Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 lipca 2016 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt XVIII C 5161/14, z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko M. P. o zapłatę kwoty 6.097,40 zł i z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko M. P. o zapłatę kwoty 1.970,15 zł, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVIII Wydział Cywilny:

I.

1. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.097,40 zł z odsetkami:

a) umownymi w wysokości 16 % ale nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP w zakresie kwoty 5.211,26 zł od dnia 17 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty
z zastrzeżeniem, że wysokość odsetek po dniu 1 stycznia 2016 roku nie przekroczy wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie;

b) ustawowymi w zakresie kwoty 367,23 zł od dnia 16 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zakresie tej kwoty od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.277 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

3. przyznał i nakazał wypłacił ze Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika pozwanej
adw. M. C. kwotę 1.476 zł tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu;

II.

1. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.970,15 zł z odsetkami:

a) umownymi w wysokości 12 % ale nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP w zakresie kwoty 1.497,59 zł od dnia 10 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty
z zastrzeżeniem, że wysokość odsetek po dniu 1 stycznia 2016 roku nie przekroczy wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie;

b) ustawowymi w zakresie kwoty 102,34 zł od dnia 10 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zakresie tej kwoty od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

2. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 630 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

3. przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika pozwanej adw. M. C. kwotę 738 zł tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

W dniu 19 czerwca 2008 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w W. zawarła z pozwaną M. P. umowę o konsolidacyjny kredyt gotówkowy. Kwota kredytu wynosiła 11.103,74 zł, z okresem spłaty do dnia 20 czerwca 2015 roku i oprocentowaniem kredytu w stosunku rocznym w dniu zawarcia umowy 19,5%. Z związku z udzieleniem kredytu strony postanowiły, że kredytobiorca ponosi koszty prowizji – 166,56 zł oraz ubezpieczenia grupowego – 897,18 zł. Spłata kredytu miała być dokonywana w miesięcznych ratach w wysokości 243,24 zł, z tym, że pierwsza rata wyrównawcza miała wynosić 249,25 zł. Aneksem z dnia 19 czerwca 2008 roku okres spłaty kredytu został wydłużony o 24 miesiące. Aneksem z dnia 19 czerwca 2008 roku okres spłaty kredytu został wydłużony o 1 miesiąc do dnia 20 sierpnia 2015 roku.

W dniu 19 czerwca 2009 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w W. zawarła z pozwaną M. P. umowę o konsolidacyjny kredyt gotówkowy. Kwota kredytu wynosiła 6.391,75 zł, z okresem spłaty do dnia 20 czerwca 2014 roku i oprocentowaniem kredytu w stosunku rocznym w dniu zawarcia umowy 18,1%. Z związku z udzieleniem kredytu strony postanowiły, że kredytobiorca ponosi koszty prowizji – 191,75 zł. Spłata kredytu miała być dokonywana w miesięcznych ratach w wysokości 162,66 zł, z tym, że pierwsza rata wyrównawcza miała wynosić 165,87 zł.

Pozwana nie wyraziła zgody na dopuszczenie (...) Wierzytelności Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. do udziału w sprawie w miejsce powódki. G. K. stwierdziła, że jej siostra otrzymała dwa kredyty, pierwszy na kwotę 4.000 – 5.000 zł, a drugi na kwotę 1.600 zł. Przy odbiorze gotówki z tytułu mniejszego kredytu towarzyszyła osobiście pozwanej w kasie banku. Nie pamięta czy pozwana otrzymała pokwitowanie za wypłatę w kasie. Przy podpisywaniu umów była obecna w banku. Stwierdziła, że pozwana spłaciła około 12.000 zł za oba kredyty. M. G. stwierdziła, że jej mama otrzymała dwa kredyty, pierwszy na kwotę 6.000 zł, a drugi na kwotę 1.600 zł, mimo iż pierwszy z nich opiewał w umowie na kwotę 11.000 zł, a drugi na kwotę 6.000 zł. Nie była obecna przy podpisywaniu umów przez pozwaną. M. P. otrzymała umowę w ramach której miała spłacić 10.000 zł i taką umowę zaakceptowała.

Sąd I instancji ustalił stan faktyczny na podstawie złożonych do akt sprawy dokumentów i zeznań świadków. W szczególności, Sąd ten oparł się na przedstawionych umowach kredytowych, których zapisy przyjął za podstawę wyliczenia dochodzonego roszczenia.

