Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 436/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 23 listopada 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Vogt (spr.)

Sędziowie:

SSO Henryk Haak

SSR del. Małgorzata Wawrzonowska

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2017r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. W.

przeciwko (...) S.A. V. (...)

z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda P. W.

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 28 kwietnia 2017r. sygn. akt I C 211/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok i nadaje mu następujące brzmienie:

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda P. W. kwotę 25.340 zł (dwadzieścia pięć tysięcy trzysta czterdzieści) wraz z odsetkami:

a.  ustawowymi, z tym że od dnia 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości nie przekraczającej w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 6000 zł od dnia 19 września 2014 r. ,

- od kwoty 1340 zł od dnia 19 września 2014 r. ,

b.  ustawowymi za opóźnienie w wysokości nie przekraczającej w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi;

- od kwoty 18.000 zł od dnia 22 lutego 2017 r.,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu tytułem części nieuiszczonych wydatków 527 zł,

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2450 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1400 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Henryk Haak SSO Wojciech Vogt SSR del. Małgorzata Wawrzonowska

UZASADNIENIE

Powód P. W. skierował do tut. Sądu żądanie zasądzenia od pozwanego (...) S.A. V. (...) z/s w W. kwoty 6000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w związku ze zdarzeniem z dnia 4 grudnia 2 3r. wraz z r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 19 września 2014r. do dnia zapłaty oraz kwoty l.340,00zł tytułem kosztów leczenia powypadkowego wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 19 września 2014r. do dnia zapłaty, a ponadto ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za wszelkie skutki zdarzenia z dnia 4 grudnia 2013r. oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W piśmie procesowym z dnia 22 lutego 2017r. powód rozszerzył żądanie zadośćuczynienia o kwotę 18.000 zł do kwoty 24.000zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 18.000,00zł od daty jakościowej zmiany powództwa do dnia zapłaty.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów.

Sąd Rejonowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2017 r. zasądził od pozwanego (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda P. W. kwotę 15.340 zł wraz z odsetkami:

a.  ustawowymi, z tym że od dnia 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości nie przekraczającej w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 6000 zł od dnia 19 września 2014 r. ,

- od kwoty 1340 zł od dnia 19 września 2014 r. ,

b.  ustawowymi za opóźnienie w wysokości nie przekraczającej w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi;

- od kwoty 8.000 zł od dnia 22 lutego 2017 r.,

Oddalił powództwo w pozostałej części i orzekł o kosztach postępowania.

Apelację do tego rozstrzygnięcia złożył powód zaskarżając wyrok w części tj. w pkt. 1 i 2 wyroku oddalającego powództwo powyżej zasądzonej kwoty 14 000,00 złotych, tj. co do kwoty 10 000,00 tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 lutego 2017 roku do dnia zapłaty; pkt. 3 i 4 odnośnie kosztów.

Zarzucił naruszenie prawa materialnego – art. 445 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 14 000,00 złotych tytułem zadośćuczynienia i uznanie za kwotę stosowną w rozumieniu tego przepisu w odniesieniu do całokształtu zebranego materiału dowodowego nie jest uzasadnione, dlatego należy uznać, że wypłacone dotychczas kwot tytułem zadośćuczynienia są nieadekwatne do rozmiaru doznanej krzywdy przez powoda.

W oparciu o te zarzuty wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i zasądzenie dalszej kwoty 10.000 zł ze wskazanymi odsetkami i zmianę orzeczenia o kosztach postępowania.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Rację ma skarżący, że zasądzona kwota zadośćuczynienia jest rażąco niska.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że w wyniku wypadku drogowego powód doznał skręcenia kręgosłupa szyjnego w mechanizmie „smagnięcia biczem”. Uraz ten pozostaje w związku przyczynowo – skutkowym z tym zdarzeniem. Na powstanie urazu, jego rozmiar, czas trwania leczenia nie miały wpływu inne schorzenia. . Uraz ten nie wymagał opieki osób trzeciej. Nie jest możliwe pełne wyzdrowienie powoda, będzie on okresowo odczuwał dolegliwości, które winny być konsultowane z lekarzem. Doznany uraz będzie powodował u powoda w przyszłości powstanie dużo wcześniej zmian zwyrodnieniowych, które będą dawały dolegliwości. Powód w związku ze zdarzeniem doznał procentowego uszczerbku na zdrowiu w rozmiarze 10%.

