Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 87/17

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2017r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze Wydział III Karny

w składzie:

przewodniczący: SSO Daniel Strzelecki

protokolant: Sylwia Piliszewska

przy udziale prokurator Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze: Krzysztofa Długosza

w sprawie o wydanie wyroku łącznego

wobec skazanego G. H.

urodzonego dnia (...) w J.

syna Z. i K. z domu W.

skazanego prawomocnymi:

1.  wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 22 czerwca 2017r. w sprawie sygn. akt III K 46/17 za:

a)  przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 7 sierpnia 2016r. na karę 20 (dwudziestu) stawek dziennych grzywny po 10zł (dziesięć złotych) każda;

b)  za ciąg przestępstw z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. popełnione w okresie od nieustalonego dnia stycznia 2016r. do dnia 6 sierpnia 2016r. na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

c)  przestępstwo z art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w okresie od nieustalonego dnia lipca 2016r. do dnia 6 sierpnia 2016r. na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

d)  przestępstwo z art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od nieustalonego dnia lipca 2016r. do dnia 6 sierpnia 2016r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

za który to ciąg przestępstw i przestępstwa z pkt. c i d wymierzono mu karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

1.  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 8 sierpnia 2017r. w sprawie sygn. akt II K 267/17 na karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, którym połączono:

a)  wymierzoną skazanemu wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 10 października 2016r. w sprawie sygn. akt II K 1311/16 karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 12 czerwca 2016r.;

b)  wymierzoną skazanemu wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 2 lutego 2017r. w sprawie sygn. akt II K 1745/16 karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomani popełnione w dniu z 4 lipca 2016r.;

I.  na podstawie na podstawie art. 85§1 i 2 k.k. i art. 86§1 k.k. w zw. z art. 569§1 i 2 k.p.k. łączy kary łączne pozbawienia wolości pozbawienia wolności wymierzone skazanemu G. H. wyrokami opisanymi w pkt. 1 i 2 części wstępnej niniejszego wyroku łącznego i wymierza mu karę łączną 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 63§1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w pkt. I części dyspozytywnej niniejszego wyroku łącznego kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu okresy odbytych przez niego kar łącznych pozbawienia wolności w sprawach opisanych w pkt. 1 – 2 części wstępnej niniejszego wyroku łącznego;

III.  na podstawie art. 572 k.p.k. w pozostałym zakresie postępowanie umarza;

IV.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasadza od skazanego na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu.

UZASADNIENIE

G. H. został prawomocnie skazany następującymi wyrokami:

1. wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 22 czerwca 2017r. w sprawie sygn. akt III K 46/17 za:

a) przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 7 sierpnia 2016r. na karę 20 (dwudziestu) stawek dziennych grzywny po 10zł (dziesięć złotych) każda;

b) za ciąg przestępstw z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. popełnionych w okresie od nieustalonego dnia stycznia 2016r. do dnia 6 sierpnia 2016r. na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

c) przestępstwo z art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w okresie od nieustalonego dnia lipca 2016r. do dnia 6 sierpnia 2016r. na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

d) przestępstwo z art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od nieustalonego dnia lipca 2016r. do dnia 6 sierpnia 2016r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

za który to ciąg przestępstw opisany w pkt. b i przestępstwa opisane w pkt. c - d wymierzono mu karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

2. wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 8 sierpnia 2017r. w sprawie sygn. akt II K 267/17 na karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, którym połączono:

a) wymierzoną skazanemu wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 10 października 2016r. w sprawie sygn. akt II K 1311/16 karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 12 czerwca 2016r.;

b) wymierzoną skazanemu wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 2 lutego 2017r. w sprawie sygn. akt II K 1745/16 karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomani popełnione w dniu z 4 lipca 2016r.;

Dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 22 czerwca 2017r. w sprawie sygn. akt III K 46/17 k. 5-7; dane o karalności k. 19-20; wyrok łączny Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 8 sierpnia 2017r. w sprawie sygn. akt II K 267/17 k. 41.