Na podstawie tak poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy uznał, że oba powództwa są w całości zasadne. Wskazał, że w sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana podniosła zarzut niewykonania przez powoda zobowiązania w zakresie oddania do dyspozycji pozwanej środków pieniężnych określonych w umowach. Precyzując swoje stanowisko wskazała, że z umowy z dnia 19 czerwca 2008 roku nie otrzymała kwoty 11.103,74 zł lecz kwotę 6.000 zł, natomiast w odniesieniu do umowy z dnia 19 czerwca 2009 roku nie otrzymała kwoty 6.200 zł lecz kwotę 1.600 zł. Pozwana dokonała wypłaty gotówki w kasie banku. Odnosząc się do tych zarzutów Sąd I instancji argumentował, że w sytuacji gdy pozwanej wypłacono niższe kwoty od tych wynikających z umów, to zgodnie z treścią
art. 722 k.c. przysługiwało jej roszczenie o wydanie przedmiotu pożyczki, a pozwana z tego uprawnienia nie skorzystała.

W świetle powyższego – w ocenie Sądu meriti - zeznania świadków mające stanowić dowód wypłaty kwot kredytu w zaniżonej wysokości w porównaniu z treścią umów nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu. Sąd podkreślił, że świadek M. G., nie była obecna przy wydaniu gotówki oraz podpisaniu umów bankowych, z związku z czym jej zeznania tym bardziej nie były przydatne dla ustalenia odpowiedzialności. Zdaniem Sądu złożone zeznania stanowią jedynie odczucia co do wysokości przekazanych kwot gotówkowych nieznajdujących poparcia w zapisach umownych.

Wątpliwości Sądu Rejonowego budził ponadto fakt, że pozwana podniosła te okoliczności dopiero po kilku latach od wypłaty gotówki, a nie bezpośrednio po tym zdarzeniu. Odnosząc się do złożonych przez pozwaną wniosków o zobowiązanie strony powodowej do przedstawienia dokumentacji wypłat z kasy banku potwierdzających wypłatę kwot kredytów, Sąd I instancji wskazał, że obowiązek wystawienia pokwitowania nie spoczywał na powodzie, gdyż stosownie do treści art. 462 k.c. w sprawie o wydanie kwoty kredytu dłużnikiem jest kredytodawca, a wierzycielem kredytobiorca, w związku z tym prawo żądania pokwitowania przysługuje bankowi, a nie pozwanej. Sąd Rejonowy wskazał, że pozwana podniosła zarzut braku legitymacji czynnej z uwagi na treść pisma z dnia 22 lutego 2016 roku (...) Wierzytelności Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. o dopuszczenie do udziału w sprawie w miejsce (...) Banku Spółki Akcyjnej w W., na podstawie art. 192 pkt. 3 k.p.c. Zarzut ten był - zdaniem Sądu Rejonowego - niezasadny. Strona pozwana nie wyraziła bowiem zgody na wejście do sprawy nabywcy wierzytelności w miejsce zbywcy, co skutkuje jedynie oddaleniem wskazanego wniosku, a nie całego powództwa. Sąd podkreślił, że zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma w takiej sytuacji wpływu na dalszy bieg sprawy.

Uznając, że zarzuty podnoszone przez pozwaną są nieskuteczne Sąd I instancji argumentował, że pozwana nie wykazała, iż wierzytelność w całości spłaciła (art. 6 k.c.), w szczególności pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów wpłat, mimo, że twierdziła, że spłaciła należności kredytowe w zawyżonej wysokości.

Sąd Rejonowy podkreślił, że wysokość wierzytelności wynikających z obu spraw zarówno co do kwoty głównej, jak i dalszych odsetek oraz kosztów nie budziła wątpliwości i wynikała z umowy kredytu. W tym stanie rzeczy Sąd meriti uwzględnił powództwo i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.097,40 zł wraz z odsetkami oraz kwotę 1.970,15 zł wraz z odsetkami. Sąd Rejonowy wskazał, że podstawę naliczenia odsetek za opóźnienie stanowił art. 481 § 1 i 2 k.c. w brzemieniu aktualnym na stan wyrokowania ( art. 316 k.p.c.).

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając nimi pozwaną, która przegrała sprawę w całości.

Sąd I instancji wskazał, że pozwanej w obu sprawach została udzielona pomoc prawna z urzędu przez adwokata. Z tego względu na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku prawo o adwokaturze kosztami tymi obciążono Skarb Państwa. Wysokość wynagrodzenia określona została na podstawie § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Na podstawie § 2 ust. 3 powołanego rozporządzenia, wynagrodzenie to powiększono o kwotę podatku od towarów i usług według stawki 23%.

Apelację od powyższego wyroku złożyła pozwana, zaskarżając orzeczenie w zakresie punktów I. podpunkt 1. i 2. oraz II. podpunkt 1. i 2.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżąca zarzuciła:

1.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, tj. dokonanie oceny z pominięciem istotnej części tego materiału, tj. zeznań świadka G. K. i świadka M. G. oraz zeznań pozwanej w zakresie, w jakim powyższe zeznania wskazują na to, że powód pozostawił do dyspozycji pozwanej kwoty niższe niż wynikające z treści umów kredytu, a w konsekwencji dokonanie błędnych ustaleń faktycznych, które w następstwie doprowadziły do błędnego wniosku o tym, że powód wypłacił pozwanej całą kwotę kredytu oraz do uwzględnienia powództwa;

2.  naruszenie art. 233 § 2 k.p.c. poprzez zaniechanie dokonania oceny, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę powodową dowodu w postaci pokwitowań potwierdzających wypłatę na rzecz pozwanej gotówki z kasy banku w związku z udzieleniem kredytów, co skutkowało bezrefleksyjnym uznaniem, iż powód wypłacił pozwanej całą kwotę kredytu oraz uwzględnieniem powództwa w całości;

3.  naruszenie art. 227 k.p.c. w zw. z art. 224 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowodów wnioskowanych przez pozwaną w piśmie procesowym z dnia 29 września 2015 roku (pkt 8-11 petitum) i piśmie procesowym z dnia 30 listopada 2015 roku (pkt 7-11) oraz zamknięcie rozprawy bez przeprowadzenia wnioskowanych przez pozwaną dowodów, jak również bez wydania postanowienia o oddaleniu wniosków pozwanej;

4.  naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie przyczyn pominięcia dowodów woskowanych przez pozwaną w piśmie procesowym z dnia 29 września 2015 roku (pkt 8-11 petitum) i piśmie procesowym z dnia 30 listopada 2015 roku (pkt 7-11);

5.  naruszenie art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c. poprzez błędne zastosowanie przejawiające się uznaniem, że powód pozostawił do dyspozycji pozwanej całą kwotę kredytów wskazanych w umowach, mimo, że powód me przedstawił na tę okoliczność żadnego dowodu w szczególności nie przedłożył dokumentacji wypłat z kasy banku, ani pokwitowania (mimo, że z zeznań świadka G. K. oraz pozwanej wynika, że taki dokument został wystawiony);

6.  naruszenie art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c. poprzez błędne zastosowanie przejawiające się uznaniem, że pozwana nie udowodniła, aby wierzytelność została przez nią w całości spłacona, mimo, że w aktach sprawy znajduje się wydruk rozliczenia kredytu załączony do pisma powoda: z dnia 12 sierpnia 2015 roku, z którego wynika, że pozwana spłaciła w całości kredyt w wysokości równej kwocie środków pieniężnych rzeczywiście pozostawionych do jej dyspozycji przez powoda;

7.  naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 1.277 zł oraz kwoty 630 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, mimo, że w niniejszej sprawie zachodzi przypadek szczególnie uzasadniony stanowiący podstawę do odstąpienia od obciążania pozwanej kosztami procesu;

8.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 722 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie przejawiające się pominięciem okoliczności, że przedmiotowe umowy stanowią umowy kredytu, nie zaś umowy pożyczki oraz uznaniem, iż skoro upłynął okres przedawnienia roszczenia o wydanie przedmiotu pożyczki, to biorący pożyczkę nie może bronić się przed roszczeniami dającego pożyczkę poprzez skuteczne podniesienie zarzutu niewykonania przez dającego pożyczkę zobowiązania w zakresie oddania do dyspozycji środków pieniężnych określonych w umowach, mimo, iż upływ okresu przedawnienia nie wywołuje tego rodzaju skutków;

9.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 462 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowane przejawiające się uznaniem, że skoro obowiązek wystawienia pokwitowania nie spoczywał na powodzie, ponieważ kredytodawca jako dłużnik miał jedynie prawo żądania od kredytobiorcy wystawienia pokwitowania, to taki dokument nie został wystawiony w odniesieniu do przedmiotowych umów kredytu;

10.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 69 ust 1 ustawy Prawo bankowe poprzez jego niezastosowanie przejawiające się uwzględnieniem powództwa mimo nieudowodnienia przez powoda, że pozostawił on do dyspozycji pozwanej całą kwotę kredytu wskazaną w umowie.

W konsekwencji zgłoszonych zarzutów skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie w całości obydwu powództw, tj. powództwa o zapłatę kwoty 6.097,40 zł (sygn. akt XVIII C 2093/15) oraz powództwa o zapłatę kwoty 1.970,15 (sygn. akt XVIII C 5161/14) oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 3 marca 2017 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt XVIII C 5161/14, pozwana została zwolniona od kosztów sądowych w całości.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji w całości oraz
o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna, co skutkuje zmianą zaskarżonego orzeczenia.

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹⁰ § 1 i § 2 k.p.c. rozpoznał apelację w składzie jednego sędziego, na rozprawie – zgodnie z żądaniem zawartym w odpowiedzi na apelację.

Zaznaczyć należy również, że w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 ⁹ § 1 ¹ k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelujący słusznie podnosi, że w sprawie miały miejsce uchybienia prawa procesowego, tj. art. 233 k.p.c. i 227 k.p.c., mające wpływ na wynik wydanego rozstrzygnięcia oraz naruszenia prawa materialnego.

Sąd Okręgowy zgadza się z tymi ustaleniami faktycznymi, które poczynił Sąd I instancji, choć jednocześnie dostrzega, że część istotnych dowodów w sprawie została przez ten Sąd pominięta. Sąd Rejonowy poprzestał jedynie na zobowiązaniu strony powodowej do złożenia dokumentów wnioskowanych przez pozwaną, w sposób niewłaściwy ocenił jednak fakt, że podwód nie przedstawił żadnego z tych dowodów ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 1996 roku, sygn. II CRN 197/95, publ. LEX nr 24748). Sąd Okręgowy nie podziela przy tym przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz zaprezentowanych rozważań prawnych. Sąd Rejonowy pomimo poczynionych ustaleń faktycznych doszedł do błędnego wniosku, że powód wykazał, że oddał do dyspozycji pozwanej kwoty wskazane w umowach kredytu z dnia 19 czerwca 2008 roku
i z dnia 19 czerwca 2009 roku.

Sąd I instancji niezasadnie przerzucił cały ciężar dowodowy w rozpoznawanej sprawie na pozwaną, podczas, gdy zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, a strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów z których wywodzą skutki prawne (art. 232 k.p.c.). Zatem w pierwszej kolejności, to powód, który dochodzi zapłaty, co do kwot, które jak twierdzi nie zostały zwrócone, powinien był wykazać, że wcześniej wypłacił je na rzecz pozwanej. Podkreślić należy, że Sąd I instancji w ogóle nie ustalił, w jakiej wysokości środki pieniężne zostały wypłacone do rąk pozwanej. Poprzestał jedynie na przeprowadzeniu dowodów z dokumentów – umów kredytu oraz składanych przez bank dyspozycji do wykonania określonych czynności zmierzających do wypłacenia pozwanej kwot: 11.103,74 zł oraz 6.391,75 zł. Powód jako profesjonalista nie przedstawił jednak żadnej dokumentacji poświadczającej wypłatę kredytu, w szczególności dotyczy to pokwitowania pobrania w kasie kwot objętych umowami kredytu. Sąd Rejonowy mimo zobowiązania powoda do złożenia dowodów z dokumentów kasowych potwierdzających wypłatę określonych kwot kredytu w dniach 19 czerwca 2008 roku i 19 czerwca 2009 roku oraz nagrań z kamer z tych dni, uznał ostatecznie, że dowód ten powinien zostać złożony przez stronę pozwaną i odstąpił od jego przeprowadzenia, co miałoby wynikać z art. 462 k.c. Przepis ten jednak, co oczywiste, nie stanowi reguły procesowej regulującej postępowanie dowodowe i został niewłaściwie zastosowany przez Sąd I instancji. Dotyczy uprawnienia dłużnika do żądania pokwitowania spełnienia zobowiązania. Sąd Rejonowy słusznie zważył, że w sprawie o wydanie kwoty kredytu dłużnikiem jest kredytodawca, a wierzycielem kredytobiorca, stąd bank miał prawo żądać od pozwanej pokwitowania na etapie spełnienia zobowiązania polegającego na wypłacie umówionych kwot kredytu. Żadna ze stron nie kwestionowała, że takie pokwitowanie zostało sporządzone. Z tego wniosek, że dokument ten powinien znajdować się w posiadaniu powoda. Fakt wykonania zobowiązania musi udowodnić dłużnik (art. 6 k.c.), jak również musi wykazać, że spełnienie przez niego świadczenia było wykonaniem jego obowiązków wynikających z treści zobowiązania. Sposób prowadzenia dowodu określają przepisy prawa procesowego, ale również przepisy prawa cywilnego materialnego zawierają postanowienia umożliwiające uzyskanie dowodu wykonania zobowiązania. Skoro zatem powód jako dłużnik uzyskał dowód wykonania swojego zobowiązania, to na żądanie strony pozwanej oraz Sądu powinien go złożyć w niniejszym postępowaniu. Dowód ten ocenić należy jako kluczowy dla wykazania, że pozwana otrzymała od powoda kwoty objęte każdym z powództw. Niezłożenie tego dowodu oznacza zaś, że roszczenie powoda nie zostało udowodnione co do wysokości.

