rozprawa 20 października 2017 r. 02:11:15 i nast., zeznana powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017r. adn 00:55:14

Powód rzeczywiście dostarczył stoły do uczelni, jednakże zabrał je po zakończeniu współpracy z pozwaną.

(Dowód: zeznania Rektora W. M. – rozprawa 20 października 2017 r adn. 02:12:24)

Powód deklarował możliwość wyrażenia zgody na zmianę stawki za wynajem miejsc noclegowych i sali sportowej. Wiosną 2015 r. przesłał harmonogram zapotrzebowania S. na sezon letni 2015 r.

(Dowód: zeznana powoda L. K. (1) – rozprawa 20 października 2017r. adn 00:55:14)

Powód w ramach Akademii (...) czynił przygotowania do przeprowadzenia obozów letnich również w sezonie 2015 r. Przedstawił ofertę na stronie (...).

(wydruk ze strony (...) k. 27,i nast.,

Pismem z 24 marca 2015 r. pozwana powołując się na dyspozycję art. 746 § 1 k.c., wskazując na brak realizacji ze strony powoda zobowiązań określonych w § 3 ust.1 i 2 umowy (tj. brak działań promujących (...) oraz nieprzeprowadzenie szkoleń trenerów i instruktorów tenisa stołowego wraz z (...)) złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy ze skutkiem na 30 kwietnia 2015 r.

(okoliczność bezporna: oświadczenie k. 36)

Powód w późniejszej korespondencji zakwestionował skuteczność tego oświadczenia.

(pismo powoda z 9 kwietnia 2015 r. k. 39)

Powód w sezonie letnim 2015 r. zmienił miejsca obozu sportowego i zorganizował go w L..

(okoliczność bezsporna).

Podstawa prawna wyroku wstępnego

W ocenie Sądu żądanie powoda jest usprawiedliwione w zasadzie.

Powód żądanie zapłaty wywodzi z odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego w związku z bezprawnym wypowiedzeniem umowy. Weryfikacja zgodności z prawem wypowiedzenia zawartej pomiędzy stronami umowy wymaga:

- treści stosunku prawnego (praw i obowiązków) stron poprzez dokonanie wykładni zawartych w umowie oświadczeń woli,

- czy powód spełniał świadczenia wynikające z umowy

- czy pozwany był uprawniony do wypowiedzenia umowy

Tak określona istotna sprawy stanie się przedmiotem dalszych rozważań Sądu.

Treść łączącego strony stosunku prawnego.

Zgodnie z art. 56 k.c. czynność prawna wywołuje skutki nie tylko w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Kluczowym dla wyznaczeniu skutków czynności prawnej dla treści kształtowanego przez nią stosunku cywilno-prawnego pozostają oświadczenia woli stron. W dalszej kolejności należy brak pod uwagę przepisy ustaw oraz normy społeczne i zwyczaje.

Analiza dokumentu umowy stron niniejszego postępowania pozwala w sposób oczywisty stwierdzić, że obowiązki powoda (w przeciwieństwie do obowiązków pozwanego) zostały w niej określone dalece nieprecyzyjnie. Sama lektura treści umowy nie daje odpowiedzi na pytanie co do tego, jakie konkretnie obowiązki przyjął na siebie powód, uzyskując możliwość wynajmu pomieszczeń pozwanego na wyjątkowo korzystnych warunkach. Dlatego też niezbędne jest dokonanie wykładni oświadczeń woli stron zawartych w umowie.

Zgodnie zaś z art. 65 § 1 k.c. oświadczenie woli należy tłumaczyć tak, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Jednocześnie, w myśl art. 65 § 2 k.c., w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Sąd w pierwszej kolejności badał zamiary (interesy stron) przy zawieraniu umowy oraz jej cel- weryfikując, czy dla obu stron pozostawał on zgodny.