W okresie odbywania kary w Zakładzie Karnym w K. G. H. zachowywał się poprawnie, bowiem w stosunku do przełożonych przyjmował postawę regulaminową, zachowywał stosowny dystans, nie sprawiał też problemów natury wychowawczej, realizował wydawane mu polecenia. Z innymi osadzonymi skazany żył zgodnie i bezkonfliktowo, nie stosowano wobec niego środków przymusu bezpośredniego, nie odnotowano też zdarzeń nadzwyczajnych z jego udziałem, samouszkodzeń nie dokonywał. G. H. został raz nagrodzony regulaminowo, nie był uczestnikiem podkultury przestępczej i stanowczo odcinał się od jej zasad.

Dowód: opinia o skazanym Zakładu Karnego w K.

z dnia 19 września 2017r. k. 31-34.

Wobec G. H. zaktualizowały się materialnoprawne przesłanki, które obligowały do wydania wyroku łącznego.

Rozważając w pierwszej kolejności zagadnienie, jakie przepisy statuujące instytucję kary łącznej należało zastosować w sprawie G. H., należało zauważyć, że ustawą z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396), która weszła w życie w dniu 1 lipca 2015r., istotnie przemodelowano zasady orzekania w przedmiocie kary łącznej. W treści art. 19 ust. 1 powołanej ustawy przewidziano, że przepisów rozdziału IX ustawy, o której mowa w art. 1 (Kodeksu karnego – dopisek S.O.), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Brzmienie tego unormowania mogłoby zatem sugerować, że w sytuacji, gdy jeden z wyroków skazujących uprawomocnił się po dniu 1 lipca 2015r., to do łączenia sankcji znajdować będą zastosowanie obowiązujące po tej dacie przepisy art. 85 k.k. Niemniej jednak należało zaaprobować zaprezentowany w doktrynie prawa karnego materialnego pogląd, zgodnie z którym, jeżeli przynajmniej jeden z wyroków skazujących uprawomocnił się po wejściu w życie wskazanej ustawy, zaś co najmniej jeden z czynów, za które orzeczono podlegającą łączeniu sankcję, został popełniony przed tą datą, to problem konkurencji ustawy dawnej i obowiązującej należy rozstrzygać na płaszczyźnie art. 4§1 k.k. – J. Majewski, Komentarz do niektórych przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [w:] Kodeks karny. Komentarz do zmian 2015, LEX 2015, teza 2 do art. 19. Rzecz bowiem w tym, że art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. nie stawia jednoznacznego zastrzeżenia, iż do kar orzeczonych przed dniem 1 lipca 2015r. stosować trzeba art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed tą datą. W treści tego unormowania jednoznacznie zastrzeżono przecież, że w sytuacji łączenia kar orzeczonych wyrokami, które uprawomocniły się przed tą datą i po niej, może zajść „(…) potrzeba orzeczenia kary łącznej (…)” na zasadach określonych ustawą nowelizującą, przy czym prawodawca doprecyzował w dalszej części cytowanego przepisu, że taka sytuacja może wystąpić „(…) w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy (nowelizującej – dopisek S.O.)”.

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazania wymagało to, że wszystkie podlegające połączeniu węzłem kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym kary pozbawienia wolności zostały wymierzone G. H. za przestępstwa popełnione przez niego po dniu 30 czerwca 2015r. Konsekwencją takiego stanu rzeczy było zatem to, że także wyroki skazujące, którymi osądzono te przestępstwa, zostały opublikowane, jak i uprawomocniły się po tej dacie, a to oznaczało, że również przepisy normujące instytucję kary łącznej, które obowiązywały od dnia 1 lipca 2015r. należało zastosować w niniejszym procesie. Nie zaszła zatem konieczność oceniania w kontekście art. 4§1 k.k., czy unormowania rozdziału IX Kodeksu karnego obowiązujące do 30 czerwca 2015r., były dla skazanego względniejsze od tych przepisów po ich nowelizacji powołaną ustawą z dnia 20 lutego 2015r.

Analizując natomiast zagadnienie łączenia kar łącznych wymierzonych G. H. powołanymi wyżej wyrokami skazującymi, jak i uwzględniwszy wskazania zawarte w treści art. 85a k.k. i art. 86§1 k.k., sąd doszedł do przekonania, że łączność podmiotowo - przedmiotowa zachowań tymi orzeczeniami osądzonymi pozwalała na zastosowanie wobec skazanego zasady asperacji. Zauważenia bowiem na wstępie wymagało to, że najkorzystniejsza dla skazanego zasada absorpcji powinna znajdować zastosowanie w sytuacji, gdy pomiędzy czynami, za które wymierzono kary podlegające łączeniu, zachodziłaby istotna podmiotowo - przedmiotowa zbieżność. Taka jednak zbieżność w niniejszej sprawie z pewnością nie wystąpiła.

