Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy we Włocławku Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Orlik-Seligowska

Protokolant: stażysta Katarzyna Rydzik-Cypryjańska

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2017 r. we Włocławku

na rozprawie sprawy

z powództwa A. D.

przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu we W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda A. D. na rzecz pozwanego Skarbu Państwa – Zakładu Karnego we W. kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  obciąża Skarb Państwa kosztami sądowymi, od uiszczenia których zwolniony był powód.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 października 2015 roku skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu we W. powód A. D. domagał się zasądzenia na jego rzecz kwoty 70.000 zł tytułem zadośćuczynienia za pozbawienie go prawa do leczenia, co spowodowało narażenie jego życia oraz zdrowia.

W uzasadnieniu zgłoszonego żądania powód wskazał, iż jest osobą chorą na serce, która wymaga specjalistycznego leczenia oraz badań. Z uwagi na swoje schorzenie powinien zostać poddany zabiegowi koronografii. Zabiegu tego nie wykonuje się w żadnej jednostce penitencjarnej a dyrektor Zakładu Karnego we W. nie zezwala na opuszczenie przez niego jednostki i podjęcie specjalistycznego leczenia. Powód powołał się na opinię lekarz badającego go na wolności, który stwierdził, iż ma serce powiększone w całości, przerost mięśnia lewej komory i musi być objęty stałą opieką. Zdaniem powoda uniemożliwienie mu przeprowadzenia specjalistycznych badań jest zagrożeniem jego życia. Zaznaczył, że jego stan zdrowia jest zły, ulega pogorszeniu, co jest udokumentowane, nadto jak najszybciej winien być skierowany na specjalistyczne badanie serca, w tym inwazyjny zabieg koronografii, które to badania pozwolą powodowi na właściwe określenie jego stanu zdrowia. Dalsze przekładanie przeprowadzenia badań stanowi zagrożenie dla jego życia. Podkreślił, że powinien być natychmiast skierowany do czasowego opuszczenia Zakładu Karnego albowiem tylko takie specjalistyczne udzielenie świadczenia zdrowotnego pozwoli mu na przeciwdziałanie zagrożeniu zdrowia lub życia. Podniósł, że przez swoje działania pozwany naruszył jego prawo do życia.

W odpowiedzi na pozew Skarb Państwa Zakład Karny we W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany zaprzeczył wszelkim okolicznościom podniesionym w pozwie przez A. D.. Podniósł, iż decyzja dyrektora Zakładu Karnego o udzieleniu bądź odmowie skazanemu zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego w trybie art. 141a§1 kkw nie podlega ocenie sądu cywilnego. Zaprzeczył wszelkim mogącym go dotyczyć zarzutom, faktom i oświadczeniom powoda, które nie zostaną przez niego wprost przyznane. Wskazał, że szkoda, jakiej doznał powód polega na poczuciu krzywdy związanej z naruszeniem dobra osobistego (zdrowia, życia) przez nieudzielenie zezwolenia na opuszczenie Zakładu Karnego w trybie art. 141a § 1 kkw.