Sąd miał na uwadze, że sama idea współpracy zrodziła się u dwóch osób (powoda oraz Rektora Uczelni) ściśle związanych z tenisem stołowym i zainteresowanych jego rozwojem. Osoby te znały realia świata sportowego i przesłanki skuteczności określonych przedsięwzięć związanych z promocją i rozwojem danej dziedziny sportu. Rektor Uczelni miał także doświadczenie zaangażowania innych znanych sportowców na rzecz Uczelni. Tekst umowy został przygotowany przez pozwanego – dysponującego prawnikami współpracującymi z Uczelnią. Mimo to obowiązki obciążające powoda nie zostały opisane w sposób możliwy do wyegzekwowania. Nie przewidziano też możliwości wcześniejszego wypowiedzenia umowy. Podpisanie tekstu umowy nastąpiło na kilka dni przed rozpoczęciem pierwszego turnusu letnich obozów, zatem to po powodowi zależało na formalizacji stosunku prawnego. Powód w momencie podpisania umowy już od wielu miesięcy prowadził zajęcia trenerskie w (...), a od marca 2013 r. organizował cykl turniejów dla dzieci i młodzieży i umieszczał na plakatach logo Uczelni. Powód już wcześniej organizował letnie obozy sportowe i miał orientację co do warunków opłacalności tego przedsięwzięcia. W 2012 r. powód nie miał innych propozycji współpracy.

Celem dalekosiężnym, jaki przyświecał obu stronom, o czym zgodnie zeznały, a co nie zostało wprost wyrażone w tekście umowy, była „rewitalizacja” tenisa stołowego w (...) poprzez stworzenie drużyny zawodników mających realne możliwości osiągania sukcesów na arenie międzynarodowej. Z jednej strony miało temu służyć osobiste zaangażowanie powoda L. K. (1) w prace klubu poprzez prowadzenie treningów (co czynił już przed formalnym podpisaniem umowy). Z drugiej natomiast sam fakt współpracy (...) oraz Uczelni z powodem, jako osobą znaną w środowisku sportowym miał ułatwić nabór dzieci i młodzieży na szkolenia, organizację imprez o zasięgu międzynarodowym i ogólnokrajowym pozostających pod patronatem (...) Związku (...) i dalej utrwalenie wizerunku (...) oraz (...) jako podmiotów związanych z tenisem stołowym na światowym poziomie.

Rektor pozwanej Uczelni oczekiwał aktywnego zaangażowania powoda w nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów niezbędnych do przeprowadzenia tego rodzaju imprez na obiektach pozwanej (...). Powód natomiast na pierwszym planie stawiał swoje zaangażowanie w działalność trenerską. Nie zamierzał natomiast zajmować się bezpośrednio ani uzyskaniem zgody (...) na zorganizowanie imprezy w G., ani tym bardziej techniczną stroną organizacji przedsięwzięcia. Nie miał w tym zakresie ani doświadczenia, ani tez odpowiednich narzędzi. Liczył na to, że sam udział jego osoby w danym przedsięwzięciu przyczyni się do jego nobilitacji i ułatwi organizację. W tym zakresie zamiary i oczekiwania stron nie pozostawały zgodne. Uczelnia nie sprecyzowała, o jakiego rodzaju imprezy konkretnie chodzi, w jakim okresie miałyby mieś miejsce oraz na czym miałaby polegać rola powoda w ich organizacji. Powód nie przedstawił, jakie ma możliwości w zakresie technicznej organizacji imprez.

Brak zgodnego zamiaru stron umowy co do organizacji imprez nakazuje poszukiwać kryteriów obiektywnych dla dokonania wykładni oświadczenia woli stron w tym zakresie.

To strona pozwana dysponując odpowiednim zapleczem przygotowywała tekst umowy. Dokument został podpisany w momencie, w którym powód już prowadził określonego rodzaju działalność na obiektach pozwanej i zbliżał się czas rozpoczęcia letnich obozów. Obie strony wiedziały, jakie czynności są niezbędne dla zorganizowania imprezy wysokiej rangi na obiektach (...). Te okoliczności sprawiają, że zdaniem Sądu nie można obciążać powoda oczekiwaniami pozwanego co do zorganizowania międzynarodowych eventów. W czerwcu 2013 r. strona pozwana miała już świadomość tego, że powód zajmuje się głównie treningami. Nie ma doświadczenia w organizowaniu dużych imprez. Mógł jedynie poprzez swoją osobę nobilitować określone przedsięwzięcie i ułatwić jego organizację.