Rozważając zatem kwestię podmiotowo - przedmiotowej łączności czynów osądzonych wyrokami w sprawach o sygn. akt III K 46/17 i II K 267/17, dostrzegać z jednej strony należało to, że wszystkie te przestępstwa G. H. popełnił działając z zamiarem bezpośrednim. Co więcej, zachowaniom skazanego, które zostały osądzone w pkt. III, V i VI części dyspozytywnej wyroku w sprawie sygn. akt III K 46/17, jak i jego zachowaniom, które stanowiły przedmiot osądu w sprawach jednostkowych o sygn. akt II K 1311/16 oraz II K 1745/16 towarzyszyły jednorodne motywacje ukierunkowane na naruszanie ochrony zdrowia społecznego (publicznego) przed negatywnymi skutkami związanymi z używaniem środków odurzających i substancji psychotropowych. Nie można było jednak tracić z pola widzenia tego, że pod względem wolicjonalnym realizacja ustawowych znamion powołanych przestępstw osądzonych w sprawie sygn. akt III K 46/17, jak przestępstw, które były przedmiotem rozstrzygnięć w sprawach o sygn. akt II K 1311/16 oraz II K 1745/16, istotnie różniła się. Rzecz bowiem w tym, że G. H. popełniając przestępstwa opisane w pkt. III, V i VI części dyspozytywnej tego pierwszego wyroku podejmował aktywności związane z udzielaniem innym osobom substancji psychotropowych, zaś przedmiotem czynów, które zostały mu przypisane wyrokami w sprawach o sygn. akt II K 1311/16 i II K 1745/16 było jedynie posiadanie tego rodzaju substancji.

Wzgląd na te okoliczności pozwalał zatem na stwierdzenie, że motywacje towarzyszące G. H. przy popełnianiu występków osądzonych wyrokami, za które wymierzono mu sankcje połączone w niniejszym postępowaniu węzłem kary łącznej, zasadniczo w aspekcie wolicjonalnie kierunkowanych aktywności różniły się.

Analiza okoliczności przedmiotowych pozostających w zbiegu realnym czynów zabronionych popełnionych przez G. H., a osądzonych w sprawach o sygn. akt III K 46/17 i II K 267/17, prowadziła natomiast do wniosku, że nie zostały one bynajmniej popełnione w krótkich ostępach czasowych. Wszak ustawowe znamiona przestępstw osądzonych w pkt. III, V i VI części dyspozytywnej wyroku w sprawie sygn. akt III K 46/17 zostały przez skazanego zrealizowane w okresie od stycznia 2016r. do dnia 6 sierpnia 2016r. oraz w okresie od lipca 2016r. do sierpnia 2016r., zaś przedmiotem osądu wyroków jednostkowych w sprawach o sygn. akt II K 1311/16 i II K 1754/16 były występki popełnione przez niego odpowiednio w dniu 12 czerwca 2016r., jak i w dniu 4 lipca 2016r. To zaś oznaczało, że ustawowe znamiona wszystkich przestępstw osądzonych tymi wyrokami zostały przez G. H. zrealizowane w stosunkowo długiej perspektywie czasowej, bowiem w okresie około 8 - miesięcznym. Zaznaczenia jednakże wymagało to, że tych wszystkich przestępstw skazany dopuścił się w J..

Nie można było wreszcie tracić z pola widzenia tego, że czynami, które w niniejszym postępowaniu o wydanie wyroku łącznego tworzyły realny zbieg, godził G. H. w jednorodne dobro prawnie chronione. Wszak czynami osądzonymi w pkt. III, V i VI części dyspozytywnej wyroku w sprawie sygn. akt III K 46/17, jak i przestępstwami, które były przedmiotem rozstrzygnięć w sprawach o sygn. akt II K 1311/16 oraz II K 1745/16 osądzono jego zachowania, którymi godził w ochronę zdrowia społecznego (publicznego). Z drugiej natomiast strony wskazania wymagało to, że pod względem przedmiotowym kompleksy aktywności G. H. związane z udzielaniem innym osobom substancji psychotropowych, jak i z posiadaniem przez niego takich substancji, zasadniczo się różniły.

