Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 87/17

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w Wydziale III Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Tomasz Olszewski

Protokolant : starszy sekretarz sądowy Jolanta Kurdasińska

przy udziale prokuratora Katarzyny Tomczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2017 r.

sprawy

A. F.

syna A. i M. z domu K.

urodzonego (...) w Z.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 6 marca 2007 roku w sprawie (...) za czyn popełniony w dniu 6 sierpnia 2006 roku, na karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych. Orzeczono wobec skazanego 3-letni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym. W dniu 28 sierpnia 2008 roku wykonano karę grzywny.

II.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 13 sierpnia 2007 roku sprawie (...) za czyny popełnione w dniu 25 lipca 2006 roku na kary - odpowiednio - po 6 miesięcy pozbawienia wolności; jednostkowe kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono A. F. karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat; na podstawie art. 71§1 kk wymierzono skazanemu karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych, którą skazany uiścił w dniu 27 lutego 2009 roku; postanowieniem z dnia 9 grudnia 2009 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności; kara uległa skróceniu o 30 dni z tytułu uiszczonej grzywny; karę pozbawienia wolności A. F. odbył w całości w okresie od dnia 20 listopada 2010 roku do dnia 20 czerwca 2011 roku;

III.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 2 września 2009 roku w sprawie (...), za czyn popełniony w dniu 13 marca 2009 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat oraz 8-letni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych i rowerów w strefie ruchu lądowego; na podstawie art. 71§1 kk wymierzono skazanemu karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych, którą wykonano w dniu 9 czerwca 2011 roku; postanowieniem z dnia 30 marca 2011 roku zarządzono wykonanie kary warunkowo zawieszonej; kara ta została skrócona o 80 dni z tytułu uiszczonej grzywny; skazany odbywał karę pozbawienia wolności w okresie od dnia 20 marca 2012 roku do dnia 27 czerwca 2012 roku; postanowieniem z dnia 27 czerwca 2012 roku Sąd Okręgowy w P. udzielił skazanemu zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego; A. F. zakończył odbywanie kary w dniu 31 października 2012 roku; w dniu 10 września 2017 roku wykonano zakaz prowadzenia pojazdów

IV.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 20 stycznia 2015 roku w sprawie (...) , za czyn popełniony w dniu 19 lipca 2014 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat; na podstawie art. 71 §1 kk wymierzono skazanemu karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych; na poczet grzywny zaliczono skazanemu okres zatrzymania w dniu 19 lipca 2014 roku; postanowieniem z dnia 19 maja 2015 roku zamieniono karę grzywny na 39 dni zastępczej kary pozbawienia wolności, którą A. F. odbył w okresie od dnia 17 lipca 2015 roku do dnia 24 sierpnia 2015 roku

V.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 24 maja 2016 roku w sprawie (...), za czyn popełniony w dniu 14 stycznia 2016 roku na karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym; postanowieniem z dnia 12 stycznia 2017 roku zarządzono wobec skazanego wykonanie 270 dni zastępczej kary pozbawienia wolności za niewykonaną karę ograniczenia wolności; A. F. rozpoczął jej odbywanie w dniu 19 maja 2017 roku godzina 18:25

VI.  Sądu Okręgowego w P. z dnia 26 maja 2017 roku w sprawie (...), za czyn popełniony w okresie od dnia 21 września do dnia 28 września 2016 roku na karę 15 lat pozbawienia wolności; na poczet kary zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 29 września 2016 roku godzina 18:25 do dnia 19 maja 2017 roku godzina 18:25

orzeka

1. na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk, art. 87 § 1 kk oraz art. 89 § 1 b kk kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanymi w punktach IV., V. i VI. niniejszego wyroku łączy i wymierza A. F. karę łączną 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności;

2. w pozostałym zakresie wyroki opisane w punktach IV., V. i VI. podlegają odrębnemu wykonaniu;

