Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2018 roku

Sąd Okręgowy we Wrocławiu III Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR (del.) Łukasz Franckiewicz

Protokolant: Wojciech Mścichowski

Bez udziału Prokuratora

po rozpoznaniu dnia 05 stycznia 2018r. na rozprawie sprawy

G. H. / (...)/, s. J. i H. z d. K., ur. (...)
we W.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 23 kwietnia 2015 roku do 04 maja 2016 roku we W., woj. (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w zamiarze, aby ustalona osoba, co do której prowadzone jest odrębne postępowanie sądowe, działając w krótkich odstępach czasu i w realizacji z góry powziętego zamiaru wspólnie z innymi osobami, odnośnie których prowadzone było odrębne postępowanie, popełnił przestępstwa polegające na doprowadzaniu i usiłowaniu doprowadzenia podmiotów gospodarczych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w postaci zamawianego towaru bez zamiaru uiszczenia za niego opłaty, po uprzednim wprowadzaniu w błąd co do faktycznej tożsamości zamawiającego, podszywając się pod działające na rynku podmioty gospodarcze, a w szczególności :

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...)
z siedzibą M. (A.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem L. C. doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 52.728,72 Euro, w ten sposób, że dokonał w imieniu L. C. zamówienia 12 palet tabletek do zmywarek (...) o nr serii (...), 12 palet tabletek do zmywarek (...) o nr serii (...), 6 palet tabletek do zmywarek (...) nr serii (...) oraz 4 palet tabletek do zmywarek (...) nr serii (...), a następnie nie dokonał płatności za pobrany towar, oferując go do sprzedaży,

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...) z siedzibą N. w N., co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A. doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 85.422,40 Euro, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A.w zamówienia tabletek do zmywarek (...) w ilości 25.056 sztuk oraz tabletek do zmywarek (...) w ilości 18.720 sztuk, a następnie nie dokonał płatności za pobrany towar,

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...) z siedzibą w S. (T.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A., doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 424.600 Euro, tj. 1.869.301,50 złotych, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A. zamówienia 44 ton orzechów laskowych łuskanych i nie dokonał płatności za pobrany towar,

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...) z siedzibą w T. (T.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A. doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 408.000 dolarów, tj. 1.700.000 złotych, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A. zamówienia 40 ton orzechów laskowych łuskanych, a następnie nie dokonał płatności za pobrany towar,

-

w okresie od 27 października 2015 roku do 4 lutego 2016 roku po uprzednim wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli D. T.. Ltd (...) z siedzibą w U. (O. - T.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A. usiłował doprowadzić wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 414.000 Euro, tj. 1.768.152,60 złotych, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A. zamówienia orzechów laskowych łuskanych, jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę pokrzywdzonego, który mając podejrzenie co do prawdziwości składanego zamówienia i tożsamości osoby dokonującej zamówienia nie dostarczył towaru,

ułatwił popełnienie wymienionych przestępstw, w ten sposób, że udostępnił zarejestrowaną na swoje nazwisko działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą we W. przy ulicy (...), w szczególności przekazując dane tego podmiotu, zaświadczenie o dokonaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, decyzję o nadaniu numeru identyfikacyjnego NIP i zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON, a także udostępnił rachunek bankowy wraz dokumentami i karta przypisaną do tego rachunku, które wymienione osoby wykorzystały przy popełnieniu wymienionych wyżej przestępstw oraz zbywaniu wyłudzonego mienia innym podmiotom gospodarczym,

- tj. o przest. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

* * * * *

I.  uznaje oskarżonego G. H. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności zalicza okres jego zatrzymania w dniu 04 lutego 2016r. oraz w dniu 07 września 2017r., przyjmując że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności odpowiada jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 45 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego przepadek na rzecz Skarbu Państwa korzyści majątkowej osiągniętej z popełnionego przestępstwa w kwocie 500 (pięciuset) złotych;

IV.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych:

a)  (...) kwoty 408.000 USD (czterystu ośmiu tysięcy dolarów amerykańskich) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 listopada 2015r. do dnia zapłaty, przy czym ustala, że do kwoty 180.000 PLN (stu osiemdziesięciu tysięcy złotych) oskarżony G. H. odpowiada solidarnie z A. W. (1), na którego nałożono obowiązek naprawienia szkody wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 10 listopada 2017r., sygn. akt III K 252/17;

b)  (...) kwoty 173.700 EUR (stu siedemdziesięciu trzech tysięcy siedmiuset euro), przy czym ustala, że do kwoty 40.000 PLN (czterdziestu tysięcy złotych) oskarżony G. H. odpowiada solidarnie z A. W. (1), na którego nałożono obowiązek naprawienia szkody wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 10 listopada 2017r., sygn. akt III K 252/17;

V.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów procesu, w tym nie wymierza mu opłaty, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt III K 336/17

Zgodnie z treścią art. 423 § 1a k.p.k. uzasadnienie dotyczy orzeczenia środka karnego w postaci naprawienia szkody na rzecz (...)