Wskazał ponadto, iż w czasie pobytu powoda w zakładzie karnym wielokrotnie zwracał się on o zezwolenie na opuszczenie jednostki z powodu potrzeby leczenia w pozawięziennej służbie zdrowia. Wielokrotnie też skarżył się na decyzje odmowne do różnych instytucji. Wszystkie skargi powoda nie wykazały żadnych nieprawidłowości w działaniach pozwanego i zostały uznane za bezzasadne. Dodatkowo stanowczo stwierdził, iż powód był u pozwanego leczony prawidłowo i miał zapewnioną właściwą opiekę medyczną. Wskazał na opinie biegłego kardiologa powołanego do sprawy III K. (...)/pr, w której biegły stwierdził, iż na chwilę sporządzania opinii nie było wskazań do wykonania powodowi inwazyjnych badań serca m.in. koronografii, na którą to podstawę opuszczenia zakładu karnego powołuje się powód. Stanowczo stwierdził, że nie ma przesłanek do udzielenia powodowi zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego w trybie art. 141§ 1 kkw. Wskazał, że roszczenia powoda są absolutnie niezasadne, a pozwany działał zgodnie z obowiązującymi przepisami i w żadnym zakresie nie naruszył dóbr osobistych powoda. Niezasadne jest więc żądanie jakiegokolwiek odszkodowania czy zadośćuczynienia. Pozwany podał, że przesłanką odpowiedzialności za naruszenie cudzego dobra osobistego jest bezprawność działania, przez które rozumie się działanie/zaniechanie sprzeczne z porządkiem prawnym i zasadami współżycia społecznego. Przepis art. 24 kc przewiduje domniemanie bezprawności działania naruszającego dobro osobiste, ale powód powinien jednak uprzednio udowodnić fakt naruszenia jego dobra osobistego. Powód musi wykazać, jaką szkodę poniósł oraz istnienia normalnego związku przyczynowego pomiędzy ewentualnie doznaną szkodą a wykonywaniem przez pozwanego czynności z zakresu władzy publicznej. Nadto pozwany powołał się na treść przepisu art. 141a§1 kkw, zgodnie z którym dyrektor zakładu karnego może udzielić skazanemu zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego pod konwojem funkcjonariusza Służby Więziennej, osoby godnej zaufania lub samodzielnie, na czas nieprzekraczający 5 dni, w celu odwiedzenia poważenie chorego członka rodziny, uczestnictwa w pogrzebie członka rodziny oraz w innych wypadkach szczególnie ważnych dla skazanego.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

A. D. od dnia 02 listopada 2012 roku był osadzony w Zakładzie Karnym we W., gdzie odbywa karę pozbawienia wolności. Przebywał w Zakładzie Karnym we W. w okresach od 2 listopada 2012 r. do 2 sierpnia 2013r., od 3 września 2013 r. do 24 grudnia 2014 r. i od 12 lutego 2015 r. do nadal. Nie powrócił z zezwolenia na opuszczenie Zakładu Karnego udzielonego w dniu 23.12.2014 r. Doprowadzony przez funkcjonariuszy Policji w dniu 12.02.2015 r.

(dowód: okoliczność bezsporna, zestawienie k. 24 akt sprawy, pismo – k. 31)

W czasie osadzenia A. D. skarżył się na problemy zdrowotne –kardiologiczne. Z tego powodu zwracał się również do Dyrektora Zakładu Karnego we W. o udzielenie mu zezwolenia na opuszczenie jednostki penitencjarnej celem przeprowadzenia badania kardiologicznego. Wnioski te zostały rozpoznane odmownie z uwagi na brak przesłanek formalnych tj. wskazań medycznych. Stwierdzono brak wskazań do wykonywania inwazyjnych badań serca m.in. koronografii. W toku procesu leczenia stwierdzono, że powód jest leczony prawidłowo i ma zapewnioną właściwą opiekę medyczną w Zakładzie Karnym we W..

(dowód: notatka – k. 25, opinia biegłego kardiologa sporządzona do sprawy III K. (...)/pr – k. 26, pismo – k. 27-28, sprawozdanie – k. 29-30, pismo – k. 31)

U powoda nie stwierdzono cech niewydolności krążenia. Rozpoznano u niego: stenokardię, podejrzenie choroby wieńcowej, krążenie wydolne. U powoda w czasie pobytu w Zakładzie Karnego do nadal nie było przesłanek do wykonywania pilnego badania diagnostycznego z zakresu układu krążenia, jakim jest koronografia naczyń wieńcowych. Brak jest jakikolwiek przesłanek do stwierdzenia u powoda choroby układu krążenia powoda, cech niedokrwiennych mięśnia sercowego, nie stwierdzono u powoda wady serca wymagającej przeprowadzenia przedmiotowego zabiegu.

(dowód: opinia główna i uzupełniająca biegłego w zakresie kardiologii dr med. S. O. – k. 132-133, k. 218-219)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

W niniejszej sprawie powód wystąpił o zapłatę tytułem zadośćuczynienia kwoty 70.000 zł w związku z naruszeniem jego dóbr osobistych.

Zasadność roszczenia pozwu podlegała analizie w oparciu o przepisy art. 23 k.c. i art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. oraz art. 417 k.c.