3. na podstawie art. 577 kpk zalicza A. F. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okresy rzeczywistego pozbawienia wolności: w dniu 19 lipca 2017 roku, w okresie od dnia 17 lipca 2015 roku do dnia 25 sierpnia 2015 roku, od dnia 29 września 2016 roku godzina 18:25 do dnia 19 maja 2017 roku godzina 18:25, od dnia 19 maja 2017 roku godzina 18:25;

4. na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie co do wydania wyroku łącznego w pozostałym zakresie;

5. koszty postępowania związane z wydaniem wyroku łącznego przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt III K 87/17

UZASADNIENIE

A. F. został skazany prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego wŁ. z dnia 6 marca 2007 roku w sprawie (...) za czyn popełniony w dniu 6 sierpnia 2006 roku na karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych. Orzeczono wobec skazanego 3-letni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym. W dniu 28 sierpnia 2008 roku wykonano karę grzywny;

II.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 13 sierpnia 2007 roku sprawie (...) za czyny popełnione w dniu 25 lipca 2006 roku na kary odpowiednio po 6 miesięcy pozbawienia wolności. Jednostkowe kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono A. F. karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. Na podstawie art. 71§1 kk wymierzono skazanemu karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych, którą skazany uiścił w dniu 27 lutego 2009 roku. Postanowieniem z dnia 9 grudnia 2009 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności. Kara uległa skróceniu o 30 dni z tytułu uiszczonej grzywny. Karę pozbawienia wolności A. F. odbył w całości w okresie od dnia 20 listopada 2010 roku do dnia 20 czerwca 2011 roku;

III.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 2 września 2009 roku w sprawie (...) za czyn popełniony w dniu 13 marca 2009 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat oraz 8-letni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych i rowerów w strefie ruchu lądowego. Na podstawie art. 71§1 kk wymierzono skazanemu karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych, którą uregulował w dniu 9 czerwca 2011 roku. Postanowieniem z dnia 30 marca 2011 roku zarządzono wykonanie kary warunkowo zawieszonej. Kara została skrócona o 80 dni z tytułu uiszczonej grzywny. Skazany odbywał karę pozbawienia wolności w okresie od dnia 20 marca 2012 roku do dnia 27 czerwca 2012 roku. Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2012 roku Sąd Okręgowy w P. udzielił skazanemu zezwolenia na odbycie w/w kary w systemie dozoru elektronicznego. A. F. zakończył odbywanie kary w dniu 31 października 2012 roku. W dniu 10 września 2017 roku wykonano zakaz prowadzenia pojazdów;

IV.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 20 stycznia 2015 roku w sprawie (...) , za czyn popełniony w dniu 19 lipca 2014 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat. Na podstawie art. 71 §1 kk wymierzono skazanemu karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych. Na poczet grzywny zaliczono skazanemu okres zatrzymania w dniu 19 lipca 2014 roku. Postanowieniem z dnia 19 maja 2015 roku zamieniono karę grzywny na 39 dni zastępczej kary pozbawienia wolności, którą A. F. odbył w okresie od dnia 17 lipca 2015 roku do dnia 25 sierpnia 2015 roku;

V.  Sądu Rejonowego w B. z dnia 24 maja 2016 roku w sprawie (...), za czyn popełniony w dniu 14 stycznia 2016 roku na karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Postanowieniem z dnia 12 stycznia 2017 roku zarządzono wobec skazanego wykonanie 270 dni zastępczej kary pozbawienia wolności za niewykonaną karę ograniczenia wolności. A. F. rozpoczął jej odbywanie w dniu 19 maja 2017 roku o godzinie 18:25;

VI.  Sądu Okręgowego w P.z dnia 26 maja 2017 roku w sprawie (...), za czyn popełniony w okresie od dnia 21 września do dnia 28 września 2016 roku na karę 15 lat pozbawienia wolności. Na poczet kary zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 29 września 2016 roku godzina 18:25 do dnia 19 maja 2017 roku godzina 18:25.