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2018r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu uznał oskarżonego G. H. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, tj. tego, że:

w okresie od 23 kwietnia 2015 roku do 04 maja 2016 roku we W., woj. (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w zamiarze, aby ustalona osoba, co do której prowadzone jest odrębne postępowanie sądowe, działając w krótkich odstępach czasu i w realizacji z góry powziętego zamiaru wspólnie z innymi osobami, odnośnie których prowadzone było odrębne postępowanie, popełnił przestępstwa polegające na doprowadzaniu i usiłowaniu doprowadzenia podmiotów gospodarczych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w postaci zamawianego towaru bez zamiaru uiszczenia za niego opłaty, po uprzednim wprowadzaniu w błąd co do faktycznej tożsamości zamawiającego, podszywając się pod działające na rynku podmioty gospodarcze, a w szczególności :

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...)
z siedzibą M. (A.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem L. C. doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 52.728,72 Euro, w ten sposób, że dokonał w imieniu L. C. zamówienia 12 palet tabletek do zmywarek (...) o nr serii (...), 12 palet tabletek do zmywarek (...) o nr serii (...), 6 palet tabletek do zmywarek (...) nr serii (...) oraz 4 palet tabletek do zmywarek (...) nr serii (...), a następnie nie dokonał płatności za pobrany towar, oferując go do sprzedaży,

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...) z siedzibą N. w N., co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A. doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 85.422,40 Euro, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A.w zamówienia tabletek do zmywarek (...)w ilości 25.056 sztuk oraz tabletek do zmywarek (...)w ilości 18.720 sztuk, a następnie nie dokonał płatności za pobrany towar,

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...) z siedzibą w S. (T.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A., doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 424.600 Euro, tj. 1.869.301,50 złotych, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A. zamówienia 44 ton orzechów laskowych łuskanych i nie dokonał płatności za pobrany towar,

-

wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli (...) z siedzibą w T. (T.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A. doprowadził wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 408.000 dolarów, tj. 1.700.000 złotych, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A. zamówienia 40 ton orzechów laskowych łuskanych, a następnie nie dokonał płatności za pobrany towar,

-

w okresie od 27 października 2015 roku do 4 lutego 2016 roku po uprzednim wprowadzeniu w błąd upoważnionych przedstawicieli D. T.. Ltd (...) z siedzibą w U. (O. - T.) co do okoliczności, iż jest uprawnionym przedstawicielem (...) S.A. usiłował doprowadzić wymienioną firmę, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 414.000 Euro, tj. 1.768.152,60 złotych, w ten sposób, że dokonał w imieniu (...) S.A. zamówienia orzechów laskowych łuskanych, jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę pokrzywdzonego, który mając podejrzenie co do prawdziwości składanego zamówienia i tożsamości osoby dokonującej zamówienia nie dostarczył towaru,

ułatwił popełnienie wymienionych przestępstw, w ten sposób, że udostępnił zarejestrowaną na swoje nazwisko działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą we W. przy ulicy (...), w szczególności przekazując dane tego podmiotu, zaświadczenie o dokonaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, decyzję o nadaniu numeru identyfikacyjnego NIP
i zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON, a także udostępnił rachunek bankowy wraz dokumentami i karta przypisaną do tego rachunku, które wymienione osoby wykorzystały przy popełnieniu wymienionych wyżej przestępstw oraz zbywaniu wyłudzonego mienia innym podmiotom gospodarczym, tj. przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

W punkcie IV ppkt a) części dyspozytywnej wyroku Sąd zobowiązał oskarżonego G. H. do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w części poprzez zapłatę na rzecz (...) kwoty 408.000 USD (czterystu ośmiu tysięcy dolarów amerykańskich) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 listopada 2015r. do dnia zapłaty, przy czym Sąd ustalił, że do kwoty 180.000 PLN (stu osiemdziesięciu tysięcy złotych) oskarżony G. H. odpowiada solidarnie z A. W. (1), na którego nałożono obowiązek naprawienia szkody wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 10 listopada 2017r., sygn. akt III K 252/17.

W wyniku nowelizacji kodeksu karnego dokonanej ustawami z dnia 20 marca 2015r. (wchodzącej w życie w dniu 18 maja 2015r.) oraz 20 lutego 2015r. (wschodzącej w życie w dniu 01 lipca 2015r.) zmianie uległ stan prawny min. w zakresie obowiązku naprawienia szkody i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Ww środki kompensacyjne utraciły charakter środków karnych po wydzieleniu rozdziału Va „Przepadek i środki kompensacyjne” z rozdziału V k.k. „Środki karne”. W dotychczasowym stanie prawnym twierdzono zasadnie, iż obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, określony w art. 46 k.k., miał podwójną funkcję i dwoisty charakter. Po pierwsze miał on funkcję kompensacyjną, zasadzającą się w naprawieniu pokrzywdzonemu szkód doznanych przestępstwem. Po drugie funkcję represyjną, stanowiąc dolegliwość dla sprawcy przestępstwa. Ta dwoista natura środka określonego w art. 46 k.k. rodziła liczne problemy interpretacyjne. Głównym celem nowelizacji k.k. w tym zakresie jest jednoznaczne przesądzenie o cywilnoprawnym charakterze omawianej instytucji, a zatem o prymacie funkcji kompensacyjnej nad represyjną. (Mikołaj Iwański w: Nowelizacja prawa karnego 2015, Komentarz, pod red. Włodzimierza Wróbla, s. 181).

Orzekając obowiązek naprawienia szkody na zasadzie art. 46 k.k. Sąd ma obowiązek stosować przepisy prawa cywilnego (wprost, a nie odpowiednio). Przesłankami formalnymi orzeczenia obowiązku naprawienia szkody są skazanie sprawcy i złożenie wniosku przez pokrzywdzonego, lub inną uprawnioną osobę (choć i bez takowego wniosku Sąd może działać z urzędu).

Przesłankami materialnymi są natomiast istnienie zdarzenia, z którym wiąże się powstanie szkody (przestępstwo), szkoda i związek przyczynowy między tym zdarzeniem, a szkodą.

Po zmianie charakteru obowiązku naprawienia szkody ze środka karnego na środek kompensacyjny, brak jest przeszkód do stosowania cywilistycznej konstrukcji solidarnej odpowiedzialności współsprawców za szkodę wyrządzoną przestępstwem, wynikającej z art. 441 k.c. Krąg podmiotów współodpowiedzialnych za szkodę, w stosunku do których aktualne będą rozważania dotyczące możliwości nałożenia solidarnego obowiązku naprawienia szkody, obejmuje zarówno sprawcze współdziałanie w popełnieniu przestępstwa, jak i podżeganie i pomocnictwo, a także osoby, które skorzystały z popełnionego przestępstwa. Zgodnie z art. 422 k.c. „za szkodę odpowiedzialny jest nie tylko ten, kto ją bezpośrednio wyrządził, lecz także ten, kto inną osobę do wyrządzenia szkody nakłonił albo był jej pomocny, jak również ten, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody.” W konsekwencji przyjmuje się, że odpowiedzialność solidarna zachodzi w sytuacji, kiedy wraz ze sprawcą odpowiada pomocnik lub osoba, która świadomie skorzystała z wyrządzonej drugiemu szkody. Należy przy tym mieć na uwadze, że odpowiedzialność cywilna podżegacza lub pomocnika, a także osoby, która skorzystała z wyrządzonej szkody, jest niezależna od odpowiedzialności głównego sprawcy i zachodzi nawet wówczas, gdy sprawca główny odpowiedzialności nie ponosi. W prawie cywilnym zwraca się uwagę, że zarówno podżegacz, jak i pomocnik odpowiadają za całość szkody wyrządzonej poszkodowanemu. (zob. W. Dubis w: Kodeks Cywilny, Komentarz do art. 441 k.c., t. 1, wyrok SN z 06.12.1972., I PR 212/72, legalis 16766). Po nowelizacji należy zaakceptować możliwość zasądzenia odsetek za opóźnienie w ramach art. 46 k.k. – co najmniej od daty wyrokowania, a w uzasadnionych przypadkach także od daty wcześniejszej, może to być dzień wezwania dłużnika do zapłaty odszkodowania, lub nawet dzień wyrządzenia szkody. (Michał Jakubowski w: op. cit., s. 194 - 200).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, nie ulega wątpliwości Sądu, że zachowanie oskarżonego G. H. polegające na ułatwieniu innym osobom popełnienia oszustwa na szkodę min. (...) pozostaje w związku przyczynowym z wyrządzoną szkodą. Wysokość szkody została określona w USD. Nie budzi wątpliwości Sądu możliwość orzekania obowiązku naprawienia szkody w walucie obcej (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 05 czerwca 2013r., II AKa 157/13, OSAWr 2014, nr 3, poz. 319, Prok. i Pr. 2015 nr 1 – 2, poz. 32). Takie rozstrzygnięcie uchroni zarówno pokrzywdzonego, jak i oskarżonego przed zaniżeniem, jak i przed zawyżeniem wysokości zasądzonego środka kompensacyjnego z uwagi na wahania kursów walut.

Wyrokiem tut. Sądu z dnia 10 listopada 2017r., sygn. akt III K 252/17 A. W. (2) został skazany za przestępstwo popełnione na szkodę (...), do którego pomagał oskarżony G. H.. Tymże wyrokiem Sąd nałożył na A. W. (1) obowiązek naprawienia szkody w wysokości 180.000 złotych. Dlatego Sąd w wyroku ustalił, że oskarżony G. H. odpowiada solidarnie z A. W. (1) do ww kwoty.

Sąd zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wyrządzenia szkody (dostawy wyłudzonego towaru – 23 listopada 2015r.) do dnia zapłaty.

Sąd wskazuje ponadto, że orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w części, dlatego, że Sąd nie orzekał go do wszystkich pokrzywdzonych, a jedynie do tych, którzy złożyli w tym zakresie wniosek.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w wyroku.

z./

1. odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć adw. T. K.;

2. Kal. 14 dni od doręczenia.