W myśl art. 417 § 1 k.c. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. Przesłankami odpowiedzialności Skarbu Państwa zatem, na gruncie tego przepisu są: szkoda wyrządzona przy niezgodnym z prawem wykonywaniu czynności z zakresu władzy publicznej oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy niezgodnym z prawem wykonywaniem takich czynności a powstaniem szkody.

Na gruncie art. 417 k.c. odpowiedzialność Skarbu Państwa ma miejsce wówczas, gdy wykonującemu władzę publiczną – bez względu na sposób i formę działania – można postawić zarzut działania z naruszeniem prawa. Przepis powyższy dotyczy wszelkich czynności (działania i zaniechania) związanych z wykonywaniem imperium, a więc czynności faktycznych i prawnych, które pozostają w ścisłym, funkcjonalnym związku z wykonywaniem władzy publicznej. Nie ulega przy tym wątpliwości, że do sfery imperium państwa należy stosowanie środków przymusu związanych ze stosowaniem środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, czy z wykonywaniem kary pozbawienia wolności.

Niezgodność z prawem na gruncie art. 417 k.c. oznacza „zaprzeczenie zachowania uwzględniającego nakazy i zakazy wynikające z normy prawnej” (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 grudnia 2001 r., SK 18/00). Chodzi tu o niezgodność z konstytucyjnie rozumianymi źródłami prawa, czyli Konstytucją, ustawami, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi oraz rozporządzeniami, a także dorobkiem prawnym Wspólnoty Europejskiej i prawem stanowionym przez Unię Europejską.

Odnosząc się do przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej przewidzianej w art. 417 k.c. w postaci szkody, wskazać należy, iż jest ona rozumiana szeroko - jest nią każdy uszczerbek w prawnie chronionych dobrach danego podmiotu, zarówno o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym. Art. 417 k.c. dotyczy zatem również odpowiedzialności Skarbu Państwa z tytułu naruszenia dóbr osobistych obywatela, co oznacza możliwość wystąpienia przez pokrzywdzonego z roszczeniem o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę niemajątkową. Przy czym nie ulega wątpliwości, że poszkodowany może żądać zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę jedynie w wypadkach wskazanych w ustawie.

Zgodnie z art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych (§ 2).

Zatem stosownie do art. 24 k.c., na zasadach przewidzianych w kodeksie pokrzywdzony może żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na cel społeczny.

Roszczenia o zadośćuczynienie w niniejszej sprawie rozpatrywać należy w oparciu o art. 448 k.c.

Nie ulega wątpliwości, że dobra osobiste, których ochrony domaga się powód, mają charakter uniwersalny i podlegają ochronie prawnej.

W myśl art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. W powołanym przepisie brak jest definicji dóbr osobistych, jednakże zawiera on otwarty katalog chronionych dóbr osobistych, do których niewątpliwie należą również zdrowie, godność, cześć i prawo do humanitarnego traktowania. Przy czym ocena, czy dobro osobiste człowieka zostało zagrożone lub naruszone, wymaga zastosowania kryteriów o charakterze obiektywnym. Nie ma tu bowiem znaczenia subiektywna reakcja i odczucia pokrzywdzonego, lecz istotny jest odbiór danego zachowania przez osoby trzecie i reakcja opinii publicznej (tak SN w wyroku z 26 października 2001 r., V CKN 195/01, LEX nr 53107).

Nie każde naruszenie dobra osobistego daje jednak prawo do skorzystania z ochrony prawa cywilnego. W myśl bowiem art. 24 k.c. ochrona taka przysługuje jedynie przed bezprawnym naruszeniem dobra osobistego. Przy czym powołany przepis zawiera domniemanie bezprawności zachowania pozwanego, a zatem to pozwany dążąc do uwolnienia się od odpowiedzialności winien wykazać, że nie było ono bezprawne. Bezprawne jest zachowanie sprzeczne z normami prawa lub zasadami współżycia społecznego. Okolicznościami kontratypowymi, wyłączającymi bezprawność, mogą być przykładowo - zgoda poszkodowanego, działanie w ramach obowiązku prawnego, wykonywanie własnego prawa podmiotowego, obrona konieczna, czy wreszcie działanie podjęte w obronie uzasadnionego interesu społecznego lub prywatnego.