\odpisy wyroków, k. 17 – 19, 21, 30 - 36

informacja o odbytych i odbywanych karach, k. 23 - 27

A. F. ma skończone 63 lata.

Przed osadzeniem w zakładzie karnym A. F. mieszkał samotnie, choć czasowo przebywały u niego gościnnie osoby z problemem alkoholowym. W środowisku lokalnym A. F. postrzegany jest jako samotnik, impulsywny i łatwo wpadający w gniew.

Jest rozwodnikiem, ojcem (...) dorosłych dzieci.

\opinia o skazanym, k. 23v\

W warunkach izolacji A. F. przebywa od 1 października 2016r. (od 23 maja 2017r. odbywa karę pozbawienia wolności w Zakładzie karnym typu zamkniętego dla recydywistów w systemie zwykłym). Przez ten czas jego zachowanie zostało ocenione jako przeciętne, tak w stosunku do współosadzonych, jak i pracowników służby więziennej. W warunkach penitencjarnych przyjmuje postawę całkowicie pasywną.

Do popełnionych czynów odnosi się bezkrytycznie.

\opinia o skazanym, k. 23v\

Żaden z dowodów przeprowadzonych na rozprawie głównej, w szczególności odpisy wyroków, postanowień, opinii o skazanym nie był kwestionowany przez żadną ze stron. Sąd także nie miał żadnych wątpliwości co do ich rzetelności i wiarygodności.

Zgodnie z art. 569§1 kpk wyrok łączny wydaje się w przypadku spełnienia przesłanek do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec, której orzeczono karę łączną wyrokami różnych sądów.

Warunki orzeczenia kary łącznej zostały określone w art. 85 § 1 kk, zgodnie z którym orzeka się ją wówczas, gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu.

Analiza konfiguracji dat wydanych wyroków, którymi został skazany A. F. wymienionych w punktach IV., V. i VI. w połączeniu z faktem, iż nie zakończył on odbywania żadnej z nich potwierdziła spełnienie warunków określonych w art.85 § 1 kk, powodujących konieczność wydania wyroku łącznego wobec skazanego.

Dodać trzeba, że analizując podstawę prawną wydania wyroku łącznego w niniejszej sprawie przez pryzmat reguły intertemporalnej zawartej w art.19 ust. 1 ustawy nowelizującej z dnia 20 lutego 2015r. (Dz. U. poz. 396) i art.4 § 1 kk Sąd uznał, że warunki do orzeczenia kary łącznej spełnione są wyłącznie w oparciu o przepisy obowiązujące w dacie wydania wyroku łącznego.

Co do wyroków opisanych w informacji o karalności pod punktami 1. i 5. Sąd stwierdził zatarcie skazań i z tego powodu, przyjmując domniemanie prawne z art.106 kk, uznał je za niebyłe.

Podkreślić należy, iż instytucja kary łącznej w żadnej mierze nie ma służyć premiowaniu skazanego przez ograniczenie jego odpowiedzialności karnej lecz musi rzeczywiście oddać zawartość kryminalną czynów, jakich się dopuścił. Orzeczona kara łączna musi stanowić całościową ocenę zachowań sprawcy przestępstw, będąc odpowiednią i celową z punktu widzenia prewencyjnego, reakcją na popełnione czyny, nie może być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, lecz jako instrument racjonalnej polityki karania w stosunku do sprawcy kilku przestępstw pozostających w zbiegu (tak: wyrok SA w Krakowie, II AKa 241/11, KZS 2012/2/34, wyrok SA w Gdańsku, II AKa 98/14, LEX nr 1473943)

Wymierzając A. F. karę łączną pozbawienia wolności Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim zastosował zasadę absorpcji. W myśl zasady wyrażonej w art. 86 § 1 kk Sąd wymierzając karę łączną orzeka ją w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy.

Wobec skazanego wyrokami opisanymi w pkt. IV., V. i VI. niniejszego wyroku łącznego orzeczono – odpowiednio – kary: 10 miesięcy pozbawienia wolności, 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności, karę 15 lat pozbawienia wolności, , które to kary podlegały połączeniu przy odpowiednim zastosowaniu art.87 § 1 kk.

