Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GCupr 701/17/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Marzena Brysz

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2017 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. w K.

przeciwko B. P.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanej B. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w K. kwotę 5 078,08 zł (pięć tysięcy siedemdziesiąt osiem złotych osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 4 775,01 zł (cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt pięć złotych jeden grosz) od dnia 6 lipca 2016 r. do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 667, 64 zł (dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3)  zasądzone świadczenie w punkcie pierwszym i drugim wyroku rozkłada na 13 (trzynaście) miesięcznych rat, przy czym pierwszych 12 (dwanaście) kolejnych rat w kwocie po 645 złotych (słownie sześćset czterdzieści), natomiast rata 13 (trzynasta) obejmuje resztę należności głównej i kosztów w kwocie 5,72 zł (pięć złotych siedemdziesiąt dwa grosze) oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od należności głównej naliczanych od dnia 6 lipca 2016 roku do dnia 19 grudnia 2017 roku, z zaznaczeniem, iż raty będą płatne miesięcznie począwszy od lutego 2017 roku do 20 (dwudziestego) każdego miesiąca, z zastrzeżeniem, iż w przypadku uchybienia spłaty którejkolwiek z rat cała pozostała należność do zapłaty staje się natychmiast wymagalna.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 701/17/3

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 października 2016 roku powódka (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. wniosła do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zasądzenie od pozwanej B. P. kwoty 5 078,08 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 4 775,01 zł od dnia 6 lipca 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że zawarła z pozwaną w dniu 6 czerwca 2013 r. umowę o pożyczkę o nr (...). Wyjaśniła, że pozwana nie wywiązała się z warunków określonych w umowie co spowodowało powstanie wymagalnego zadłużenia. Powódka wskazała, że zadłużenie pozwanej zostało stwierdzone wyciągiem z ksiąg banku o nr (...) z dnia 6 lipca 2016 r. Zgodnie z powyższym wyciągiem na wymagalne zadłużenie Strony pozwanej składają się niespłacony kapitał 4 775,01 zł, umowne odsetki w wysokości 111,05 zł naliczone od dnia powstania zaległości do dnia do dnia wymagalności umowy, tj. 13 kwietnia 2016 r., odsetki za zwłokę w kwocie 192,02 zł naliczone od dnia niespłacenia przez kredytobiorcę należności w terminie ustalonym w umowie do dnia 5 lipca 2016 r. oraz kwota pieniężna w wysokości 118,80 zł niespłaconych opłat i prowizji. Powódka nadmieniła, że roszczenie stało się wymagalne z dniem 13 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny postanowieniem z dnia
2 listopada 2016 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1151627/16 wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu przekazał sprawę do tut. sądu.

W odpowiedzi na pozew B. P. wniosła o zobowiązanie strony powodowej do przedstawienia harmonogramu zestawienia wszystkich wpłat kapitałowych i odsetkowych oraz sposobu ich zaksięgowania na poczet spłaty umowy pożyczki.

Pozwana zakwestionowała roszczeni powódki co do wysokości. Pozwana nadto wniosła o zwolnienie z kosztów wskazując na trudną sytuację rodzinną oraz majątkową.

Pozwana na rozprawie w dniu 5 grudnia 2017 r. zmieniła wniosek i wniosła o rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia ze względu na trudną sytuacje finansową i liczne spłacane długi.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 czerwca 2013 r. pozwana B. P. zawarła z powódką (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. umowę o pożyczkę nr (...), mocą której bank udzielił jej pożyczki w kwocie 20 100,00 zł, na okres od 06.06.2013 r. do 31.05.2016 r., na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Oprocentowanie pożyczki było zmienne i stanowiło sumę stawki WIBOR 6M dla sześciomiesięcznych depozytów międzybankowych obowiązującą w ostatnim dniu roboczy miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, w którym została zwarta Umowa oraz marży Banku w wysokości 6,50% w stosunku rocznym.

Mocą umowy pożyczkobiorca (pozwana) zobowiązała się spłacić zadłużenie w 36 ratach miesięcznych, płatnych miesięcznie do ostatniego dnia każdego miesiąca począwszy od 30 czerwca 2013 r. Ostatnia rata kapitałowo-odsetkowa płatna była do dnia 31 maja 2016 r.