Przy określaniu wymiaru kary łącznej w odniesieniu do sankcji łącznych orzeczonych wobec G. H. w sprawach o sygn. akt III K 46/17 oraz II K 267/17 sąd miał również na względzie globalną ocenę zachowania skazanego. Przy analizie tego zagadnienia na pierwszy plan wysuwało się spostrzeżenie, zgodnie z którym skazany począwszy od 2008r. niemal notorycznie w okresie pozostawania poza zakładem penitencjarnym, dopuszczał się przestępstw, które, co do zasady, godziły w ochronę społeczeństwa przed negatywnymi skutkami zażywania narkotyków. Pomimo zatem tego, że G. H. dopuścił się tak wielu przestępczych zachowań, za które wielokrotnie skazywano go na kary izolacyjne, jak i pomimo tego, że odczuł dolegliwości związane z odbywaniem kar pozbawienia wolności, to nie wyciągnął on żadnych konstruktywnych wniosków na przyszłość, skoro w dalszym ciągu naruszał obowiązujący porządek prawny.

Zaznaczenia też wymagało to, z opinii o G. H. sporządzonej w Zakładzie Karnym w K. wynikało niezbicie, że w okresie jego izolowania zachowywał się wprawdzie poprawnie, niemniej jednak tylko na poziomie przeciętym angażował się w proces terapeutyczny.

W konkluzji tego fragmentu wywodu godziło się zauważyć, że wyrokiem opisanym w pkt. 1 części wstępnej wyroku łącznego skazano G. H. na podlegającą wykonaniu karę łączną 1 roku pozbawienia wolności. Za przestępstwa opisane w pkt. 2 tej części wyroku łącznego wymierzono skazanemu podlegającą wykonaniu karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności. Tym samym sąd przy określaniu wymiaru kary łącznej dla tego realnego zbiegu dysponował możliwością określenia jej granic na pułapie od 1 roku do 1 roku i 8 miesięcy.

Stosownie zatem do brzmienia art. 85§1 i 2 k.k. i art. 86§1 k.k. w zw. z art. 569§1 i 2 k.p.k. połączono G. H. kary łączne pozbawienia wolności wymierzone mu wyrokami opisanymi w pkt. 1 i 2 części wstępnej wyroku łącznego, a z naprowadzonych wyżej powodów traktujących o podmiotowo – przedmiotowej łączności przestępstw, za które wymierzono te podlegające łączeniu kary łączne pozbawienia wolności, wymierzono mu karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Zdaniem sądu wymierzona G. H. kara łączna pozbawienia wolności spełni swoje zadania tak wobec niego, jak i w zakresie społecznego oddziaływania sankcji. Sankcja ta we właściwy sposób uwzględniała wszystkie przywołane okoliczności, które miały wpływ na ukształtowanie jej wysokości. Powinna ona uzmysłowić G. H. nieopłacalność łamania prawa i stanowić dla niego przestrogę na przyszłość. Realizując zadania w zakresie prewencji generalnej wymierzona skazanemu kara łączna powinna natomiast doprowadzić każdego do przeświadczenia, że osoby dopuszczające się przestępstw podlegają nieuchronnej odpowiedzialności karnej.

Działając zaś w oparciu o treść art. 63§1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej wobec G. H. kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono mu okresy odbytych przez niego kar łącznych pozbawienia wolności, które w niniejszej sprawie zostały połączone.

Jako że z karami pozbawienia wolności nie mogła zostać połączona węzłem kary łącznej orzeczona wobec G. H. różnorodzajowa kara grzywny, która była przedmiotem rozstrzygnięcia w pkt. I części dyspozytywnej wyroku w sprawie sygn. akt III K 46/17, a także środki karne orzeczone tym wyrokiem, to w tym zakresie postępowanie o wydanie wyroku łącznego na podstawie art. 572 k.p.k. umorzono.

Działając zaś w oparciu o treść art. 624 k.p.k., z uwagi na fakt izolowania G. H., zwolniono go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu.