Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2018 r. w Lublinie

sprawy H. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 24 maja 2017 r. sygn. akt VIII U 2666/16

oddala apelację.

Małgorzata Rokicka-Radoniewicz Elżbieta Czaja Krystyna Smaga

III AUa 607/17

UZASADNIENIE

Organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 19 kwietnia 2016 r. przyznał H. F. prawo do emerytury na podstawie art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 748), wskazując, że skarżąca nie spełnia warunku kontynuacji ubezpieczeń emerytalnych i rentowych po osiągnięciu wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 55. Warunek kontynuacji uważa się za spełniony, jeżeli wnioskodawczyni w dniu osiągnięcia wieku emerytalnego lub wcześniej również podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Od tej decyzji odwołanie do Sądu Okręgowego w Lublinie złożyła H. F. kwestionując merytoryczną zasadność decyzji. Domagała się uchylenia zaskarżonej decyzji odmawiającej przyznania emerytury w myśl art. 55 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2015 r., poz. 748). Podnosiła, że po osiągnięciu wieku emerytalnego kontynuowała zatrudnienie i nieprzerwanie podlegała ubezpieczeniom społecznym.

Sąd Okręgowy w Lublinie wyrokiem z dnia 24 maja 2017 roku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił wnioskodawczyni prawo do przeliczenia emerytury na podstawie art.55 w związku z art.26 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Okręgowy ustalił, że H. F. urodziła się w dniu (...). W dniu 11 kwietnia 2016 roku złożyła wniosek o ustalenie prawa do emerytury. Po dacie osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego skarżąca pracowała zawodowo i odprowadzała z tego tytułu składki do dnia 30 marca 2016 roku.

Sąd w toku niniejszego postępowania zobowiązał organ emerytalny do hipotetycznego ustalenia wysokości emerytury na dzień 1 kwietnia 2016 roku tj. na dzień złożenia wniosku, według zasad określonych w art. 55 w zw. z art. 26 ustawy emerytalnej. W wykonaniu zobowiązania ZUS ustalił wnioskodawczyni hipotetyczną wysokość emerytury w oparciu o wskazany art. 55 ustawy emerytalnej w związku z art. 26 ustawy na kwotę 12.185,05 zł.

Sąd Okręgowy orzekł, że zgodnie z art. 55 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008 roku, może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53. Umożliwia on ustalenie wysokości świadczenia osobom spełniającym warunki do przejścia na emeryturę na starych zasadach według reguł obowiązujących dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku (tekst jedn.: na zasadach art. 26),
o ile osoby te kontynuowały ubezpieczenie emerytalne po osiągnięciu 60/65 lat życia i wystąpiły z wnioskiem o świadczenie po dniu 31 grudnia 2008 r., a emerytura obliczona w myśl art. 26 okaże się wyższa niż obliczona zgodnie z art. 53.

Ewidentnie z przepisu tego wynika, że jeśli chodzi o czasokres kiedy ten wniosek może być złożony, to datą graniczną jest data złożenia wniosku po dniu 31 grudnia 2008 roku. Ustawodawca nakłada również obowiązek kontynuowania ubezpieczenia emerytalnego i rentowego po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego. Interpretacja przepisu art. 55 co do warunku kontynuacji ubezpieczeń emerytalnych i rentowych przedstawiona w zasadniczej decyzji jest całkowicie wadliwa.

Odnosząc się do argumentacji zawartej w decyzji stwierdzić trzeba, że emeryt - według definicji art. 4 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, traci "status ubezpieczonego" (art. 4 ust. 13) wówczas, gdy po przyznaniu prawa do emerytury nie podlega obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniom społecznym w ujęciu art. 13 i 14 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.). Jak stanowi art. 4 ust. 13 ustawy o emeryturach i rentach z FUS "ubezpieczony" to osoba, która podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, określonym w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych oraz osoba, która przed wejściem w życie ustawy podlegała ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu, z wyłączeniem ubezpieczenia społecznego rolników. Każdy emeryt podlegał takim ubezpieczeniom przed przyznaniem prawa do emerytury. Zawarte w art. 55 ustawy określenie "ubezpieczony" odnosić należy zatem do wymogu kontynuowania ubezpieczenia przed złożeniem wniosku o obliczenie emerytury według nowego systemu.

Wnioskodawczyni urodzona (...). Powszechny wiek emerytalny nabyła z dniem(...). W chwili uzyskania wieku emerytalnego z uwagi na wykonywanie umowy o pracę podlegała ubezpieczeniom społecznym a po osiągnięciu wieku emerytalnego nadal kontynuowała ubezpieczenie społeczne i miała opłacone terminowo składki na ubezpieczenie społeczne za kolejne lata 1998-2016.

Wniosek o emeryturę według „nowych zasad” tj. art. 55 w zw. z art. 26 ustawy emerytalnej wnioskodawczyni złożyła w dniu 11 kwietnia 2016 roku, a więc po uzyskaniu wieku emerytalnego. Tak, więc wniosek o emeryturę w wieku powszechnym został złożony po 31 grudnia 2008 roku, występowała przesłanka kontynuowania ubezpieczenia społecznego – zostały opłacone składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wykonywanej umowy o pracę po osiągnięciu przewidzianego w art. 27 wieku emerytalnego.

Wysokość emerytury ustalonej na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej na dzień od 1 kwietnia 2016 roku na kwotę 6,618,68 zł , a wysokość emerytury ustalonej na podstawie art. 26 ustawy kwotę 12185,05 zł. Nie ulega wątpliwości, że emerytura na podstawie art. 26 ustawy jest wyższa niż ta z art. 27.

Spełnione zostały zatem wszystkie przesłanki określone w cytowanym art. 55 ustawy.

Od tego wyroku apelację wniósł organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi zarzucał naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisów art.55 w związku z art.26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podczas, gdy w przypadku wnioskodawczyni kończącej 60 rok życia przed dniem 1 stycznia 1999 roku należało ustalić wysokość świadczenia jedynie na podstawie przepisu art.53 ustawy.

Wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Apelacja nie kwestionując ustaleń Sądu Okręgowego zarzuca naruszenie prawa materialnego. Stosownie do treści art. 387 § 21 kpc jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, uzasadnienie wyroku może zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Apelacyjny w całej rozciągłości podziela argumentację prawną Sądu Okręgowego przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i przyjmuje za własną.

Przepis art.55 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 roku, poz.1383) stanowi, że ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008 r., może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53. Wnioskodawczyni, która urodziła się w dniu (...) wiek emerytalny osiągnęła w dniu(...)i mimo to nie występowała z wnioskiem o przyznanie świadczenia, ponieważ kontynuowała zatrudnienie aż do 31 października 2016 roku. Pierwszy i jedyny wniosek o emeryturę złożyła dopiero w dniu 11 kwietnia 2016 roku, a więc po ponad 17 latach od ukończenia wieku emerytalnego. Wnioskodawczyni od 1 czerwca 1974 roku nieprzerwanie pozostawała w zatrudnieniu i kontynuowała tym samym ubezpieczanie społeczne uregulowane ustawą z dnia 23 stycznia 1968 roku o funduszu emerytalnym (Dz.U. Nr 3 poz.7), następnie ustawą z dnia z dnia 25 listopada 1986 roku o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych (Dz.U.1989.25.137 j.t) obowiązującej w okresie od 1 stycznia 1987 roku do 31 grudnia 1998 roku oraz od dnia 1 stycznia 1998 roku ustawą z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 roku, poz.1778).

Zawężająca wykładnia organu rentowego co do pojęcia „ubezpieczenie emerytalne” nie znajduje żadnego uzasadnienia prawnego. Ustawodawca, wprowadzając przepis art.55 ustawy umożliwił ustalanie wysokości świadczenia według nowych zasad świadczeniobiorcy, który po osiągnięciu wieku emerytalnego nie realizował uprawnienia do świadczenia, ale kontynuując ubezpieczenie społeczne (w tym emerytalne) przyczyniał się do powiększenia Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z całą stanowczością należy stwierdzić, że intencją ustawodawcy nie było skierowanie przepisu art.55 ustawy wyłącznie do osób, które ukończyły wiek emerytalny pod rządem ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wszakże Fundusz Ubezpieczeń Społecznych przejął środki funduszu emerytalnego oraz funduszu utworzonego na mocy przepisów o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych.

Z tych względów i na mocy art.385 KPC Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.