Orzekając karę łączną Sąd miał na uwadze rodzaj i wysokość kar jednostkowych orzeczonych za poszczególne przestępstwa, ilość i charakter popełnionych przez skazanego czynów, czasookres ich popełnienia, a także postawę skazanego, jego wiek, warunki osobiste i dotychczasowy tryb życia, bacząc przy tym, by orzeczona kara łączna odpowiadała dyrektywom określonym w art. 85a tj., by spełniała cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć wobec skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

A. F. został prawomocnie skazany trzema wyrokami różnych sądów, za popełnienie w sumie trzech przestępstw w okresie dwóch lat tj. pomiędzy lipcem 2014r., a wrześniem 2016r. (podkreślić trzeba, że mowa przy tym wyłącznie o wyrokach, w których zawarto kary podlegające łączeniu). Odnotować przy tym należy, iż dwa z nich dotyczyły przestępstw pospolitych, których stopień społecznej szkodliwości, wyrażony także rodzajem i wysokością orzeczonych kar jednostkowych, nie był znaczny. Inaczej rzecz się ma z ostatnim chronologicznie wyrokiem, dotyczącym skazania za czyn z artr.148 § 1 kk, za który orzeczono wobec A. F. karę 15 lat pozbawienia wolności, a więc najwyższą z kar, o których mowa w art.37 kk.

Ustalając wysokość kary łącznej Sąd miał zatem na względzie z jednej strony bezkrytyczną postawę skazanego, jego wielokrotną karalność wskazującą na głęboką demoralizację, z drugiej zaś – jego słuszny wiek w kontekście wysokiego wymiaru kary orzeczonej za jedno z przestępstw. Mówiąc wprost, Sąd uznał za niecelowe z punktu widzenia zasad rządzących wymiarem kar łącznych, orzeczenie wobec tego skazanego kary wyższej niż najniższa możliwa dopuszczalna według art.86 §1 kk kara piętnastu lat pozbawienia wolności; kiedy A. F. zakończy odbywanie orzeczonej kary łącznej, będzie niemalże osiemdziesięcioletnim mężczyzną. Podwyższanie owego wymiaru o kolejne miesiące, o co wnosił prokurator w mowie końcowej postulując zastosowanie zasady kumulacji – wobec surowości jednej z kar podlegających połączeniu – Sąd Okręgowy uznał za niecelowe.

Konkludując, mając na uwadze wszystkie okoliczności istotne dla ustalenia wymiaru kary łącznej Sąd Okręgowy uznał, że optymalną karą łączną, tj. taką, która najpełniej uwzględni dyrektywy jej wymiaru, będąc jednocześnie sprawiedliwą odpłatą za liczne naruszenia porządku prawnego, jakich dopuścił się A. F., a jednocześnie – nie stanowiąc rażąco surowej odpłaty, która wypaczyłaby wychowawcze cele kary, jest kara w wymiarze piętnastu lat pozbawienia.

Jednocześnie na podstawie art. 577 kpk Sąd zaliczył skazanemu na poczet orzeczonej kary łącznej okresy rzeczywistego pozbawienia wolności: w dniu 19 lipca 2017 roku, w okresie od dnia 17 lipca 2015 roku do dnia 25 sierpnia 2015 roku, od dnia 29 września 2016 roku godzina 18:25 do dnia 19 maja 2017 roku godzina 18:25, od dnia 19 maja 2017 roku godzina 18:25.

Nie dostrzegając możliwości wydania wyroku łącznego co do pozostałych skazań ujętych w punktach od I. do III. wyroku łącznego (z uwagi na wykonanie orzeczonych kar oraz brzmienie art.85 § 1 i 2 kk) Sąd umorzył postępowanie w tym zakresie.

Koszty postępowania związanego z wydaniem wyroku łącznego Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa mając na uwadze sytuację majątkową skazanego - fakt, iż nie pracuje zarobkowo, nie posiada majątku.

ZARZĄDZENIE

-(...)