Powołane przepisy wymieniają tym samym, jakie przesłanki muszą być spełnione, aby doszło do udzielenia ochrony prawnej dóbr osobistych. Przesłanki te są następujące:

- istnienie dobra chronionego prawem,

- naruszenie lub przynajmniej zagrożenie naruszeniem danego dobra,

- bezprawność działań naruszających.

Godność osobista jest sferą osobowości, która konkretyzuje się w poczuciu własnej wartości człowieka i oczekiwaniu szacunku ze strony innych ludzi. Poczucie to, które stanowi istotny element psychiki człowieka, kształtowane jest przez szereg okoliczności zewnętrznych (por. wyrok Sądu Najwyższego dnia 25 kwietnia 1989 roku, I CR 143/89, OSPiKA 1990, poz. 330).

Zgodnie z treścią art. 30 Konstytucji przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanowione tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Doniosłe znaczenie dla ochrony dóbr osobistych ma także konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w R. dnia 4 listopada 1950r., zmieniona następnie Protokołami nr (...) oraz uzupełniona Protokołem nr (...) (Dz. U. z 1993r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) zawierająca katalog praw i wolności przysługujących każdemu człowiekowi. Art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności stanowiący, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu, wprowadza obowiązek władzy publicznej zapewnienia osobom osadzonym w zakładach karnych godziwych i humanitarnych warunków odbywania kary pozbawienia wolności, nienaruszających godności ludzkiej. Łączy się z tym wynikający z art. 8 ust. 1 Konwencji nakaz poszanowania życia prywatnego obywateli i ich prawa do intymności, co w odniesieniu do osób osadzonych w zakładach karnych oznacza obowiązek zapewnienia takich warunków bytowych i sanitarnych, w których godność ludzka i prawo do intymności nie doznają istotnego uszczerbku.

Natomiast w myśl postanowień Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, przyjętej w N., godność ludzka jest nienaruszalna. Musi być szanowana i chroniona. Każdy ma prawo do poszanowania swej integralności fizycznej i psychicznej.

O nakazie humanitarnego traktowania więźniów stanowi również art. 10 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, otwartego do podpisu w N. dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz. U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167), zgodnie z którym każda osoba pozbawiona wolności ma być traktowana w sposób humanitarny i z poszanowaniem jej przyrodzonej godności.

Realizacja spoczywających na administracji Zakładu Karnego obowiązków w zakresie organizowania miejsc, w których przebywają osoby pozbawione wolności należy do działań władczych państwa i mieści się w pojęciu wykonywania zadań z zakresu władzy publicznej. A zatem ocena, czy obowiązki te zostały zrealizowane, winna być dokonana z uwzględnieniem uprawnień skazanego, szczegółowo uregulowanych przepisach ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.), a także z uwzględnieniem treści przepisów wykonawczych, rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 2003 roku w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz. U. z 2003 r. Nr 152, poz. 1493), oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych.

Ustawodawca, wśród naczelnych zasad kodeksu karnego wykonawczego wymienił w art. 4, zasadę humanitaryzmu, która zakłada, że kary, środki karne, zabezpieczające i zapobiegawcze wykonuje się w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej skazanego. Skazany zachowuje także prawa i wolności obywatelskie. Ich ograniczenie może wynikać jedynie z ustawy oraz z wydanego na jej podstawie prawomocnego orzeczenia.

W myśl art. 5 k.k.w. skazany jest podmiotem określonych w kodeksie praw i obowiązków. Przykładowo zostały one wskazane w art. 102 k.k.w., gdzie w pkt 1 mowa jest o tym, że skazany ma prawo do odpowiedniego, ze względu na zachowanie zdrowia, wyżywienia, odzieży, warunków bytowych, pomieszczeń oraz świadczeń zdrowotnych i odpowiednich warunków higieny.