W dacie zawarcia umowy wysokość raty kapitałowo – odsetkowej wynosiła 639,77 zł., wysokość kolejnych rat miała ulegać zmianie zgodnie z warunkami określonymi w pkt 4 umowy. Od niespłaconego w terminie zadłużenia naliczane i pobierane miały być odsetki podwyższone, w wysokości równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Ponadto umowa określała pozostałe prawa i obowiązki stron. Jej integralną część stanowiły Ogólne warunki udzielania i spłaty pożyczek pieniężnych w (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K.. Została sporządzona po jednym egzemplarzu dla stron. Pożyczkobiorca zaakceptował jej warunki, składając podpis. Kwotę pożyczki wypłacono. W toku trwania umowy pożyczkobiorca nie wywiązywał się z płatności rat w wysokości i terminie ustalonym, wobec czego, pismem z dnia 27.02.2016r. bank wypowiedział mu umowę z zachowaniem 30 dniowego okresu i wezwał go do zapłaty kwoty 4 912,02 zł. Zadłużenie nie zostało uregulowane. Roszczenie wynikające z umowy stało się wymagalne z dniem 13.04.2016 r.

Na dzień wystawienia wyciągu z ksiąg Banku (...)/ (...) tj. na 6.07.2016r., zadłużenie z umowy pożyczki nr (...) wynosiło 5 078,07 zł z czego niespłacony kapitał wynosi 4 775,01 zł, umowne odsetki 111,05 zł naliczone od dnia zawarcia umowy (...).06.2013 r. do dnia wymagalności umowy 13 kwietnia 2016 r., odsetki za zwłokę w kwocie 192,02 zł naliczone od dnia niespłacenia przez kredytobiorcę należności w terminie ustalonym w umowie do dnia 5 lipca 2016 r..

Wyciąg z ksiąg Banku (...) S.A. z siedzibą w K. został podpisany przez J. G. upoważniony do reprezentacji banku do składania oświadczeń w imieniu Banku.

dowód: umowa pożyczki (k.11-12), potwierdzenie przelewu (k.13), wypowiedzenie umowy (k.14-14v), wyciąg z ksiąg banku (k.15), pełnomocnictwo (k.16v) , sposób naliczania odsetek (k.56-57), wykaz spłat z tytułu umowy pożyczki (55-44v), OWU (k.58-61), tabela opłat (k.62-66).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja, przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Pozwana przyznała, iż dołączone dokumenty jasno i klarownie wskazują na wszystkie elementy zadłużenia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Powódka swoje roszczenie wywodziła z umowy pożyczki zawartej zgodnie art. 720 § 1 k.c. w zw. z art. 69 ust. pr. bankowe. Bezspornym w sprawie jest, iż treść i warunki umowy wraz z integralną jej częścią to jest Ogólnymi warunkami udzielania i spłaty pożyczek pieniężnych w (...) Banku (...) S.A., były pozwanej znane i zostały przez nią zaakceptowane. Umowa zawierała wszystkie niezbędne, wymagane prawem elementy, w szczególności: strony umowy, kwotę i walutę, cel, na który pożyczka została udzielona, zasady i termin spłaty, wysokość oprocentowania i warunki jego zmiany. Nie ulega również wątpliwości, że pozwana nie wywiązywała się ze swoich zobowiązań wobec banku skutkiem czego było wypowiedzenie umowy. O stanie zadłużenia bank informował pozwaną. Istotą umowy jest obowiązek zwrotu jej przedmiotu, tu pieniędzy. Treść umowy przesądziła o chwili, w której ów przedmiot powinien zostać zwrócony. Bank wypełnił w całości ciążące na nim zobowiązania w tym również w zakresie wypowiedzenia. Pozwana natomiast warunków umowy nie dopełniła.

W procesie cywilnym podstawową jest zasada kontradyktoryjności oraz zasada rozkładu ciężaru dowodu ( art. 6 k.c. w zw. z art. 230 i 217 k.p.c. ), w myśl której to na stronie, która z określonych okoliczności wywodzi skutki prawne, spoczywa ciężar ich dowodu.

Na okoliczność zawarcia umowy pożyczki i wysokości zadłużenia powódka przedstawiła zgodnie z art. 6 k.c. szereg dowodów w postaci dokumentów, tj. umowy pożyczki, wypowiedzenia, rozliczenia kredytu, sposobu naliczania. Powodowy Bank nadto przedstawił dowód w postaci wyciągu z ksiąg bankowych.

Nie ulega wątpliwości, że przedstawiony przez powódkę wyciąg z ksiąg bankowych jest dokumentem prywatnym. Zawiera bowiem treść określonego oświadczenia wiedzy, wynikającej z ksiąg bankowych, podpisaną przez wyraźnie określoną osobę fizyczną - pracownika powódki.

Zgodnie z art. 245 k. p. c dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

W myśl art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zabranego materiału.

W judykaturze podnosi się, iż dokument prywatny jest jednym z dowodów wymienionych w kodeksie postępowania cywilnego i podlega ocenie tak, jak wszystkie inne dowody, a zatem może stanowić podstawę ustaleń faktycznych i wyrokowania.