Sąd Rejonowy w żaden sposób nie odniósł się też do kwestii przelewu części udzielonego kredytu na rzecz Banku (...) Spółki Akcyjnej na spłatę zobowiązań kredytowych pozwanej
w tym banku. Pozwana podnosiła, że nie zaciągała tam kredytu i złożyła wniosek dowodowy o zobowiązania powoda do potwierdzenia dokonania przelewu tej kwoty. Sąd I instancji nie przeprowadził jednak dowodu na tę okoliczność, nie zobowiązał powoda do złożenia wnioskowanych dokumentów, nie oddalając jednocześnie wniosków dowodowych w tym zakresie ani nie wyjaśniając, dlaczego dowód ten został pominięty. Tymczasem kwestia ta podważa wiarygodność powoda i rzetelność sporządzonych przez niego umów kredytowych
i innych związanych z nimi dokumentów.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd Okręgowy podziela dominujące w judykaturze stanowisko, że strona może powołać się na zarzut wadliwego sporządzenia uzasadnienia i zarzut taki można ocenić jako zasadny, gdy z powodu braku w uzasadnieniu elementów wskazanych w art. 328 § 2 k.p.c. zaskarżony wyrok nie poddaje się kontroli instancyjnej. Taka sytuacja miałaby miejsce tylko, gdyby sąd odwoławczy nie miał możliwości dokonania oceny toku wywodu, który doprowadził sąd pierwszej instancji do wydania orzeczenie, a także w razie zastosowania prawa materialnego do niedostatecznie ustalonego stanu faktycznego ( tak też SN m. in. w wyroku z dnia 16 października 2009 r., sygn. I UK 129/09, publ. LEX nr 558286, w wyroku z dnia 30 września 2008 r., II UK 385/07, LEX nr 741082, w wyroku z dnia 26 listopada 1999 r., III CKN 460/98, publ. OSNC 2000/5/100 oraz w wyroku z dnia 26 lipca 2007 r., sygn. V CSK 115/07, publ. M. Prawn. 2007/17/930). Uzasadnienie zaskarżonego wyroku Sądu I instancji posiada tymczasem wszystkie niezbędne elementy konstrukcyjne, co umożliwia dokonanie kontroli instancyjnej. Czyni to tak sformułowany zarzut bezzasadnym, co nie zmienia faktu, że doszło do naruszenia innych wcześniej powołanych przepisów prawa procesowego, poprzez pominięcie faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie i nie uwzględnienie ich przy ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Nie jest zrozumiałym, dlaczego powód, jako duży bank, zajmujący się profesjonalnie obrotem finansowym, nie potrafi udokumentować przeprowadzonych transakcji i wykazać swoich roszczeń. Pełnomocnik powoda w odpowiedzi na apelację wskazuje, że z ostrożności procesowej załącza potwierdzenia przelewów spornych kwot, mimo że bezspornym jest, że kwoty kredytu były wypłacane do rąk pozwanej w kasie banku. Ostatecznie powód załącza więc kolejne zaświadczenia o wypłacie kwot w kasie banku, z których jednak nie wynika, jakiej wysokości kwoty rzeczywiście pobrała pozwana.