Udzielenie powodowi cywilnoprawnej ochrony wymagało zatem ustalenia, że zachowania administracji pozwanego godziły w jego dobra osobiste w rozumieniu art. 24 § 1 k.c. Z mocy art. 6 k.c. na powodzie ciążył dowód wskazania konkretnych uchybień w postaci zaniechania podjęcia działań zapewniających mu realizację jego uprawnień w zakresie warunków bytowych wynikających ze wskazanych powyżej przepisów, naruszających sferę jego dóbr osobistych w zakresie poszanowania prawa do ochrony zdrowia, życia, prawa do właściwej opieki medycznej (ochrony zdrowia) adekwatnej do aktualnego stanu zdrowia powoda. Pozwanego obciążał zaś obowiązek udowodnienia, że działał zgodnie z prawem i nie naruszył dobra osobistego powoda (art. 6 k.c. w związku z art. 24 k.c.).

Powództwo okazało się niezasadne w całości, w pierwszym rzędzie nie zasługiwało na uwzględnienie nawet co do zasady. Ocena żądań powoda w zakresie realizacji przez pozwanego prawa powoda do właściwej opieki medycznej gwarantującej ochronę jego życia i zdrowia wymagała wiedzy specjalnej. Dlatego też w sprawie przeprowadzono dowód z opinii biegłego z zakresu kardiologii. Biegły nie stwierdził u powoda cech niewydolności krążenia. Na podstawie dokumentacji medycznej oraz badania powoda biegły rozpoznał u powoda: stenokardię, podejrzenie choroby wieńcowej, krążenie wydolne. Jednocześnie biegły stwierdził, iż w chwili badania jak i w terminie wcześniejszym, nie było przesłanek do wykonywania pilnego badania diagnostycznego z zakresu układu krążenia, jakim jest koronografia naczyń wieńcowych.

Z uwagi na wpływ dodatkowej dokumentacji medycznej powoda, postanowieniem z dnia 27 stycznia 2017 roku Sąd dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu kardiologii. W uzupełniającej opinii biegły podtrzymał w całości swoją pierwszą opinię. Kategorycznie stwierdził, iż załączona dokumentacja nie świadczy o chorobie układu krążenia powoda, nie przedstawia nic nowego. Podkreślił, iż w całej dostępnej dokumentacji brak jest wiarygodnych badań dodatkowych, które wskazywałyby na stwierdzenie wady serca. Dostępne kardiogramy nie wskazują cech niedokrwiennych mięśnia sercowego. Podzielił opinie lekarzy K. W. oraz T. K. zawarte w książeczce zdrowia powoda, które nie potwierdziły choroby serca, jednocześnie kwestionując w sposób stanowczy ustalenia lekarzy leczących powoda prywatnie (przykładowo skierowanie k. 153, zaświadczenie k. 154, zaświadczenia – k. 155-156, pismo z 10.02.2015 r. bez podpisu lekarza – k. 157).

Opinia ta jest zdaniem Sądu jasna, logiczna, koresponduje z dokumentacją medyczną zawartą w aktach sprawy i przekazaną przez pozwanego, a dotyczącą powoda. Wnioski biegłego pokrywają się w całości z wnioskami lekarzy leczącymi powoda w zakładzie karnym.

Mając zatem na uwadze powyższe okoliczności powództwo należało oddalić.

Orzeczenie o kosztach zawarte w punkcie 2 sentencji wyroku Sąd wydał na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Zgodnie z art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016r., poz. 632) zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. Koszty procesu poniesione przez pozwanego w niniejszej sprawie sprowadzały się do kosztów zastępstwa procesowego należnych Skarbowi Państwa, które w oparciu o art. 99 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu /Dz. U. 2013.490/ w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz.U.2015.1804/, który stanowi, iż spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji wyniosły 3600 zł. Sąd mając na uwadze wysokość przyznanego wynagrodzenia uznał, że powód jest w stanie uiścić przedmiotową kwotę. Sama bowiem okoliczność osadzenia i długość odbywanej kary nie stanowi przesłanki do odstąpienia od obciążeniem kosztami strony przeciwnej. A. D. zdaniem sądu jest w stanie podjąć zatrudnienie i składając pozew winien liczyć się z konsekwencjami finansowymi swojej decyzji. Nadto należy zaznaczyć, że był on ostatecznie w stanie ponieść koszty pomocy fachowego pełnomocnika procesowego z wyboru.

O kosztach sądowych od uiszczenia, których zwolniony był powód orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 a contrario przywołanej powyżej ustawy o kosztach sądowych.