Należy podkreślić, że dolegliwości, które odczuwał powód, zakres cierpień fizycznych i psychicznych, a przede wszystkim trwałość skutków wypadku - uwzględniając młody wiek powoda – i przewidywane późniejsze komplikacje w stanie zdrowia polegające na wystąpieniu u niego dużo wcześniej zmian zwyrodnieniowych uzasadniają przyjęcie, że odpowiednią kwotą zadośćuczynienia będzie kwota znacznie wyższa od przyznanej mu przez Sąd I instancji i dlatego należy uznać, że kwota 25.000 zł (uwzględniając kwotę 1000 zł wypłaconą przez pozwanego) jest kwotą umiarkowaną.

Obecnie w orzecznictwie coraz częściej pojawia się śmiałość, z jaką strony postępowania i same sądy odwołują się do procentowych rozmiarów uszczerbku na zdrowiu oraz kwot pieniężnych, które powinny – w ich ocenie – odpowiadać procentowemu uszczerbkowi na zdrowiu. Do wskazanych przeliczników odwołują się strony postępowania, formułując swoje roszczenia procesowe. Podobnie sądy w sposób wyraźny lub dorozumiany wskazują na przyjmowane przez siebie przeliczniki, niekiedy sugerując ich obiektywny, powszechny charakter. W niektórych sprawach sądy po uwzględnieniu powództwa, odwołują się do wymienionych przeliczników, by uzasadnić, że zasądzona kwota ma umiarkowanych charakter. Powyższą tendencje uznaje się w doktrynie, co do zasady za trafną. Zasadnie wskazuje się bowiem na samodzielny charakter uszczerbku na zdrowiu jako krzywdy domagającej się odrębnej kompensacji. Wyraźne stanowisko sądu orzekającego w sprawie o zadośćuczynienie w kwestii zastosowania przelicznika posiada również doniosłe znaczenie w zakresie pewności prawa, umożliwiając zestawienie rozpoznawanej sprawy z innymi, w których rozmiar uszczerbku na zdrowiu był zbliżony. Co więcej, obiektywizacja w tym zakresie byłaby możliwa nawet na poziomie prawodawczym. Nie chodzi oczywiście o określenie sztywnego taryfikatora uszczerbków na zdrowiu, jak zwykli przyjmować krytycy tej koncepcji, lecz o wyznaczenie granic sędziowskiej swobody decyzyjnej, a zwłaszcza minimalnych kwot, które powinny przysługiwać poszkodowanemu za każdy procent doświadczanego uszczerbku na zdrowiu (por. Mikołaj Wild, Wysokość zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w orzecznictwie sądów w latach 2010 – 2011 – analiza empiryczna, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Prawo w działaniu. Sprawy cywilne 15/2013, s. 272-273 i podane tam orzecznictwo sądów apelacyjnych)

Analiza empiryczna wskazuje, że zadośćuczynienia ustalane przez sądy rejonowe są wyraźnie niższe od tych ustalanych przez sądy okręgowe. Orzecznictwo sądów okręgowych oscyluje zazwyczaj wokół kwoty 4000 zł za 1% inwalidztwa , a w niektórych przypadkach kwota ta sięga nawet kwoty 10.000 zł za 1% uszczerbku na zdrowiu (por. Mikołaj Wild, op.cit. s. 273). Należy tez pamiętać, że stopa życiowa poszkodowanego nie ma wpływu na wysokość zadośćuczynienia, nie może też kwota ta być ograniczana przez tzw. przeciętną stopę życiowa społeczeństwa, co było lansowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego w latach siedemdziesiątych XX wieku (por. wyrok S.A. w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2011 r., I A Ca 298/11 i stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 17 września 2010 r., II CSK 94/10).

Apelacja zasługuje więc na uwzględnienie.

W postępowaniu przed Sądem I instancji powód poniósł dwie opłaty w łącznej wysokości 1250 zł, a wynagrodzenie pełnomocnika wyniosło 1200 zł zgodnie z § 4 ust. 2 i § 6 rozporządzenia M.S. z dnia 28 września 2002 r. Natomiast wydatki wynosiły kwotę 527 zł.

Pozwany powinien ponieść koszty sądowe w całości ponieważ powód uległ tylko co do nieznacznej części (art. 100 k.p.c.)

W postepowaniu odwoławczym powód poniósł koszty w wysokości – 500 zł opłata i 900 zł koszty zastępstwa procesowego zgodnie z § 2 i § 10 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 1668).

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie z art. 386 k.p.c. orzec jak w sentencji. O kosztach orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c.

Małgorzata Wawrzonowska Wojciech Vogt Janusz Roszewski