Z treści umowy w żaden sposób jednak nie wynikało, że powód ma obowiązek wskazywać pozwaną jako współorganizatora obozów letnich Akademii (...) – tym bardziej, ze pozwana jedynie udostępniała po preferencyjnej cenie obiekty noclegowe i sportowe.

Postanowienia umowy dotyczyły także organizacji przez Akademię (...) we współpracy z Uczelnianym Centrum (...) szkolenia trenerów i instruktorów. Jak ustalono formalnie prowadzący szkolenia mieli być zatrudnieni przez Uczelnię. Również uczestnicy szkolenia mieli zawierać umowę i płacić na rzecz Uczelni. Rolą powoda było natomiast ułożenie programu szkolenia, ustalenie, jakiego rodzaju kwalifikacjom miałoby ono służyć oraz ewentualnie wskazanie osób prowadzących szkolenie. Powód nie miał narzędzi organizacyjnych dla przeprowadzenia rekrutacji. Mógł jedynie rozpowszechnić informacje o organizacji kursu drogą nieformalną i zamieścić ogłoszenie na swej stronie. Uczelnia dysponowała odpowiednią komórką organizacyjną, która mogła przyjmować zapisy na kurs – tym bardziej, że to ona miała być stroną umów z uczestnikami kursu.

Ani Uczelnia ani (...) nie miały możliwości zapłaty powodowi wynagrodzenia adekwatnego do jego kwalifikacji. Rolę gratyfikacji miała pełnić możliwość zorganizowania w obiektach (...) letnich obozów sportowych oraz treningów Akademii (...), które przynosiłyby dochód powodowi. Udostępnienie Sali sportowej na treningi w ciągu roku szkolnego miało nastąpić nieodpłatnie.

Umowa stron miała niewątpliwie charakter wzajemny. Świadczeniu pozwanego odpowiadały świadczenia powoda, choć sposób ich spełnienia nie został precyzyjnie określony.

W ocenie Sądu zawarta pomiędzy stronami umowa, o przyjętej w drodze wykładni treści oświadczeń była umową nienazwaną mająca w sobie elementy umowy o świadczenie usług podobnych do zlecenia oraz umowy najmu. Tworzyła stosunek prawny o charakterze ciągłym terminowym. Zobowiązania ciągłe (trwałe) polegają na tym, że przez cały czas ich istnienia spełniane jest świadczenie, a interes wierzyciela zaspokojony jest nie przez wygaśnięcie zobowiązania, ale właśnie przez jego istnienie (zob. szerzej G. T. , Sposoby, s. 69 i n.). Co do zasady taki stosunek prawny wygasa z upływem terminu określonego w umowie, chyba że strony postanowią o możliwości wcześniejszego wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku prawnego. W przypadku zobowiązań ciągłych terminowych ustawodawca niekiedy ogranicza możliwość ich wypowiedzenia chronić trwałość stosunku prawnego.

Ocena prawna umowy w kontekście dopuszczalności wypowiedzenia

Z uwagi na zawarte w umowie stron elementy umowy o świadczenie usług oraz elementy umowy najmu należy rozważyć, czy przyjęte przez ustawodawcę ograniczenia dotyczące wypowiadania tych umów mogą znaleźć zastosowanie także w odniesieniu do stosunku łączącego strony.

W myśl art. 746 § 1 k.c. dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ren poczynił w celu należytego wykonania zlecenia: w razie odpłatnego zlecenie obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie cześć wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę.

Przepis ten chroni więc przyjmującego zlecenie, który swoje usługi świadczył na rzecz dającego zlecenie odpłatnie – nakazując zapłatę należnego wynagrodzenia i pokrycia szkody, jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu. Dający zlecenie może więc zakończyć stosunek zlecenia, ale winien ponieść koszty co najmniej ekwiwalentu należnego przyjmującemu zlecenie.

Zawarta pomiędzy stronami umowa nie poddaje się ocenie co do ekonomicznej ekwiwalentności świadczeń stron. Strona pozwana przy zawieraniu umowy nie kalkulowała konkretnych zysków mogących wynikać ze współpracy z powodem – a przynajmniej nie wykazała na jakie zyski mogła liczyć. O takim sposobie myślenia świadczy chociażby to, że pozwany dopiero na skutek kontroli z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego próbował doszukać się ekwiwalentności świadczeń poprzez wskazanie na obowiązek powoda dostarczenia stołów do gry w tenisa stołowego. Niewątpliwie jednak zobowiązanie miało jednak charakter odpłatny – formą gratyfikacji była możliwość korzystania z bazy lokalowej pozwanego po dalece preferencyjnych stawkach. To świadczenie ze strony pozwanego stanowiło wynagrodzenie powoda. W tym wyrażały się ujęte w umowie elementy najmu. Uprawnienia najemcy do korzystania z lokalu przez określony czas są szczególnie przez ustawodawcę chronione. Ustawodawca w zasadzie nie przewiduje możliwości wypowiedzenia najmu lokalu zawartej na czas oznaczony. Dotyczy ona jedynie zwłoki z zapłatą czynszu za co najmniej dwa pełne okresy płatności. (art. 672 k.c.).

Oznacza to, że prawo do korzystania z lokalu o charakterze odpłatnym podlega szczególnej ochronie. Wiąże się ono bowiem ze szczególnymi interesami ekonomicznymi i osobistymi najemcy związanymi z korzystaniem z lokalu. Pozbawienie najemcy możliwości korzystania z lokalu wywołuje najczęściej nie tylko skutki w sferze tego prawa, ale łączy się z innymi dalej idącymi skutkami np. w sferze działalności gospodarczej, możliwości wywiązania się z innych umów przez najemcę.

Sąd przesądzając o tym, czy pozwanemu w świetle treści umowy przysługiwało prawo do jej wypowiedzenia musiał zważyć interesy pozwanego jako dającego zlecenie oraz powoda jako przyjmującego zlecenie i jednocześnie najemcę lokalu, w którym miał prowadzić działalność gospodarczą.

Dopuszczalność wypowiedzenia umowy w świetle jej wykonania

W ocenie Sądu interes powoda należy uznać za przeważający. Pozwany mógł być niezadowolony ze sposobu wykonania umowy przez powoda. W szczególności dochodziły do niego skargi dotyczące działań powoda w ramach (...), powód nie podjął dostatecznych starań dla ustaleniu programu szkolenia trenerów, nie angażował się dostatecznie (w ocenie pozwanego) w promocję tenisa stołowego jako dyscypliny wiodącej w (...) oraz (...). Skoro jednak zasadniczą gratyfikacją powoda miała być możliwość korzystania z obiektów pozwanej dla zorganizowania obozów letnich, to należy mieć na względzie szczególną ochronę powoda jako najemcy lokalu. Pozbawienie powoda możliwości korzystania z bazy lokalowej w okresie wakacyjnym praktycznie pozbawiało go znacznej części gratyfikacji za zaangażowanie w (...).

Zasadniczym asumptem do modyfikacji postanowień umowy w zakresie stawek najmu oraz podjęcia przez pozwanego działań zmierzających do egzekucji jej wykonania przez powoda była dopiero przeprowadzona w 2014 r. kontrola Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zwrócono wówczas uwagę na to, że treści umowy nie wynika ekwiwalentność świadczeń obu stron. Dopiero ów zewnętrzny nacisk zmusił stronę pozwaną do przyjrzenia się przedsięwzięciom promocyjnym powoda oraz intensywniejszych rozmów na temat kursu trenerów. W tamtym czasie również ujawniły się problemy z działalnością powoda w (...), kiedy została złożona skarga rodziców. Jednakże niemal do momentu wypowiedzenia pozwany korzystał z usług powoda, nie informując o zamiarze wypowiedzenia umowy. Dlatego też dokonanie wypowiedzenia dopiero w marcu 2015, kiedy już rozpoczęto nabór na letnie turnusy, w ocenie Sądu stanowi dodatkową, nieproporcjonalną dolegliwość dla powoda.

Sąd uznał zatem, że pozwany w świetle postanowień umowy oraz sposobu jej wykonania przez powoda nie był uprawniony do jej wypowiedzenia i odmowy udostępnienia pomieszczeń na sezon letni. To działanie nie było zgodne z umową i w świetle art. 471 k.c. skutkuje odpowiedzialnością odszkodowawczą pozwanego.

Dlatego też Sąd uznał żądanie powoda za usprawiedliwione w zasadzie.