Słusznie też podnosi pełnomocnik pozwanej, że umowa zawarta pomiędzy stronami jest umową regulowaną przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe ( t. j. Dz.U. z 2017 roku, poz. 1876) oraz ewentualnie ustawą z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim ( t. j. Dz.U. z 2016 roku, poz.1528), a nie przepisami Kodeksu cywilnego dotyczącymi umowy pożyczki (art. 720 k.c. i nast.). Przywołać należy w tym zakresie stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 maja 2009 roku ( sygn. akt IV CSK 32/09, publ. LEX nr 737287), zgodnie z którym umowa kredytu nie jest odmianą umowy pożyczki i choć w literaturze przedmiotu istotnie wskazuje się na podobieństwo umowy kredytu (art. 69 Prawa bankowego) i umowy pożyczki bankowej (art. 78 Prawa bankowego, art. 720-724 k.c.), przede wszystkim z uwagi na zbieżność funkcji tych umów, to jednak jednocześnie zwraca się uwagę na występujące pomiędzy nimi istotne różnice, nakazujące traktować je jako odrębne typy umów. Artykuł 722 k.c. nie powinien mieć zatem zastosowania w rozpoznawanej sprawie. Nie tylko jednak z tego względu bezpodstawne były rozważania Sądu I instancji dotyczące terminu przedawnienia roszczeń
o wydanie przedmiotu pożyczki określonego w art. 722 k.c. Przede wszystkim roszczenie to nie było przedmiotem niniejszego postępowania i nie było przez pozwaną podnoszone. Pozwana podniosła jedynie zarzut spełnienia dochodzonego przez powoda świadczenia, wskazując, że wypłacono jej kwoty niższe niż to wynika ze złożonych przez powoda umów
i dyspozycji.

Niezależnie jednak od pominiętych przez Sąd Rejonowy wniosków dowodowych strony pozwanej, poczynione przez niego ustalenia faktyczne powinny być już wystarczające do oddalenia obu powództw w związku z brakiem inicjatywy dowodowej powoda. Powód nie udowodnił bowiem swojego roszczenia i mimo nałożonego na niego zobowiązania nie podejmował w niniejszej sprawie aktywności procesowej zmierzającej do należytego wykazania wysokości udzielonego pozwanej kredytu. Sąd dysponował jedynie dokumentacją złożoną przez niego w załączeniu do pozwu, z której wynika tylko, że umowy określonej treści zostały zawarte oraz że wydano dyspozycję do wypłacenia pozwanej objętych nimi kwot. Powód nie złożył jednak dokumentów na potwierdzenie dokonanych wypłat w kasie oraz przelewu na rzez Banku (...) Spółki akcyjnej, co w kontekście zarzutów podnoszonych przez pozwaną, istotnie podważa wiarygodność powoda i prawdziwość jego twierdzeń, stanowiących podstawę powództwa. W tej sytuacji nawet wobec mało precyzyjnych zeznań świadków G. K. i M. G., których wartość dowodowa z pewnością byłaby mniejsza niż dokumentów, do złożenia których zobowiązany był powód, to jednak brak tych dowodów skutkuje tym, że roszczenia powoda nie mogą zostać uwzględnione.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie
art. 386 § 1 k.p.c. w ten sposób, że oddalił powództwa. Zmiana wyroku w zakresie roszczenia głównego skutkować musiała również zmianą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania przed Sądem pierwszej instancji. Wobec wyniku postępowania o kosztach tych należało orzec na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 3 i 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013, poz. 461 ze zm.). Z uwagi na datę wniesienia powództw zastosowania nie miało jeszcze rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1801 ze zm.), ponieważ zgodnie z § 22 i 23 do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (tj. przed 1 stycznia 2016 roku) stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji ani obecnie obowiązujące – czyli od dnia 2 listopada 2016 roku - rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1714 ze zm.) (§ 22). Tak ustaloną kwotę kosztów zastępstwa procesowego Sąd zgodnie z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku podwyższył o obowiązującą stawkę podatku od towarów i usług (23 %) i zasądził od (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz M. P. kwotę 2.214 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w połączonych sprawach (1.476 zł + 738 zł).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powódki Sąd Okręgowy ustalił na podstawie § 8 pkt 3 i pkt 4 w zw. z § 16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1801, ze zm.), podwyższając tak ustaloną kwotę zgodnie z § 4 ust 3
o obowiązującą stawkę podatku od towarów i usług (23 %) i zasądził od (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz M. P. kwotę 2.214 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym (1.476 zł + 738 zł - w związku z połączeniem do rozpoznania dwóch spraw w/w).

O nieuiszczonych kosztach sądowych w kwocie 280 zł, na które złożyły się opłaty od apelacji (250 zł i 30 zł), od których uiszczenia pozwana została zwolniona, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( t. j. Dz.U. 2016 poz. 623) w zw. z art. 98 k.p.c., nakazując pobrać od (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 280 zł.