Warto zwrócić uwagę, że mimo nowelizacji prawa bankowego dokonanej ustawą z dnia 19 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2013 r., poz. 777), wyciąg z ksiąg bankowych nadal pozostaje dokumentem uprawniającym do wystąpienia z pozwem w postępowaniu nakazowym ( art. 485 § 3 k.p.c. ). z treści przepisu wynika jednak, że Sąd może wydać nakaz zapłaty na tej podstawie. W ocenie Sądu jest to jednak niewystarczający dowód na wykazanie wysokości roszczenia oraz zasadności naliczonych odsetek i innych należności.

W swojej istocie wyciąg z ksiąg bankowych zawiera bowiem złożone w szczególnej formie oświadczenie wiedzy uprawnionych osób, dotyczące danych zaksięgowanych w księgach rachunkowych. Prowadzenie zaś tych ostatnich poddane jest zarówno regulacji ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 330) oraz rozporządzenia Min. Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. z 2013 r., poz. 329), jak i ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. , poz. 174).

Dla wykazania istniejącego zadłużenia strona powodowa dysponowała dowodem w postaci dokumentu prywatnego wyciągu z ksiąg bankowych, potwierdzającego sporne zadłużenie, co jednak pozwana kwestionowała. Powódka dołączyła pełną dokumentację, z której wynika wysokość rat oraz kwoty wpłacone przez pozwaną.

Zatem mając na uwadze zgromadzony i wyżej oceniony materiał dowodowy oraz przedstawiona argumentację Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu jak w punkcie 1 wyroku.

Za opóźnienie spełnienia świadczenia pieniężnego, zgodnie z art. 481§1,2 k.c. , wierzyciel ma prawo żądać odsetek. Zgodnie z ogólną regułą ( art. 455 k.c. ) dotyczącą wymagalności roszczenia związanego z opóźnieniem się dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego ( art. 481 § 1 k.c. ), jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Żądanie powódki w tym zakresie należy uznać za uprawnione. Odsetki stanowią bowiem sankcję dla dłużnika za sam fakt niespełnienia świadczenia w terminie, pełnią także funkcję czynnika waloryzującego świadczenie główne. Odsetki od udzielonej pożyczki są elementem składowym świadczenia głównego stron umowy pożyczki, stanowią bowiem, z jednej strony cenę płaconą przez pożyczkobiorcę za korzystanie z oddanych mu do dyspozycji środków finansowych banku, z drugiej strony - wynagrodzenie pobierane przez bank za udostępnienie mu tych środków. Naliczonych i żądanych przez powódkę odsetek i kosztów nie można uznać za nadmiernych albowiem są one zgodne z pkt 4 i 8 umowy i art. 359 § 2 1 k.c. , w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy. Wobec powyższego, odsetki zasądzono od dnia 6.07.2016 r. do dnia zapłaty w brzmieniu dokonanym ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830).

Sąd uwzględnił wniosek pozwanej o rozłożenie zasądzonej należności na raty.

Stosownie do treści art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie.

Komentowany przepis wprowadza szczególną zasadę wyrokowania dotyczącą przedmiotu orzekania, dając sądowi możliwość wydania orzeczenia zasądzającego roszczenie powoda z uwzględnieniem interesów pozwanego w zakresie czasu wykonania wyroku. Jest to tzw. moratorium sędziowskie (M. P., Rozłożenie w wyroku na raty zasądzonego świadczenia, P.. 1971, nr 5, s. 5). Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty albo wyznaczenie odpowiedniego terminu do spełnienia zasądzonego świadczenia jest możliwe tylko "w szczególnie uzasadnionych wypadkach". Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody (M. J. (w opracowaniu K. Weitza (w:) Kodeks postępowania cywilnego..., t. 2, red. T. Ereciński, s. 24 i n.; zob. też E. Gapska, Czynności..., s. 134; A. Góra-Błaszczykowska, Orzeczenia..., s. 40; M. Uliasz, Kodeks postępowania cywilnego..., s. 422).

Podkreśla się przy tym, że ochrona, jaką zapewnia pozwanemu art. 320 k.p.c. nie może być stawiana ponad ochronę powoda w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu powoda.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Sądu w niniejszej sprawie zachodzi taki szczególny przypadek, który uzasadniałby uwzględnienie wniosku pozwanej. W ocenie Sądu pozwana przedstawiła dowody na jej trudną sytuację majątkową oraz rodzinną. Natomiast dochód jaki osiąga ona wraz z mężem umożliwi realną spłatę zadłużenia w 13 ratach.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyła się kwota 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 0,64 zł prowizja (e-C.) 250 zł tytułem opłaty od pozwu, 2 400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z § 2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r. poz. 1800, łącznie 2 667,64 zł.

SSR Jolanta Brzęk